Koszenie trawy: jak, czym i kiedy powinno się kosić trawnik?

Koszenie trawy
Koszenie trawy

Regularne koszenie trawy jest podstawą pielęgnacji trawnika. Jedynie odpowiednia częstotliwość koszenia trawnika i prawidłowe koszenie trawy zapewnią piękny oraz gęsty zielony dywan w ogrodzie. Koszenie trawnika nie tylko sprzyja rozwojowi trawy i stymuluje jej krzewienie, ale także znacznie ogranicza rozwój chwastów. Warto wiedzieć, jak, kiedy i czym najlepiej kosić trawę.

Podstawowe zasady koszenia trawy

Koszenie trawy
Koszenie trawy

Jak często kosić trawę? Kosić trawę powinno się często, aby odcinać jedynie niewielką część źdźbła. To zdecydowanie lepsze rozwiązanie niż rzadkie i bardzo niskie koszenie trawy. Optymalnym czasem do koszenia trawnika będą w miarę pochmurne, ale bezdeszczowe dni, szczególnie rano i wieczorem. Na pewno trzeba unikać koszenia trawnika w pełnym słońcu i w upale.

Pierwsze koszenie trawnika przeprowadzamy kiedy źdźbła trawy osiągną 8-10 cm. Na jaką wysokość kosić trawnik? Optymalna wysokość trawy to 5-6 cm i na taką wysokość trzeba ustawić nóż, nigdy niżej. Dopiero następnym razem mona kosić trawę na 3,5 cm.

Młoda trawa jest bardzo delikatna, więc zanim zaczniemy koszenie trawnika dobrze jest wcześniej lekko zwałować trawnik, aby ubić podłoże, co zapobiegnie wyrywaniu roślinek.

W kolejnych sezonach pierwsze wiosenne koszenie trawnika powinniśmy przeprowadzić na przełomie marca i kwietnia, chyba że zima nie odpuszcza i trawa nie ma jeszcze 6-8 cm.

Z kolei ostatnie koszenie trawnika wykonujemy zazwyczaj w połowie października, czasami przy słonecznej i ciepłej pogodzie może to być nawet początek listopada. Źdźbła powinny mieć około 4 cm na zimę. Zbyt niska trawa (zwłaszcza pierwsze koszenie trawnika) grozi przemarzaniem korzeni, a zbyt wysokie koszenie trawnika łamaniem się i gniciem źdźbeł pod warstwą śniegu. Po zabiegu koszenia trawnik zawsze trzeba intensywnie podlać.

Pamiętajmy też, aby nóż kosiarki do trawy był dobrze naostrzony, aby nie rozrywał trawy, gdyż końcówki wtedy stają się białe, a później brązowieją, co nie wygląda efektownie. Zgodnie z najważniejszą zasadą pielęgnacji trawnika przyjmuje się, że kosić trawę należy raz w tygodniu i tylko w ten sposób możemy zapewnić właściwy wzrost i krzewienie się trawy. Jeżeli zaniechamy pielęgnacji trawnika i trawa zakwitnie, to po ścięciu tak naprawdę pozostanie jedynie rżysko.

Optymalna wysokość koszenia trawy wynosi 1/3, a maksymalnie możemy skrócić źdźbło trawy o połowę. W przypadku mocnego wyrośnięcia trawy, lepiej rozłożyć koszenie trawnika na dwa razy, co 2-3 dni. Ważne, aby ścisłe przestrzegać zalecanej wysokości 3,5-4-5 cm w zależności od typu trawnika. Zbyt wysokie cięcie trawnika sprzyja wypieraniu traw szlachetnych, z kolei zbyt niskie koszenie trawnika prowadzi do osłabienia wzrostu, wysychania trawnika i przede wszystkim do rozwoju chorób grzybowych oraz pojawienia się mchu. Intensywność koszenia trawnika zależy tak naprawdę od kilku czynników.

Wiadomo, że trawnik intensywnie nawożony będzie szybko i bujnie rósł, szczególnie przy nawozach azotowych. Wzrostowi sprzyja także ciepła i wilgotna pogoda, z kolei upały i susza hamują wzrost. Zwróćmy też uwagę na gatunek traw, gdyż niektóre, jak życice rosną bardzo szybko.

