Jakie drzewa liściaste i iglaste wybrać do przydomowego ogrodu odpowiadamy w poniższym artykule.
Piękny, zadbany i starannie zaprojektowany ogród to wizytówka każdego domu. Nawet na najmniejszej działce, oprócz warzywnika, krzewów ozdobnych i klombów kwiatowych, powinno znaleźć się miejsce dla drzew. Zarówno drzewa liściaste jak i drzewa iglaste oczyszczają powietrze, ale mają też inne zalety.
Jakie drzewa ozdobne czy drzewa owocowe posadzić w przydomowym ogródku? Oto nasze propozycje.
Przydomowy ogród dla ludzi i dla zwierząt
Zakładając przydomowy ogród, powinniśmy myśleć o nim jak o całościowym ekosystemie, w którym znajdzie się miejsce dla różnych gatunków roślin i zwierząt. Nie ograniczajmy się do trawnika, rzędu iglaków oraz pojedynczych kwiatowych roślin ozdobnych. Tradycyjny ogród typu wiejskiego bazujący na naturalnej specyfice danego krajobrazu przyczyni się do zachowania bioróżnorodności, ciesząc przy tym wszystkie zmysły swojego właściciela.
Ogrody tego typu są znacznie bardziej odporne na wszelkiego rodzaju niekorzystne warunki środowiskowe, a przez to – mniej wymagające i tańsze w utrzymaniu. Tworząc bezpieczne miejsce do życia dla wielu gatunków zwierząt, zyskujemy też dodatkowych sprzymierzeńców w walce z uciążliwymi szkodnikami. Powinniśmy więc z radością powitać w naszych ogrodowych progach pożyteczne gatunki owadów, ptaki, jeże, a nawet nietoperze.
Drzewa liściaste, takie jak lipa drobnolistna to wspaniałe rośliny miododajne. Ich obecność w ogrodzie przyciągnie z pewnością całe rzesze motyli, pszczół czy trzmieli. Jeśli natomiast wygospodarowaliśmy w swoim ogrodzie miejsce na drzewa owocowe, ucieszymy się z obecności pszczół murarek. Murarka ogrodowa zapyla wszystkie gatunki drzew owocowych. Jest ona w swojej pracy wielokrotnie bardziej skuteczna niż pszczoła miodna. Warto podkreślić, że murarki są bardzo pokojowo nastawione, nie żądlą i nie bronią swoich gniazd. Nie musimy się więc obawiać ich obecności.
Owoce jarzębiny, kaliny czy grabu to z kolei element diety wielu ptaków. Jeśli chcesz zaprosić je do Twojego ogrodu, pamiętaj aby posadzić te drzewa liściaste, których liście jesienią przebarwiają się na piękne kolory. W aranżacji ekologicznego ogrodu wiejskiego skupmy się na gatunkach rodzimych. Polskie gatunki roślin doskonale odnajdują się w naszym klimacie, są bardziej odporne na choroby i zdecydowanie mniej wymagające. Rodzime gatunki drzew, doskonałe do wykorzystania w ogrodzie:
Brzoza brodawkowata
Brzoza brodawkowata to gatunek pospolity, spotykany powszechnie w całej Polsce. Lubi miejsca nasłonecznione, charakteryzując się przy tym znakomitą odpornością na mrozy i niekorzystne warunki środowiskowe. Sprawdzi się znakomicie w przypadku słabych, mało żyznych gleb. Brzoza brodawkowata rośnie szybko (nawet do 30 m). Ma białą, piękną korę, oraz wiotkie, zwisające gałęzie z drobnymi, delikatnymi liśćmi sprawiają, że gatunek ten pięknie prezentuje się w przydomowych ogrodach. Jesienią, liście brzozy brodawkowatej wybarwiają się na intensywny żółty kolor, opadają dopiero w listopadzie. Brzoza brodawkowata sprawdzi się znakomicie w przypadku dużych i średnich ogrodów.
Zalety:
- piękny wygląd,
- szybko rośnie,
- niezwykle małe wymagania siedliskowe,
- duża odporność na niekorzystne warunki środowiskowe.
Wady:
- płytki i rozległy system korzeniowy wyjaławia gleby żyzne w jego zasięgu
- stosunkowo duża “wywrotność” tego gatunku.
Zasady pielęgnacji:
- Podlewanie w czasie długotrwałych susz.
