Kosztorys budowlany: jak zrobić i ile kosztuje kosztorys?

Zwykły remont, budowa domu czy przeprowadzanie wielkiej inwestycji – co łączy te trzy sytuacje? Aspektem spajającym te okoliczności jest konieczność opracowania dokumentu, w którym będą widoczne koszty, przewidywane nakłady pracy czy prognozowane wykorzystanie materiałów. W celu uporządkowania tych wszystkich kwestii, sporządza się dokument nazywany kosztorysem budowlanym. Kosztorys budowlany stanowi  podstawię do określania kosztów, zakresu robót czy etapów wykonywania prac. Co więcej, odpowiednio przygotowany kosztorys przydaje się w kontakcie z różnymi podmiotami: bankami, instytucjami czy wykonawcami. W niniejszym artykule przedstawiamy w pigułce wszystkie najważniejsze kwestie dotyczące profesjonalnych kosztorysów budowlanych. Wyróżnimy ich rodzaje, charakterystykę, budowę i elementy składowe. Zastanowimy się czy kosztorys budowlany lepiej wykonać samemu, czy zlecić te prace zewnętrznej firmie?

Rodzaje kosztorysów budowlanych

Co to jest kosztorys budowlany?

Kosztorys budowlany to dokument wykonywany przy okazji dokonywania prac budowlanych, dzięki któremu możliwe jest sprawne i rzetelne oszacowanie wszystkich kosztów związanych z wykonywaną budową. Kosztorys budowlany jest dokumentem o charakterze finansowym, respektowanym przez wiele stron zaangażowanych w proces realizowanej inwestycji budowlanej. Prawidłowo przygotowany kosztorys określa wyliczanie kosztów zgodnie z przyjętymi metodami. Najczęściej przyjmuje się je w oparciu o przedmiar lub obmiar wykonywanych prac dot. budowy.

W zależności od potrzeb wyróżniamy konkretne rodzaje kosztorysów budowlanych, użytkowane na każdym etapie procesu inwestycyjnego. W prawie polskim kosztorysowanie miało miejsce jeszcze w okresie przed wojennym, a cały proces tworzenia dokumentu ujednolicono dopiero po 1949 roku. Zaimplementowano wówczas Zestawienia Cen Jednostkowych na podstawie przyjętych przepisów katalogowych. Po niemalże dwudziestu latach dokonano kolejnych korekt dotyczących sposobów wykonywania kosztorysów budowlanych w Polsce. Zamiast Zestawienia Cen Jednostkowych używano wówczas Katalogi Cen Kosztorysowych. W kolejnych miesiącach i latach implementowano kolejne mnożniki kosztorysowe – proces przebiegał aż do początku lat 80. XX wieku. W 1983 roku podjęto próbę wypracowania nowej metody sporządzania kosztorysów budowlanych. Był to szczegółowy sposób wyliczania oparty na Katalogach Nakładów Rzeczowych. Forma tworzenia kosztorysów opartych na katalogach nakładów rzeczowych została utrzymana aż do przełomu wieków.

W 2000 roku używano już Kosztorysowych Norm Nakładów Rzeczowych, co było ostatnią, szczególnie zauważalną zmianą odnośnie rozwoju metod kosztorysowania w naszym kraju. Katalogi stanowią cenną pomoc wykorzystywaną m.in. w programach do kosztorysowania. Zawarte w nich informacje pozwalają wycenić budowle, roboty ziemne, mechaniczne prace w wykopach liniowych, konstrukcje budowlane, nawierzchnie, fundamenty itd. Dokument kosztorysowy pozwala na sprawne rozliczenie się z podwykonawcami, ale przede wszystkim stanowi ekspercki dokument odnoszący się do dokumentacji projektowej.

