Płyty magnezowe: cena, parametry, montaż płyty MgO [krok po kroku]

Płyty magnezowe, określane również jako płyty MgO, są stosowane w polskim budownictwie dość rzadko. To technologia, która zasługuje jednak na większą uwagę, ponieważ stanowi atrakcyjną alternatywę dla płyt cementowych, płyt gipsowo-kartonowych oraz płyt OSB. Dzisiaj, gdy nacisk kładzie się na szybką budowę i wykończenie domów, zastosowanie płyty magnezowej jest coraz szersze. Widać to w szczególności na rynkach azjatyckich, gdzie płyta magnezowa jest spotykana powszechnie. Co warto wiedzieć na temat płyt magnezowych? Zapraszamy do lektury!

Co to są płyty MgO?

Płyty magnezowe, magnezowo-włókniste, płyty MgO – to nazwy stosowane do opisu materiału budowlanego powstającego z tlenku magnezu.

Pod pojęciem płyt MgO znajduje się rodzaj płyt budowlanych, których głównym składnikiem jest cement mineralny zawierający dużą ilość tlenku magnezu.

Płyta magnezowa występuje w wielu rozmiarach i grubościach do wyboru. Płyta magnezowa ma także zróżnicowane faktury – gładkie, porowate oraz rozmaite kolory.

Ze względu na swoje właściwości płyty magnezowe rekomendowane są jako alternatywa dla popularnych płyt cementowych i gipsowych. Na uwagę zasługują przede wszystkim ich:

• większa odporność na czynniki pogodowe i biologiczne,
• większa odporność na ogień,
• wieloletnia wytrzymałość,
• elastyczność.

Zastosowanie płyt magnezowych z tlenku magnezu jest bardzo szerokie. Płyty magnezowe MgO na budowie domu mogą być wykorzystane między innymi do wykonania ścian zewnętrznych i ścianek działowych, dachów i sufitów, jako podkłady podłogowe – suche jastrychy. Wykonuje się z nich również osłony ogniowe oraz zabezpieczania kanałów wentylacyjnych, torów kablowych, dźwigarów.

Historia MgO

Tlenek magnezu, czyli MgO w budownictwie stosowany jest od wielu wieków, dlatego nie jest to nowy materiał. Został on wykorzystany między innymi jako budulec do wykonania Chińskiego Muru oraz Egipskich Piramid.

Aktualnie tlenek magnezu w formie praktycznych w stosowaniu płyt stosowany jest coraz częściej. Materiał ten popularny jest głównie w Azji, gdzie naturalne zasoby tego związku są bardzo duże. Ze względu na swoją odporność ogniową używany jest również w budynkach narażonych na pożary, ataki terrorystyczne.

Płyty magnezowe są wybierane obecnie coraz częściej, co także ma pozytywny wpływ na środowisko naturalne. Powstają bowiem z naturalnych substancji, a ich produkcja w minimalnym stopniu wpływa na emisję CO2. Stanowią zatem ekologiczną alternatywę dla innych materiałów budowlanych.

Budowa płyt magnezowych

Płyta magnezowa ma formę gotowych do montażu płyt o grubości wynoszącej 8-20 mm. Do produkcji stosowany jest przede wszystkim tlenek magnezu, czyli MgO wydobywany w kopalniach. Dodatkowo płyta magnezowa zawiera także chlorek magnezu i inne składniki poprawiające jej właściwości techniczne.

Pod względem składu płyta magnezowa zbudowana jest z poniższych surowców:

• Związki magnezu – tlenek magnezu i chlorek magnezu, tak zwany cement Sorela,
• Cement włóknisty,
• Włókno szklane,
• Piasek wulkaniczny – perlit,
• Dodatki poprawiające właściwości wyrobu.

Skład płyty mgo może różnić się w zależności od producenta płyt magnezowych, co również wpływa na ich właściwości.

Co ważne, w składzie płyt magnezowych nie znajdują się żadne szkodliwe składniki, takie jak:

• włókna azbestu,
• formaldehyd,
• metale ciężkie.

