Z racji swoich właściwości, kamieniem który może znaleźć szerokie zastosowanie nie tylko w różnych gałęziach przemysłu, ale będzie można wykorzystać go także w domu, są skały bazaltowe.
Znakiem charakterystycznym tego kamienia szlachetnego jest czarna barwa, a sam materiał cechuje wysoki poziom twardości, wytrzymałość mechaniczna oraz odporność na ścieranie i zabrudzenia.
Jest to skała magmowa wylewna, której ciężar jest większy od innych skał. W skład bazaltu wchodzą bogate w wapń skalenie, a także minerały ciemne (w tym piroksen i oliwin), które zawierają magnez i żelazo. W swoim naturalnym środowisku skały bazaltowe występują w mnogości naturalnie uformowanych stanowisk. Zanim jednak bazalt zostanie użyty – na przykład w budownictwie – trzeba go poddać odpowiedniemu przetworzeniu.
Bazalt, który jest bardzo ciekawy pod względem architektonicznym, może pojawić się w domu w różnych formach, to znaczy: w postaci kostek albo jako bazaltowe płytki. Te drugie mogą być docinane lub nieregularne, łupane albo płomieniowane. Płyty mogą być także polerowane.
Wyprodukowane z bazaltu płytki mogą mieć zastosowanie zarówno we wnętrzach, jak i na zewnątrz budynków. Wykonuje się z nich blaty kuchenne, podłogi w kuchniach i łazienkach, wykończenie kominków, ale też ścieżki i podjazdy w ogrodzie, a także domowe elewacje.
Co to jest bazalt i skąd się go pozyskuje?
Tak jak było wspomniane już we wstępie, bazalt to skała magmowa, wylewna. Najczęściej jest czarna, ale w stanie zwietrzałym może być także brunatna albo ciemnozielona. Skała ta ma strukturę drobnokrystaliczną albo szklistą, jej tekstura jest zbita lub porowata. Powstaje z magmy wytapianej w płaszczu kuli ziemskiej i zawiera:
- amfibol,
- plagioklaz,
- piroksen,
- często też oliwin.
Niekiedy w jej składzie pojawiają się również:
- ilmenit,
- tytanit,
- magnetyt.
Bazalt to najbardziej rozpowszechniona skała wulkaniczna tworząca skorupę ziemską. Warto wiedzieć, że szczelnie okrywa on gorące jądro Ziemi i właśnie w czasie erupcji wulkanów bazalty w towarzystwie innych skał znajdują ujście z głębin kuli ziemskiej. Wtedy pod olbrzymim ciśnieniem bazalt wyrzucany jest do góry i spływa w postaci lawy. Po ostygnięciu tworzy bardzo twardą powłokę. Z bazaltu zbudowana jest skorupa ziemska pod dnem oceanów, gdzie skała wyłania się czasem jako stożki wulkaniczne na powierzchni (np. na Hawajach). Co ciekawe, bazalt występuje także na Księżycu.
Niektóre powulkaniczne bazalty można spotkać do dziś w naturalnym środowisku, gdzie przetrwały w niezmienionym stanie miliony lat, są to:
- słupy,
- bomby,
- pnie,
- czopy,
- pokrywy lawowe.
Było to możliwe dzięki właściwościom tych skał, do których zalicza się między innymi odporność na: oddziaływanie temperatury, ścieranie, wilgoć, a także odporność mechaniczną (uderzenia czy ściskanie).
W Polsce bazalt występuje m.in. na Dolnym Śląsku oraz w Górach Świętokrzyskich. Wysokiej jakości kruszywa bazaltowe produkują na przykład Łużyckie Kopalnie Bazaltu w Lubaniu. Bazalt stopiony: nazywany leizną bazaltową albo skaliwem, stosować można zamiast żeliwa w przemyśle chemicznym (jako materiał kwasoodporny). Natomiast w postaci stałej, bazalt wykorzystuje się jako materiał budowlany i przy budowie dróg.
Oczywiście ta naturalna skała wulkaniczna przed zastosowaniem wymaga odpowiedniej obróbki. Kamień kruszy się, a następnie przetapia na lawę w temperaturze sięgającej niemal 1300º Celsjusza. Lawę wlewa się do form i studzi w piecu przez kilkanaście godzin. Aby powstająca płytka bazaltowa była trwała i nie ulegała rozkruszaniu, suszenie musi odbywać się w określonych warunkach. W jego trakcie na płytkach zawsze pojawia się dość charakterystyczny, rdzawy ślad, niepowtarzalny na każdej z płytek.
Warto dodać, że płytki bazaltowe mogą być wytwarzane w różnych kształtach.