Kosztorys budowalny spełnia szereg istotnych funkcji, dlatego jego przygotowanie jest niezwykle ważnym zadaniem. Dokument pozwala zaplanować każdy etap inwestycji, co jest przydatne nie tylko dla inwestora, ale także dla wykonawców projektu. Wszelkie dodatkowe szczegóły są na bieżąco uzupełniane, co stanowi podstawę do rozliczeń z urzędem skarbowym. Ze względu na różnorodną specyfikę i klasyfikację robót budowlanych, wyróżnia się kilka podstawowych rodzajów kosztorysów.

Zastosowanie kosztorysów budowlanych

Przygotowywanie kosztorysu budowlanego jest dosyć żmudnym i trudnym zadaniem. Wymaga się bowiem, aby w treści dokumentu znalazły się wszystkie najistotniejsze punkty, a dodatkowo, by były rzetelnie i wiarygodnie opisane. Skrupulatne przygotowanie kosztorysu wiąże się bezpośrednio z jego przeznaczeniem. Wiele instytucji państwowych, banków i innych podmiotów uznaje kosztorys jako istotny i ważny dokument w procesie np. przyznawania dotacji finansowych czy kredytów. W kosztorysie budowlanym ujęte są prace, które będą realizowane w procesie wykonywania budowy domu. Stąd też poleca się, aby każdorazowo opracowywać ten dokument w przypadku wykonywanych inwestycji budowlanych.

Dokument jest przydatny także ze względu na to, iż jest to najprostszy sposób na oszacowanie ponoszonych kosztów jeszcze w fazie projektowej, a także podliczenia wszystkich poniesionych kosztów w fazie zakończenia inwestycji. Oznacza to, iż wykorzystuje się go zarówno przed rozpoczęciem prac budowlanych, jak i po sfinalizowaniu inwestycji. Kosztorys budowlany przydatny jest wielu podmiotom zaangażowanym w proces wykonawczy i projektowy. Pierwszą grupą zainteresowanych są inwestorzy, którzy dzięki dobrze wykonanemu kosztorysowi są w stanie ocenić opłacalność danej inwestycji i ewentualnie znaleźć wykonawców, zdolnych do podjęcia się danych prac. Również i dla wykonawców kosztorys stanowi istotne zaplecze – będzie on wiązał się m.in. z podsumowaniem robót i wyliczeniem poniesionych kosztów w procesie realizowania budowy. To zaś stanowi podstawę do wypłacenia odpowiedniej sumy pieniędzy i wynagrodzeń za wykonaną pracę.

Kosztorys budowlany można dzielić na pewne fazy i etapy, w związku z czym na każdym poziomie inwestycji kosztorys stanowi przejrzystą i wiarygodną bazę do rozliczania się zainteresowanych podmiotów. Dzięki podzieleniu projektu na fazy możliwe jest znajdywanie najlepszego wyjścia z różnych sytuacji: pozwala na to optymalizacja kosztów, zmiana techniki wykonywania prac czy odpowiednie zaplanowanie dostaw materiałów potrzebnych do zrealizowania budowy. Można zatem powiedzieć, iż kosztorys budowy domu jest czymś więcej, niż tylko podsumowaniem kosztów poniesionych w związku z planowaną budową.

Dokument jest przydatny na wielu etapach inwestycji, co więcej, pożądany jest także przez instytucje publiczne i sektor bankowy. Nie w każdym przypadku kosztorys prac budowlanych będzie jednak przymusowym dokumentem, niezbędnym do prawidłowej realizacji prac. Wystarczy sobie wyobrazić niewielkie prace remontowe, czy wykonywanie ogrodzenia z pozostałych po wcześniejszej budowie materiałów. W takich przypadkach bardzo trudno określić rzeczywiste koszty, poniesione przez podmiot zainteresowany wykonywaniem prac. Nawet w nieco bardziej skomplikowanych przypadkach kosztorys prac budowlanych może się po prostu nie przydać. Wielu inwestorów traktuje go jako coś niepotrzebnego i utrudniającego pracę. Dotyczy to jednak przede wszystkim inwestycji niewielkich o charakterze prywatnym. Czyli np. remont placu, wybudowanie altanki, przebudowa tarasu. W takich przypadkach niektóre koszty, np. związane z wykorzystaniem surowców są trudne do precyzyjnego wyliczenia.