Czym kosić trawę, czyli kosiarki do trawy

Kosiarki do trawy
Czym kosić trawę, czyli kosiarki do trawy

Kosiarka do trawy jest niezbędna w ogrodzie, nawet kiedy nasz trawnik nie ma wielkich rozmiarów. Decyzję o wyborze należy podjąć uwzględniając powierzchnię i rodzaj terenu do koszenia trawy, możliwości finansowe, komfort użytkowania, rodzaj napędu, budowę ostrza, a nawet dostępne wyposażenie.

Kosiarki do trawy – podział ze względu na ostrze

Podstawowy podział kosiarek dotyczy systemu tnącego i w tym zakresie wyróżniamy kosiarki bębnowe oraz kosiarki rotacyjne.

Kosiarki bębnowe mają ostrza umieszczone na bębnie i łatwo nimi kosić trawę tuż nad ziemią, nawet na wysokości 2,5-3 cm.

Idealnie sprawdzą się na trawnikach dekoracyjnych, które zostały założone na równej powierzchni.

W przypadku wysokich trawników oraz pofałdowanej powierzchni ostrze kosiarki bębnowej będzie się szybko tępić, a ponadto trawa może się wkręcać i zapychać urządzenie.

W takiej sytuacji zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest kosiarka rotacyjna mająca płaskie noże osadzone wokół osi pionowej, która wprawia je w ruch poprzez ciągłe obracanie się.

Ten typ świetnie spisuje się przy gęstej, mocno wyrośniętej trawie zlokalizowanej na terenach nierównych.

Należy jeszcze wspomnieć o kosiarkach listwowych wyposażonych w ostrze składające się z wielu nożyków tnących, czyli żyletek.

Cięcie następuje poprzez ruch posuwisto-zwrotny ostrza i dociskanie trawy do nieruchomej części zwanej bagnetem bądź do żyletek zlokalizowanych na ostrzu wykonującym ruch przeciwbieżny.

Kiedyś był to jedyny sposób koszenia trawy, obecnie w zasadzie nie stosuje się tego ostrza w kosiarkach ogrodowych, a jedynie w maszynach żniwnych i przy koszeniu trawy na zarośniętych nieużytkach.

Kosiarki do trawy – podział ze względu na napęd

W ofercie rynkowej dostępne są różne typy napędów.

Mamy do wyboru urządzenia:

  • ręczne,
  • elektryczne,
  • spalinowe.

Każdy typ ma swoją specyfikę, którą powinno uwzględnić się przy ostatecznej decyzji.

Trzeba zwrócić uwagę na kilka aspektów, aby koszenie trawy sprawiało jak najmniej problemów.

Na pewno ważna będzie możliwość regulacji wysokości koszenia trawy oraz siła cięcia.

Dobrze, kiedy nie trzeba używać zbyt dużego nakładu energii własnej, aby skutecznie kosić trawę. Szczególnie docenią to osoby słabsze fizyczne.

Kluczowa jest powierzchnia trawnika.

W przypadku wielkich powierzchni istotny wydaje się brak ugniatania trawy kołami przed koszeniem, który mógłby znacznie wydłużyć czas pracy.

Prosta obsługa jest również pożądanym walorem urządzenia, a pracę znacznie ułatwi możliwość jednoczesnego zbierania świeżo skoszonej trawy.

Dla wielu osób będzie niezbędne dodatkowe oprzyrządowanie pozwalające na równoczesne napowietrzanie i czesanie trawnika.

Nie można także pomijać kwestii związanych z serwisem gwarancyjnym i pogwarancyjnym oraz dostępem do części zamiennych, zwłaszcza w przypadku kosiarek spalinowych.

Kosiarki do trawy ręczne

Kosiarka ręczna
Kosiarka ręczna

Kosiarki z napędem ręcznym nie są zbyt popularne w naszym kraju, mimo że mają wiele zalet i nie są szczególnie drogie.