Buk pospolity (zwyczajny)
Buk, jako drzewo wymagające, rośnie najlepiej w wilgotnym, łagodnym klimacie, lubi gleby żyzne, napowietrzone, preferuje zacienione stanowiska. Piękny i majestatyczny, może sięgnąć nawet 50 m wysokości (choć średnio dorasta do około 30 m). Buki rosną stosunkowo wolno, ale charakteryzują się długowiecznością. Ich liście, na początku roku fantastycznie jaskrawozielone, wybarwiają się jesienią do złocistych pomarańczów i brązów. Owoce buka (bukiew/bukwa) są przysmakiem dla wielu ptaków oraz wiewiórek.
Zalety:
- piękny wygląd przez cały rok,
- odporność na duże zanieczyszczenie powietrza.
Wady:
- duże wymagania siedliskowe,
- niska odporność na mrozy i wiosenne przymrozki.
Zasady pielęgnacji:
- Przycinanie pędów przeprowadzamy wiosną (zanim rozwiną się nowe pąki) lub latem, na przełomie lipca i sierpnia.
- Obfite podlewanie w okresie letnim.
Dąb szypułkowy
Dąb szypułkowy jest drzewem niezwykle okazałym, słynącym ze swej długowieczności. W młodym wieku preferuje przede wszystkim stanowiska zacienione. Generalnie, uważa się go jednak za gatunek światłolubny. Rośnie na glebach żyznych i średnio żyznych, świeżych i wilgotnych. Wysokość dębów mieści się zwykle w granicach 20-30 m, pojedyncze drzewa ozdobne dochodzą jednak nawet do 40 m wysokości. Dzięki bardzo rozwiniętemu, silnemu systemowi korzeniowemu, dęby znakomicie utrzymują się nawet na wietrznych, zagrożonych wichurami terenach. Dęby mają silne systemy korzeniowe, ale ich tempo wzrostu jest raczej niewielkie. Do małych ogrodów wybieramy odmiany o węższej, stożkowatej koronie.
Zalety:
- okazała korona stanowiąca źródło ożywczego cienia podczas letnich upałów,
- liście utrzymujące się do późnej jesieni,
- niewielka wywrotność.
Wady:
- konieczność sprzątania opadających żołędzi,
- stosunkowo duże wymagania siedliskowe.
Zasady pielęgnacji:
- Użyźnianie nawozami mineralnymi 1-2 razy na wiosnę w ciągu drugiego i trzeciego roku po posadzeniu.
- Wycinanie wyschniętych konarów prowadzone zimą lub wczesną wiosną.
- Ewentualne cięcia kosmetyczne przeprowadzać należy latem.
Grab pospolity (zwyczajny)
Grab to gatunek, w który obfitują polskie lasy. Warto mieć go także w przydomowym ogrodzie. Rośnie dość wolno, preferując zacienione stanowiska i żyzne, wilgotne gleby. Osiąga średnio około 25 m wysokości. Szeroka, intensywnie zielona korona tego drzewa stanowić będzie przyjemne źródło cienia podczas gorących letnich miesięcy. Owoce grabu są niezwykle lubiane przez ptaki, w szczególności przez grubodzioby. Graby sprawdzają się doskonale do tworzenia liściastych żywopłotów.
Zalety:
- piękny wygląd,
- wysoka mrozoodporność,
- odporność na przycinanie.
Zasady pielęgnacji:
- Przycinanie dwa razy do roku: pod koniec lutego oraz w drugiej połowie czerwca.
Grusza polna
Grusza polna to coraz rzadziej spotykane, dziko rosnące drzewo owocowe, osiągające zazwyczaj do 15 m wysokości. Cechą wyróżniającą gruszę polną spośród odmian uprawnych są gęste ciernie występujące na krótkopędach. W okresie kwitnienia (zazwyczaj pierwsza połowa maja), drzewo pokrywa się obficie intensywnie pachnącymi, śnieżnobiałymi kwiatami zebranymi w duże grona. Owocuje obficie, wydając niewielkie owoce o kulistym kształcie i zielonym lub żółtym zabarwieniu. Grusza polna charakteryzuje się niezwykłą wytrzymałością oraz długowiecznością. Jest odporna na susze oraz wiatry. Dzięki odporności na trudne warunki środowiskowe (w tym: na zanieczyszczenie powietrza) sprawdzi się ona doskonale w warunkach miejskich. Wygląda wspaniale przez cały rok. Grusza polna rośnie szybko, preferując żyzne, umiarkowanie wilgotne gleby oraz słoneczne stanowiska. Jest mrozoodporna.
