Tynk elewacyjny: silikonowy, mineralny, akrylowy, czy silikatowy

Przy wykonywaniu elewacji domu, mamy do wyboru wiele rodzajów, kolorów oraz faktur tynków elewacyjnych.

Odpowiedni wybór tynku cienkowarstwowego na elewację jest bardzo istotny, bowiem ma to ogromny wpływ na przyszły wygląd domu i jego styl.

Elewacja jest wizytówką domu, ale ważne jest również to, aby dom odpowiednio wpisywał się w swoje sąsiedztwo.

Tynk elewacyjny: rodzaje, charakterystyka tynków elewacyjnych

Dopasowanie tynku elewacyjnego do architektury domu jest kluczową kwestią.

Dzięki dużej dostępności na elewację domu można wybrać różne rodzaje tynków elewacyjnych:

• tynki mineralne,
• tynk silikatowy,
• tynki elewacyjne akrylowe,
• tynki elewacyjne silikonowe.

Charakterystyczną cechą tynków elewacyjnych jest spoiwo, użyte przy ich produkcji, które wpływa na cechy i właściwości materiału.

Rodzaj spoiwa decyduje również o możliwości wykorzystania danego tynku. Zarówno tynki grubowarstwowe jak i tynki cienkowarstwowe powinny być odpowiednio dostosowany pod względem cech fizycznych do danego podłoża.

Dla tynków mineralnych spoiwem jest cement z domieszką polimerów, które poprawiają zarówno przyczepność jak i elastyczność takiego tynku.

Przy produkcji tynków silikatowych jako spoiwo stosuje się wodne szkło potasowe z dodatkiem plastyfikatorów. 

Przy tynkach akrylowych wykorzystuje się żywice akrylowe.

Tynki silikonowe jako spoiwo posiadają żywice silikonowe.

Ze względu na wysoką paroprzepuszczalność tynki silikatowe i silikonowe stosuje się na podłożach wykonanych z naturalnych materiałów, lub gdzie do ocieplenia została zastosowana wełna mineralna.

W przypadku tynków akrylowych, które nie odznaczają się wysoką paroprzepuszczalnością, nakłada się je na podłoże przy dociepleniu styropianem.

Trzeba pamiętać, że pomimo tych ograniczeń rodzaj zastosowanego spoiwa nie ma wpływu na wygląd tynku na elewacji, tylko przede wszystkim na jego trwałość i wytrzymałość na uszkodzenia mechaniczne, odporność na zabrudzenia, oraz odporność na warunki atmosferyczne i działanie wody.

Na estetykę elewacji największy wpływ ma rodzaj faktury i barwa tynku, dlatego też takimi parametrami należy się kierować przy doborze odpowiedniego typu masy tynkarskiej na elewację.

Jak wybrać najlepszy tynk elewacyjny?

Optymalnie dobrany rodzaj tynku elewacyjnego powinien spełniać następujące warunki:

• Tynk powinien być trwały i odporny na uszkodzenia mechaniczne. Do najtrwalszych zaliczamy tynk akrylowy; tynk mineralny charakteryzuje się najsłabszymi parametrami. Silikatowe, tynk silikonowy, czy tynki silikatowo silikonowe mają te wartości na średnim poziomie.
• Stosowane do wykończenia ścian zewnętrznych materiały budowlane powinny chronić przed wnikaniem wody i być odporne na zewnętrzne czynniki atmosferyczne, czyli na opady deszczu i śniegu, na słońce, oraz mróz, czy czynniki temperaturowe. Przy opadach najlepiej sprawdzają się: tynki akrylowe i silikonowe, zaś tynki mineralne i silikatowe są najmniej odporne. Na słońce z kolei odporne są najbardziej powszechnie stosowane tynki mineralne i silikonowe, zaś tynki akrylowe są najmniej wytrzymałe. Przy mrozach, zwłaszcza wysokich najlepiej sprawdza się tynk mineralny. Wysokiej jakości tynki zewnętrzne akrylowe i tynk silikonowy są najbardziej narażone przy niskich temperaturach. Tynki silikatowe w obu przypadkach są średnio odporne. Na zabrudzenia najodporniejsze są tynki silikonowe, tynki mineralne – tynk silikatowy odznacza się mniejszą odpornością, natomiast najgorzej w tym przypadku sprawdza się tynk akrylowy. Czynnikiem wpływającym na przyjmowanie brudu na tynk jest spoiwo, w związku z czym ten tynk na elewację budynku posiadający w swoim składzie żywice, jest mało odporny na zabrudzenia i działanie czynników atmosferycznych.
• Powinien mieć dużą odporność na czynniki biologiczne. Jest to niezmiernie ważna cecha – przy warunkach panujących w naszym kraju niezbędnym jest dodawanie do tynków zewnętrznych dodatków w postaci preparatów biologicznych zwalczających rozwój grzybów i glonów. Jeśli tego nie zrobimy, elewacja będzie narażona na korozję biologiczną, a grzyby i glony sprawią, że elewacja straci swój estetyczny wygląd. Brunatny czy zielony nalot na elewacji będzie ją szpecić, a ponadto korozja biologiczna doprowadzi do niszczenia tynków zewnętrznych i kolejnych warstw elewacji. Preparaty biologicznie czynne należy dodawać do każdego rodzaju masy tynkarskiej bez względu na rodzaj zastosowanego spoiwa.

Rodzaje tynków a trwałość powłok tynkarskich

Inne czynniki wpływające na trwałość i estetykę elewacji to rodzaj zastosowanej faktury tynku oraz barwa masy tynkowej. Faktury tynku mogą być zróżnicowane, ale najczęściej stosuje się dwa typy:

• tynki strukturalne chropowate o fakturze baranka,
• tynk strukturalny rowkowy na wzór rowków kornika.

Tynk strukturalny baranek nakłada się wałkiem, pacą, miotełką, lub szmatką, dzięki czemu można formować różnego rodzaju i wielkości grudki na płaszczyźnie tynku.

Do wykonania wzoru kornika wykorzystuje się kamyczki, które podczas zacierania masy tworzą wzory.

Mogą być to wzory tworzące koliste rysy, lub zacierane poziomo, czy w pionie.

Na trwałość tynku wpływa jego gładkość, oraz rodzaj ziarnistości zastosowanej przy nakładaniu masy.

Im tynk gładszy tym bardziej narażony jest na uszkodzenia, bo posiada mniejszą zdolność przenoszenia naprężeń. Wówczas częściej i w łatwy sposób powstają pęknięcia, czy rysy na tynku.

Przy większej chropowatości zdolność na przenoszenie naprężeń znacząco wzrasta i dlatego też nie zaleca się stosowania tynków gładkich na elewacjach, lepszym rozwiązaniem jest tynk strukturalny.

Wspomniana ziarnistość charakteryzująca tynk strukturalny określana jest przez producentów mas tynkowych i podaję się ją od 1mm do 4mm.

Im wyższa ziarnistość, tym tynk strukturalny jest bardziej trwały.

Drugim czynnikiem wpływającym na trwałość tynku elewacyjnego jest jego kolor.

Barwę tynku podaje się w stopniach i dla czystej bieli wynosi ona 100, zaś dla czerni 0.

Im wyższy parametr, czyli im jaśniejsza elewacja tym trwalszy jest tynk i jego barwa.

Przy ciemnych elewacjach, które mają tendencję do szybkiego nagrzewania się na słońcu, dochodzi do częstych odbarwień i elewacja taka szybciej płowieje i traci estetyczny wygląd.

Dodatkowo szybciej powstają na takich tynkach pęknięcia i rysy.