Wady kosiarek ręcznychKosiarki te na pewno wymagają sporej wprawy i przede wszystkim siły, więc nie nadają się dla każdego. Nie można ich też używać na terenach nierównych, ponieważ nóż wrzecionowy jest napędzany przez obracające się koła, które muszą toczyć się stabilnie po podłożu. Nie sprawdzają się przy wysokiej trawie, więc trawnik musi być koszony co najmniej raz w tygodniu, a przy intensywnym wzroście nawet częściej. Najlepiej czynić to rano. Ciężko byłoby również w przypadku dużych działek ze względu na niewielką wydajność urządzenia. Uważa się, że trawnik nie powinien mieć więcej niż 250 m². Trzeba uważać, aby między ostrza nie dostały się żadne twarde przedmioty, jak drewno, szkło czy kamienie, które mogłyby je uszkodzić.
Zalety kosiarek ręcznychPomimo tych wad kosiarki ręczne mają naprawdę wiele zalet. Jest to zdecydowanie najbardziej ekologiczna opcja, a przy tym bardzo cicha. Wyróżniają je także niskie koszty zakupu oraz eksploatacji. Jednak najbardziej istotnym walorem będzie możliwość niezwykle precyzyjnego cięcia. Najważniejszym elementem urządzenia jest nóż wrzecionowy, na którym osadzone są spiralnie ostrza tnące. Nóż przesuwa się przy nieruchomym nożu dolnym i ścina trawę jak nożyce. Dzięki temu nie dochodzi do urywania bądź łamania źdźbła, a końcówki skoszonej trawy pozostają idealnie przycięte. To ma kluczowe znaczenie, jeżeli zależy nam na pięknie przystrzyżonym trawniku, ale także zdrowym. W związku z tym, że źdźbła trawy nie są uszkodzone, to końcówki nie bieleją, aby po pewnym czasie zbrunatnieć. Ponadto trawa nie staje się podatna na choroby.

Zakup i eksploatacja ręcznej kosiarki

Ręczna kosiarka do trawy
Ręczna kosiarka do trawy

Przy zakupie kosiarki ręcznej powinniśmy zwrócić uwagę na jakość zastosowanych materiałów i części.

Najlepsze kosiarki są wyposażone w nóż wrzecionowy z łożyskami kulkowymi, wykonany ze stali hartowanej, pokrytej powłoką antyadhezyjną.

Warto zapytać o możliwość dodatkowego wyposażenia w kosz, aby łatwo zbierać skoszoną trawę.

Przydatny okazuje się też składany uchwyt ułatwiający przewożenie oraz przechowywanie kosiarki.

Ważne będą również opory toczenia, to za względu na komfort pracy.

Najtańsze modele można dostać już za 140-150 zł.

Koszty ich eksploatacji nie są wysokie.

Wystarczy kosiarkę na bieżąco oczyścić z resztek trawy oraz naostrzyć nóż wrzecionowy w przypadku jego stępienia, a to kwestia kilkudziesięciu złotych.

Kosiarki do trawy elektryczne

Kosiarka elektryczna
Kosiarka elektryczna

Ten typ kosiarek jest zdecydowanie najpopularniejszy wśród właścicieli małych i średnich trawników przydomowych.

Do wyboru mamy urządzenia zasilane kablem elektrycznym, akumulatorowe i hybrydowe pracujące przy zasilaniu sieciowym lub dzięki energii z akumulatora.

Większość kosiarek elektrycznych ma rotacyjny nóż tnący z pionową osią obrotu.

Jak wybrać kosiarkę elektryczną?

Pierwszym parametrem, na jaki należy zwrócić uwagę, jest moc silnika.

Najczęściej będzie to przedział 700-1600 W i warto pamiętać, że słaby silnik wydłuża czas pracy, jednak nie na tyle, aby rezygnować z urządzenia wyposażonego w niezbyt mocny silnik, chyba że mamy często do skoszenia wysoką trawę.

Zdecydowanie ważniejsze wydają się inne elementy kosiarki.

Przede wszystkim łatwość wyjmowania noża tnącego, aby go naostrzyć bądź wymienić.

Obudowa z tworzyw sztucznych gorszej jakości może pękać, więc na tym aspekcie nie opłaca się oszczędzać. Na rynku dostępne są również modele z obudową stalową lub aluminiową.

Tańsze kosiarki mają koła łożyskowane na tulejach plastikowych, z regulacją wysokości koszenia poprzez przestawienie śrub w otworach oddzielnie dla każdego koła, co nie jest rozwiązaniem trwałym i po kilku sezonach należy liczyć się z wymianą kół.