W większości przypadków kosztorys prac budowlanych będzie stanowić jednak niezwykle przydatne i ważne narzędzie służące do porządkowania kwestii z zakresu przebiegu prac. Jest to bowiem dokument będący swoistą wskazówką i „organizerem”, przydatnym do zoptymalizowania kosztów budowy. Przydaje się on również w przypadku pojawiających się trudności z wykonywaniem robót. Mając przed sobą usystematyzowany, profesjonalnie sporządzony dokument, jesteśmy w stanie szybciej i efektywniej reagować na pojawiające się trudności. To także ważny dokument dla ekipy wykonawczej, która kosztorys budowlany będzie traktować jako swoisty plan robót, co znacznie uprości proces wykonawczy.

Choć w większości przypadków kosztorys budowlany jest dokumentem pomocniczym, to istnieją przypadki, w których jest obligatoryjnie wymagany. Przykładem takiej sytuacji jest staranie się o kredyt hipoteczny z banku. Instytucje bankowe każdorazowo będą wymagać przedstawienia precyzyjnego kosztorysu budowlanego. Stanowi to bowiem rzetelne i profesjonalne przygotowanie informacji dotyczących kosztów i środków potrzebnych do rzeczowego zrealizowania danej inwestycji. Podobny scenariusz może się zdarzyć także w przypadku kontaktowania się z instytucjami państwowymi, a nawet międzynarodowymi. Dotacje pieniężne, uzyskiwane z budżetu Unii Europejskiej również muszą mieć pewną bazę, zanim zostaną przyznane. Bardzo często podmioty finansowe będą wymagać przedstawienia pełnej dokumentacji, w tym kosztorysu budowlanego. Stanowi zatem on uniwersalne, bardzo przydatne narzędzie, które po prostu opłaca się wykonać w większości sytuacji. Wykonawcy podkreślają także, iż dokument budowlany stanowi sprawdzony sposób na sprawne uporządkowanie każdego etapu pracy, co jest pomocne przy organizacji przebiegu prac budowlanych. Rzeczowa analiza kosztorysu przyczynia się także do opracowania najlepszych możliwych rozwiązań budowlanych oraz przystosowania robót do zmieniających się okoliczności. Reasumując, choć nie w każdej sytuacji jest on obowiązkowy, dokument ten jest w stanie znacznie usprawnić wiele kwestii dotyczących przeprowadzanej budowy:

• Przydaje się zarówno inwestorom i wykonawcom;
• Pozwala usprawnić prace budowlane i uporządkować ich plan wykonywania;
• Dzięki niemu możliwe jest poszukiwanie najlepszych rozwiązań, dot. optymalizacji prac;
• Dokument jest niezbędny w przypadku uczestnictwa w przetargach, pomaga w rozliczeniach na ostatnim etapie inwestycji;
• Pomaga w rozmowach z wykonawcami;
• Bez kosztorysu niemożliwe jest otrzymanie dotacji, kredytu czy wsparcia finansowego w innej formie.

Co zawiera kosztorysy budowlane i na jakiej podstawie jest przygotowywany kosztorys budowlany?

W zależności od rodzaju i formy kosztorysu budowlanego będzie miał on zmienną specyfikę. Można jednak dosyć sprawnie wyróżnić kilka najistotniejszych elementów dokumentu budowlanego, dzięki którym rozeznamy się co do treści i sposobu jej formułowania w kosztorysie budowlanym.

