Porównanie materiałów budowlanych: z czego budować + INFOGRAFIKA

Porównanie materiałów budowlanych
Porównanie materiałów budowlanych

Dobry wybór materiałów budowlanych na ściany budynku może obniżyć koszt i skrócić czas realizacji inwestycji. Zanim przystąpimy do budowy domu, warto zapoznać się z charakterystyką poszczególnych rozwiązań, porównać parametry i ceny materiałów budowlanych.

Materiały budowlane stosowane na ściany zewnętrzne w domu jednorodzinnym to przede wszystkim:

Wybór technologii wykonania jest również stosunkowo szeroki, od ścian szkieletowych, masywnych, po prefabrykowane i murowane.

Z tego artykułu dowiesz się jakie są rodzaje materiałów budowlanych i jak świadomie wybrać optymalne rozwiązanie, uwzględniając:

  • parametry,
  • ceny,
  • izolacyjność termiczną budulca.

Z uwagi na łatwe i tanie wykonanie, w naszym kraju preferowane są ściany murowane. Około 90% wszystkich budynków jednorodzinnych w Polsce posiada właśnie ściany postawione w technologii murowanej – powszechnej, prostej i tradycyjnej. Mniej więcej 44% stanowią przegrody stawiane z ceramiki tradycyjnej, w tym Porothermu. 32% wszystkich realizowanych domów budowane jest z bloczków z betonu komórkowego a 3% z silikatów. W technologii szkieletowej powstaje około 8% wszystkich budynków w Polsce, pozostałe 9% to inne technologie budowlane – prefabrykowana, ściany murowane z bloczków keramzytobetonowych, itp.

Jeśli chcesz dowiedzieć się jakich materiałów budowlanych używamy opracowując projekty domów w MGProjekt, zobacz przykładowe zestawienie materiałowe.

Na końcu artykułu znajdziesz infografikę, w której porównaliśmy najważniejsze parametry materiałów do budowy domu jednorodzinnego

[rpi]

Ściany zewnętrzne murowane

Ściany zewnętrzne murowane
Ściany zewnętrzne murowane

Ściany jednowarstwowe

Ściany jednowarstwowe to przegrody o grubości 36-50 cm, które stawiane są najczęściej z bloczków z betonu komórkowego odmiany 400, pustaków ceramicznych, poryzowanych, lub coraz częściej z bloczków keramzytobetonowych grubości 31-36cm, wypełnionych odpowiednio wyprofilowaną wkładką ze styropianu.

Elewacja w tym przypadku wykonywana jest zazwyczaj z tynków mineralnych cienkowarstwowych.

Ściany dwuwarstwowe

Ściany dwuwarstwowe wykonane metodą lekką suchą – przegrody te przypominają swoja budową ścianki trójwarstwowe.

Grubość warstwy nośnej (murowana najczęściej z pustaków ceramicznych, keramzybetonowych, lub z bloczków z betonu komórkowego odmiany 400), wynosi tutaj 24-29 cm.

Docieplenie stanowi półtwarda wełna mineralna 15-25 cm, drewniane listwy rusztu dystansowego i izolacja z wysokoprzepuszczalnej wiatroizolacji z 3 cm pustką wentylacyjną.

Warstwę elewacyjną osłonową stanowią najczęściej deski drewniane, panele drewnopodobne, lub siding winylowy. Ten rodzaj ściany wykonuje się rzadko ze względu na pracochłonność i spore koszty wykonania.

Ściany dwuwarstwowe wykonane metodą lekką mokrą

Ściany dwuwarstwowe wykonane metodą lekką mokrą – w ostatnich latach to jedne z najchętniej stosowanych w naszym kraju przegród.

Ich przewagą jest bardzo dobra izolacyjność cieplna i dużo mniejszy koszt wybudowania, w porównaniu do ścian trójwarstwowych.

Grubość warstwy nośnej wynosi od 24 cm do 38 cm (murowana najczęściej z pustaków ceramicznych, keramzybetonowych, lub z bloczków z betonu komórkowego odmiany 400), a warstwa termoizolacyjna to 12-20 cm styropianu o gęstości minimalnej 15kg/m3 (rzadziej stosuje się tutaj wełnę mineralną na ruszcie z uwagi że jest dużo droższa).

Elewację wykonuje się przeważnie z tynku elewacyjnego cienkowarstwowego na siatce z klejem.