Droższym rozwiązaniem będą modele z kołami na łożyskach kulkowych i regulacją wysokości poprzez podnoszenie osi przedniej bądź tylnej albo też przy pomocy centralnej dźwigni.

Warto także zwrócić uwagę na średnicę kół i szerokość bieżnika. Im większe, tym lepiej.

Dla sporej części osób istotna będzie też konstrukcja danego modelu.

Najprostsze kosiarki są kierowane sztywnym dyszlem i automatycznie wyłączane, ale można też pokusić się o wersję z napędem oraz kierowaniem kół jezdnych.

W takim przypadku prowadzenie kosiarki wymaga pewnych umiejętności i nie jest intuicyjne.

Zalety kosiarek elektrycznychKosiarki elektryczne nie są zbyt drogie. Najtańsze modele można kupić za 160-180 zł, ale dotyczy to jedynie urządzeń z zasilaniem sieciowym. Podobnie jak ręczne charakteryzują się stosunkowo niewielką wagą. Jeżeli mamy trawnik o powierzchni maksimum 800 m² (chociaż niektórzy uważają, że 500 m²), to właśnie kosiarka z napędem elektrycznym okazuje się najbardziej racjonalnym rozwiązaniem. Pracuje raczej cicho i nie wymaga skomplikowanego rozruchu, a przede wszystkim obsługi serwisowej odmierzanej godzinami pracy, co ma miejsce przy kosiarkach spalinowych. Ponadto nie emituje trujących spalin i mamy możliwość koszenia nawet na zboczach. Kosiarki elektryczne łatwo przechowywać ze względu na niezbyt duże rozmiary.
Wady kosiarek elektrycznychPodstawową wadą tego typu urządzeń jest stosunkowo mała moc i szerokość koszenia rzędu około 40 cm, a także kłopotliwe zasilanie sieciowe lub akumulatorowe. Te wady nabierają znaczenia przy konieczności koszenia na znacznej powierzchni oraz w przypadku trawnika z drzewami i krzewami. Kabel znacznie utrudnia manewrowanie urządzeniem, a jego zbyt duża długość skutkuje spadkiem napięcia. Ponadto istnieje ryzyko przypadkowego przecięcia kabla i porażenia prądem elektrycznym. Akumulatory trzeba na bieżąco ładować. Teren przeznaczony do koszenia powinien być też wolny od resztek wykarczowanych krzewów oraz kamieni, aby zapobiec uszkodzeniu noża wirującego i skrzywieniu jego wału.

Kosiarki elektryczne – rodzaje

Kosiarki elektryczne
Kosiarki elektryczne

Urządzenia elektryczne do koszenia trawy z zasilaniem sieciowym cieszą naprawdę sporą popularnością na polskim rynku.

Mają silnik bezpośrednio połączony z nożem tnącym.

Jeżeli decydujemy się na koszenie kosiarką elektryczną, warto wybrać kosiarkę z zabezpieczeniem przed przegrzaniem się silnika, co grozi w przypadku koszenia wysokiej i mokrej trawy.

Niektóre kosiarki są także wyposażone w sprzęgło przeciążeniowe ochraniające silnik przez zniszczeniem w wyniku zablokowania noża, kiedy trafi na krawężnik lub kamień.

Kosiarki akumulatorowe i hybrydowe są droższe niż urządzenia sieciowe, ale brak kabla na pewno usprawnia pracę. Jednak trzeba pamiętać o mniejszej mocy i zwiększeniu oporów toczenia z powodu ciężaru akumulatora.

Źródłem ich mocy pozostają akumulatory litowo-polimerowe.

Kosiarkę hybrydową przy rozładowaniu akumulatora można podłączyć do sieci.

Obsługa nie sprawia żadnych problemów, ale ze względu na określoną pojemność elektryczną nie możemy liczyć na zbyt długi czas działania.

Zazwyczaj po 30-40 minutach akumulator wymaga naładowania, które może trwać nawet do 20 godzin, więc ten typ nadaje się jedynie do stosunkowo niewielkich powierzchni.

