Płyty karton gips cieszą się coraz większą popularnością. Obecnie nie ma chyba mieszkania, w którym płyty gipsowo kartonowe nie znalazłyby się na liście użytych materiałów budowlanych. Płyty gipsowo kartonowe stosowane są jako budulec konstrukcyjny lub różnego rodzaju osłony, stąd ich duże zróżnicowanie. Jak powstały płyty gk, czym są i w jakich celach się je stosuje? Ile kosztują i czy są opłacalną inwestycją? Jak montować płyty gipsowo kartonowe, by dobrze spełniały swoją funkcję?
Czym jest płyta karton gips?
Płyta gipsowo-kartonowa to materiał budowlany wykonany z kilku arkuszy gipsu zabezpieczonych tekturą. Zanim zdecydujemy się na konkretny produkt warto przyjrzeć się najważniejszym parametrom płyt g-k.
Płyta gipsowa grubość
Płyty karton gips mają różne grubości, do najpopularniejszych należą:
- 6,5 mm;
- 8,0 mm;
- 9,5 mm;
- 12,5 mm;
- 14,0 mm;
- 16,0 mm;
- 18,0 mm;
- 20,0 mm;
- 24,0 mm.
Często wykorzystywana jest także płyta karton gips 6mm.
Płyta gipsowa wymiary
Jeśli chodzi o szerokość, wymiary płyty gk to 600 lub 1200 mm. W kwestii długości do wyboru są płyty 2000 mm 4000 mm. Płyty g k można dowolnie docinać, dopasowując je do indywidualnych potrzeb: wymiarów pomieszczenia, projektu, czy preferencji właściciela domu jednorodzinnego. Arkusze płyt standardowych są docinane przy użyciu specjalnych noży i montowane przy użyciu wkrętów na wcześniej przygotowanych konstrukcjach metalowych lub drewnianych. Możliwe jest również klejenie płyt do ścian pomieszczeń murowanych lub wylewanych. Wszystko zależy od tego, jaką funkcję mają spełniać płyty gipsowo kartonowe oraz jakie są możliwości budowlane w danym pomieszczeniu.
Jak powstają standardowe płyty g k?
Choć we współczesnych mieszkaniach płyty karton gips pojawiły się stosunkowo niedawno, ich historia sięga dwóch wieków wstecz. Już w XIX wieku gips był powszechnie stosowany w Stanach Zjednoczonych – używano go do wzmocnienia lekkich konstrukcji, nakładając na drewniane ściany, najczęściej kilkuwarstwowo. Pierwsza płyta trafiła na rynek w 1916 roku. Wtedy to amerykańska firma United States Gypsum Company wyprodukowała płytę, w której kilka arkuszy gipsu wprasowanych było między warstwy kartonowe. Wkrótce zaczęto stosować płyty g k w masowej produkcji. Zwłaszcza w czasie II wojny światowej brakowało fachowców (mężczyźni zostali wcieleni do armii), więc usługi budowlane znacznie podrożały – rozwiązaniem okazało się stosowanie płyt gipsowych, które były nie tylko niedrogie, ale przede wszystkim łatwe w montażu, zatem często niewymagana była interwencja fachowca, płyty można było zainstalować samodzielnie. Obecnie płyta gipsowa jest powszechnie stosowana w budownictwie i wykończeniu wnętrze, trudno znaleźć dom czy mieszkanie, w którym ten materiał nie pojawia się w formie ścianki działowej lub jako wzmocnienie konstrukcji murowanej czy drewnianej. Płyty g k dostępne są w każdym markecie budowlanym, stosuje się je pod każdą szerokością geograficzną, mają różne przeznaczenie i funkcje, to co łączy wszystkie opcje to wygoda i trwałość.
Jak wygląda proces produkcji płyt karton gips? To proces wieloetapowy, przebiegający pod czujnym okiem specjalistów. Produkcja rozpoczyna się od zmieszania gipsu z mokrymi odpadami produkcyjnymi. Następny jest proces kalcynowania, czyli ogrzewania związku chemicznego w celu spowodowania częściowego rozkładu chemicznego i usunięcie wody. W efekcie powstaje tak zwany gips sztukatorski. Ten mieszany jest w specjalnym mieszalniku ze specjalnie dobranymi komponentami, a następnie formowany do pożądanych wymiarów. Gotowa płyta gk twardnieje na taśmie, a następnie jest cięta na mniejsze kawałki: płyty przeznaczone do sprzedaży. Te są suszone i pakowane – w tej formie trafiają na rynek i są gotowe do użycia.