To powoduje, że są one bezpieczne dla człowieka i środowiska naturalnego. Taki skład płyty jest jednym z atutów płyt MgO, które dzięki niemu odpowiadają jednocześnie zapotrzebowaniu współczesnej branży budowlanej i ekologii.

Produkcja płyt polega na zmieszaniu wszystkich składników wraz z wodą. Powstaje wtedy plastyczna masa, z której formowane są płyty wzmacniane dodatkowo obustronnie siatką z włókna szklanego. Następnie, po odparowaniu wody, płyta mgo jest gotowa do użytku. Płyta magnezowa powstaje zatem w procesie produkcji podobnym do płyt betonowych.

Gotowe płyty magnezowe są dostępne w różnych wariantach wymiarów, grubości, wykończenia i kolorów, co także pozwala na dopasowanie ich do architektury budynku i przeznaczenia.

Parametry płyt MgO

Płyty magnezowe to materiał o bardzo dobrych parametrach technicznych, co powoduje, że jest on często polecany przez ekspertów.

Dlaczego w Polsce zastosowanie płyty magnezowej jest tak ograniczone? To głównie kwestia przyzwyczajenia, ponieważ tradycyjnie buduje się u nas domy murowane, natomiast domy w technologii szkieletowej, na bazie płyt, są uznawane za mniej trwałe i wytrzymałe. Nic bardziej mylnego, ponieważ także z nich można wybudować odporny na czynniki zewnętrzne dom, który posłuży na lata.

Zastosowanie do opisu parametrów płyt ma norma PN-EN 12467+A1:2016-08: Płyty płaskie włóknisto-cementowe – Charakterystyka wyrobu i metody badań.

Poniżej prezentujemy główne parametry płyt magnezowych, dlatego można zapoznać się bliżej z ich właściwościami pod kątem technicznym.

Wymiary

Płyty magnezowe są dostępne w różnych wymiarach, także w zależności od ich przeznaczenia. Najczęściej płyty MgO oferowane są w wymiarach o długości 240-300 mm oraz szerokości 120 cm.

Można również przycinać je na wymiar, aby dzięki temu nadać im odpowiednią wielkość. Przycinanie jest bardzo proste, ponieważ można zastosować do nich noże – nie ma potrzeby stosowania pił.

Warto podkreślić, że płyty magnezowe wyróżniają się stabilnością wymiarową, a odchyłki wymiarowe w ich przypadku wynoszą mniej niż 0,1%. To powoduje, że w zasadzie wymiary płyty magnezowej pozostają niezmienne, także wtedy, gdy są wystawione na warunki atmosferyczne.

Grubość

Grubość płyt MgO w zależności od ich przeznaczenia wynosi od 8 mm do nawet 20 mm.

Zalecane grubości płyty magnezowej:

• płyta magnezowa dachowa i stropowa – 8 mm,
• płyta magnezowa okładzinowa na ściany i sufity – 8-10 mm,
• płyta magnezowa konstrukcyjna na ściany – 12-20 mm.

Ciężar

Atutem płyt magnezowych jest ich niski ciężar. Osiągają one wagę jedynie około 9,5-10 kg/m2. Oznacza to, że zwykła płyta cementowa jest nawet o połowę cięższa niż płyta magnezowa.

Niski ciężar płyt MgO przekłada się na ich łatwiejszy transport i montaż. Domy, które budowane są z płyt, nie muszą być również wyposażane w grubsze fundamenty, co przekłada się na ogólne koszty inwestycji.

Izolacyjność termiczna

Kolejną zaletą płyt magnezowych jest ich niski współczynnik przewodzenia ciepła (oporu cieplnego, lambda).

W zależności od rodzaju płyty magnezowej współczynnik przewodzenia ciepła wynosi około 0,165 W/(m x K) – 0,20 W/(m x K) zgodnie z normą PN-ISO 8302:1998: Izolacja cieplna – Określanie oporu cieplnego i właściwości z nim związanych w stanie ustalonym – Aparat płytowy z osłoniętą płytą grzejną.