Zalety:
- wysokie walory estetyczne,
- duża odporność,
- istotna dla zachowania bioróżnorodności w ogrodzie.
Wady:
- twarde, cierpkie owoce, wymagające leżakowania.
Zasady pielęgnacji:
- Usuwanie suchych gałęzi. Ewentualnie, podlewanie w czasie długotrwałych susz.
Jabłoń dzika
Niewielkie drzewo, dorastające zwykle do około 10 m wysokości. Cechą charakterystyczną dzikiej jabłoni, odróżniającą ją od odmian uprawnych jest obecność cierni na krótkopędach. Termin kwitnienia to maj. Wówczas dorosłe drzewo pokrywa się obficie dużymi, białoróżowymi pięknymi kwiatami. Owoce dzikiej jabłoni mają szerokie zastosowanie, są niewielkie i twarde o barwie zielonej lub zielonożółtej. W smaku – kwaśne. Z jej liści przyrządzić można napój typu herbacianego. Dzika jabłoń rośnie najlepiej na glebach piaszczystych o umiarkowanej wilgotności.
Zalety:
- wysoka wytrzymałość,
- istotna dla zachowania bioróżnorodności w ogrodzie.
Wady:
- mało smakowite owoce
Zasady pielęgnacji:
Podlewanie w okresach suszy.
Jarząb pospolity
Jarząb pospolity to niezwykle efektowne liściaste drzewo ozdobne, które znamy z parków i ogrodów i nazywamy powszechnie (choć nieprawidłowo) jarzębiną. Jego cechą charakterystyczną są, rzecz jasna, piękne czerwone owocostany dojrzewające wczesną jesienią i utrzymujące się nawet przez całą zimę. Jarząb pospolity należy do gatunków stosunkowo niskich – dorasta maksymalnie do 8-12 m. Cechą charakterystyczną są oczywiście owoce jarzęba, które przyciągną do ogrodu wiele ptaków, dla których jarzębina stanowi ważne źródło pożywienia. W zamian za czerwone owoce, drozdy, gile, zięby, jemiołuszki czy kosy wypełnią nasz ogród pięknym trelem.
Zalety:
- piękny wygląd,
- odporność na zanieczyszczenia powietrza.
Wady:
- wrażliwość na upał.
Zasady pielęgnacji:
- Podlewanie w okresie długotrwałych susz.
Klon jawor
Klon jawor to największy rodzimy przedstawiciel swojego rodzaju. Należy do gatunków długowiecznych. Jawor dorasta nawet do 25-30 m, charakteryzując się przy tym dużą odpornością na silne wiatry. Z tego względu, sadzi się go często na obszarach nadmorskich.
Zalety:
- atrakcyjny wygląd,
- duża odporność na silne wiatry,
- wysoka mrozoodporność.
Wady:
- niska odporność na susze,
- niska odporność na zanieczyszczenia powietrza.
Zasady pielęgnacji:
- Podlewanie podczas długotrwałych susz (szczególnie w przypadku młodych okazów).
- Użyźnianie nawozami organicznymi w przypadku słabszych gleb.
- Stosowanie ściółki dla ograniczenia parowania wody z gleby.
Klon pospolity (zwyczajny)
Klon pospolity to średniej wielkości drzewo (dorasta do 20-25 m wysokości) spotykane często w miejskich parkach i ogrodach. Dobrze znosi zanieczyszczenia powietrza, a przy tym – nie posiada szczególnych wymagań glebowych. Kwitnie już w kwietniu, pokrywając się jaskrawymi, żółtozielonymi kwiatami o niezwykle przyjemnym, słodkim zapachu. Kwiaty te, ze względu na dużą ilość nektaru, przyciągają pszczoły oraz inne owady. Jego liście jesienią przebarwiające się na kolor żółty, lub pomarańczowy kolor aż po intensywne czerwienie będą ozdobą Twojego ogrodu.
Zalety:
- atrakcyjny wygląd,
- duża odporność na mrozy, susze oraz silne podmuchy wiatru,
- odporność na zanieczyszczenia powietrza.
Zasady pielęgnacji:
- Podlewanie w czasie długotrwałych susz (szczególnie w przypadku młodych okazów).