Płyty gipsowo kartonowe rodzaje
Płyty karton gips dostępne są w różnych wersjach. Płyty g-k mają oznaczenia, dzięki którym można łatwo zidentyfikować ich przeznaczenie. Ze względu na funkcję wyróżnia się:
| Płyty gipsowo-kartonowe zwykłe GKB (kolor szary) | To standardowe, najczęściej stosowane w mieszkaniach i domach płyty. Przeznaczone do użytku ogólnego płyty gk mają gr. 9,5 lub 12,5 mm. Mogą być stosowane w pomieszczeniach, w których wilgotność względna powietrza jest mniejsza niż 70%. Montuje się je na płasko, ale można użyć ich również do tworzenia łuków o promieniu minimum 60 centymetrów. |
| Płyty gipsowo-kartonowe impregnowane o zwiększonej odporności na wilgoć GKBI (kolor zielony) | Płyta gipsowo kartonowa zielona powstaje w wyniku dodatkowej hydrofobizacji gipsu. W efekcie materiał jest trwalszy i ma lepsze właściwości wodoodporne. Kolor zielony oznacza, że płyty te mogą być używane do pomieszczeń o dużej wilgotności, w których wilgotność powietrza okresowo jest zwiększona, ale w ciągu doby nie przekracza 85% i pod warunkiem, że ich powierzchnia zostanie pokryta materiałem wodoodpornym, na przykład glazurą czy farbą hydrofobową, a w pomieszczeniu zastosowana zostanie prawidłowa wentylacja. W takiej wersji to dobre płyty do łazienki czy toalety. Grubość płyty gkbi to 12,5 mm. |
| Płyty gipsowo-kartonowe ogniochronne GKF (kolor różowy, w kolorze czerwonym lub z czerwonymi oznaczeniami) | Płyta kg czerwona to płyty ognioodporne, z dodatkiem włókna szklanego. Płyty g k z włóknem szklanym nadają się do stosowania jako osłony odporne na działanie ognia na elementach nośnych. Płyta gk ogniowa z włóknem szklanym stosowana jest na poddaszach oraz do pomieszczeń o wysokich wymaganiach ognioodpornych. Żeby płyty z dodatkiem włókna szklanego o zwiększonej odporności na działanie ognia dobrze spełniały swoją funkcję poziom wilgotności powietrza w lokalu nie powinien przekraczać 70%. Standardowa grubość płyt gipsowo kartonowych z dodatkiem włókna szklanego do suchej zabudowy poddaszy czy budowy ścianek działowych to 12,5 milimetra. |
| Płyty gipsowo-kartonowe ogniochronne impregnowane o zwiększonej odporności na wilgoć GKFI (zielone z czerwonymi oznaczeniami) | Płyta gipsowo kartonowa ogniochronna impregnowana z włóknem szklanym to najtrwalszy rodzaj płyt karton gips, łączący właściwości wodoodporne i ognioodporne. Ta płyta gipsowo kartonowa zawiera zarówno włókna szklane, jak i dodatek środka hydrofobizującego. Tego rodzaju płyta gk o zwiększonej odporności dzięki wzmocnieniu z włókna szklanego idealnie nadaje się do obudowy ścian nośnych w pomieszczeniach o dużej wilgotności (wilgoci przekraczającej 70% w ciągu doby). Zastosowanie płyt gipsowo kartonowych ze wzmocnieniem z włókna szklanego sprawdza się na przykład do suchej zabudowy poddaszy, ścian łazienek i kuchni znajdujących się na poddaszach. |
Zastosowanie płyt gipsowo kartonowych w budownictwie
W jakim celu używane są płyty karton gips i z czego wynika ich ogromna popularność? Płyty gk mają szerokie zastosowanie w budownictwie mieszkalnym, zarówno jako element konstrukcyjny, pozwalający, chociażby na wydzielenie pomieszczeń, jak i jako element obudowy ścian czy na sufit podwieszany. Płyta gk dzięki swojej wadze i właściwościom nadaje się na lekkie, nie obciążające stropu ścianki działowe albo półścianki w kuchniach, jadalniach, salonach czy łazienkach. Płyty karton gips zyskały ogromną popularność jako obudowa ścian, ponieważ są łatwe w montażu i trwałe – gwarantują równą, gładką i przyjemną w wykończeniu powierzchnię ścian w pomieszczeniach. Układa się je zarówno na ścianach, jak i na sufitach. Często suche tynki wykorzystywane są do sufitów podwieszanych. Wykorzystywane jako obudowa funkcjonują pod nazwą suchego tynku. Ich zaletą jest szybki i łatwy montaż, z którym można poradzić sobie samodzielnie. Dodatkowo płyty gipsowo-kartonowe pozwalają na szybkie i skuteczne wyrównanie powierzchni tam, gdzie inne sposoby mogłyby zawieść albo wymagałyby dużych nakładów czasowych i finansowych, na przykład w starym budownictwie, w którym ściany są nierówne i zniszczone.
Jak wybrać odpowiednie płyty g-k?