Ściany trójwarstwowe

Ściany trójwarstwowe przegrody te spełniają najwyższe kryteria stawiane ścianom zewnętrznym, ale są rzadziej stosowane ze względu na duże koszty i skomplikowaną technologię wykonania.

Grubość wewnętrznej warstwy nośnej wynosi 18-22 cm (podobnie jak w ścianach dwuwarstwowych, murowana najczęściej z pustaków ceramicznych, keramzybetonowych, lub z bloczków z betonu komórkowego odmiany 500 lub 600, oraz wapienno-piaskowych), warstwa termoizolacyjna – środkowa to wełna mineralna o gęstości minimum 60kg/m3, grubości 12-25 cm, wraz ze szczeliną wentylacyjną 3 cm.

Warstwa zewnętrzna elewacyjna o grubości 8-12 cm, to najczęściej mocowane kotwami do warstwy nośnej ściany cegły klinkierowe, wapienno-piaskowe, pełne lub betonowe z tynkiem.

W tym przypadku, oprócz docieplenia wykonuje się dodatkowo przy ścianach fundamentowych tak zwaną warstwę dociskową.

Materiały budowlane na ściany zewnętrzne

murowanie scian - cegly
Murowanie ścian – cegła pełna

Ceramika tradycyjna

Materiał ten to przede wszystkim cegły i pustaki ceramiczne wyrabiane z gliny lub iłów z dodatkiem piasku i wody.

Są formowane, suszone a następnie wypalane w wysokiej temperaturze.

Z ceramiki tradycyjnej produkuje się elementy pełne i drążone:

  • Pełne – nie mają otworów, albo mają takie, których wielkość jest mniejsza niż 15% ich podstawy (cegły budowlane).
  • Drążone mają otwory, których wielkość wynosi 15-60% powierzchni podstawy (pustaki oraz cegły modularne, dziurawki, kratówki).

Elementy z tradycyjnej, zwykłej ceramiki muruje się na grube spoiny (najlepiej grubości 12mm), na tradycyjną zaprawę cementowo-wapienną (można stosować również zaprawę ciepłochronną, co poprawi ich izolacyjność cieplną).

W ściankach z ceramiki tradycyjnej zawsze wypełnia się spoiny pionowe. W kolejnych warstwach elementy (cegły, pustaki) należy układać z wzajemnym przesunięciem, wynoszącym co najmniej 8-10 cm.

Zalety i wady budowania przegród z ceramiki tradycyjnej

  1. Duża zdolność do akumulacji ciepła (dom się wolno wychładza, jak również wolno nagrzewa).
  2. Dobra paroprzepuszczalność.
  3. Materiał odporny na ogień.
  4. Materiał uważany za “zdrowy”.
  5. Niska cena od 0.80-0.98 zł (cegła pełna); 2.75-3.40 zł (pustak MAX).
  6. Zastosowanie ograniczone do ścian wielowarstwowych – przegrody dwuwarstwowe i trójwarstwowe.
  7. Stosunkowo niska izolacyjność termiczna.

[rpi]

Najczęściej stosowane elementy ceramiki tradycyjnej:

  • Cegła pełna klasy 10, 15, 20 (im wyższa klasa, tym materiał lepszej wytrzymałości). Wymiary cegieł pełnych:
    • długość 250 mm, szerokość 120 mm, wysokość 65 mm.

      materialy budowlane - Cegła pełna
      Cegła pełna
  • Pustak MAX – klasy 10, 15, 20. Pustak MAX wymiary:
    • długość 288 mm, szerokość 188 mm, wysokość 138 mm
    • długość 288 mm, szerokość 188 mm, wysokość 188 mm
    • długość 288 mm, szerokość 188 mm, wysokość 220 mm

      materialy budowlane - pustak MAX
      Pustak MAX

Ceramika poryzowana

Ten materiał budowlany, to przede wszystkim pustaki wykonane z gliny wymieszanej z wodą i mączką drzewną lub trocinami.

Po uformowaniu są one wypalane w wysokiej temperaturze, co powoduje spalenie się wypełniacza z odpadów drzewnych.

W materiale ceramicznym pozostają po nich mikroskopijne pory powietrzne, którym ceramika poryzowana zawdzięcza bardzo dobrą izolacyjność cieplną.