Lipa drobnolistna
Lipa drobnolistna to drugie najdłużej żyjące drzewo liściaste w Europie (po dębie). Intensywnego zapachu kwiatów lipy nie można pomylić z żadnym innym. Charakterystyczna woń przyciąga całe rzesze owadów. Lipa drobnolistna nie posiada szczególnych wymagań glebowych. Charakteryzuje się ona jednak stosunkowo niewielką odpornością na zanieczyszczenia powietrza. Dorasta do około 35 m wysokości, stanowiąc ozdobę parków i ogrodów.
Zalety:
- atrakcyjny wygląd,
- odporność na działanie wiatru.
Wady:
- brudząca spadź.
Zasady pielęgnacji:
- Regularne przycinanie.
Sosna pospolita (zwyczajna)
Występująca powszechnie w polskich lasach, może również stać się wspaniałą ozdobą przydomowego ogrodu. Jej długie, cienkie igły w głębokim odcieniu zieleni pozostają na gałęziach nawet przez 6 lat. Sosna pospolita może rosnąć na zróżnicowanych glebach, od piaszczystych, przez gliniaste, aż po torfowiska. Dobrze znosi mrozy i susze, preferując wyraźnie nasłonecznione stanowiska. Dorasta do około 30-35 m wysokości.
Zalety:
- piękny wygląd,
- niewielkie wymagania.
Wady:
- zakwaszanie gleby przez rozkładające się igły.
Zasady pielęgnacji:
- Podlewanie w czasie susz oraz zimą.
- Nawożenie tylko w przypadku wyjątkowo mało zasobnych gleb.
Najpopularniejsze drzewa ozdobne do małego ogrodu
Posiadacze niewielkich ogrodów przydomowych decydują się często na typowo drzewa ozdobne. Poniżej przedstawiamy niezwykle efektowne i stosunkowo mało znane drzewa ozdobne, które nadadzą naszemu otoczeniu niepowtarzalny charakter. Zachęcamy jednak, by łączyć te drzewa ozdobne także z popularnymi gatunkami rodzimymi oraz drzewkami owocowymi. Wszystkie przedstawione drzewa ozdobne odznaczają się znakomitymi walorami estetycznymi i stosunkowo niewielkimi rozmiarami. To drzewa ozdobne, które są łatwe w uprawie oraz odporne na mrozy.
| Klon palmowy „Trompenburg” | Odmiana Trompenburg charakteryzuje się bardzo dużą odpornością na mróz. Osiąga zwykle do kilku metrów wysokości, tworząc niewielkie drzewko o dużych, niezwykle atrakcyjnych, czerwonych liściach. Rośnie najlepiej na żyznych glebach przepuszczalnych o równomiernej wilgotności. Preferuje stanowiska słoneczne lub umiarkowanie zacienione oraz osłonięte od wiatru. Młode okazy wymagają ochrony zimowej w postaci chochołów wykonanych ze słomy, juty lub agrowłókniny. |
| Kasztanowiec zmienny „Induta” | Ta efektowna odmiana kasztanowca występuje w formie niewielkiego drzewa, osiągającego zwykle do 4 m wysokości. Na przełomie maja i czerwca, podczas kwitnienia pokrywa się charakterystycznymi moreloworóżowymi kwiatami zebranymi w duże i obfite wiechy. Jego liście posiadają ciekawe, ciemnoczerwone zabarwienie. |
| Brzoza pożyteczna “Long Trunk” | Drzewko charakteryzuje się specyficznym, nieregularnym, parasolowatym pokrojem korony z silnie zwisającymi gałęziami. Brzoza “Long Trunk” nie posiada szczególnych wymagań siedliskowych. Preferuje jednak stanowiska nasłonecznione. Dorasta zwykle do około 4 m wysokości. Odmiana ta odznacza się również gładką, śnieżnobiałą korą oraz dużymi liśćmi o głębokim, ciemnozielonym odcieniu. |
| Grab pospolity “Foliis Argenteovariegatis Pendula” | Polska odmiana grabu wprowadzona do uprawy w 1905 roku. Posiada charakterystyczne, niezwykle atrakcyjne liście o białych upstrzeniach. Ma liście jesienią przebarwiające się na żółto. Gałęzie są szeroko rozłożone, lekko opadające. Odmiana ta nie posiada szczególnych wymagań siedliskowych, preferuje jednak gleby świeże i żyzne oraz słoneczne lub półcieniste stanowiska. |