Zaleca się stosowanie tynków zewnętrznych w kolorach do 40 stopni, a poniżej 40 są nie zalecane, a tych poniżej 20 należy unikać.

Największą paletę barw posiadają tynki akrylowe i tynk silikonowy, które mogą mieć zarówno pastelowe jak i intensywne kolory.

Tynk mineralny i tynk silikatowy występują tylko w kolorach pastelowych i naturalnych.

Jak prawidłowo dbać o elewacyjny tynk strukturalny?

W celu przedłużenia żywotności elewacji, tak by dom i jego elewacje długo cieszyły nasze oko, należy przeprowadzać okresowe prace konserwacyjne.

Polega to w dużej mierze na dbaniu o elewacje poprzez niedopuszczanie do zabrudzeń, które mogą przekształcić się w stałe zabrudzenia, bardzo trudne do usunięcia.

Prace konserwacyjne pomogą w likwidacji rozwoju wykwitów, powstających z rozwoju grzybów, glonów, czy przy zalewaniu elewacji.

Bieżące naprawy niedużych uszkodzeń mechanicznych pozwolą zapobiec dalszej degradacji elewacji i powstawaniu odparzeń, czy odpryskiwania i łuszczenia się tynku elewacyjnego.

Malowanie elewacji

Warto też raz na jakiś czas elewację odmalować (jednokrotne malowanie).

Przy tynkach mineralnych i silikatowych jest to szczególnie zalecane.

Maluje się wówczas elewację w kolorze już istniejącego tynku dobierając farbę do danego typu tynku, tak by go nie zniszczyć.

Do takich prac stosuje się farby akrylowe, posiadające szeroką paletę barw i sprawdzające się na tynkach akrylowych, czy mineralnych.

Do tynków silikatowych, czy mineralnych można stosować farby silikatowe, a do wszystkich rodzajów tynków zewnętrznych nadają się farby silikonowe.

Dobierając kolor z palety, należy pamiętać że będzie on ciemniejszy niż ten który już jest na ścianach i trzeba wybrać kolor o ton, a w przypadku ciemnych elewacji nawet o dwa, czy więcej tonów jaśniejszy.

Bardzo ważnym jest również, stała konserwacja elementów instalacji odprowadzającej wodę z powierzchni dachu, czy wystających detali elewacji.

Rynny i rury spustowe, powinny być okresowo czyszczone i naprawiane, tak by nie doszło do niepożądanych zalewań, czy zacieków na płaszczyzny elewacji.

Mycie i czyszczenie elewacji w domu jednorodzinnym

Innym sposobem na odświeżenie domu jest mycie elewacji.

Przy niewielkich zabrudzeniach stosuje się zimną wodę pod niedużym ciśnieniem do 5 atmosfer.

Przy małej skuteczności wykorzystuje się wodę letnią (40-50 stopni Celsjusza), czy nawet wodę ciepłą (powyżej 50 stopni Celsjusza), oraz szczotki, myjki i detergenty.

Należy zrezygnować z używania szczotek przy tynkach mineralnych, które mogą zostać uszkodzone.

Przy większych zabrudzeniach stosuje się wodę pod wysokim ciśnieniem (100-120 atmosfer).

W tym wypadku nie zaleca się czyszczenia elewacji we własnym zakresie i lepiej jest to zlecić specjalistycznej firmie.

Czasami przy trudnych zanieczyszczeniach, wykorzystuje się parę wodną, działającą jak środki chemiczne, czy detergenty.

Dzięki temu można brud po prostu rozpuścić, a elewację dodatkowo należy wówczas spłukać wodą.

Tej metody nie można stosować przy tynkach akrylowych i silikonowych, gdyż mogło by to je uszkodzić.

Mogą one nawet odpaść od elewacji.

Nowoczesną i coraz częściej stosowana metodą jest czyszczenie elewacji suchym lodem, ale w tym przypadku czyszczenie powinna wykonywać wyspecjalizowana firma.