Przykładowo:

• płyty gipsowo kartonowe mają współczynnik lambda około 0,29 W/(m x K),
• dla płyt OSB 0,33 W/(m x K),
• dla płyt cementowych 0,40 W/(m x K).

Bardzo dobre parametry izolacyjności termicznej powodują, że płyty MgO są polecane do budynków energooszczędnych i pasywnych. Dzięki nim można skutecznie izolować dom i tym samym zredukować koszty związane z jego eksploatacją. To duży plus, ponieważ w ostatnich latach koszty ogrzewania domu stale rosną. Wybierając nowoczesną technologię jak płyty magnezowe, można zmniejszyć swoje wydatki na ogrzewanie, a przez to także zredukować obciążenie środowiska naturalnego.

Izolacyjność akustyczna

Płyty magnezowe, chociaż cienkie, bardzo dobrze zatrzymują hałasy. W przypadku płyt o grubości wynoszącej 10-12 mm ich izolacyjność akustyczna plasuje się na poziomie 40 dB. To nawet kilkukrotnie więcej w porównaniu do płyt gipsowych oraz płyt OSB.

Tak dobre parametry dźwiękochłonności powodują, że sprawdzają się one doskonale w miejscach, w których pojawia się znaczny hałas. Płyty magnezowe MgO na budowie domu polecane są między innymi wtedy, gdy wznoszony jest on przy drodze, zakładzie przemysłowym lub w innych głośnych miejscach.

Odporność na temperatury

Płyty MgO wykazują odporność na wysokie i niskie temperatury, dlatego sprawdzają się one również w polskich warunkach atmosferycznych.

Klasa odporności ogniowej

Bardzo dużym atutem płyt magnezowych jest ich odporność na ogień. Płyty te są niepalne i nie wydzielają dymu i szkodliwych związków – zaliczane są do klasy odporności ogniowej A1, S-1 według normy PN-EN13501. Oznacza to, że są najbezpieczniejszym materiałem, który nie powoduje zagrożenia zapalenia i rozprzestrzeniania się ognia.

Odporność na wilgoć

Płyty magnezowe chłoną wilgoć, jednak nie ma ona wpływu na ich właściwości. Maksymalna nasiąkliwość płyt zgodnie z wymogami normy PN-EN 12467 wynosi 15%.

Nawet przy długim wystawieniu na wodę oraz na wilgoć nie dochodzi do uszkodzenia płyty magnezowej. Nie jest ona podatna na pęcznienie, nie staje się krucha i nadal może ona skutecznie służyć swoim celom. Właśnie dlatego można układać ją także na zewnątrz budynków, w pomieszczeniach jak łazienki, pralnie, kotłownie, piwnice.

Tak wysoka odporność na wilgoć powoduje, że są one bardzo dobrą alternatywą dla płyt OSB, które są wysoce podatne na działanie wody.

Odporność na uszkodzenia

Tlenek magnezu, z którego powstają płyty magnezowe, charakteryzuje się także bardzo dobrymi parametrami odpornościowymi na uszkodzenia.

Wykazują one wytrzymałość mechaniczną na zginanie na poziomie > 8 MPa w stanie suchym, natomiast > 7 MPa a po zamoczeniu. Spełniają dzięki temu wymogi klasy 2 zgodnie z normą PN-EN 12467.

Warto też zaznaczyć, że wysoka odporność płyt na uszkodzenia mechaniczne umożliwia ich bardzo prosty montaż na sucho. Mogą być one instalowane za pomocą gwoździ, wkrętów czy zszywek. Nie dochodzi wtedy do ich kruszenia się, co może mieć miejsce w przypadku płyt cementowych. Gdy montowane są we wnętrzach, można bez problemu powiesić na nich cięższe przedmioty.

Odczyn pH

Warto także wskazać, że płyty magnezowe wyróżniają się wysokim współczynnikiem pH. Mają odczyn zasadowy na poziomie 12 pH. Oznacza to, że płyty magnezowe są naturalnie odporne na drobnoustroje, między innymi na roztocza, porosty, pleśnie i grzyby.