Porównanie pustaków ceramicznych znajdziesz poniżej.

Pustaki z ciepłej ceramiki muruje się na grube spoiny (powinny mieć 12 mm) najlepiej na zaprawę ciepłochronną. W kolejnych warstwach należy układać je z wzajemnym przesunięciem o 8-10 cm.

Zalety i wady wykorzystania ceramiki poryzowanej

  1. Dobra termoizolacyjność.
  2. Dobra izolacyjność akustyczna.
  3. Duża wytrzymałość na ściskanie (można budować nawet do 6-ciu kondygnacji).
  4. Duża zdolność do akumulacji ciepła (dom się wolno wychładza, jak również wolno nagrzewa)
  5. Dobra odporność na zewnętrzne warunki atmosferyczne (budynek nieotynkowany może być pozostawiony przez nawet kilka sezonów).
  6. Dobra paroprzepuszczalność.
  7. Materiał do budowy odporny na ogień.
  8. Szybki czas murowania ścian.
  9. Łatwe murowanie (zamiast spoin pionowych, elementy łączone na pióro i wpust).
  10. Duża wydajność przy murowaniu ze względu na wymiary pustaków.
  11. Ceramika poryzowana nadaje się na wszystkie rodzaje ścian.
  12. Średnia cena od 7.75 zł (ściany dwu-warstwowe i trój-warstwowe) do 15.81 zł (ściany jednowarstwowe).
  13. Znaczna nasiąkliwość.
  14. Wyraźna kruchość w porównaniu z ceramika tradycyjną.

Najczęściej stosowane elementy ceramiki poryzowanej:

  • Pustaki ceramicznePOROTHERM“. Porotherm wymiary pustaka:
    • długość 380 mm, szerokość 248 mm, wysokość 238 mm.
    • długość 440 mm, szerokość 248 mm, wysokość 238 mm.
    • długość 550 mm, szerokość 248 mm, wysokość 238 mm.

      Materialy budowlane - pustak porotherm
      Pustak Porotherm
  • Pustaki ceramiczne “THERMOPOR”. Wymiary pustaków Thermopor:
    • długość 375 mm, szerokość 188 mm, wysokość 238 mm.

[rpi]

Beton komórkowy

Materiał budowlany – pustaki (bloczki) wykonane z naturalnych surowców: piasku, wapna, wody oraz niewielkiej ilości cementu i anhydrytu.

Odpowiednio dobrany skład decyduje o zdrowotności materiału i znikomej promieniotwórczości naturalnej.

Środek porotwórczy – pasta aluminiowa wchodząc w reakcję z wodorotlenkiem wapniowym spulchnia masę umożliwiając powstanie milionów małych porów.

Materiał bardzo jednorodny charakteryzujący się doskonałymi parametrami cieplnymi oraz wysoką dokładnością wymiarową.

Ściany jednowarstwowe muruje się na cienkie spoiny (1-3 mm) na zaprawę klejową, lub na grube spoiny (10-15 mm) na zaprawę ciepłochronną.

Ściany wielowarstwowe można murować na zaprawę zwykłą na grube spoiny.

Podobnie jak pustaki ceramiczne poryzowane, beton komórkowy w kolejnych warstwach należy układać z wzajemnym przesunięciem o 8-10 cm.

Przeważnie stosuje się pustaki o odmianie:

  • 400,
  • 500,
  • 600.

Zalety i wady budowy przegród z betonu komórkowego:

  1. Wysoka termoizolacyjność.
  2. Budulec odporny na ogień.
  3. Bardzo łatwa obróbka (bloczki łatwo się przycina).
  4. Szybki czas murowania ścian.
  5. Łatwe murowanie (zamiast spoin pionowych, elementy łączone na pióro i wpust).
  6. Duża wydajność przy murowaniu ze względu na wymiary pustaków.
  7. Z betonu komórkowego można stawiać wszystkie rodzaje ścian.
  8. Średnia cena dla betonu komórkowego – od 5.35 zł (ściany z dwóch i trzech warstw) do 15.81 zł (ściany jednowarstwowe).
  9. Wysoka cena dla bloczków YTONG od 10.14 zł (ściany dwu i trójwarstwowe) do 32.5 zł (ściany jednowarstwowe).
  10. Znaczna nasiąkliwość.
  11. Budynek należy jak najszybciej wykończyć, musi być otynkowany jeszcze w tym samym sezonie budowlanym.
  12. Wyraźna kruchość.
  13. Słaba izolacyjność akustyczna.
  14. Słaba wytrzymałość na ściskanie.