| Buk pospolity “Mercedes” | Ta karłowata odmiana buka charakteryzuje się niezwykle powolnym tempem wzrostu. Po upływie około 10 lat roślina jest w stanie osiągnąć 1 m wysokości. Posiada długie i wąskie listki (przypominające nieco liście wierzby). Odmiana należy do wybitnie wymagających, wykazuje dużą wrażliwość na susze i upały, a także wahania poziomu wód gruntowych. Zarówno mrozy w miesiącach zimowych, jak i wiosenne przymrozki doprowadzić mogą do uszkodzenia liści. Sprawdza się natomiast dobrze w warunkach miejskich, wykazując dużą tolerancję na zanieczyszczenia powietrza. |
| Jesion pensylwański “Crispa” | Kolejna polska odmiana w naszym zestawieniu. Jesion pensylwański “Crispa” został wprowadzony do uprawy w 1904 roku. Jest to niewielkie drzewo, dorastające zwykle do 3-6 m wysokości, o efektownej kulistej koronie oraz gęstych, kędzierzawych liściach. Odmiana wykazuje się dużą tolerancją w kwestii warunków siedliskowych. Preferuje rodzaj gleby żyznej i wilgotnej oraz słoneczne lub półcieniste stanowiska. Dobrze znosi susze oraz zanieczyszczenie powietrza. |
| Tulipanowiec amerykański “Fastigiatum” | Niezwykle atrakcyjna odmiana charakteryzująca się regularnym, wąskim, kolumnowym pokrojem korony oraz stosunkowo szybkim tempem wzrostu. W sezonie jesiennym soczyście zielone liście tulipanowca zabarwiają się na intensywny pomarańczowy kolor. Drzewo jest łatwe w uprawie, nie wymaga przycinania. Rośnie najlepiej na glebach żyznych i wilgotnych, preferując stanowiska nasłonecznione i osłonięte od wiatru. W naszych warunkach tulipanowiec osiąga do kilkunastu metrów wysokości. W okresie kwitnienia (lipiec-sierpień) drzewo pokrywa się niezwykle oryginalnymi zielono-żółto-pomarańczowymi kwiatami. Młode okazy wymagają zimowej ochrony, wraz z wiekiem zyskują one jednak pełną mrozoodporność. |
| Jabłoń “Adirondack” | Jest to karłowata odmiana jabłoni dorastająca do około 5 m wysokości. Jej gałęzie skierowane są pionowo do góry, tworząc zwartą, kolumnową lub stożkową koronę. Kwitnienie przypada na połowę maja. Drzewko pokrywa się wówczas dużymi, białymi, miododajnymi kwiatami o pięknym zapachu. Niewielkie, czerwone lub czerwonopomarańczowe owoce dojrzewają we wrześniu i utrzymują się na drzewie aż do grudnia. Owoce tej odmiany jabłoni stanowią element diety wielu ptaków. Jabłoń “Adirondack” rośnie na żyznych glebach przepuszczalnych o umiarkowanej wilgotności. Preferuje nasłonecznione stanowiska. Wykazuje odporność na mróz oraz zanieczyszczenia powietrza. Odmianę tę charakteryzuje również wysoka odporność na choroby. |
| Jabłoń “Van Eseltine” | Drzewko rośnie bardzo powoli, osiągając ostatecznie 5-10 m wysokości. Korona jest dość wąska i zwarta, złożona ze skierowanych ku górze gałązek. Kwitnie obficie, obsypując się w maju pięknymi, różowymi kwiatkami. Owoce żółte lub pomarańczowe z czerwonym rumieńcem utrzymują się na drzewie od września do grudnia. Jabłoń “Van Eseltine” rośnie najlepiej na średnio żyznych glebach przepuszczalnych o umiarkowanej wilgotności. Preferuje słoneczne stanowiska. Podobnie jak opisana wyżej odmiana „Adirondack”, odznacza się wysoką odpornością na choroby. |
| Wiśnia wczesna “Kojou-no-mai” | Miniaturowe drzewko o gęstej, okrągłej koronie. Rośnie bardzo wolno, osiągając ostatecznie do 4 m wysokości. Jest łatwe w uprawie i nie wymaga przycinania. Powyginane, zygzakowate pędy pełnią funkcję ozdobną w miesiącach zimowych. Jesienią, liście tej odmiany przebarwiają się na atrakcyjny czerwony kolor. W porze kwitnienia (kwiecień-maj) roślina pokrywa się pachnącymi kwiatami o białoróżowym zabarwieniu. Wiśnia „Kojou-no-mai” rośnie najlepiej na przepuszczalnych, żyznych glebach, preferując stanowiska nasłonecznione. |