Biorąc na tapetę kosztorys inwestorski szczegółowy, można zauważyć kilka najważniejszych cech dokumentu. Przede wszystkim w ogólnym rozrachunku kosztorys jest dokumentem dosyć długim. Bardzo często zawiera od kilkunastu, do kilkudziesięciu stron. Przygotowanie kosztorysu jest zatem czynnością dosyć żmudną i czasochłonną. W kosztorysie inwestorskim szczegółowym ważne jest wyodrębnienie na pierwsze stronie nazwy podmiotu dokonującego inwestycję, dane osobowe inwestora wraz z adresem firmy. Wyróżnia się także branżę (budowlana), dane osoby sporządzającej kalkulację oraz przybliżoną datę wykonania dokumentu. Poniżej umieszcza się dane dotyczące stawki roboczogodziny oraz poziomu cen odnoszącego się do okresu wykonywania prac. Kolejnym elementem są narzuty, czyli koszty pośrednie, zysk, koszty zakupu oraz ogólna wartość kosztorysowa robót określona zazwyczaj co do grosza. Dla ułatwienia kwotę podaje się także słownie, aby nie budziła żadnych wątpliwości. Niezbędnym elementem w kosztorysie inwestorskim szczegółowym jest klauzula o uzgodnieniu kosztorysu. Poniżej podpisują się wykonawca, inwestor, uzupełnia się datę opracowania oraz zatwierdzenia. Dalsze strony dokumentu stanowią szczegółowe wyróżnienie wszelkich prac wykonywanych w kontekście budowy, razem z nakładami, kosztem jednostkowym, podstawą, jednostkami miary, liczbami porządkowymi i innymi, pobocznymi elementami. Przykładowymi robotami ujętymi w kosztorysie budowy domu mogą być np. wykopy oraz przekopy realizowane z użyciem koparek, czy przygotowanie i montaż zbrojenia elementów budynków z użyciem prętów metalowych. Kosztorys budowlany dzieli się na kilka bądź kilkanaście etapów, a na końcu każdego wyróżnia się rubrykę podsumowanie. Tam zostają umieszczone wszelkie szczegółowe wyliczenia dotyczące kosztów związanych z robocizną, materiałami, sprzętem i innymi dodatkowymi kosztami. Wszystko zostaje zsumowane, wyliczone i wypisane w ostatniej pozycji tabeli. Dla ujednolicenia dokumentu określa się także kwotę słownie. Po szczegółowym wyróżnieniu każdego etapu prac wraz z podsumowaniem kosztów poniesionych, przechodzi się do ostatnich elementów kosztorysu. Mowa o wypisaniu tabel elementów scalonych, zestawienia robocizny i zestawienia materiałów. Te, w zależności od rozmiaru budowy mogą zajmować nawet kilka stron dokumentu. Ostatnią rubryką jest użyty sprzęt podczas budowy. Są to nie tylko maszyny budowlane takie jak koparki, żurawie czy betoniarki, ale i również samochody dostawcze, ubijaki czy urządzenia elektryczne. Tak przygotowany dokument musi zostać dokładnie przeanalizowany i sprawdzony pod kątem błędów i niejasności. W tak szerokich wyliczeniach niełatwo o nawet niewielki błąd, który będzie rzutować na rzetelność całego kosztorysu.

Czy istnieją jakieś sprawdzone szablony, które ułatwiają przejście przez cały proces tworzenia kosztorysu budowlanego? Owszem, obecnie w internecie dostępnych jest wiele narzędzi, upraszczających cały proces. Warto jednak rozpocząć od czegoś innego, np. zakupu projektu budowlanego. Projekt stanowi podstawę, do której dołącza się podstawowy kosztorys budowlany, ułatwiający sporządzenie szczegółowego dokumentu. Pomimo, iż jego charakter jest często bardzo ogólny i lakoniczny, to stanowi pewną wskazówkę i drogę, jaką można podążać w celu stworzenia wartościowego kosztorysu budowlanego. Bardzo często traktuje się go jako pomocny szablon, naprowadzający twórcę kosztorysu na dobre rozwiązania. Niezbędne okażą się także narzędzia pomagające w wykonywaniu obliczeń. Zalicza się do nich m.in. kalkulatory budowlane, programy do tworzenia kosztorysów, tradycyjne kalkulatory matematyczne.