Pamiętajmy, że z czasem spada też pojemność akumulatora i nadaje się tylko do wymiany, więc kosiarki akumulatorowe są droższe w eksploatacji.

Chociaż większość modeli ma wbudowane czujniki pokazujące stan zużycia baterii, to jeśli koszona jest wysoka lub mokra trawa i tak szybciej się rozładuje.

Nie wolno także zapominać o konieczności rozładowania akumulatora i jego odpowiedniego zabezpieczenia na czas zimy.

Należy jeszcze wspomnieć o najnowszym wynalazku, jakim jest kosiarka zasilana baterią słoneczną.

To ekologiczne, ciche i małe urządzenie przypominające trochę odkurzacz, które ma wbudowane sensory na bezpieczne omijanie wszelkiego rodzaju przeszkód oraz programator na określony tryb pracy.

Kosiarka nie wymaga naszego nadzoru i na tym kończą się jej zalety…

Nie ma dużej mocy, nie można jej używać w pochmurne dni i przede wszystkim dla wielu osób ma zaporową cenę, ponad 5 000 zł.

Kosiarki do trawy spalinowe

Kosiarka spalinowa
Kosiarka spalinowa

Kosiarki spalinowe są wyposażone w rotacyjny przyrząd tnący i ze względu na dużą moc oraz wydajność stają się najbardziej optymalnym rozwiązaniem przy pielęgnacji dużych trawników, także tych z drzewami, krzewami i architekturą ogrodową.

Jednak ich eksploatacja z pewnością jest bardziej kłopotliwa niż kosiarek elektrycznych i ręcznych.

Jak wybrać kosiarkę spalinową?

Przed dokonaniem zakupu kosiarki spalinowej dobrze przyjrzeć się kilku kwestiom.

Przede wszystkim istotny będzie system rozruchu silnika.

W urządzeniach o większej mocy najczęściej mamy do czynienia z rozrusznikiem elektrycznym zasilanym małym akumulatorem i ta opcja sprawdza się dobrze przy droższych modelach. W tańszych często zdarzają się problemy.

Z kolei rozruch ręczny za pomocą linki zazwyczaj jest bardziej niezawodny, natomiast mniej trwały.

Silniki górnozaworowe wyróżniają się mniejszą toksycznością spalin i oszczędniejszym zużyciem paliwa w stosunku do silników dolnozaworowych, ale koszt kosiarek z takim rodzajem silnika jest wyższy.

Zbiornik paliwa zazwyczaj wystarczy na 1-2 godziny ciągłej pracy.

Koła powinny być szerokie i duże, aby ochronić powierzchnię trawnika i ułatwić prowadzenie kosiarki, szczególnie przy napełnionym koszu stanowiącym dodatkowe obciążenie.

Niektóre modele mają napęd kół, co stanowi udogodnienie podczas pracy na prostych, długich odcinkach, ale tylko w takiej sytuacji.

Obudowa kosiarki najczęściej jest stalowa, aczkolwiek zdarzają się lżejsze urządzenia z obudową aluminiową.

Na pewno warto też zwrócić uwagę na dostępność i cenę części zamiennych, zwłaszcza filtrów powietrza i świec zapłonowych. W najdroższych modelach wymianie ulega także filtr oleju.

Zalety kosiarek spalinowychKosiarki spalinowe na pewno charakteryzują się większą wydajnością pracy, pełną niezależnością od jakichkolwiek zewnętrznych źródeł zasilania oraz dużą szerokością roboczą. Nadają się do dużych powierzchni oraz trawników z drzewami i elementami architektury ogrodowej. Świetnie sobie radzą przy dużym zachwaszczeniu roślinami o twardych łodygach, a także przy wysokiej trawie. W zasadzie na tym zalety tych urządzeń się kończą.
Wady kosiarek spalinowychTe modele są znacznie droższe. Najtańsza kosa spalinowa to wydatek rzędu 300-320 zł, kosiarka wózkowa kosztuje minimum 350 zł, a kosiarki traktorowe ponad 1 000 zł. Kosiarki spalinowe mają też większą wagę i nie są przyjazne środowisku naturalnemu, ponieważ bardzo hałasują, a nade wszystko wydzielają szkodliwe spaliny. Koszenie trawnika na zboczach jest możliwe jedynie w przypadku silników dwusuwowych. Najwięcej problemów sprawia jednak sama eksploatacja – stosunkowo droga i uciążliwa. Trzeba uzupełniać paliwo i można to czynić wyłącznie przy zatrzymanym silniku. Najczęściej stosowany system smarowania silnika rozbryzgowy sprawdza się na płaskich i poziomych trawnikach. Na pochyłym terenie powinno się kosić trawnik w poprzek, aby nie doszło do zalania gładzi cylindra i tłoka. Przynajmniej raz w roku należy również wymienić świecę zapłonową, olej silnikowy oraz filtr powietrza.