| Wiśnia różowa “Fukubana” | Niezwykle atrakcyjna odmiana o gęstej, szerokiej koronie, dorastająca zazwyczaj do około 7 m wysokości. Podczas kwitnienia (na przełomie kwietnia i maja), drzewko pokrywa się obficie przepięknymi, różowymi kwiatkami. Jesienią, zielone liście wiśni przebarwiają się na kolor szkarłatnoczerwony. Wiśnia “Fukubana” nie posiada szczególnych wymagań siedliskowych. Preferuje jednak stanowiska słoneczne, osłonięte od wiatru. Odznacza się wysoką odpornością na niskie temperatury. |
| Jarząb Autumn Spire “Flanrock” | Niewielka odmiana odznaczająca się szybkim tempem wzrostu. Jarząb “Flanrock” osiąga zwykle do 5 m wysokości. Jego korona charakteryzuje się wąskim, kolumnowym pokrojem z prostymi, skierowanymi ku gorze pędami. “Flanrock” owocuje obficie, tworząc duże, złotożółte owocostany. Utrzymują się one na drzewie w okresie od sierpnia aż do grudnia. Jesienią i zimą stanowią one pożywienie dla wielu gatunków ptaków. W sezonie jesiennym liście “Flanrocka” przebarwiają się na intensywny czerwony kolor. Jarząb nie posiada szczególnych wymagań siedliskowych czy pielęgnacyjnych. Preferuje stanowiska słoneczne, tolerując jednak również umiarkowane zacienienie. Wykazuje wysoką odporność na mróz oraz zanieczyszczenia powietrza. |
Przydomowy sad owocowy
Pyszne owoce prosto z drzewa to marzenie wielu ogrodników. Komponując przydomowy sad, pamiętajmy, by wybierać odmiany charakteryzujące się dużą odpornością na choroby i szkodniki. Zwróćmy uwagę na wysokopienne odmiany rodzime (w przypadku małych ogrodów, możemy się jednak ratować roślinami niskopiennymi).
Jakie drzewa owocowe posadzić przy domu?
| Jabłoń domowa | Jeden z najbardziej popularnych gatunków drzew owocowych w naszym kraju. Dla prawidłowego rozwoju wymaga lekko gliniastych gleb przepuszczalnych, bogatych w próchnicę. Pod jej uprawę nie nadają się natomiast ciężkie gleby gliniaste i ilaste oraz lekkie gleby piaszczyste. Rośnie dobrze na terenie całej Polski, nawet na terenach podgórskich. Jabłoni domowej nie straszne są mrozy dochodzące nawet do -30ºC. Kwitnienie jabłoni domowej przypada zwykle na przełom kwietnia i maja. Drzewo owocuje między sierpniem a październikiem. |
| Grusza pospolita | Rośnie dobrze praktycznie w całej Polsce. Dla prawidłowego rozwoju wymaga gleb przepuszczalnych bogatych w składniki odżywcze. Nie lubi natomiast gleb wapiennych. Kwitnienie rozpoczyna się już w kwietniu, dlatego też do uprawy w rejonach zagrożonych późnymi przymrozkami wybieramy odmiany późno kwitnące. Grusza pospolita owocuje w okresie od sierpnia do października. |
| Wiśnia pospolita | Rośnie dobrze we wszystkich rejonach kraju. Wymaga gliniastych gleb piaszczystych. Kwitnie na przełomie marca i kwietnia, a owocuje w okresie od czerwca do lipca. Uwaga! Kwiaty wiśni pospolitej są bardzo wrażliwe na wiosenne przymrozki. |
| Czereśnia | Rośnie dobrze we wszystkich rejonach kraju. Preferuje piaszczyste gleby gliniaste oraz wapienne. Kwitnie na przełomie marca i kwietnia, a owocuje w okresie od czerwca do lipca. Uwaga! Kwiaty czereśni są bardzo wrażliwe na wiosenne przymrozki. |
| Śliwa domowa | Preferuje wilgotne gleby przepuszczalne o dużej zawartości składników odżywczych. Kwitnie na przełomie marca i kwietnia (niekiedy nawet wcześniej). Owocuje w okresie od sierpnia do września. Dobrze znosi mrozy dochodzące nawet do -30ºC. |
