Budowa tarasu przy domu: przydomowy taras krok po kroku

Korzyści związane z posiadaniem tarasu przy domu są nie do przecenienia.

To nie tylko kwestia komfortu dla domowników, ale także wyjątkowej estetyki i możliwość przebywania na świeżym powietrzu.

Taras stanowi niejako przedłużenie domu i jest “dodatkowym pomieszczeniem”, użytkowanym szczególnie często w okresie letnim. Tą funkcję może spełniać znacznie dłużej, jeśli zostanie wykonana zabudowa tarasu drewnianego z bruku czy betonu.

Budowa tarasu zawsze wymaga dokładnego przemyślenia zarówno pod względem samego projektu tarasu, jak i zastosowania do budowy tarasu odpowiednich materiałów.

Budowa tarasu drewnianego: o czy trzeba pamiętać?

Aranżacja tarasu w zasadzie stanowi ukoronowanie budowy domu jednorodzinnego i dobrze, kiedy o budowie tarasu pomyśli się jeszcze na etapie wyboru projektu, aczkolwiek istnieje też możliwość, aby budowa tarasu przy domu nastąpiła w późniejszym czasie.

Bywa, że ktoś decyduje się na budowę tarasu po wielu latach od postawienia domu, bo spędza więcej czasu w domu i chciałby wypoczywać na świeżym powietrzu.

Przy podejmowaniu decyzji o budowie tarasu powinno się uwzględnić:

• usytuowanie i wielkość działki,
• tryb życia rodziny,
• styl ogrodu,
• osobiste preferencje.

Na pewno miło, gdy widok z tarasu rozciąga się na piękny ogród, co niesamowicie odpręża i relaksuje.

Taras z reguły lokalizuje się na gruncie przy bryle budynku albo jako jego część, jednak współczesne projekty zawierają też propozycje umiejscowienia tarasu na poziomie piętra czy też poddasza z wykorzystaniem powierzchni nad garażem.