Choć istnieje wiele metod wykonywania kosztorysów, uwzględniających różne szczegóły, można wyróżnić pewien uniwersalny, przydatny wzór postępowania. Przede wszystkim prace możemy podzielić na pięć etapów, co znacznie uporządkuje nam cały dokument. Pozbędziemy się w ten sposób niechcianego chaosu, który często jest spotykany w nieprofesjonalnie wykonanych dokumentach budowlanych.

1. Pierwszy kwestia opisana w kosztorysie to oczywiście wszelkie potrzebne dane, adres firmy, zakres prac, koszty budowy – forma sporządzania pierwszej strony dokumentu będzie różnić się w zależności od rodzaju kosztorysu budowlanego.
2. W dalszej kolejności opisujemy już pierwszy etap prac, którym będzie najczęściej wyróżnienie wydatków związanych z zakupem projektu oraz spełnienia wszelkich potrzebnych formalności prawnych. Kolejny punkt to wyodrębnienie kosztów budowy konstrukcji i innych pobocznych elementów obiektu.
3. Trzeci etap wiąże się z wykonaniem wiat, altan, dachów – w zależności od rodzaju wykonywanej inwestycji.
4. W czwartym etapie prac zawiera się najczęściej informacje dotyczące prac stolarskich, przy gotowej konstrukcji budynku.
5. Ostatnia forma prac to prace wykończeniowe wykonywane wewnątrz surowego budynku. Ta pięciostopniowa forma wykonywania kosztorysu sprawdza się np. w procesie budowy domu jednorodzinnego. Jeśli inwestycja wybiega nieco dalej i jest znacznie większa, kosztorys uzupełnia się o inne potrzebne szczegóły, zgodnie ze specyfiką wykonywanych robót budowlanych.

Kosztorys budowlany wzór

Poniżej znajduje się wzór kosztorysu budowlanego – kosztorys inwestorski opracowany przez kosztorysanta z pracowni architektonicznej MG Projekt.

Czy można samemu zrobić kosztorys budowlany?

Czy jest możliwe stworzenie dobrego kosztorysu budowlanego, jeśli osoba go wykonująca jest absolutnym laikiem w tej dziedzinie? To oczywiście zależy od wielu uwarunkowań. Kluczem do sukcesu będzie trzymanie się podstawowych założeń i podążanie „wydeptanymi ścieżkami”, czyli mówiąc inaczej, korzystanie ze sprawdzonych szablonów projektowych. O ile w przypadku niewielkiej inwestycji, związanej np. z remontem łazienki, czy nawet budową nowego domu, wykonanie kosztorysu budowlanego jest jak najbardziej możliwe, to nie zawsze będzie to opłacalne.

Większe inwestycje biznesowe, np. rozbudowanie siedziby przedsiębiorstwa czy branie udziału w przetargach wymaga większej wprawy i dużego doświadczenia przy konstruowania kosztorysów budowlanych. Przede wszystkim osoba tworząca dokument musi liczyć się z tym, że profesjonalne wykonanie kosztorysu jest zadaniem skrupulatnym, drobiazgowym i może pochłonąć wiele godzin. Wiele osób zniechęconych wizją żmudnego wpisywania danych woli skorzystać z usług profesjonalnych firm, zajmujących się wykonywaniem kosztorysów. Zdaje się to być wyjściem najbardziej logicznym, choć nie zawsze opłacalnym. Niektóre firmy budowlane życzą sobie sporo za wykonanie kosztorysu prac budowlanych. Musimy zatem zrobić bilans ryzyka i zysków, a następnie podjąć decyzję o tym, czy wykonujemy kosztorys budowy domu samodzielnie, czy zlecamy te prace eksperckiej ekipie. Przystępując do autorskiego wykonania dokumentu musimy się liczyć z tym, iż spędzimy nad nim wiele czasu. Chodzi nie tylko o rzeczowe wpisywanie danych w gotowe tabelki, ale również prowadzenie pracy analitycznej. Musimy wiedzieć dokładnie ile materiałów budowlanych zużyjemy, jakie prace będą wykonywane i przez ile mniej więcej czasu budowa będzie realizowana. Oczywiście nie jest możliwe w stu procentach precyzyjne wyróżnienie powyższych kwestii. Dlatego bardzo często przyjmuje się margines wynoszący 10%. Taka wartość szacunków może odbiegać od rzeczywistej sytuacji. Mówimy w tym kontekście o kosztorysie wykonywanym przed podjęciem się prac, a nie o kosztorysie powykonawczym. Ten drugi będzie znacznie precyzyjniejszy i będzie dotyczyć konkretnych kwot i cen poniesionych w ramach wykonywanego zlecenia.