| Brzoskwinia zwyczajna | Wymaga żyznych gleb wapnowanych. Preferuje stanowiska ciepłe, słoneczne, osłonięte przed wiatrem. Źle znosi niskie temperatury (poniżej -15ºC) oraz wysoką wilgotność. Kwitnie na przełomie marca i kwietnia. Owocuje w okresie od lipca do września. |
| Morela zwyczajna | Rośnie najlepiej w zachodniej oraz południowej Polsce. Wymaga piaszczystych gleb gliniastych, bogatych w próchnicę. Preferuje stanowiska ciepłe, osłonięte przed wiatrem. Kwitnie na przełomie marca i kwietnia. Owocuje w okresie od lipca do sierpnia. Jest wrażliwa na mróz. |
Drzewa szybko rosnące dla niecierpliwych
Zakładając ogród od podstaw, musimy się liczyć z tym, że na efekt końcowy naszej pracy przyjdzie nam czekać nawet kilka lat. Wszystkie rośliny, a drzewa w szczególności wymagają bowiem czasu, aby zadomowić się na naszym terenie, odpowiednio wyrosnąć i zyskać właściwy kształt. Rozwiązaniem może być zakup większych, bardziej rozwiniętych drzewek. Trzeba jednak zaznaczyć, że wysadzanie starszych osobników może zakończyć się spektakularnym fiaskiem. Rośliny takie mogą się bowiem nie przyjąć i w konsekwencji obumrzeć. Dlatego też warto zapoznać się z gatunkami, które oferują nie tylko doskonałe walory estetyczne, ale także szybkie tempo wzrostu.
Spośród drzew liściastych, do najszybciej rosnących należą:
- brzozy,
- jesiony,
- klony,
- wierzby.
Najbardziej niecierpliwi ogrodnicy mogą się zdecydować na rośliny szczepione na pniu.
Wówczas, efektowny wygląd udaje się uzyskać już w pierwszym roku po posadzeniu.
Jeśli chodzi o szybko rosnące drzewa iglaste, wyróżnić możemy:
- modrzewie,
- sosnę pospolitą,
- świerk serbski.
Pamiętajmy również, że rośliny rosną najlepiej, gdy zapewnimy im odpowiednie warunki.
Dbałość o warunki siedliskowe (zapewnienie odpowiedniego rodzaju gleby, poziomu nasłonecznienia i wilgotności, etc.) oraz fachowa pielęgnacja sprawią, że nasze drzewa będą rosły szybko – zdrowe i okazałe.
Sadzenie drzew krok po kroku
Aby wybrane przez nas rośliny przyjęły się w gruncie i przez długi czas cieszyły nasze oko, musimy zastosować się do kilku podstawowych zasad.
Po pierwsze, zadbajmy o prawidłowy czas sadzenia.
Rośliny liściaste i iglaste zimozielone uprawiane w gruncie sadzimy w okresie od marca do kwietnia oraz od drugiej połowy sierpnia do października.
Rośliny liściaste zrzucające liście wysadzać należy w okresie od października do marca (czyli po zrzuceniu liści).
W przypadku roślin uprawianych w pojemnikach, wysad do gruntu przeprowadzamy w sezonie wegetacyjnym, do nadejścia pierwszych mrozów.
- Kupujemy roślinę, zwracając uwagę na jej wygląd. Powinna być zdrowa, pozbawiona szkodników oraz posiadać rozwinięty system korzeniowy.
- Przygotowujemy dół dostosowany do wielkości bryły korzeniowej rośliny. Co do zasady, średnica dołu powinna stanowić trzykrotność średnicy bryły korzeniowej. Jego głębokość powinna być zbliżona do wysokości bryły. Jeśli chodzi o kształt dołu, najlepiej sprawdzi się okrągły, rozszerzający się ku dołowi. Dla zapewnienia optymalnej pulchności gleby, dno dołu należy starannie przekopać.
- Po wyjęciu rośliny z pojemnika, rozluźniamy nieco system korzeniowy. W razie potrzeby, możemy naciąć bryłę korzeniową – głęboko, z góry ku dołowi.
- Umieszczamy roślinę w dole (sadzonka powinna znaleźć się na tej samej głębokości, na której rosła dotychczas) i zasypujemy żyzną ziemią. Delikatnie ubijamy ziemię wokół sadzonki, zapobiegając tym samym jej przemieszczeniu.
- Podlewamy obficie i raz jeszcze delikatnie ubijamy ziemię. Następnie powierzchnię wokół sadzonki obsypujemy korą dla ograniczenia parowania.