• Nasłonecznienie tarasu ogrodowego. Najbardziej optymalnym rozwiązaniem będzie budowa tarasu przy salonie lub jadalni. W takiej sytuacji taras stanowi naturalne przedłużenie tych pomieszczeń. Wiele także zależy od orientacji wjazdu na posesję. Najlepiej, kiedy wjazd jest zlokalizowany od strony północnej. Wtedy taras może być od południa, co zapewnia dobre nasłonecznienie w przedpołudniowych godzinach oraz lekkie zacienienie tarasu po południu. Strona zachodnia daje więcej światła, ale problemem niekiedy okazuje zbyt duże nasłonecznienie. Można sobie z tym poradzić poprzez zadaszenie tarasu, lub wykonanie zabudowy tarasu, czy obsadzenie go roślinami wiszącymi i pnącymi, a z przodu poprzez nasadzenie drzew. Zabudowa tarasu jednocześnie stanowi skuteczną ochronę przed deszczem. Nie zaleca się lokalizacji tarasu od północy ze względu na nieustanne zacienienie, a zarazem utrudniony dostęp dziennego światła do wnętrza domu. W tym przypadku należy rozważyć umiejscowienie tarasu z boku domu, o ile pozwala na to szerokość działki.
• Prywatność. Przebywanie na tarasie powinno dawać komfort odseparowania od przestrzeni publicznej.. Nie ma z tym żadnego kłopotu, jeżeli cała część wypoczynkowa znajduje się z tyłu domu, ewentualnie z boku. Warto przy tym zaznaczyć, że taras można zaprojektować w odległości nie mniejszej niż 1,5 m od granicy działki, aby postąpić zgodnie z obowiązującymi przepisami. Jeżeli nie ma innego sposobu, jak lokalizacja tarasu od strony frontowej, to dobrym pomysłem będzie cofnięcie całego budynku w głąb działki i jednoczesne zastosowanie rozmaitych elementów małej architektury i zieleni, aby ochronić się przed wścibskimi spojrzeniami przechodniów.
• Normy prawne. Budowa tarasu przy domu zawsze wymaga zachowania odpowiednich procedur. Jeśli taras ma zostać wykonany zgodnie z przepisami mamy do wyboru dwie możliwości:
  • zgłoszenie robót z projektem budowlanym (ta opcja z reguły ma miejsce w przypadku nowych budynków),
  • uzyskanie pozwolenia na jego budowę.
• Wymiary. Wymiary tarasu powinny być zbliżone do wymiaru salonu bądź jadalni, ponieważ z reguły pełni podobne funkcje. Oznacza to, że powierzchnie mające mniej niż 10m2 nie miałyby większego sensu. Trudno byłoby ustawić meble i wygodnie się poruszać. Nawet przy stosunkowo niewielkich domach buduje się duże tarasy, aby wygospodarować odpowiednie miejsce na część wypoczynkową z leżakami oraz gościnną ze stołem i krzesłami, a czasem także z grillem i wędzarnią ogrodową. Na co trzeba zawrócić uwagę przy budowie tarasu? Jeżeli taras ma służyć bezproblemowo przez wiele lat, należy pamiętać o pewnych zasadach i zastosowaniu odpowiednich materiałów.
• Nachylenie. Niezwykle istotne jest uformowanie spadku od ścian budynku do krawędzi tarasu, co zapobiegnie gromadzeniu się wody opadowej na płycie tarasu drewnianego i sposób wykończenia krawędzi tarasu drewnianego. Płyta tarasu zawsze powinna mieć nachylenie 1,5-2% w stronę krawędzi położonej równolegle do ściany domu, aby woda swobodnie spływała z jej powierzchni. Zazwyczaj taki spadek wykonuje się podczas wylewania płyty tarasowej, przy zastosowaniu łat pomocniczych ułożonych na różnych wysokościach i w ścisłe określonych odstępach. Łaty usuwa się zanim beton stwardnieje, po czym całą powierzchnię zaciera na gładko cementową zaprawą. Gdyby się okazało, że spadek wymaga powiększenia, należałoby to uczynić zaprawą wyrównawczą. Gdy podczas budowy tarasu brak jest nachylenia niezbędna jest dodatkowa warstwa z betonu – krawędzie tarasu powinny mieć minimum 3 cm.
• Dylatacje. Dylatacje przy ścianie oraz dylatacje pośrednie są konieczne, aby posadzka mogła swobodnie rozszerzać się i kurczyć, co zapobiega pękaniu i odpadaniu płytek lub paneli. Ścianę zewnętrzną należy oddzielić od wylewki szczeliną mającą mniej więcej 1 cm, a w przypadku dużej powierzchni tarasu muszą zostać wykonane dylatacje pośrednie, co 3 m równoległe do krawędzi krótszych. Dodatkowo nie wolno zapomnieć o dylatacjach w okładzinie z płytek i to w tych samych miejscach, aby na wylewce betonowej nie pojawiły się pęknięcia. Warto zauważyć, że problemy z pękaniem i odpadaniem płytek pojawiają się również przy zastosowaniu nieodpornych na zmiany temperatury zapraw do spoinowania i klejów, a także przy układaniu płytek na styk.
• Izolacja. Izolacja przeciwwilgociowa jest konieczna i to poprowadzona na ścianę budynku, aby zapobiec pojawieniu się zacieków bądź wykwitów na ścianach. Izolację można wykonać z papy termozgrzewalnej, folii albo masy wodoodpornej. Najbardziej tradycyjną metodą będzie zastosowanie dwóch warstw papy, z tym że nie mogą one być sklejone ze sobą. Dlatego na dolnej, przymocowanej do podłoża, rozsypuje się talk lub drobny piasek. Niekiedy wierzchnią warstwę papy zastępuje się folią wytłaczaną, czyli folią kubełkową. Izolacja z płaskiej folii polietylenowej o wysokiej gęstości jest bardzo elastyczna i nie ma problemu sklejania się ze sobą dwóch warstw. W tym przypadku warstwę dolną również przykleja się do podłoża. Przy zastosowaniu masy wodoodpornej powłoka izolacyjna charakteryzuje się dużą elastycznością i szczelnością, a zarazem jest bezspoinowa i kryje niewielkie rysy. Przy takiej izolacji nie ma potrzeby wykonania wylewki betonowej i od razu można robić wykończenie, np. z płytek ceramicznych. Masę wykłada się w dwóch warstwach mających łączną grubość 2-4 mm, z tym że pierwsza stanowi stricte izolację, a druga klej do płytek. W przypadku izolacji z papy bądź folii na pewno nie wolno zapominać o osłonie z wylewki betonowej, która powinna osiągnąć 4-5 mm grubości i zostać wzmocniona siatką przeciwprężną z oczkami 15 x 15 cm lub 10 x 10 cm. Nie wolno zapomnieć o wylewce betonowej, ponieważ wylewka nie tylko odpowiednio dociska izolację, ale także stanowi podkład pod wykończenie płyty tarasu drewnianego. Do wykonania wylewki używa się suchej zaprawy i wody. Należy zadbać o odpowiednią, plastyczną konsystencję całej masy, ponieważ zbyt rzadka skutkuje rozwarstwianiem się składników i tym samym zmniejsza wytrzymałość wylewki. Jeżeli zależy nam na czasie, to warto zastosować specjalną zaprawę szybkowiążącą.
• Instalacja elektryczna. Przy projektowaniu tarasu warto rozważyć doprowadzenie prądu, aby taras stał się jeszcze bardziej funkcjonalny. Odpowiednio zlokalizowane oświetlenie umożliwi urządzanie przyjęć w ciepłe wieczory albo swobodne czytanie książki. Ponadto bez problemu będzie można podłączyć kosiarkę elektryczną bądź inne urządzenia elektryczne.