Mogą być produkowane płytki bazaltowe o gładkiej powierzchni i nieregularnym kształcie ale też płyty chodnikowe ze zróżnicowaną fakturą antypoślizgową. Bazalty to jednak materiał dość trudny w obróbce, bo jedna płytka bazaltowa jest dość gruba i może ważyć nawet kilka kilogramów.
Tego rodzaju płytki bazaltowe należy docinać na mokro piłą z tarczą diamentową. Po obróbce mogą się one znaleźć w domowych kuchniach, łazienkach, ale też w garażach, restauracjach czy też na basenach i budynkach SPA.
Wykonane z bazaltu płytki są nienasiąkliwe, dzięki czemu łatwo utrzymać je w czystości: można zmyć z bazaltowych płytek bez problemu (i bez pozostania śladu) plamy z wina, kawy, soków czy nawet tłuszczów. Co więcej, bazalt w domu znajduje zastosowanie także na ogrzewanie podłogowe, ponieważ dobrze przewodzi ciepło.
Właściwości bazaltu
W budownictwie bazalt można wykorzystać do tworzenia płytek, paneli, palisad czy stopni.
Warto jednak najpierw dobrze poznać właściwości, jakimi odznaczają się produkty z tej skały wulkanicznej. Są one podobne do właściwości jakimi odznacza się granit.
Pierwszą cechą charaktertyzującą bazalty jest na pewno zawartość szkliwa oraz drobnoziarnista struktura. Sprawiają one, że bazalt ma unikalne cechy użytkowe i można zastosować go zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz domu. Struktura skały jest niezwykle mocno spojona, a więc zwarta i przy tym wytrzymała. Powierzchnia sprawia zaś wrażenie lekko szkliwionej. Dzięki temu kamień ten można stosować w różnorodnych, nawet bardzo wymagających warunkach: wysokiej wilgotności, zmian temperatur, naprężeń.
Przeszkodą nie będą także zabrudzenia czy środki chemiczne. Wśród właściwości skał bazaltu trzeba wymienić także bardzo wysoką twardość tego kamienia. Ma on stopień 8 w 10-stopniowej skali Mohsa. Jest to także materiał z bardzo wysoką wytrzymałością mechaniczną, co oznacza że charakteryzuje go odporność na ściskanie i ścieranie.
Kolejną cechą charakterystyczną jaką mają bazalty jest bardzo niska nasiąkliwość: poniżej 0,16%. Jest on odporny na wodę, śnieg, a także na inne czynniki atmosferyczne, to znaczy wiatr, bardzo niską i bardzo wysoką temperaturę (w zakresie od minus 70 stopni Celsjusza do plus 150 stopni) oraz promieniowanie UV (trwale zachowuje swój kolor).
Skała ta ma również dużą odporność (nie reaguje na obecność) na działanie kwasów, zasad i soli; nie koroduje.
Te właściwości czynią bazalty materiałem szlachetnym, a zarazem bardzo użytecznym w budownictwie. Wykorzystany w budynku (na schodach, w korytarzu, kuchni czy łazience), będzie bowiem praktycznie niezniszczalny, a przy tym będzie wymagać jedynie regularnej pielęgnacji, a nie specjalnych zabiegów ochronnych (takich jak impregnacja). Wysoka trwałość powoduje, że można wykorzystać go także w piwnicach, kotłowniach oraz w pomieszczeniach technicznych.
Brak nasiąkliwości oraz odporność na działanie mrozu sprawia także, że bazaltowe płytki sprawdzą się nie tylko wewnątrz, ale i na zewnątrz. Można nimi wykańczać posadzki domowych tarasów i balkonów, a także powierzchnie schodów zewnętrznych. Ich wyglądu nie zmienią nawet kwaśne deszcze.
Bazalt to także idealny materiał na nawierzchnię ogrodowych ścieżek, chodników, podjazdów do garażu i traktów spacerowych.
Warto wiedzieć, że cechy korzystne, to znaczy zwarta budowa i wytrzymałość skał bazaltowych, sprawiają jednak, że płytki z bazaltu są trudne do cięcia. Dokonać można tego jedynie przy użyciu przeznaczonych do tego, profesjonalnych sprzętów wyposażonych w diamentowe tarcze. Najlepiej zaś kiedy prywatni inwestorzy przy zakupie takich płytek, po wybraniu wzoru, zamówią płytki na wymiar (będące od razu zgodne z zaprojektowanym sposobem ich ułożenia), których nie trzeba będzie docinać.
Płytki z bazaltu układa się przy użyciu zapraw cementowych do posadzek ceramicznych, a spoinowanie wykonuje się typowymi zaprawami do spoinowania posadzek kamiennych i ceramicznych.