Najczęściej stosowane elementy z betonu komórkowego:

  • Bloczki z betonu komórkowegoYTONG Energo“. Ytong Energo wymiary bloczków:
    • długość 599 mm, szerokość 240 mm, wysokość 199 mm.
    • długość 599 mm, szerokość 300 mm, wysokość 199 mm.
    • długość 599 mm, szerokość 365 mm, wysokość 199 mm.
    • długość 599 mm, szerokość 400 mm, wysokość 199 mm.
    • długość 599 mm, szerokość 480 mm, wysokość 199 mm.

      element-ytong-energo
      Bloczki Ytong Energo
  • Bloczki z betonu komórkowegoYTONG Forte” (o większej wytrzymałości na ściskanie, zalecane do ścian z dociepleniem). Wymiary bloczków Ytong Forte:
    • długość 599 mm, szerokość 240 mm, wysokość 199 mm
    • długość 599 mm, szerokość 365 mm, wysokość 199 mm.

      materialy budowlane - pustaki ytong forte
      Pustaki Ytong Forte
  • Bloczki z betonu komórkowegoPREFABET“. Wymiary bloczków Prefabet:
    • długość 590 mm, szerokość 240 mm, wysokość 240 mm
    • długość 590 mm, szerokość 300 mm, wysokość 240 mm.
    • długość 590 mm, szerokość 360 mm, wysokość 240 mm.
    • długość 590 mm, szerokość 400 mm, wysokość 240 mm.
    • długość 590 mm, szerokość 420 mm, wysokość 240 mm.

      materialy budowlane - pustak prefabet
      Pustak prefabet
  • Bloczki z betonu komórkowego na Pióro-wpust “PREFABET“. Wymiary bloczków Prefabet:
    • długość 590 mm, szerokość 240 mm, wysokość 240 mm
    • długość 590 mm, szerokość 300 mm, wysokość 240 mm
    • długość 590 mm, szerokość 360 mm, wysokość 240 mm
    • długość 590 mm, szerokość 400 mm, wysokość 240 mm

      materialy budowlane - prefabet pioro wpust
      Pustak Prefabet pióro wpust
  • Bloczki z betonu komórkowegoSOLBET Ideal” (do ścian jednowarstwowych). Wymiary bloczków Solbet Ideal:
    • długość 590 mm, szerokość 360 mm, wysokość 240 mm
    • długość 590 mm, szerokość 420 mm, wysokość 240 mm

      materialy budowlane - pustak solbet ideal
      Pustak Solbet Ideal
  • Bloczki z betonu komórkowegoSOLBET Optimal” (do ścian wielowarstwowych). Wymiary bloczka Solbet Optimal:
    • długość 590 mm, szerokość 240 mm, wysokość 240 mm
    • długość 590 mm, szerokość 300 mm, wysokość 240 mm
    • długość 590 mm, szerokość 360 mm, wysokość 240 mm

      materialy budowlane - pustak solbet optimal
      Pustak Solbet Optimal

[rpi]

Silikaty

Silikaty są materiałem ekologicznym, do ponownego przetworzenia i o najniższym poziomie zawartości szkodliwych pierwiastków promieniotwórczych.

Silikaty to wyroby wapienno-piaskowe (wapienno-krzemowe), produkowane wyłącznie z naturalnych surowców takich jak:

Podczas produkcji piasek i wapno nasycone parą wodną twardnieją tworząc “sztuczny kamień” o dużej wytrzymałości.

Produkowane w klasach:

  • 15,
  • 20,
  • 25.

Ściany wielowarstwowe można murować na zaprawę zwykłą na grube spoiny, lub na zaprawę do cienkich spoin.

W kolejnych warstwach należy układać je z wzajemnym przesunięciem o 8-10 cm.

Nie trzeba wypełniać zaprawą spoin pionowych (bloczki łączy się na pióro i wpust).