Jako element wykończeniowy płyta gipsowo-kartonowa ma wiele zalet. Płyta gipsowa jest tania, doskonale się prezentuje, a przede wszystkim jest bezpieczna i trwała – pod warunkiem jednak że zostanie odpowiednio dobrana do charakteru pomieszczenia i jego funkcji. W przeciwnym razie płyta gipsowa może ulec zniszczeniu, a przede wszystkim narazić mieszkańców na spore niedogodności. Na co zwracać uwagę, wybierając płyty g-k? Na wstępnie trzeba ustalić funkcję płyty, a więc to, gdzie ma się znaleźć i jaką rolę odgrywać.
Istotnymi kwestiami są nie tylko wymiary pomieszczenia, ale przede wszystkim jego przeznaczenie oraz panujące w nim warunki (między innymi to, czy dana przestrzeń jest narażona na działanie wilgoci i w jakim stopniu). Do pomieszczeń takich jak pokoje dzienne czy sypialnie (o ile te nie znajdują się na poddaszu) przeznaczone są suche tynki standardowe, a więc płyty gipsowo-kartonowe zwykłe GKB (kolor szary). W toaletach czy łazienkach, a także w pomieszczeniach takich jak komórki czy garaże, w których wilgotność przekracza 70%, zastosować trzeba będzie płyty zielone impregnowane typu GKBI.
Płyta gipsowa zielona to także dobry wybór jest chodzi o kuchnię, w której zwykle również panuje duża wilgotność. Jeśli pomieszczenie jest nie tylko narażone na kontakt z wodą oraz parą wodą, ale dodatkowo musi być zabezpieczone przed działaniem ognia (poddasze), najlepszym wyborem są płyty GKFI – płyty gipsowe z dodatkiem włókna szklanego o zwiększonej odporności na ogień i impregnowane o zwiększonej odporności na wilgoć. Rodzaj płyty to nie jedyna wskazówka, która pomoże w dokonaniu wyboru odpowiedniej płyty gk.
Ważnym kryterium powinna być jakość – najlepiej wybierać płyty wysokogatunkowe, pochodzące od renomowanych producentów, aby mieć pewność, że te rzeczywiście będą trwałe i będą dobrze spełniać swoją funkcję. Istotną kwestią jest dopasowanie płyt rozmiarem. Zawsze ilość zamówionego materiału budowlanego powinna nieco przekraczać potrzeby, ponieważ płyty mogą zostać uszkodzone w trakcie transportu, przygotowywania do montażu lub instalacji (zwłaszcza jeśli mają być cięte i rozmiarem dopasowywane do potrzeb pomieszczenia). Należy pamiętać, że jeśli płyty mają posłużyć do budowy ścian działowych np. kuchni, ścianka musi zostać obudowana z obu stron – ilość płyt będzie więc większa niż powierzchnia ściany.
Gdzie kupić suche tynki na ścianę i do sufitów podwieszanych?
Płyta karton gips to dziś tak popularny materiał budowlany, że nie powinno być problemów z jej zakupem. W swojej ofercie ma ją właściwie każdy sklep budowlany, od tego niewielkiego, po duże markety. Płyty z karton gipsu oferują również internetowe sklepy z materiałami wykończeniowymi. Poszukując płyt gk, trzeba w pierwszej kolejności zwracać uwagę na jakość. Płyty powinny pochodzić od renomowanego producenta, być wykonane z wysokogatunkowych materiałów i spełniać wszystkie niezbędne normy. Dodatkowo istotną kwestią jest ich dopasowanie do rodzaju pomieszczenia. W tej sprawie można liczyć na profesjonalną poradę pracownika sklepu, który dopyta o miejsce, w którym ma zostać zamontowana płyta, i wskaże właściwy jej typ i rodzaj. Podczas zakupów trzeba też pamiętać o rozmiarze płyt gipsowo kartonowych. Najlepiej zawczasu dokładnie wyliczyć ilość potrzebnych płyt oraz zastanowić się, jaki rozmiar w danym przypadku będzie optymalny. Kupując płyty gipsowo-kartonowe, warto zwracać uwagę na cenę. Jeśli pojedyncza płyta będzie kilka złotych tańsza, w perspektywie remontu pomieszczenia czy całego mieszkania może to przynieść spore oszczędności. Warto więc przed zakupem przejrzeć oferty różnych sklepów i dopiero po wstępnym rozeznaniu wybrać tę najatrakcyjniejszą. Trzeba pamiętać, że większość sklepów oferuje dowóz materiałów budowlanych – zakupów nie trzeba więc robić w najbliższym markecie. Często wygodą i tanią opcją może okazać się na przykład zamówienie płyt gk przez internet z dowozem do domu czy na budowę.