Jeśli chodzi o bazalty, to warto jeszcze dodać, że płytki płomieniowane (jest to jeden z możliwych wariantów wykończenia płytek), to znaczy takie których obróbka polega na poddawaniu kamienia wysokiej temperaturze, mają bardzo użyteczne cechy. Tak jak inne, są oczywiście trwałe i efektowne, ale powstająca w czasie obróbki chropowata struktura (efekt odpryskiwania skały) sprawia, że są również antypoślizgowe. Płomieniowane płytki stają się bowiem szorstkie i idealnie matowe. Jest to oczywiście bardzo pomocne wtedy, gdy wykorzystuje się je w pomieszczeniach wilgotnych czy na zewnątrz domu. Struktura płytek minimalizuje wtedy ryzyko upadku w czasie opadów atmosferycznych czy oblodzenia nawierzchni. Zwiększa to oczywiście bezpieczeństwo osób poruszających się po danej nawierzchni. Wymienione wcześniej wysokie parametry oraz właściwości fizyko-mechaniczne sprawiają, że bazalt klasyfikuje się jako jedną z najmocniejszych skał występujących obecnie na świecie.
Bazalt – jakie ma kolory
Jeśli zaś chodzi o kolory, to bazalt – opisywany najczęściej jako skała czarna, może przyjmować także inne barwy, co jest zależne od różnych czynników. I tak na przykład pod wpływem wietrzenia niemal czarna barwa skał bazaltowych przechodzi w barwę ciemnobrunatną albo ciemnozieloną.
W opisywanej tu skale wulkanicznej znajdują się też magnetyty, które mają wpływ na typową grafitową kolorystykę cechującą bazalty. Kolor kamienia może być też zależny od miejsca jego występowania (złoża), ale też od sposobu obróbki. Bazalt łupany lub łamany będzie o barwie czarnej, natomiast po szlifowaniu uzyska odcień niebieskawy.
Po płomieniowaniu skała stanie się zaś nieco szara.
Jak więc widać, blaty i płytki bazaltowe pod względem kolorystycznym są bardzo wyraziste. Sprawia to, że dają użytkownikom wybór i można je wpisać w dowolne aranżacje wnętrz łazienek i kuchni. Bardzo ważną właściwością skał bazaltowych jest także to, że wolno wietrzeją. Dlatego wykonane z niego i zamontowane w domu płytki czy blaty kuchenne będą trwałe i przez wiele lat zachowają właściwy, intensywny kolor.
Zalety i wady bazaltu
Choć w dużej części zostały one wymienione już wcześniej, to warto jeszcze raz podkreślić, że główne zalety jakie mają bazalty obejmują to, że jest to kamień:
- twardy (bez żadnego uszczerbku przetrwa nawet kilkadziesiąt lat, jest więc bardzo opłacalną inwestycją),
- odporny na ogień (bazalt znajduje zastosowanie w okolicach kuchenek gazowych),
- o zwartej budowie,
- o wysokiej wytrzymałości,
- o wysokiej odporności na duże zmiany temperatury,
- z niską nasiąkliwością, odporny na wodę,
- odporność na promieniowanie UV,
- z naturalną odpornością na zabrudzenia wodne i chemiczne.
Jeśli chodzi o walory płytek bazaltowych, to należy wymienić, że są one przede wszystkim bardzo wytrzymałe, a więc nie podatne na powstawanie rys czy pęknięć. Dzięki temu znajdują szerokie zastosowanie w często uczęszczanych miejscach jak budynki użyteczności publicznej. Takie płytki sprawdzą się jednak nie tylko w budynkach, ale także na zewnątrz. Będą bowiem odporne na zróżnicowane czynniki atmosferyczne i substancje chemiczne. Będą odznaczać się także prawdziwą trwałością.
Bazalt użyty do produkcji blatów kuchennych czy łazienkowych, będzie odznaczał się podobnymi zaletami co znany i lubiany blat z granitu, czyli będzie przede wszystkim niezwykle wytrzymały. Aby jednak utrzymać jak najlepsze jego właściwości, blat z bazaltu najlepiej czyścić samą wodą albo środkami przeznaczonymi do czyszczenia i pielęgnacji kamienia naturalnego (unikając środków które zawierają w swoim składzie ocet).
Bazalty – w porównaniu do innych naturalnych kamieni (marmur, granit), są znacznie bardziej odporne na działanie kwasów, nie oznacza to jednak, że można czyścić je zawierającymi kwas środkami chemicznymi. Jednak kiedy się o tym zapomni lub zrobi się to jednorazowo przez nieuwagę, to istnieje małe prawdopodobieńswo zmatowienia powierzchni.