Zalety i wady budowania ścian z silikatów

  1. Przystępna cena – od 5.65 zł do około 8 zł.
  2. Duża wytrzymałość na ściskanie.
  3. Bardzo wysoka zdolność do akumulacji ciepła.
  4. Materiał konstrukcyjny odporny na ogień.
  5. Bardzo wysoka izolacyjność akustyczna.
  6. Niska nasiąkliwość.
  7. Bardzo dobra mrozoodporność – budynek może być otynkowany w następnych sezonach.
  8. Możliwość wykańczania tynkiem cienkowarstwowym.
  9. Łatwa obróbka (elementy łatwo się przycina).
  10. Łatwe murowanie (zamiast spoin pionowych, elementy łączone na pióro i wpust).
  11. Dzięki zawartości wapna, na ścianach nie rozwijają się grzyby, pleśnie i porosty (natura i zdrowie – dobry klimat pomieszczeń).
  12. Materiał ten zalecany jest do budowy ścian dwu i trójwarstwowych.
  13. Słaba izolacyjność termiczna.
  14. Znaczny ciężar elementów może utrudnić transport.

Najczęściej stosowane elementy z silikatów:

  • Bloczki silikatoweSILIKAT N18, N24, N25“. Wymiary bloczków silikatowych:
    • długość 250 mm, szerokość 240 mm, wysokość 220 mm
    • długość 250 mm, szerokość 250 mm, wysokość 220 mm

      materialy budowlane - bloczek silikatowy n18 n24 n25
      Bloczek silikatowy n18 n24 n25
  • Bloczki silikatoweSILKA“. Silka wymiary bloczków:
    • długość 333 mm, szerokość 150 mm, wysokość 199 mm
    • długość 333 mm, szerokość 180 mm, wysokość 199 mm
    • długość 333 mm, szerokość 240 mm, wysokość 199 mm

      materialy budowlane - bloczki silikatowe silka
      Bloczki silikatowe Silka

Keramzytobeton

Keramzytobetonem określa się pustaki z betonu z kruszywem keramzytowym, czyli lekkimi, porowatymi granulkami, powstałymi w wyniku spieniania i spiekania gliny.

Oprócz zwykłych pustaków keramzytobetonowych dostępne są też bardzo ciepłe bloczki keramzytobetonowe z wkładką ze styropianu.

Wyroby keramzytobetonowe mają kolor szary lub różowo-ceglasty.

Pustaki keramzytobetonowe muruje się na grube spoiny.

Większość pustaków i bloczków ma profilowane boki, łączy się je więc na pióro i wpust, bez spoin pionowych.

Ściany jednowarstwowe można murować na zaprawę zwykłą lub ciepłochronną (z dodatkiem keramzytu lub perlitu).

Zaprawy ciepłochronnej należy używać do murowania bloczków z wkładką izolacyjną.

[rpi]

Zalety i wady stosowania bloczków z karamzytobetonu

  1. Przystępna cena od 8.43 zł – 13.92 zł.
  2. Dobra wytrzymałość na ściskanie.
  3. Wysoka zdolność do akumulacji ciepła.
  4. Materiał odporny na ogień.
  5. Bardzo wysoka izolacyjność termiczna (w szczególności bloczki z wkładką styropianową).
  6. Niska nasiąkliwość.
  7. Łatwe murowanie (zamiast spoin pionowych, elementy łączone na pióro i wpust).
  8. Łatwa obróbka (elementy łatwo się przycina).
  9. Łatwe tynkowanie (ze względu na dużą porowatośćpustaków).
  10. Możliwość zamówienia w fabryce większych elementów.
  11. Materiał budowlany nadający się do każdego rodzaju ścian.
  12. Słaba izolacyjność akustyczna.

Najczęściej wykorzystywane elementy z keramzytobetonu

  • Keramzytobeton – bloki keramzytobetonowe z wkładką styropianową i bez dodatkowego ocieplenia. Keramzytobeton wymiary pustaków:
    • długość 250 mm, szerokość 365 mm, 250 mm, 240 mm, wysokość 240 mm
    • długość 380 mm, szerokość 365 mm, 250 mm, 240 mm, wysokość 240 mm
    • długość 500 mm, szerokość 365 mm, 250 mm, 240 mm, wysokość 240 mm
materialy budowlane - keramzytobeton
Bloki keramzytobeton