Budowa tarasu przy domu: posadowienie

Jeszcze do niedawna jedną z najbardziej popularnych metod wykonania tarasu było opieranie całej konstrukcji na wylewce betonowej, a później wykończenie jej płytkami mrozoodpornymi.

Jeżeli kluczowe będzie, aby praca przebiegała szybko i była niezbyt droga, to powinno się rozważyć metodę na gruncie.

Wszystko zależy od możliwości finansowych, ale także wyboru materiału wykończeniowego.

Budowa tarasu na gruncie

W ten sposób budowane są tarasy, które mają konstrukcję tarasu z płyt betonowych, kamiennych lub kostki brukowej.

Tam, gdzie będzie zlokalizowany drewniany taras należy zebrać urodzajną warstwę gruntu, którą stanowi humus. Kolejny krok to przygotowanie podłoża oraz wyrównanie go podsypką z piasku i wysypać żwir albo tłuczeń.

Cała warstwa powinna charakteryzować się grubością około 20 cm i musi zostać bardzo starannie ubita.

W celu zapobiegnięcia rozsuwania się elementów nawierzchni trzeba ułożyć obramowanie wzdłuż krawędzi tarasu, wykonane z betonowych krawężników albo kostki i mocowanych w warstwie betonu.

Po związaniu się betonu robi się jeszcze podsypkę piaskową bądź cementowo-piaskową o grubości 5-10 cm, bezpośrednio na warstwie żwirowej.

Kolejnym krokiem jest dokładne wyrównanie betonowego podłoża oraz położenie materiału wykończeniowego, a więc:

• kostki brukowej,
• płyt betonowych,
• płyt kamiennych.

Należy pamiętać o odpowiednim nachyleniu nawierzchni oraz jej wypoziomowaniu.

Posadowienie tarasu na płycie betonowej

Jeśli budowa tarasu prowadzona jest na płycie należy usunąć warstwę humusu, zrobić podsypkę wyrównującą z piasku, a następnie wykonać podbudowę z kruszywa, czyli drobnego żwiru lub zagęszczonego tłucznia.