Wysoki współczynnik pH zapobiega dzięki temu korozji biologicznej płyt MgO, także wtedy, gdy są one montowane w niesprzyjających warunkach, na przykład w pomieszczeniach wilgotnych, na domach w lasach, w pobliżu zbiorników wodnych.

Zastosowanie płyt magnezowych

Płyty magnezowe jako materiał budowlany mają bardzo szerokie zastosowanie i używane są obecnie w wielu obszarach budownictwa:

• jednorodzinnego,
• wielorodzinnego,
• komercyjnego,
• użytkowego,
• przemysłowego.

Za pomocą płyt MgO można wykonać różnego rodzaju konstrukcje, ponieważ płyty te są łatwe w obróbce i montażu.

Zastosowanie płyt magnezowych:

• Ściany zewnętrzne – elewacje,
• Okładziny ścian wewnętrznych,
• Ściany konstrukcyjne,
• Przegrody budowlane,
• Sufity – także sufity podwieszane, samonośne,
• Podbitki dachowe,
• Podkłady podłogowe – suche jastrychy,
• Okładzina instalacji, na przykład korytek kablowych, układów wentylacyjnych,
• Okładzina dźwigarów,
• Okładzina do ochrony przeciwpożarowej,
• Ekrany akustyczne.

W Polsce najczęściej płyty magnezowe stosowane są do wykonania całkowicie ognioodpornych pokryć stropodachów i dachów. Stanowią one wtedy alternatywę dla innych materiałów, w tym dla deskowania oraz płyt OSB. Mogą być one montowane do konstrukcji drewnianych oraz stalowych.

Również coraz większym zainteresowaniem cieszy się wykańczanie wnętrz za pomocą płyt magnezowych. Można stosować je na ściany szkieletowe jako okładziny ścian wewnętrznych, budować z nich ściany działowe, przegrody budowlane. Ze względu na swoje właściwości sprawdzają się one w różnych pomieszczeniach, także w tych narażonych na wilgoć, na przykład w łazienkach, piwnicach, pomieszczeniach gospodarczych.

Ciekawym pomysłem na wykończenie elewacji jest zastosowanie płyt na ściany zewnętrzne. Używane są wtedy specjalne płyty fasadowe MgO. Przeznaczone są one do montażu na konstrukcjach metalowych – aluminiowych, stalowych oraz drewnianych. Najczęściej używane są razem z wełną mineralną, styropianem. Plusem jest wysoka odporność płyt na czynniki zewnętrzne, ale także ich atrakcyjny wygląd – są one barwione w masie na różne kolory.

Płyty mogą być też wykorzystane do budowy całego domu o konstrukcji szkieletowej. Budowa takich domów przebiega bardzo szybko, ponieważ do jego wykonania stosowane są wtedy gotowe półfabrykaty. Obecnie taka technologia budowlana cieszy się w Polsce coraz większym powodzeniem, stanowiąc alternatywę dla czasochłonnej budowy domu technologią tradycyjną – murowaną.

Zalety i wady płyty magnezowej

Płyty magnezowe to materiał budowlany, który wyróżnia się wieloma zaletami, jednak warto wskazać, że ma on także pewne wady, które według niektórych inwestorów dyskwalifikują je jako surowiec do budowy i wykończenia domu jednorodzinnego.

Zalety płyt MgO:

• Naturalne surowce – nie zawierają szkodliwych składników, dlatego są bezpieczne dla człowieka i środowiska naturalnego.
• Wysoki poziom izolacyjności termicznej – płyty mogą być używane również do budowy domów energooszczędnych i pasywnych.
• Ognioodporność – najwyższa klasa odporności ogniowej potwierdza całkowitą odporność płyty magnezowej na podpalenie.
• Odporne na skrajne temperatury – zachowują swoje właściwości zarówno podczas mrozów, jak i upałów.
• Odporność na uszkodzenia mechaniczne – szacuje się, że ich żywotność to co najmniej 30 lat.
• Szerokie zastosowanie – mogą być używane do wykańczania ścian elewacyjnych, wewnętrznych, jako zabudowa, na podłogi, do sufitów i podbitek dachowych.
• Łatwy i szybki montaż – można wykonać go za pomocą gwoździ, wkrętów, zszywek dedykowanych do instalacji płyt. Wybrane płyty montowane są też na klej. Dzięki nim można wybudować dom znacznie szybciej niż tradycyjną technologią.
• Niski ciężar – powoduje, że płyty są łatwe w transporcie i w montażu.
• Elastyczność – konstrukcja płyt jest elastyczna, dlatego można także doginać je w określonym promieniu i tworzyć łuki.
• Wysoki komfort akustyczny – dzięki bardzo dobrej izolacyjności akustycznej.
• Odporność na wilgoć i wodę – płyty nie pęcznieją, nie wypaczają się i nie kruszą.
• Odporność na korozję biologiczną – dzięki wysokiemu stopniowi pH płyty magnezowe zapobiegają rozwojowi pleśni, grzybów, mchów, roztoczy i innych drobnoustrojów. Polecane są z tego względu dla alergików.
• Różne faktury i kolory – płyty magnezowe można kupić w różnych wariantach faktur lica oraz w różnych barwach, aby dopasować je do architektury budynku.

Wady płyt MgO:

• Wysoka cena – ze względu na swoją cenę płyty magnezowe nadal są dość rzadko spotykanym materiałem.
• Słaba dostępność – na polskim rynku działa tylko kilku producentów płyt magnezowych. Są one również sprowadzane z Azji, gdzie są bardzo popularne, jednak wtedy ich cena jest wysoka.
• Mała świadomość – ze względu na słabą dostępność w Polsce nadal wiele ekip budowlanych nie wie, jak przeprowadzać ich montaż. Wobec tego inwestor, który chciałby wykonać dom z płyt magnezowych, musi szukać specjalistycznych ekip, które mają w tej dziedzinie doświadczenie.

Płyty magnezowe cena

Ceny płyt magnezowych zależne są głównie od ich konstrukcji i producenta. Zwykle trzeba liczyć się z wydatkiem od około 32 do 55 zł za m2 materiału, jednak na rynku dostępne są także droższe płyty MgO o cenie nawet około 90 zł za m2.

Najmniej kosztują cienkie płyty magnezowe, które przeznaczone są do wykonania podbitek dachów, sufitów i ścian wewnętrznych. Więcej z kolei trzeba zapłacić za płyty przeznaczone do wykończenia elewacji budynku.

Dokładne cenniki można sprawdzić na stronach internetowych ich producentów lub uzyskać po wysłaniu zapytania ofertowego.

Montaż płyty magnezowej krok po kroku

Montaż płyt magnezowych jest łatwy i szybki, ale należy pamiętać o tym, że konieczne jest zastosowanie odpowiednich materiałów.

Do instalacji płyt, zależnie od ich miejsca montażu, stosowane są głównie wkręty albo kleje. Najczęściej montaż odbywa się za pomocą wkrętów do profili metalowych lub konstrukcji drewnianych w budynkach szkieletowych. W przypadku płyt zewnętrznych można także stosować klejenie z kotwami mocującymi.

Wkręty do montażu płyt magnezowych

Do montażu płyt magnezowych należy dobrać odpowiedni rodzaj wkrętów w zależności od tego, do jakiego profilu mają być one zamontowane. Należy także pamiętać o tym, że wkręty muszą cechować się antykorozyjną powłoką.

Do profili metalowych stosowane są wkręty samowiercące (z wiertełkiem), natomiast do profili drewnianych i materiałów drewnopochodnych wkręty z frezem rozwiercającym.

Potrzebne wkręty oraz inne akcesoria montażowe do płyt można zakupić w firmach prowadzących sprzedaż płyt magnezowych.

Szpachlówka do płyt magnezowych

Do wyrównania powierzchni płyt magnezowych i zakamuflowania ich łączenia stosowane są szpachlówki – masy szpachlowe.

Zaleca się stosowanie elastycznych mas szpachlowych o dobrej przyczepności do powierzchni mineralnych. Są one zalecane także przy wykończeniu ścian płytkami ceramicznymi. Gdy nie stosuje się mas elastycznych, wtedy zalecane jest dodatkowe użycie taśmy zbrojeniowej.