Taki blat – jeśli dodatkowo zostanie zaimpregnowany (choć tego nie wymaga) – będzie wytrzymywać stawianie na nim gorących garnków. Jego wytrzymałość pozwoli też na krojenie na blacie – bez ryzyka uszkodzenia jego powierzchni. Blat z bazaltu, podobnie jak płytki, będzie łatwy w utrzymaniu czystości. Dużą zaletą, przede wszystkim jeśli w grę wchodzi estetyka, będzie to że bazaltowy blat nie będzie podatny na zarysowania i uszkodzenia. Co więcej, bazalty to skała o strukturze drobnoziarnistej, dzięki czemu wykonany z bazaltów blat kuchenny będzie prezentował się bardzo efektownie, ponieważ będzie delikatnie mienił się drobinkami skał oraz różnymi odcieniami.
Dla wielu inwestorów dużą zaletą będzie również to, że bazalt daje możliwość wycinania dowolnych kształtów. Da się z niego oczywiście wyciąć kwadrat, prostokąt, jednak nie tylko. Bazaltowe blaty mogą mieć też różne kształty opływowe (koło, owal). Może on także być wykończony na różne sposoby. Da się go polerować czy szczotkować, co pozwala na uzyskanie różnych efektów.
Do plusów skał bazaltowych w domu można zaliczyć także to, że kamień ten występuje w wielu odmianach i odmiennych kolorach, a niekiedy co ważne także w różnych odcieniach, na przykład szarości. Dzięki temu można dobrać go idealnie do własnych potrzeb i kolorystycznego projektu wnętrza domu. Ta dość szeroka gama kolorystyczna pozwoli dopasować bazalty do wnętrza konkretnej kuchni czy łazienki. Oczywiście wykonane z tych skał produkty do domu będą cieszyć oko swoim ekskluzywnym wyglądem oraz ponadczasową elegancją. Bazalt jest kamieniem do domu, który jest także uniwersalny i ponadczasowy. Oznacza to, że będzie świetnie wyglądał w każdym wnętrzu, niezależnie od jego stylu. Ponadto to wiecznie modny element wykończenia. Z racji tego, że jest to materiał naturalny – jest także ekologiczny, a co za tym idzie bezpieczny.
Wybór bazaltu do wykonania płytek czy blatu kuchennego, może wiązać się jednak również z pewnymi wadami. Te kamienne produkty mają bowiem dość wysokie ceny. Koszt zakupu metra kwadratowego blatu z kamienia jest kilka, w niektórych przypadkach nawet kilkanaście razy większy niż przykładowo koszt metra kwadratowego blatu z płyty wiórowej laminowanej.
Po drugie, taki blat wymagać będzie fachowego montażu, ponieważ wszelkie działania związane z przycinaniem i szlifowaniem kamienia muszą odbywać się przy użyciu specjalistycznego sprzętu i przy pomocy fachowców.
Na uwadze trzeba mieć także długi czas montażu i dużą wagę kamienia, która tego montażu nie ułatwia. Ciężar bazaltu jest problematyczny także ze względu na to, że meble kuchenne na których zostanie on położony muszą być bardzo wytrzymałe, bu utrzymywać blat przez lata.
Wadą jest także to, że bazalt jak każdy kamień naturalny jest zimny – w związku z tym może wydawać się nieprzyjemny w odbiorze (nie daje uczucia przytulności), będzie też chłodny w dotyku. Trzeba jednak pamiętać, że w wielu aranżacjach szuka się właśnie efektu zimnej elegancji.
Wykorzystanie bazaltu
Bazalt to skały wulkaniczne o barwie czarnej, które mogą być wykorzystywany na wiele sposobów i to w różnych formach. Dzięki temu zastosowanie bazaltu jest bardzo szerokie. Po pierwsze, można go stopić i później wykonywać odlewy. Powstają wtedy rury i rynny (o korzystnych parametrach technicznych). Stworzone z bazaltu formy do transportowania wody czy kwasów nie wchodzą w reakcję z chemikaliami i pozwalają na zachowanie temperatury cieczy. Przetapianie sprawia, że bazalt przyjmuje jeszcze bardziej zwartą formę niż miał pierwotnie i po tym procesie w dziesięciostopniowej skali Mohsa przyjmuje wartość 8,5.
W procesie topienia nazwanym petrurgicznym (który jest stosunkowo drogi, ale daje bardzo dobre rezultaty), z bazaltu otrzymuje się też:
- Materiały izolacyjne – skały bazaltowe wykorzystuje się przy produkcji wełny mineralnej.
- Materiały trudno ścieralne i nierozciągliwe: leiznę bazaltową. Produkty z leizny bazaltowej mają wysoką odporność termiczną, odporność chemiczną (na działanie kwasów i zasad), a także dużą wytrzymałość mechaniczną.