Cena płyt karton gipsowych
Orientacyjne ceny płyt szarych wahają się w granicach 12-14 zł/m2. Zielona płyta karton gips ma cenę w granicach 18-19 zł/m2.
Montaż płyt karton gipsowych
Jak wygląda montaż płyt gipsowych? W porównaniu to skomplikowanego i czasochłonnego procesu wyrównywania ścian i tynkowania, montaż płyt z karton gipsu przebiega szybko i nie sprawia szczególnych problemów. Wiele osób decyduje się na nakładanie płyt samodzielnie. W mało wymagających pomieszczeniach z montażem płyt powinna sobie poradzić osoba, która zawodowo nie zajmuje się kwestiami budowlanymi. Ważne, by przygotowując się do remontu, wybierać wysokiej jakości materiały – te znacznie ułatwią instalację i ją przyspieszą. Równie ważnym elementem co same płyty jest klej do płyt gk, na które będą kładzione, w przypadku ścianek działowych, także metalowa lub drewniana konstrukcja. Płyta z powodzeniem zastąpi tradycyjny tynk, a dodatkowo zagwarantuje, że ściany będą proste, gładkie i w efekcie przyjemne dla oka. Czas montażu i jego przebieg w dużej mierze zależy od cech pomieszczenia. Jeśli ściana jest w miarę równa, płyty można montować bezpośrednio na niej. Wystarczy odpowiednio je dociąć (zostawiamy centymetr wolnego w okolicach sufitu), a następnie kleić bezpośrednio do podłoża. Do montażu stosowany jest klej gipsowy.
Co, jeśli ściana jest nierówna? W takim przypadku karton gipsy można przyklejać do wcześniej przygotowanych pasów gipsowo-kartonowych (pasy powinno dzielić około 5-9 centymetrów), a przy podłodze konstrukcję wzmacniamy kołkami montażowymi. Jeśli ściana jest bardzo nierówna, a umieszczenie na niej pasów montażowych jest utrudnione (bo na przykład ścianę pomalowano wcześniej farbą olejną), płyty montowane są na kleju, który z kolei umieszczany jest we wcześniej przygotowanych otworach w ścianie. Jeśli to konieczne, płyty docinane są do wymiarów pomieszczenia specjalnym nożem.
Zwykle konieczne jest docięcie na szerokość, w przypadku wysokości zależy od tego, czy mamy do czynienia z tak zwanym pomieszczeniem standardowym, np. w nowym budownictwie, czy z pomieszczeniem, które znacznie odbiega od dostępnych w sklepach wymiarów płyt gipsowo-kartonowych. W przypadku sufitów płyty zwykle służą do stworzenia tak zwanego sufitu podwieszanego. To łatwy sposób na wyrównanie nierówności, zmniejszenie wysokości sufitu, a także na estetycznie ukrycie kabli czy oświetlenia. Płytki w takim przypadku są montowane na specjalnym, wcześniej przygotowanym stelażu. Następnie można zabrać się za położenie tynku. Jeśli na sufit podwieszany stosuje się cienkie płytki karton gips o małej wadze, konieczne jest ich odpowiednie zamontowanie – w tej kwestii najlepiej zdać się na specjalistę, by nie ryzykować, że konstrukcja runie i stworzy zagrożenie dla domowników.
Jak wykonać ściankę działową z kartongipsu?
Jak wygląda montaż płyt gipsowo-kartonowych, jeśli te mają stworzyć ściankę działową między pomieszczeniami? W takim przypadku pierwszy krok to wytyczenie linii, po której ma przebiegać ściana, a następnie wykonanie w tym miejscu konstrukcji-bazy – zwykle ta wznoszona jest z profili stalowych, rzadziej z drewna. Między profilami a przegrodami umieszczona zostaje taśma z pianki lub filcu, której zadaniem jest tłumienie dźwięków i drgań. Na gotowym, wypełnionym ruszcie montowane są płyty. Do montażu stosuje się kołki rozporowe umieszczane nie rzadziej niż co metr. W standardowych pomieszczeniach do utworzenia ścianek działowych stosowane są płyty grubości 12,5 milimetra, jeśli jednak mowa o np. stelażu sanitarnym w łazience – lepiej użyć grubszych, mocniejszych płyt, takich jak płyta gk zielona. Konieczne jest też dopasowanie rodzaju płyt do typu pomieszczenia (w łazienkach konieczne będą płyty impregnowane odporne na dużą wilgotność – płyty gk zielone), a także zastosowanie się do zaleceń producenta, jeśli chodzi o pokrycie płyt oraz odpowiednią wentylację w pomieszczeniu. W przypadku niektórych pomieszczeń płyta gipsowo kartonowa akustyczna, lub z włóknem szklanym może być najlepszym rozwiązaniem.
Zainteresował mnie temat, ale brakuje mi tutaj bardziej krytycznego podejścia do niektórych kwestii.