Taka podbudowa powinna mieć 20 cm grubości, po dokładnym jej ubiciu, najlepiej specjalną ubijarką spalinową.

Na podbudowie układa się grubą folię polietylenową, a przy powierzchni przekraczającej 4 m2 konieczne będzie zbrojenie.

W tym celu wykorzystuje się pręty o średnicy 10 mm ze stali nierdzewnej oraz podkładki dystansowe.

Wokół tarasu robi się też szalunek z desek, ewentualnie płyt drewnopochodnych.

Następnym krokiem jest betonowanie, ale trzeba pamiętać o dylatacji pomiędzy betonową płytą a budynkiem i dlatego też przed wylaniem betonu trzeba umieścić pas styropianu na połączeniach wzdłużnych ściany przylegającej do tarasu drewnianego czy z betonu.

Przy dużych powierzchniach dobrym pomysłem będą również dylatacje pośrednie.

Szlichta oczywiście musi mieć spadek 1,5-2% w kierunku przeciwległym do ściany domu.

Beton tężeje przez około cztery tygodnie i dobrze co kilka dni polewać jego powierzchnię wodą, aby cały proces nie przebiegał zbyt gwałtownie.

Przed ułożeniem warstwy wykończeniowej należy jeszcze wykonać izolację przeciwwilgociową.

Taki taras najczęściej pokrywa się ceramiką albo drewnem.

Warto pamiętać, że drewno nie może stykać się z betonem.

Układanie tarasu na konstrukcji z legarów

Budowa tarasu drewnianego z drewna egzotycznego zaczyna się od zrobienia wykopu i zbudowania szalunków pod stopy fundamentowe.

Ważne, aby stopy betonowe znajdowały się poniżej poziomu przemarzania gruntu, który wynosi 1-1,2 m.

Zanim beton zacznie się wiązać, należy umieścić łączniki ciesielskie ze stali nierdzewnej służące do podtrzymywania drewnianych belek.

Między ich ramionami zostają umieszczone belki, czyli podciągi połączone za pomocą wkrętów bądź śrub.

Drewniane legary mocuje się prostopadle do belek, przy zachowaniu odległości minimum 50 cm.

Na legarach można wykonać podłogę z desek tarasowych drewnianych lub desek kompozytowych. Deski tarasowe drewniane i deski z kompozytu montuje się ażurowo w odstępach 0,5-1 cm.

Niezbędna jest również obudowa z desek tarasowych po bokach tarasu drewnianego, która maskuje całą konstrukcję.

Jak zbudować drewniany taras i ile to kosztuje?

Przy podejmowaniu decyzji o budowie tarasu należy rozważyć wszelkie aspekty, nie tylko koszty.

Pierwsza kwestia związana jest z możliwościami technologicznymi na wybudowanie tarasu drewnianego czy z betonu.

Nie można też pominąć dopasowania stylistycznego tarasu do bryły domu. Warto pamiętać o trwałości materiałów i komforcie użytkowania.

Kostka betonowa jest niezwykle wytrzymała, ale trudniejsza w utrzymaniu w porównaniu z klinkierem czy też gresem.

Płyty drewniane wyróżniają się swoją estetyką, jednak niektóre z gatunków drewna odbarwiają się pod wpływem działania promieni słonecznych (konieczność impregnacji niektórych gatunków drewna), natomiast płyty kompozytowe łatwo się montuje, ale łatwo je zarysować.

W każdym razie, możliwości wyboru jest kilka.

Budowa tarasu z bloczków betonowych i kostki granitowej

Wykonanie tarasu z bruku i betonu to zdecydowanie jedna z popularniejszych metod wykonania tarasu. Kostka granitowa na taras ze względu na różnorodność dostępnych kształtów i kolorów daje możliwość dość dowolnych aranżacji powierzchni, w tym o nietypowych kształtach.