Bazalty na budowie dróg
Skały bazaltowe to materiał budowlany, który stosuje się przy budowie dróg, gdzie wytwarza się z nich podbudowę dróg, czyli kruszywo. Bazalt to bowiem niezastąpiony materiał budowlany do utwardzania różnego rodzaju powierzchni. Powszechnie stosowana jest tam także kostka brukowa bazaltowa. Wyroby bazaltowe cenione są przede wszystkim dlatego, że są wytrzymałe na ściskanie, bardzo twarde (8 w skali Mohsa), odporne na działanie kwasów oraz czynników atmosferycznych (nawet silnego mrozu).
Ten materiał budowlany można wykorzystać także do stworzenia bazaltowych płyt chodnikowych czy drogowych. W wielu miastach można zobaczyć na przykład brukowane drogi o barwie czarnej, które prowadzą na rynek – którego podłoże również wykonane jest z czarnego bruku. Ze względu na wysoką twardość, wytrzymałość mechaniczną i odporność na ścieranie, bazaltowe płyty chodnikowe i kostki bazaltowe, chociaż eksploatowane przez setki lat nadal pozostają trwałe.
Bazalt w budownictwie
W budownictwie zastosowanie bazaltu to zazwyczaj uzbrojenie betonu. To, że bazalty można przetapiać, wykorzystuje się także do tego, by tworzyć z niego cegły (do układania bruków) i płytki (do różnych typów nawierzchni). Takie bazaltowe płytki wytwarza się w stalowych albo piaskowych formach. Wlewa się do nich roztopioną (w temperaturze około 1300 st. C) masę bazaltową. Następnie przebiega tam proces krzepnięcia, a po 20 godzinach powstające płytki są wyjmowane do całkowitego ostygnięcia.
Płytki z bazaltu charakteryzują niejednolite, czarno-szare barwy. Mają one również widoczne linie, jakie powstają w wyniku zalewania płynnej skały do formy, a później jej krystalizacji i stygnięcia. Grubość płytek bazaltowych waha się średnio od 20 do 40 milimetrów. Jednak niektóre wzory bazaltowych płytek (czy specjalne cegły) mogą osiągać grubość sięgającą do 75 milimetrów. Bazaltowe płytki mogą przyjmować różne kształty:
- Nawiązujące wyglądem do kształtów betonowych kostek brukowych.
- Prostokątne i kwadratowe (z wymiarami typowymi dla płytek terakoty lub z gresu).
- W kształcie nieregularnych wielokątów. Takie płytki po zestawieniu tworzą efektowny wzór dzięki czemu idealnie służą do dekoracyjnego wykończania powierzchni podłóg.
Licowa powierzchnia płytek z bazaltu może być gładka. Inną opcją jest zaś występowanie na niej: przeciwpoślizgowych rowków, żłobień albo wypustek (które są ułożone w rozmaite wzory). Tak więc bazalt z powodzeniem służyć może (przy wykorzystaniu stworzonych z niego płytek) jako materiał budowlany na posadzki. Bazalt jest na tyle wytrzymały, że mogą być to posadzki znajdujące się w wysoko eksploatowanych miejscach albo w miejscach narażonych na bardzo trudne warunki. Stworzone z bazaltowych płytek podłogi będą bowiem wytrzymywać duże naciski, działanie wysokich temperatur, a także agresywne chemicznie środowisko. Niemal niezniszczalne i nieścieralne bazaltowe posadzki układa się więc nie tylko w domach, ale też w garażach, a nawet magazynach i halach produkcyjnych. Sprawdzają się one również w miejscach publicznych: na korytarzach instytucji czy pasażach handlowych, czyli tam gdzie inne materiały nie poradziłyby sobie z natężeniem ruchu (i uległy uszkodzeniu).
Płytki mogą pojawić się także na zewnątrz, ponieważ nie są nasiąkliwe, nie mają na nie wpływu kwaśne deszcze, są odporne na działanie mrozu i wytrzymują różnice temperatur ok. 150 st. C. Bazalt można więc układać na tarasach, balkonach i schodach zewnętrznych.
W domach bazalt (w formie polerowanych płyt) posłużyć może także do wykonania blatów kuchennych, parapetów, obudowy kominka. Bazalt to także doskonały materiał do ułożenia schodów wewnętrznych, posadzki na korytarzu, w łazience czy pomieszczeniach gospodarczych.
Bazalt to surowiec, który stosuje się w takich pomieszczeniach i na takich ich powierzchniach, które są narażone na działanie wilgotności, tłuszczu czy detergentów. Trwałość na lata, już i tak mocnego kamienia, zapewnić może dodatkowa impregnacja.