Lokalizacja drzew a infrastruktura techniczna
Minimalna odległość pni drzew od:
- rur wodociągowych: 2 m,
- rur kanalizacyjnych: 2 m,
- przewodów gazowych: 2 m,
- sieci ciepłowniczej: 2 m,
- sączków melioracyjnych: 3 m,
- podziemnych kabli energetycznych i telekomunikacyjnych: 2 m,
- napowietrznych linii energetycznych 220-750 kV: wartość promienia korony dojrzałego drzewa + 7,5 m,
- napowietrznych linii energetycznych 30-220 kV: wartość promienia korony dojrzałego drzewa + 4 m,
- słupów energetycznych: 5 m,
- zabudowy o wysokości poniżej 7 m: 4 m,
- zabudowy o wysokości powyżej 7 m: 5 m,
- ogrodzeń o wysokości co najmniej 2 m: 4 m,
- stopów ścian oporowych, tarasów, stromych skarp: 1 m.
Jak zadbać o drzewa w ogrodzie
Aby drzewa w naszym ogrodzie były zdrowe, piękne i okazałe, musimy odpowiednio o nie zadbać.
Ich podstawowa pielęgnacja zasadza się na dwóch filarach:
- cięci,
- dbałości o warunki siedliskowe.
Formowanie drzewa rozpoczyna się już w gospodarstwie szkółkarskim.
Po wysadzeniu go w naszym ogrodzie, musimy kontynuować ten zabieg, zarówno ze względów estetycznych i funkcjonalnych, jak i z uwagi na bezpieczeństwo.
Rodzaj cięcia dobieramy, biorąc pod uwagę stan zdrowotny drzewa oraz jego wiek.
Wyróżniamy:
- cięcia kształtujące pień,
- cięcia mające za zadanie usunięcie krzyżujących się, połamanych lub martwych gałęzi,
- cięcia w celu prześwietlenia korony,
- cięcia dla poprawy statyki drzewa.
Wśród różnych gatunków drzew znajdziemy takie, które dobrze znoszą cięcie, a także takie, których rany potrzebują więcej czasu do zarośnięcia.
Przyjmuje się jednak ogólnie, że młode drzewa znoszą ten zabieg lepiej niż stare.
Przystępując do podcinania, powinniśmy zastosować się do trzech głównych zasad:
- Nie usuwamy dużej części rośliny za jednym razem. Zabiegi tego typu rozkładamy na kilka lat, aby drzewo miało szansę prawidłowo się regenerować. Przyjmuje się, że co najmniej 2/3 wysokości dojrzałego drzewa stanowić powinna korona.
Jednorazowo przyciąć możemy nie więcej niż 20-30% masy zielonej rośliny. - Najlepszą porą na wykonywanie cięć pielęgnacyjnych jest lato. Powstałych ran nie smarujemy żadnymi preparatami, pozwalając im samodzielnie wyschnąć. Jeśli chodzi o martwe gałęzie, możemy je usuwać niezależnie od pory roku.
- W przypadku starych drzew, cięcia pielęgnacyjne powinniśmy ograniczyć do minimum. Ich zdolność regeneracji jest już bowiem znacznie niższa. Usuwamy więc tylko martwe i chore gałęzie.
Jeśli nie jesteśmy pewni swojej wiedzy i umiejętności, poradźmy się arborysty.
Nieprawidłowe przycięcie może bowiem przynieść skutki odwrotne do zamierzonych.
Dzięki fachowej pomocy unikniemy osłabienia drzewa oraz zmniejszenia jego stabilności.
Większość drzew nie wymaga nawożenia. Korzenie tych roślin są bowiem w stanie pozyskać niezbędne związki bezpośrednio z gleby. Aby zapewnić im dobre warunki rozwoju, zadbajmy o prawidłowy dostęp do powietrza i wody. Zachowujmy wymagane odległości między poszczególnymi okazami, spulchniajmy ziemię w zasięgu korony, podlewajmy je w czasie długotrwałych susz.
Pamiętajmy też, że najlepszym rodzajem nawozów są rozkładające się liście. Nie usuwajmy ich więc od razu po opadnięciu.
Dyskusja na temat artykułu może prowadzić do ciekawych wniosków i inspirujących pomysłów. Zachęcam do dzielenia się swoimi refleksjami i doświadczeniami na ten temat. Może uda nam się znaleźć wspólne punkty zbieżności lub nowe rozwiązania.