Kostki mają też rozmaitą strukturę, ponieważ są zupełnie gładkie, ale także z ciekawą fakturą, z fazowanymi krawędziami, zaokrąglone czy też mechanicznie postarzane.

Kostkę betonową układa się na utwardzonym podłożu, a fugi wypełnia specjalnym miałem, np. bazaltowym albo piaskiem.

Kostka betonowa jest bardzo trwała, odporna na zmiany temperatur, a ich powierzchnia komfortowa w użytkowaniu, gdyż nie grozi poślizgnięciem się.

Pewien problem może jedynie sprawić czyszczenie tarasu wykończonego kostką i odpowiednia pielęgnacja.

Tarasy wykończone kostką są również często wybierane z powodu prostoty i szybkości wykonania oraz stosunkowo niewysokich kosztów.

Najtańsze kostki betonowe można dostać za około 30 zł/m2 jednak ciekawsze fakturowo i kolorystycznie oznaczają wydatek rzędu 80-90 zł/m2.

Z kolei koszty ułożenia kostki zaczynają się od 30 zł/m2, do tego dochodzą wydatki związane z ułożeniem obrzeży (ok. 15 zł/mb) i przygotowaniem gruntu.

Całość prac, a więc materiał oraz robocizna dla tarasu mającego np. 15 m2 wyniesie 3000 – 4000 zł.

Płyty betonowe na taras

Takie rozwiązanie świetnie się sprawdzi w stylu minimalistycznym.

Proste płyty betonowe idealnie wpasują się w nowoczesną architekturę i również można wybrać różnorodne kształty i kolory, aczkolwiek największą popularnością cieszą się odcienie szarości.

Płyty też układa się na gruncie, bardzo podobnie do bruku. Tu też ważne jest odpowiednie przygotowanie podłoża.

Warto jednak pamiętać, że ceny płyt oscylują w granicach 90-200 zł/m2, co zwiększa całościowe wydatki.

Beton jest natomiast bardzo praktyczny i wytrzymały.

Kamień naturalny

Na tarasy z kamienia naturalnego decydują się osoby, które szukają nie tylko trwałego, ale także wyjątkowo estetycznego rozwiązania ze względu na niepowtarzalność każdego elementu, ciekawą fakturę i dość niejednolity kolor.

Zazwyczaj wykorzystuje się kostki granitowe lub bazaltowe, coraz częściej sięga się po sjenit.

Warto jednak wziąć pod uwagę, że bazalt pod wpływem wilgoci staje się bardzo śliski.

Dostępne są nie tylko duże, ale też małe formaty kamiennych płytek lub bloków, co daje możliwości wykreowania naprawdę niesamowitego wzoru. Co ciekawe, powierzchnie mogą mieć charakter:

• polerowany,
• łupany,
• szlifowany,
• drapany,
• szczotkowany.

Ceny kamienia dekoracyjnego wahają się od 90 do 300 zł/m2.

Przy montażu niezwykle istotny będzie właściwy dobór klejów i fug.

Kafelki na taras

Na nawierzchnię tarasu należy wybierać płytki mrozoodporne, antypoślizgowe oraz odporne na ścieranie, a do wyboru jest:

• gres,
• terakota,
• klinkier.

Klinkier stosowany na nawierzchnie tarasów charakteryzuje się zdecydowanie większą twardością niż cegły elewacyjne, więc jest bardzo trwały, odporny na niekorzystne warunki atmosferyczne oraz ma dobre parametry antypoślizgowe.

Trudno takie płytki ceramiczne zniszczyć czy zarysować.

Nie ma również problemów z ich czyszczeniem, a do wyboru są bardzo różne kształty i kolory.

Z kolei gres najlepszy będzie w wersji naturalnej, czyli nieszkliwionej o chropowatej powierzchni. Pewien problem może sprawić jedynie czyszczenie takiego gresu.

Trzeba podkreślić, że płytki tarasowe nie zmieniają swoich właściwości i koloru pod wpływem czynników atmosferycznych i można je stosować zarówno na tarasy z zabudową, jak i niezadaszone.