Rodzaje kosiarek spalinowych

Kosa spalinowa
Kosa spalinowa

Najprostsze kosy spalinowe pozwalają dotrzeć w miejsca trudno dostępne, np. przy krawężnikach czy skalniakach.

Są raczej lekkie i łatwo się z nimi poruszać.

Zdecydowanie największą popularnością cieszą się wydajne i szybkie kosiarki wózkowe przeznaczone zwłaszcza do koszenia większych terenów płaskich.

Z kolei kosiarki traktorowe, samojezdne idealnie nadają się na wyjątkowo obszerne powierzchnie kilku tysięcy metrów kwadratowych.

Kosiarka traktorek wyróżnia się mocnym silnikiem o mocy 10-18 KM napędzającym zespół tnący oraz przekładnię.

Szerokość robocza tego typu urządzenia sięga nawet jednego metra.

Kosiarka traktorowa
Kosiarka traktorowa

Co zrobić ze ściętą trawą?

Wiele zależy od naszej koncepcji uprawy trawnika i wyboru określonej wersji kosiarki do trawy, które mogą być wyposażone w kosz do gromadzenie trawy, mieć boczny wyrzut pokosu albo być z funkcją mulczowania, czyli rozdrabniania trawy.

W niektórych modelach kosiarek można zmieniać tryby w zależności od potrzeb.

Urządzenia z zamontowanym koszem sprawdzają się w przypadku trawników niezbyt dużych i systematycznie koszonych, przy źdźbłach maksymalnie 12 cm.

W innej sytuacji szybko będzie się zapychał.

Co zrobić ze ściętą trawą?
Co zrobić ze ściętą trawą?

Zebraną w koszu trawę można wysypać na kompost.

Ta metoda pozwala uniknąć mozolnego grabienia i ręcznego zbierania trawy, które są niezbędne przy kosiarkach z bocznym wyrzutem.

Wyrzucany przez boczną osłonę pokos nie zapycha kosiarki nawet przy koszeniu wysokiej trawy, jednak takiej trawy nie można pozostawić, gdyż sprzyja to rozwojowi chorób.

W ostatnim czasie coraz częściej korzysta z kosiarek z funkcją mulczowania, czyli bardzo drobnego mielenia skoszonej trawy.

Źdźbła nie mogą mieć więcej niż 3-4 cm.

Jeśli decydujemy się często kosić trawę, skoszona trawa może zostać na trawniku jako nawóz zielony, lub trafić do kompostownika.

Warto jednak pamiętać, że przy dłuższej trawie oraz pierwszym i ostatnim koszeniu w sezonie nie powinno zostawiać się skoszonej trawy na powierzchni trawnika. Zazwyczaj po trzech skoszeniach z pozostawianiem pokostu należy następną trawę zebrać. Ponadto zbita warstwa, rozłogi bądź liście utrudniają też dostęp wody i powietrza do korzeni, długo się rozkładają i tworzą warstwę filcu.

Pamiętajmy, że ładny i bujny trawnik na pewno stanowi ozdobę każdego ogrodu, ale kluczowa jest odpowiednia pielęgnacja trawnika, w tym właśnie sposób w jaki trawę kosimy. Jak wygląda prawidłowe koszenie trawnika można też zobaczyć na filmie

pierwsze koszenie trawnika-wiosenne prace w ogrodzie

1 Komentarz
Inline Feedbacks
Zobacz wszystkie komentarze
Anzhelika

Kiedy myślę, że już nic mnie nie zaskoczy, ten blog podnosi poprzeczkę jeszcze wyżej.