Bazaltowe blaty kuchenne
Bazalty nadają się też na kuchenne blaty. Mogą mieć one nieco inne wykończenie. Jedne mają elegancką, gładką i połyskliwą powierzchnię, inne zaś mogą zostać wykonane jako matowe. Bardzo ładnie wyglądają również powierzchnie szczotkowane, jednak nie są one praktyczne w kuchni. Szczotkowane blaty bazaltowe mogą jednak pojawić się w łazienkach albo jako zewnętrzne parapety.
Choć bazalt jest dość odporny na działanie szkodliwych czynników, to jednak ten w kuchni – bardzo silnie eksploatowany, warto bazalt zaimpregnować. Zapobiegnie to powstawaniu odplamień, a warstwa ochronna stworzona przez specjalny środek chemiczny będzie pomocna w usuwaniu z blatu trudniejszych zabrudzeń.
Bazalt na elewację
Co ciekawe, bazalt można znaleźć w domach jednorodzinnych, ale także w obiektach zabytkowych: od kamienic aż po pałace. W budownictwie bazalt to także sposób na elewacje, gdzie jest on alternatywą dla takich kamieni jak piaskowiec czy gnejs. Jednak trzeba mieć na uwadze, że bazalt będzie najpewniej występował w odcieniach szarości. Płytki bazaltowe na elewacjach budynków będą spełniać swoją rolę ochronną bardzo dobrze, ponieważ nie wpłyną na nie niekorzystnie: mróz, wysokie zmiany temperatur, opady deszczu, oddziaływanie związków chemicznych (zawartych w powietrzu i deszczu).
Dekoracje z bazaltu
Produkty wykonane z bazaltu mogą mieć funkcje ściśle użytkowe, lecz jest to także materiał, z którego mogą powstać także produkty ozdobne i dekoracyjne. Znajdą się wśród nich bazaltowe płytki, panele, mozaiki, palisady czy stopnie. Stworzone z tej naturalnej skały magmowej panele kamienne będą odznaczać się na pewno ponadprzeciętnym pięknem, a przy tym – jak wszystkie inne rzeczy wykonane z bazaltu – będą charakteryzować się świetnymi parametrami użytkowymi. Wygląd paneli bazaltowych to połączenie delikatnie szklistej powierzchni z nieregularnymi i drobnymi, kamiennymi paskami.
Przy użyciu właściwych środków impregnująco-nabłyszczających, można dodatkowo uwydatnić stopień refleksów powierzchni bazaltu (według własnych preferencji). Kamienne panele mocno podnoszą walory estetyczne pomieszczenia, w którym zostaną umieszczone. W ogrodach mogą znaleźć się bazalty w formie ozdobnych stopni (tworzące ogrodowe alejki) i palisad. Wykorzystuje się je tam do stworzenia podjazdów, murków czy ścieżek. Palisady bazaltowe są zamiennikiem dla palisad i krawężników granitowych.
Bazalt do ogrodu
Bazalt to także surowiec, który będzie niezwykle przydatny w przydomowych ogrodach. W formie grysu czy bazaltu łupanego można nim utwardzać ścieżki, a także wysypywać kamienne rabaty. Z bazaltowych płyt mogą powstać ogrodowe dróżki, ale też całe posadzki tarasów.
Co ciekawe, bazalt w formie zmielonej – czyli tzw. mączki bazaltowej, wykorzystuje się do nawożenia gleby. Jest to wtedy produkt, który w 100% ma naturalne pochodzenie, dlatego wykorzystuje się go do nawożenia gleby nawet w profesjonalnym ogrodnictwie ekologicznym. Mączka bazaltowa jest w pełni bezpieczna: zarówno dla ludzi, zwierząt, jak i całego środowiska. Forma bazaltu jaką jest w tym przypadku pył powoduje, że nie ma problemu z jego stosowaniem. Rośliny zaś zdecydowanie lepiej radzą sobie z przyswajaniem właśnie takiej formy nawożenia niż innych jego typów. Zmielona skała bazaltowa jest zaś bogata w mikro-, makro- i ultramikroelementy oraz tlenki, które są niezbędne do wzrastania roślin. Skała bazaltowa zawiera też bardzo duże ilości składników których nie dostarczają sztucznie wytwarzane w zakładach chemicznych, tradycyjne nawozy mineralne. Co więcej, mączka bazaltowa bardzo dobrze absorbuje wodę dlatego przy jej stosowaniu w glebie utrzymuje się więcej wilgoci niż zazwyczaj. Wilgoć ta jest bardzo korzystna, ponieważ może posłużyć jako balans suszy fizjologicznej (występującej podczas niewłaściwego stosowania nawozów mineralnych). Mączkę bazaltową można wykorzystywać do nawożenia wszystkich rodzajów roślin: warzyw, kwiatów, drzew owocowych, bylin, krzewów, roślin ozdobnych. Mączkę bazaltową można też stosować w wielu miejscach: nie tylko na polu czy w ogrodzie, ale też w szklarni, a także w domu czy na balkonie.