Ważnym etapem w tworzeniu kosztorysu jest skontaktowanie się z firmami budowlanymi. To dzięki nim poznamy rzeczywiste koszty budowy i wybierzemy podwykonawcę spełniającego nasze oczekiwania finansowe. Niestety, ten etap wiąże się z koniecznością wykonywania dziesiątek połączeń telefonicznych. Często firmy wykonawcze nie muszą być zainteresowane wykonaniem zlecenia, do tego dochodzą pełne terminarze robót, zatem należy uzbroić się w najwyższą cierpliwość. Alternatywą do tego typu zadań jest znalezienie wykonawcy poprzez sieć. Istnieje wiele narzędzi, witryn, portali a nawet forów zrzeszających przedstawicieli firm budowlanych. Tam można szybciej i sprawniej znaleźć ekipę zdolną do podjęcia się prac w jak najkrótszym czasie. Jeśli zdecydujemy się na wykonywanie kosztorysu samodzielnie, będziemy musieli zdobyć projekt domu, który będzie stanowić bazę całego dokumentu. To stosunkowo niewielki koszt, ponieważ na dobry projekt domu wydamy maksymalnie kilka-kilkanaście tysięcy złotych.

Dużo zależy od samej inwestycji – przypuśćmy, iż naszym celem jest zbudowanie niewielkiego domu jednorodzinnego. Ważną kwestią jest sprawdzenie wszystkich danych zawartych w projekcie, m.in. w przedmiarze. Kolejnym krokiem, zanim zabierzemy się za budowę domu jest spełnienie wielu formalności urzędowych, tj. uzyskanie pozwoleń na budowę domu – formalnością będzie także załączenie wymaganej dokumentacji technicznej. Przechodząc do wyróżniania poszczególnych kosztów na kosztorysie warto zacząć od fundamentów. Określamy koszty budowy, prac ziemnych, wykopów, wylanie betonu fundamentowego, wykonanie ścian nośnych, wszelkich materiałów budowalnych użytych w tym toku prac. Później przechodzimy do obliczania powierzchni ścian, obliczamy koszty budowy, wyróżniamy zużycie materiałów budowlanych także w kontekście budowy kominów, stropów i systemów wentylacyjnych w pomieszczeniach. Ponadto istotne będzie określenie kosztów wykonania elewacji budynku, włączając w to cenę poniesioną za materiały tynkowe, styropian do ocieplania i inne elementy wykonane do stworzenia elewacji zewnętrznej. Drugi etap prac może polegać na wyróżnieniu kosztów konstrukcji dachu, wraz z pokryciem dachu. Zwykle jest to dosyć duży koszt, dlatego kosztorys powinien być w tym aspekcie najbardziej skrupulatny. Obliczamy koszty materiałów dachowych, dachówki, więźby i samego poszycia. Nie zapominamy o kosztach pracy urządzeń, pracy ludzkiej i kosztach dodatkowych. W przypadku pomieszczeń strychowych uwzględniamy także koszty m.in. wykonania okien na poddaszu czy wyłazu na dach. Kolejny etap wiąże się z oddaniem budynku w stanie surowym. Prace z tym związane będą dotyczyć wykonywania okien, wstawiania drzwi zewnętrznych i wewnętrznych wraz z projektem ich usytuowania. Ostatnim działem kosztorysu budowlanego będą wszelkie prace wykończeniowe, związane z wykonywanym projektem. W dokumencie uwzględnimy zatem kładzenie posadzki, gładzi gipsowej, parapetów czy różnych typów instalacji wewnętrznych, takich jak instalacja elektryczna.