Chcesz dowiedzieć się jakie są najczęściej popełniane błędy przy budowie ścian? Zachęcamy do przeczytania opracowanego przez architektów MGProjekt artykułu poświęconego temu tematowi: “Jakie są najczęściej popełniane na budowie błędy? Część 3 – ściany, stropy i schody.Jeśli chcesz dowiedzieć się ile trwa budowa domu, zachęcamy do przeczytania artykułu “Ile trwa budowa domu? Harmonogram budowy krok po kroku”

Xella Zakład Produkcyjny YTONG w Pile

Porównanie materiałów budowlanych infografika

Kliknij na poniższą grafikę aby pobrać plik w pełnej rozdzielczości

Porównanie materiałów budowlanych

12 komentarz(e/y)
Inline Feedbacks
Zobacz wszystkie komentarze
daniel smolen

Naprawde ciekawy artykuł na temat bloczków betonowych i betonu komórkowego. Jako pracownik hurtowni budowlanej w Gliwicach mogę tylko polecić ten sposób budowania ścian i zaprosić do zakupów.

Michał

Artykuł bardzo fajny i interesujący tylko przydałaby się aktualizacja, bo od 2013 technologia poszła trochę do przodu i proponuje nowe możliwości.

Szymon Kitek

Z własnego doświadczenia mogę polecić pustaki ceramiczne jako najlepszy i najbardziej optymalny kosztowo materiał. Ściany z tzw. porothermu są i ciepłe i przyzwoite akustycznie. Jest to materiał bez większych wad od strony funkcjonalnej – dobry zarówno w kwestii izolacyjności termicznej, akustycznej i odporności na ściskanie. Konkurenci (silikaty, betony komórkowy) są dobre tylko w konkretnych aspektach, ale za całokształt to trudne je ocenić wysoko. Betony komórkowe mają bardzo słabą akustykę, a silikaty – termikę… Ceramika poryzowana to trochę taki kompromis pomiędzy tymi trzema najważniejszymi parametrami.

stefan
Odpowiedź do  Szymon Kitek

pod warunkiem idealnego wymurowania – watpliwa szansa. Wystarczy spojrzec na budowach na “szpary” pomiedzy bloczkami…

Tomasz Bocheński

My z budową domu rzuciliśmy się trochę ,,na głęboką wodę”, bo zabrało nam dużo wiedzy na ten temat. Na szczęście wszystkie materiały budowlane pomogła nam dobrać hurtownia materiałów budowlanych we Wrocławiu. Polecam!

Daria N

Ja przy budowie podjąłem współpracę z firmą od A do Z. Zamawiałem dużo materiałów i mogę polecić. Przy większych zamówieniach realizacja wygląda naprawdę bardzo profesjonalnie. Wszystko na czas. Z jakości produktów byłem bardzo zadowolony tak jak ogólnie z współpracy.

Daniel

Skąd taka mała wartość paroprzepuszczalności dla keramzytu? Z tego co można wyczytać w Internecie i na stronach niektórych producentów(np. Leca Blok), to ten materiał charakteryzuje się największą paroprzepuszczalnością.
Cytuje:
“O tym, czy ściana „oddycha”, decyduje paroprzepuszczalność materiału. Parametr ten mierzony jest wartością współczynnika oporu dyfuzyjnego μ. Współczynnik μ określa, jak duże są opory w przechodzeniu pary wodnej przez materiał. Przykładowo w wypadku powietrza tych oporów nie ma, czyli μ = 1. Jeśli chodzi o materiały budowlane, wartość współczynnika μ wynosi:
keramzytobeton – 4,
beton komórkowy – 6,
ceramika – 10,
silikat – 15,
styropian – 60,
beton – 80 “

Tomasz
Odpowiedź do  Daniel

Też mnie to zdziwiło

stefan

jedyny sensowny material to bloczek komorkowy oczywiscie renomowanej firmy (jakosc i gwarancja wykonania i parametrow). Cienka zaprawa i 22 grafitowego styropianu i mamy dom pasywny

Lila

Artykuł ciekawy ale grafika przedstawiająca porównanie cech materiałów budowlanych dla mnie niezrozumiała. Brakuje konkretnych jednostek poszczególnych parametrów. Poza tym informacja o współczynniku przenikania ciepła U wprowadza w błąd – termoizolacyjność materiału lub przegrody budowlanej jest tym większa im mniejsza jest wartość współczynnika U, czyli mniej= lepiej.

Matvii

artykuł pokazuje, jak ważne jest krytyczne myślenie i nie poddawanie się chwilowym modom