Podsumowując, bazalt występujący w różnych formach jest bardzo wszechstronnym surowcem. Będą to domowe aranżacje (blaty, kominki, parapety, posadzki, schody), elewacje budynków, ogrody – gdzie stosuje się go na kamienne/żwirowe rabaty i do utwardzania ścieżek.
Długie, prostopadłościenne elementy wycinane z brył bazaltu można natomiast wykorzystywać jako palisady czy obrzeża rabat, a nawet krawężniki nawierzchni. Do najpopularniejszych sposobów wykorzystania bazaltu należą również: podjazdy, bazaltowe płyty chodnikowe, wykończenia tarasów i balkonów.
Wykorzystywanie bazaltu zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz domów jest możliwe dzięki jego wyjątkowej trwałości i twardości. Różne formy i różne sposoby wykończenia, a także odmienna kolorystyka dają bardzo duże możliwości dopasowania tej skały magmowej do własnych potrzeb. Bazalty w domach najlepiej wpasują się w aranżacje nowoczesne, w stylu minimalistycznym. Jednak bazalty da się również dopasować do innych stylów wystroju wnętrza.
Ile kosztuje bazalt?
Na rynku bazalt wykorzystywany w przemyśle, infrastrukturze, ale też w budownictwie (we wnętrzach i na zewnątrz domów), można znaleźć w bardzo różnych formach. Poszczególne produkty różnią się od siebie także cenami.
Wybierane przy budowie dróg i na nawierzchnie kostki bazaltowe, to najczęściej łupane kostki bazaltu. Mają one nieregularne kształty oraz różne wymiary. Spotkać można na przykład bazalty o wymiarach:
- 6 x 6 x 6 cm
- 5 x 10 x 10 cm,
- 10 x 10 x 10 cm.
Tego rodzaju kostki mogą mieć łupane lico i cięte boki lub też boki cięte a lico polerowane albo płomieniowane. W zależności od sposobu przygotowania, za kostkę bazaltową zapłaci się od 350 do 450 złotych za metr kwadratowy albo 500-600 złotych za tonę.
Trzeba tutaj dodać, że przeznaczenie nawierzchni wykonanej z kostki bazaltowej (ruch pieszy albo samochodowy) będzie determinować rodzaj podbudowy jaka powinna zostać wykonana pod spodem. To od jakości podbudowy zależeć będą trwałość i estetyka warstwy wierzchniej, warto więc o to dobrze zadbać.
Używane na posadzki, kominki, schody, tarasy czy nawet na elewacje bazaltowe płytki, mają już zdecydowanie większe wymiary, zazwyczaj wybierać można spośród opcji:
- 20 x 20 cm,
- 30 x 30 cm,
- 40 x 40 cm,
- 60 x 60 cm.
Są to oczywiście wymiary przykładowe, bo płyty wcale nie muszą być kwadratowe. Na budowę schodów można wybrać na przykład płyty bazaltowe w kształcie dużych prostokątów, o wymiarach:
- 20 x 80 cm,
- 30 x 80 cm,
- 25 x 100 centymetrów.
Bazaltowe płytki mogą mieć też odmienną grubość: od 3 do 5 centymetrów. W zależności od przeznaczenia, powierzchnia płyt bazaltowych jest:
- szlifowana – do wnętrz i na elewacje,
- płomieniowana – na schody lub nawierzchnie zewnętrzne.
Koszt płyt bazaltowych waha się średnio od 350 do 450 złotych za metr kwadratowy. Trzeba jednak wiedzieć o możliwości zamówienia płyt wielkowymiarowych (np. 50 x 100 cm), albo w nietypowym kształcie (penta- lub heksagonalnych). Będą one cięte z tak zwanych bazaltowych ciosów, a ich cena będzie oczywiście nieco wyższa niż 450 złotych za metr kwadratowy.
Wewnątrz domu bazalt to oczywiście doskonała opcja na blaty kuchenne czy nawet łazienkowe. Za blat o grubości 3-4 cm można zapłacić 400-800 złotych za metr kwadratowy. Warto jednak zaznaczyć, że każdy taki blat będzie wykonany według indywidualnych wytycznych, dlatego ostateczny koszt będzie zależeć od wymiarów oraz preferowanego wykończenia blatu. Powyższe ceny dotyczą zaś metra kwadratowego bazaltowego blatu z podstawową obróbką. Cena bazaltowego blatu wycinanego z kamiennej płyty o dużej powierzchni będzie zależna także od tego, czy:
- wykończenie będzie polerowane czy płomieniowane (efekt antypoślizgowy),
- blat będzie musiał posiadać dodatkowe otwory (na zlew albo płytę indukcyjną).