Jak można zauważyć natłok prac związanych z samodzielnym wykonaniem kosztorysu jest bardzo wysoki. Nie oznacza to jednak, iż sporządzenie dokumentu tego typu jest zadaniem niemożliwym. Korzystając ze sprawdzonych szablonów, narzędzi i programów komputerowych cały proces może zostać nieco uproszczony. Warto jednak pamiętać o tym, iż profesjonalny kosztorys budowy domu sporządzony przez ekspertów będzie różnić się jakościowo – zazwyczaj na korzyść tego drugiego. Może być on pomocny w staraniu się o dotacje, kredyty i inne formy dofinansowania. Nieczytelnie wykonany kosztorys będzie jedynie przeszkadzał. Jeśli zatem zdecydujemy się na wykonanie kosztorysu, warto zrobić to rzetelnie i skrupulatnie, aby w przyszłości uniknąć konieczności nanoszenia dodatkowych poprawek.

Kosztorys budowlany cena

Nie da się określić jednoznacznej ceny wykonania kosztorysu budowlanego. Jeśli wykonujemy go sami, koszty będą niewielkie – zapłacimy wówczas za korzystanie ze specjalistycznych programów komputerowych, czy narzędzi do wykonywania wyliczeń. Możemy także ponieść koszty związane z korektą samodzielnie wykonanego kosztorysu budowlanego. Będzie ona konieczna wtedy, gdy pojawią się widoczne błędy w treści, powodujące jego nieprzydatność. Jeśli chcemy przygotować go sami, musimy także liczyć się z koniecznością poświęcenia przynajmniej kilku godzin na jego sprawne sporządzenie. To jednak i tak znacznie mniejsze koszty, niż mielibyśmy zlecać zadanie firmie zewnętrznej. Te, stosunkowo najprostsze, kosztują od kilkuset złotych wzwyż. Kosztorys budowlany dotyczący domu jednorodzinnego może kosztować nawet kilka tysięcy złotych. Warto się zatem zastanowić, czy takie wyjście nam się opłaca, czy może lepiej zrobić go samemu. Cena wykonania kosztorysu budowlanego na budowę domu i policzenia kosztu materiałów budowlanych przez zewnętrzny podmiot będzie zależeć od kilkunastu istotnych czynników, wpływających na cenę końcową projektu.

Wyróżnijmy zatem trzy podstawowe kwestie, które mają największe przełożenie na cenę końcową kosztorysu:

1. Pierwszą kwestią jest forma i ilość dokumentów dostarczonych przez zleceniodawcę do firmy wykonującej kosztorys. Im więcej informacji podmiot będzie posiadał dot. budowy, tym cena kosztorysu będzie się zmniejszać. Ma to związek z ilością prac wykonywanych przez twórcę kosztorysu. Jeśli nie będzie on posiadać żadnych dostarczonych dokumentów, będzie musiał dokonać stworzenia kosztorysu na podstawie ustnych zaleceń i ogólnie przyjętych norm. Dokumentacja dołączana może dotyczyć m.in. skali robót, projektu, przedmiaru robót i tym podobnych kwestii.
2. Drugim czynnikiem bezpośrednio wpływającym na koszty wytworzenia profesjonalnego kosztorysu będzie skala przeprowadzanej inwestycji. Im jest ona większa, tym dokument będzie dłuższy i wymagający większej pracy. Przy niewielkich projektach dokument będzie maksymalnie kilkudziesięcio-stronicowy. Największe inwestycje generują olbrzymie kosztorysy budowlane, przypominające grube książki. Od tego przypadku jest jednak znacząca reguła: niektóre duże projekty są mniej szczegółowe, a cena wykonania dokumentacji w takich okolicznościach może być niewysoka. Duże koszty generują szczegółowe kosztorysy budowlane (w zależności od zakresu koszturysu), nawet jeśli dotyczą tylko niewielkiego remontu. Istotną kwestią będzie zatem poziom oczekiwań co do szczegółowości sporządzanego dokumentu.
3. Ostatnią najważniejszą kwestią, mającą bezpośrednie przełożenie na cenę profesjonalnego kosztorysu budowlanego jest termin przewidywanego wykonania dokumentu. Koszty zleceń opatrzonych klauzulą „priorytetowe” będą znacznie wyższe, niż te realizowane w normalnym trybie. Najwięcej zapłacimy za kosztorys budowy domu realizowany w trybie ekspresowym – zwykle zajmuje on około 24 godziny od momentu złożenia prośby. Nie w każdym przypadku jest to jednak możliwe. Firmy wykonujące kosztorysy budowlane bardzo często załączają klauzulę, iż mogą się nie zgodzić na szybką realizację jeśli poziom skomplikowania prac jest bardzo wysoki.

Podsumowując, za kosztorys budowy domu zapłacimy najwięcej, gdy ma on wysoki stopień szczegółowości i zależy nam na krótkim czasie wykonania dokumentu. Jeśli skala inwestycji jest duża, zwykle uzyskamy konkurencyjne ceny. Problem komplikuje się w przypadku kosztorysów szczegółowych, dotyczących niewielkich inwestycji – w takich przypadkach zlecanie prośby sporządzenia dokumentu może być z punktu widzenia inwestującego niezbyt opłacalnym rozwiązaniem. Oprócz powyższych kwestii, firmy realizujące zlecenia tworzenia kosztorysów zwracają uwagę na inne kwestie. Dodatkowo zapłacimy za pełną weryfikację kosztorysu inwestorskiego ze sprawdzeniem na podstawie przedmiaru robót. Kosztorys inwestorski lub dla banku, czyli taki, dzięki któremu możliwe będzie uzyskanie dofinansowania, będzie droższy o kilkaset złotych w przypadku kosztorysu inwestorskiego niewiążącego. Jeśli w projekcie wyznaczono specyfikę robót o charakterze nietypowym, ujęcie tej kwestii w kosztorysie będzie generować dodatkowe koszty. Każdorazowe zaktualizowanie danych, czyli np. przeliczenie cen materiałów budowlanych zgodnie z nowymi stawkami, będzie wiązało się z poniesieniem kosztów od kilkudziesięciu, do kilkuset złotych. Coraz więcej firm budowlanych realizuje wykonywanie kosztorysów w oparciu o formę elektroniczną. Uzyskanie wersji papierowej dokumentów będzie oznaczało kolejne wydatki. Jak zatem możemy zauważyć, kwestii wpływających na ostateczną cenę wykonania kosztorysu inwestorskiego jest bardzo dużo. Są to zarówno kwestie podstawowe, jak i dodatkowe koszty wynikające podczas procesu tworzenia dokumentu. Ekonomicznym wyjściem z takiej sytuacji jest sporządzenie dokumentu własnoręcznie – nie zawsze jednak czujemy się na siłach, mamy wystarczająco dużo cierpliwości i czasu. Kosztorys będzie nas kosztować od kilkuset złotych (bliżej tysiąca) do nawet kilku tysięcy złotych. Im bardziej szczegółowa inwestycja, tym cena dokumentu rośnie – firmy bardzo często określają koszt wytworzenia kosztorysu inwestorskiego na podstawie liczby przewidywanych stron.