Cenowo wykończenie tarasu płytkami tarasowymi wychodzi dość podobnie do kostki brukowej betonowej, jednak można je układać jedynie na idealnie równym, betonowym podłożu.

Dla wielu osób niezbyt komfortowe jest mocne nagrzewanie się płytek latem, co uniemożliwia chodzenie po nich boso.

Taras drewniany budowa

Drewno idealnie komponuje się z aranżacją ogrodową i daje fantastyczny efekt wizualny.

Drewniane deski tarasowe nie nagrzewają się mocno, ale są ciepłe i miłe w dotyku.

Nie ma problemu, aby chodzić bez obuwia po tarasie drewnianym w przeciwieństwie do kamienia, ceramiki czy desek kompozytowych. Kluczowy będzie wybór gatunków drewna na drewniany taras.

Budowa tarasu drewnianego z desek tarasowych nie należy do trudnych.

Najtańsza deska tarasowa z sosny lub świerku kosztuje 50-70 zł/m2; niestety deski za świerka czy drewna sosnowego nie są zbyt wytrzymałe, wymagają impregnacji drewna i regularnej konserwacji.

Deski tarasowe z dębu są droższe, bo ich ceny kształtują się na poziomie 90-130 zł/m2, ale też jakość drewna jest lepsza. Dąb charakteryzuje się sporą odpornością na uszkodzenia mechaniczne, działanie promieni słonecznych czy też podwyższoną wilgotność powietrza.

Żywotność tarasu dębowego na legarach szacuje się na 20 lat.

Coraz częściej wykorzystuje się drewno egzotyczne, które wyróżnia się nie tylko wysoką ceną, ale przede wszystkim wyjątkowymi parametrami użytkowymi. Tak wykończony drewniany taras z drewna egzotycznego charakteryzuje się dużą odpornością na uszkodzenia mechaniczne, ścieranie, zarysowanie oraz niekorzystne warunki atmosferyczne.

Najbardziej popularne na drewniany taras jest drewno bangkirai (ceny od 250 zł/m2), kampas (trochę tańsze, w cenie 150-190 zł/m2) i lapacho (ceny od 350 zł/m2).

Drewno egzotyczne ma bardzo nietypowe, a przy tym eleganckie usłojenie oraz barwę, dlatego drewniany taras prezentuje się wyjątkowo elegancko.

Warto pamiętać, że olejowanie gatunków desek tarasowych z drewna egzotycznego zabezpiecza ich naturalny kolor.

Tarasy drewniane montuje się na legarach, a koszty całościowe za tarasy drewniane z drewna egzotycznego wychodzą dwa-trzy razy wyższe niż za budowę tarasu z kostki betonowej.

Deski kompozytowe

Deski tarasowe kompozytowe z tworzywa sztucznego to ciekawa alternatywa dla desek tarasowych drewnianych, cenowo też zbliżona do nich.

Deski tarasowe kompozytowe kosztują 90-200 zł/m2 i kładzie się je na legarach.

Kompozyt jest mieszanką trocin drewnianych i polichlorku winylu o świetnych właściwościach antypoślizgowych.

Tarasu z desek kompozytowych nie trzeba konserwować co roku i czas montażu desek tarasowych jest krótszy w porównaniu z tarasem drewnianym, więc koszt robocizny będzie trochę niższy.

Dostępne są również całe systemy tarasowe, które zawierają nie tylko deski, ale też legary, maskownice i wszystkie łączniki.

Taki gotowy system oznacza wydatek rzędu 200-300 zł/m2.

Deski kompozytowe imitują drewno, ale na pewno nie dają takiego komfortu cieplnego, gdyż łatwo się nagrzewają.

Na koniec warto jeszcze pamiętać o zastosowaniu odpowiednich elementów wyposażenia, aby taras drewniany był zarówno komfortowy w użytkowaniu, jak i cieszył wzrok.