Krawędzie blatu z bazaltu które nie będą przylegać do ścian powinny zostać wypolerowane. Jeśli zaś chodzi o płytki bazaltu – które mogą znaleźć się na podłogach albo jako ozdoba łazienki czy salonu (np. przy kominku) będą kosztować średnio:
- 80-130 złotych za metr kwadratowy za płytki dekoracyjne (kwadratowe, prostokątne, wielokątne);
- 90-150 złotych za metr kwadratowy za płytki antypoślizgowe;
- 90-220 złotych za metr kwadratowy za płytki do nawierzchni przemysłowych.
Na zewnątrz domu można wykorzystać także bazalt łupany (kamień, płyty, grysy) o różnych wymiarach.
Bazalt łupany jako kamień, wykorzystywany do wykonywania ogrodowych nawierzchni czy obrzeży, sprzedaje się na wagę. Płaci się za niego 450-600 złotych (za tonę).
Dzięki rozłupaniu większych bloków uzyskać można natomiast płyty. Mają one nierówną powierzchnię, nieregularny kształt i zróżnicowaną grubość. Kupuje się je i stosuje do ułożenia naturalnie wyglądających ścieżek w ogrodzie, a cena tego rodzaju płyt to około 150 złotych za metr kwadratowy.
Natomiast grys bazaltowy otrzymuje się po mechanicznym rozdrobnieniu bazaltowych bloków. Poddany obróbce mechanicznej grys przyjmuje postać otoczaków, czyli kamieni o zaokrąglonych kształtach. Grys bazaltowy prezentuje się bardzo estetycznie, dlatego chętnie wykorzystuje się go jako opaskę wokół domu albo obsypkę wokół ogrodowych drzew i krzewów (na tzw. “rabatach kamiennych“). Za grys i otoczaki zapłaci się 250-300 złotych za tonę.
Bazalt w domu
Jak więc widać, bazalt jako surowiec stosowany do wykończeń architektonicznych czy zewnętrznych, może zostać z powodzeniem wykorzystany w wielu domach. Bazalt będzie rozwiązaniem bardzo użytecznym, praktycznym, przy jednoczesnych dużych walorach estetycznych.
Może znaleźć się na blatach kuchennych, posadzkach, schodach. Bazalt znajduje zastosowanie także na tarasach. Szczególnie polecane będą płytki bazaltowe płomieniowane, które ze względu na swoje właściwości antypoślizgowe zapewniają użytkownikom większe bezpieczeństwo poruszania się. Położone na zewnątrz czy wewnątrz, na posadzkach czy np. na schodach, zminimalizują zagrożenie upadkiem przy zachowaniu wszystkich walorów estetycznych (będą wyglądać bardzo stylowo). Co więcej, płytki z tego naturalnego kamienia będą się prezentować bardzo dobrze z aranżacją roślinną. Dlatego można je układać na tarasie czy nawet ogrodowej ścieżce.
Możliwości jest tutaj naprawdę wiele, a bazalt jako wykończenie zawsze pozostanie w harmonii – z ogrodem, jak i całym domowym otoczeniem. Bazaltowe produkty nie są też problematyczne w eksploatacji, bez względu na miejsce w którym zostały umieszczone. Łatwo je pielęgnować i utrzymywać w czystości. Ich odporność na różnego rodzaju substancje, szkodliwe czynniki i warunki atmosferyczne sprawia, że mogą służyć przez lata.
Aby bazalt pozostał w znakomitej i niezmienionej formie, przede wszystkim na zewnątrz, można go zaimpregnować. Ten mało skomplikowany zabieg, powtarzany mniej więcej raz na rok, pozwoli przedłużyć wydajność kamienia i będzie go chronił przed brudem, wilgocią i zmiennymi warunkami pogodowymi. Przy braku zabezpieczenia na płytkach mogą pojawić się trudne (albo niemożliwe) do usunięcia przebarwienia czy plamy.
Podsumowując, bazalt w domach może znaleźć naprawdę wiele zastosowań. Bazalt to niezastąpiony materiał, który z racji swoich właściwości będzie inwestycją na długie lata. Wybór tego naturalnego, wytrzymałego surowca będzie gwarancją satysfakcji, ponieważ został on już z powodzeniem wypróbowany przez całe pokolenia.
Bazalt jest piękny!