Istnieje możliwość wykonania dekoracyjnych fug pomiędzy płytami MgO. Zaleca się wtedy zastosowanie kontrastowego materiału do szpachlowania.

Klejenie płyt magnezowych

Możliwe jest klejenie płyty magnezowej. Taki sposób montażu najczęściej prowadzony jest na zewnątrz. Do tego celu stosowane są specjalne kleje cementowe o właściwościach mrozoodpornych oraz wodoodpornych. Po montażu płyty można także zaimpregnować i pomalować na dowolny kolor.

Docinanie płyt magnezowych

Do docinania płyt stosowane są zwykłe nożyki, ale można także wykorzystać elektronarzędzia jak szlifierki kątowe, piły tarczowe. Podczas docinania płyt zaleca się stosowanie środków ochrony oczu oraz dróg oddechowych.

Wykończenie płyt magnezowych

Płyty magnezowe mogą być wykończone za pomocą różnych materiałów, na przykład malowane farbami, bejcami, można kłaść na nich tapety oraz płytki ceramiczne.

W przypadku farb, bejc i tapet zaleca się stosowanie materiałów cechujących się wysoką przepuszczalnością pary wodnej. Gdy materiały są nieprzepuszczalne jak płytki, wtedy płyty magnezowe również należy odpowiednio izolować z drugiej strony, by nie przepuszczały wilgoci.

Istnieje także możliwość impregnowania płyt MgO, co polecane jest między innymi w pomieszczeniach narażonych na wilgoć oraz na zewnątrz. Dzięki temu zyskują one dodatkową odporność na czynniki zewnętrzne, w tym wilgoć, zabrudzenia.

Montaż płyt magnezowych – krok po kroku:

1. Odpowiednie przygotowanie powierzchni – usunięcie większych elementów, zanieczyszczeń przeszkadzających w montażu.
2. Przygotowanie płyty – należy zagruntować powierzchnię płyty od strony licowej i wewnętrznej za pomocą gruntu cechującego się głębokim przenikaniem. W przypadku, gdy płyty mają być wykończone materiałem nieprzepuszczającym wilgoci, na przykład płytkami ceramicznymi, wtedy zaleca się zaimpregnować drugą stronę płyt środkami nieprzepuszczającymi pary.
3. Montaż profili metalowych lub drewnianych, na których mają być osadzone płyty – zalecany minimalny rozstaw profili to 45 cm. Gdy płyty mają być montowane na podłodze, stosuje się legary o rozstawie 30 x 30 cm.
4. Zamontowanie płyt do profili za pomocą dedykowanych wkrętów – płyty dokręca się bez wcześniejszego wykonywania otworów. W miejscach, w których płyty stykają się ze sobą, można także zeszlifować je pod skosem. Zaleca się zachować dylatacje między płytami – w pomieszczeniach suchych 2 mm, natomiast w wilgotnych i na zewnątrz 3-4 mm.
5. Ponowne zagruntowanie powierzchni płyt i ich styków.
6. Zaszpachlowanie – spoinowanie cienką warstwą szpachli powierzchni między płytami, aby uzyskać równą warstwę. Wyrównanie ewentualnych nierówności.
7. Inne prace – impregnacja, malowanie zależnie od oczekiwanego efektu, aby płyty mogły uzyskać dodatkową ochronę przed czynnikami zewnętrznymi oraz atrakcyjny wygląd.

Temperatura w pomieszczeniu, w którym montowane są płyty, powinna wynosić co najmniej 10 stopni Celsjusza. Gdy płyty montowane są na zewnątrz, minimalna temperatura to 5 stopni Celsjusza. Przy montażu na zewnątrz należy wcześniej pozostawić płyty w warunkach zewnętrznych, by „zaaklimatyzowały się”. Dokładne informacje o tym, jak montować płyty MgO można znaleźć w instrukcjach dodawanych do płyt przez producentów oraz na ich stronach internetowych. Jak montować płyty MgO można też dowiedzieć się z poniższego filmu: