Tynk cementowo wapienny: cena i tynkowanie [krok po kroku]

Tynk cementowo-wapienny
Tynk cementowo-wapienny

Budowa domu to nie lada wyzwanie z kilku różnych względów. Jednym z nich jest wybór odpowiednich materiałów budowlanych i zapraw, które muszą być odporne na wiele czynników (nie tylko atmosferycznych). Bardzo ważną kwestią jest zastosowanie odpowiedniego tynku. Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów tynków cementowo wapiennych, z czego niektóre można stosować wyłącznie na zewnątrz, a inne wewnątrz. Istnieją jednak również takie, które śmiało można wykorzystać zarówno w przypadku elewacji jak i w środku domu. Jednym z takich wszechstronnych tynków jest tynk cementowo wapienny, który jest rozwiązaniem tradycyjnym.

Czym dokładnie jest i z czego składa się tynk cementowo wapienny? Gdzie można stosować tynki cementowo wapienne i jak prawidłowo je nakładać? Więcej na temat właściwości tynku cementowo wapiennego na ściany i sufity dowiesz się z poniższego artykułu.

Co to jest tynk cementowo wapienny?

Co to jest tynk cementowo wapienny?
Co to jest tynk cementowo wapienny?

Kilkadziesiąt lat wstecz polskie domy były najczęściej wykańczane tynkiem wapiennym, który był bardzo zdrowy, lecz dość słaby i podatny na spękania. Po erze tynków wapiennych nastąpiła jednak pewna zmiana i zaczęto stosować zaprawę cementowo wapienną. Tynki cementowo wapienne są znacznie trwalsze i mocniejsze. Obecnie w budowie domów jednorodzinnych najczęściej wykorzystuje się tynki gipsowe. Tynk cementowo wapienny jest niczym innym jak mieszanką cementu, wapna budowlanego, piasku oraz wody. Czasami do mieszaniny dodaje się również dodatki uszlachetniające. Tynk cementowo wapienny to bezpieczne i zdrowe rozwiązanie budowlane właśnie ze względu na jego prosty skład chemiczny.

Jakie są właściwości tynku cementowo wapiennego i dlaczego wciąż jest chętnie wybierany przez budowlańców? Warto zacząć od tego, że aby tynk cementowo wapienny spełniał swoje funkcje, musi być przede wszystkim prawidłowo wykonany. Jeśli jest zrobiony poprawnie, charakteryzuje się dobrymi parametrami, a dzięki temu:

Tynki cementowo wapienne układane są w trzech warstwach. Pierwszą z nich, czyli podkładową jest tak zwana obrzutka lub inaczej szpryc. Druga, podstawowa nazywana jest narzutem, zaś ostatnia gładzią i jest to warstwa wykończeniowa. Niegdyś mieszanina była przygotowywana na placu budowy, a wspomniane wcześniej składniki tynku mieszało się po prostu w betoniarce. Niestety to mogło wpływać na jakość tynku, ponieważ jego prawidłowe przygotowanie jest zależne zarówno od jakości zastosowanych surowców jak i doświadczenia osób go wykonujących. Aktualnie w hurtowniach i sklepach budowlanych można dostać gotowe mieszanki do przygotowania tynków cementowo wapiennych, które są znacznie lepszej jakości niż te wykonane własnoręcznie. Dzieje się tak dlatego, iż dodaje się do nich specjalne dodatki uszlachetniające, a cały proces ich wytwarzania jest dokładnie kontrolowany.

Gotowy tynk cementowo wapienny także układa są w trzech warstwach, jednak różnią się one nazwami od tradycyjnie wytwarzanego tynku cementowo wapiennego. Pierwsza z nich jest środkiem gruntującym, druga tynkiem podkładowym, a trzecia dekoracyjnym. Z ostatniej można zrezygnować, jeśli na przykład chce się zastosować w danym pomieszczeniu płytki ceramiczne. Tynki cementowo wapienne świetnie wywiązują się z podstawowych funkcji, jakie muszą spełniać. Główną rolą tynków zewnętrznych jest bowiem ochrona ścian przed szkodliwym wpływem warunków atmosferycznych. Drugim istotnym zadaniem jakie spełniają tynki cementowo wapienne jest stanie się ozdobą elewacji domu. Z kolei wewnętrzne tynki cementowo wapienne powinny spełniać kilka bardzo ważnych funkcji, takich jak przygotowanie ścian do kolejnych etapów wykańczania – na przykład malowania, ochrona przed wilgocią oraz ochrona przeciwpożarowa. Podobnie jak w przypadku tynków zewnętrznych, wewnętrzne tynki cementowo wapienne spełniają również funkcję estetyczną.

Tynki cementowo wapienne nadają się do stosowania zarówno wewnątrz domu jak i na zewnątrz. Tynki cementowo wapienne są grube i mocne, ale niestety nie na wszystkich elewacjach mogą być układane. Niektóre ściany – dwuwarstwowe czy ocieplane styropianem lub wełną wymagają zastosowania tynków cienkowarstwowych. Tynk cementowo wapienny stosuje się bezpośrednio na mury. To wszystko nie wpływa jednak na to, że tynki te przestały być układane. Mimo pojawienia się cienkowarstwowych wypraw, tynki cementowo wapienne są wciąż często wykorzystywane do wykańczania ścian jednowarstwowych i trójwarstwowych, a także do renowacji starego tynku.

Warto wspomnieć o jeszcze jednej, dla niektórych bardzo istotnej różnicy pomiędzy tynkami przygotowywanymi na budowie, a gotowymi mieszankami. Te pierwsze najczęściej mają szarą barwę i nie posiadają żadnych dodatków uszlachetniających, wzmacniających ich właściwości, wobec czego po wyschnięciu powinny zostać pomalowane odpowiednimi farbami. Wśród gotowych mieszanek są natomiast tynki dekoracyjne, występujące w wielu różnych kolorach, więc nie wymagają nanoszenia dodatkowych warstw w postaci farby.

Dostępny na rynku bogaty asortyment tynków cementowo wapiennych sprawia, że każdy znajdzie wśród nich coś odpowiedniego dla siebie – nie tylko pod kątem swoich oczekiwań jakościowych, ale również możliwości finansowych. Tynki cementowo wapienne po nałożeniu mają dość chropowatą strukturę, wobec czego tynki cementowo wapienne należy wygładzić. Po przeprowadzeniu tego zabiegu wciąż są jednak lekko szorstkie. Z tych względów najczęściej tynki cementowo wapienne nie stanowią ostatecznej warstwy wykończeniowej. Dzieje się tak również dlatego, gdyż tynków cementowo wapiennych nie można bezpośrednio malować ani tapetować.

Gdzie najczęściej stosuje się tynk cementowo wapienny?

Gdzie stosować tynki cementowo wapienne?
Gdzie stosować tynki cementowo wapienne?

Tynki cementowo wapienne to wyprawa o wszechstronnym zastosowaniu. Tynki cementowo wapienne można nakładać zarówno na elewacje zewnętrzne jak i pokrywać nimi ściany i sufity wewnątrz domu. Ich doskonałe właściwości sprawiają, że mimo pojawienia się nowych rozwiązań na rynku, wciąż tynki cementowo wapienne bywają często niezastąpione i są chętnie wybierane podczas budów czy remontów domów. Tynki cementowo wapienne mogą być stosowane właściwie wszędzie, nie tylko w pomieszczeniach suchych, ale również tych ciągle narażonych na działanie wilgoci. Z powodzeniem więc tynki cementowo wapienne mogą być wykorzystywane w łazienkach i kuchniach czy pralniach i piwnicach. Ich wysoka odporność na uszkodzenia mechaniczne sprawia, że tynki cementowo wapienne świetnie sprawdzają się na klatkach schodowych czy w garażach. Jak widać, tynki cementowo wapienne można zastosować właściwie wszędzie, bez względu na przeznaczenie danego pomieszczenia.

Jeśli chodzi natomiast o to, na jakich powierzchniach mogą być zastosowane, to w tym przypadku również możliwości są duże. Tynki cementowo wapienne można bowiem nakładać na beton, płyty wiórowo-cementowe i kartonowo-gipsowe, cegłę czy ceramiczne pustaki. Tynki cementowo wapienne idealnie nadają się do wyrównywania nierówności powierzchni murowanych. Tynki cementowo wapienne wykorzystywane są też jako podkład pod różnego rodzaju okładziny, takie jak płytki ceramiczne.

Istnieją jednak pewne podłoża, na których układanie tynku cementowo wapiennego jest niemożliwe. Chodzi o powierzchnie metalowe, drewniane i te wykonane z tworzyw sztucznych. Tynk cementowo wapienny nie będzie w stanie się prawidłowo do nich przyczepić. Jeśli mimo wszystko na tego typu podłoża chce się zastosować ten rodzaj tynku, to przed przystąpieniem do tynkowania należy użyć dodatkowych materiałów, na przykład ułożyć maty trzcinowe czy siatki.

Podsumowując, tynki cementowo wapienne są rozwiązaniem uniwersalnym, którego można użyć w wielu różnych pomieszczeniach o zupełne odmiennym zastosowaniu. Tynki cementowo wapienne nadają się do nakładania na zewnętrznych elewacjach, na ścianach pomieszczeń codziennego użytku, a także w miejscach, gdzie występuje duża wilgotność. Mogą być stosowane do wnętrz sypialni, pokoi dziecięcych i dziennych, w sklepach, restauracjach, hotelach, biurach, salonach kosmetycznych, w łazienkach, piwnicach, garażach, magazynach, czyli w zasadzie wszędzie. To wszystko sprawia, że tynki cementowo wapienne mają szerokie zastosowanie i są jedną z najczęściej wybieranych wypraw. Warto jednak wspomnieć, że jako wyprawa na zewnątrz coraz chętniej wybierane są tynki gipsowe. Można więc stwierdzić, że tynk cementowo wapienny stosuje się najczęściej we wnętrzach wszelkiego rodzaju budynków – od domów jednorodzinnych po bloki, magazyny, zakłady przemysłowe czy biurowce.

Tynk cementowo wapienny – skład i parametry

Skład i parametry
Skład i parametry

Tynki cementowo wapienne składają się z cementu, wapna, piasku oraz wody, ale do gotowych mieszanek często dodawanych jest kilka dodatków uszlachetniających, które wpływają na parametry całej mieszanki. Kupując gotowe tynki cementowo wapienne w hurtowni czy sklepie budowlanym warto zwrócić uwagę na ich skład. Wiele produktów zawiera w sobie dodatki, które na przykład przyspieszają wiązanie lub na przykład poprawiają przyczepność. Takie właściwości są bardzo ważne, ponieważ ułatwiają pracę i skracają cały proces. Jeśli natomiast wybiera się przygotowanie tynku na budowie, to po prostu wystarczy wymieszać podstawowe składniki w betoniarce. Musi to być jednak wykonane poprawnie – w odpowiednich proporcjach i prawidłowo wymieszane. Utrzymanie tej samej jakości zaprawy wytwarzanej na budowie jest bardzo trudny i tylko specjalista jest w stanie za każdym razem zrobić to prawidłowo. Najczęściej skład podawany jest w miarach objętościowych, takich jak łopata czy wiadro. Aby utrzymać ten sam poziom jakościowy tynku, w betoniarce za każdym razem musi znaleźć się dokładnie taka sama ilość poszczególnych składników. Jak można się domyślić jest to dość ciężkie do osiągnięcia odmierzając je za pomocą łopaty czy wiadra.

Dodatkowo każda z trzech warstw wymaga zastosowania nieco innych proporcji. W pierwszej warstwie, czyli obrzutce powinno znaleźć się dwa razy więcej cementu niż wapna. W drugiej – narzucie obu składników ma być po równo, natomiast w gładzi jest odwrotnie niż w pierwszej warstwie. Do przygotowania mieszanki najczęściej stosuje się cement portlandzki I klasy. Jeśli chodzi o wapno, to niemal wszędzie wybiera się hydratyzowane, które nie wymaga moczenia. Zadaniem wapna jest poprawienie plastyczności i kleistości wyprawy. W przypadku piasku można zastosować dwa jego typy – rzeczny lub kopany. Pierwszy jest lepszy przez to, że ma okrągłe ziarna, w związku z czym powstała mieszanka łatwiej się ściąga łatą, a także lepiej zaciera. Z kolei piasek kopany sprawia, że masa posiada większą wytrzymałość. Coraz mniej osób decyduje się na samodzielne przygotowywanie zaprawy, ponieważ jest to czasochłonne i pracochłonne i nie daje pewności, że powstała mieszanka będzie w stanie najlepiej spełniać swoje funkcje. Tylko doświadczony tynkarz jest w stanie za każdym razem prawidłowo wykonać tynk cementowo wapienny.

Gotowa metoda prawie całkowicie wyparła tradycyjną. Gotowe tynki cementowo wapienne dostępne są w workach 25-30 kg. Gotowe tynki cementowo wapienne miesza się tylko z wodą, więc są zdecydowanie wygodniejszą i bezpieczniejszą opcją. Do przygotowania gotowej wyprawy nie trzeba betoniarki, chociaż jej również można użyć. Wystarczy tynk cementowo wapienny wymieszać mieszadłem wolnoobrotowym przez około 2-3 minuty. Tynki cementowo wapienne można nakładać przy użyciu agregatu tynkarskiego lub mieszalnika przepływowego. Aby powstała masa spełniała swoje funkcje musi być rozrobiona z taką ilością wody, jaka podana jest na opakowaniu. Czasami jednak wskazania jednak bywa tak, że wskazania te trzeba samodzielnie skorygować. Wystarczy obserwować powstałą masę i kierować się wskazówkami producenta dotyczącymi oczekiwanej konsystencji i panujących warunków atmosferycznych. Warto tu jednak zaznaczyć, że zastosowanie nieprawidłowej ilości wody negatywnie wpływa na parametry wytrzymałościowe. Tynki cementowo wapienne są przede wszystkim znane i cenione za swoje właściwości. Niesamowita trwałość, która pozwala na stosowanie ich nawet w miejscach użytku publicznego. Doskonała paroprzepuszczalność sprawiająca, że budynek prawidłowo “oddycha”. I wreszcie wysoka odporność na wilgoć, co umożliwia zastosowanie ich w bardzo zawilgoconych pomieszczeniach. Parametry te sprawiają, że pod wieloma względami tynki cementowo wapienne wygrywają z innymi zaprawami, które mogą z kolei być niekiedy lepsze w innych kwestiach.

Tynk cementowo wapienny – zalety i wady

Tynk cementowo wapienny - zalety i wady
Tynk cementowo wapienny – zalety i wady

Tynk cementowo wapienny – zalety:

Wytrzymałość na uszkodzenia mechaniczneTynki cementowo wapienne charakteryzują się wysoką odpornością na zniszczenia. To właśnie dlatego z powodzeniem są stosowane w pomieszczeniach, które są narażone na wszelkiego rodzaju uszkodzenia. Ten rodzaj zaprawy może być wykorzystywany nawet w miejscach użyteczności publicznej lub innych przestrzeniach, w których może często dochodzić do zniszczenia ścian.
Przepuszczalność paryTo bardzo ważna właściwość jeżeli chodzi o tynki cementowo wapienne. Gdy ściany i sufity nie mogą odpowiednio “oddychać”, kwestią czasu jest pojawienie się na nich pleśni czy grzybów. Tynki cementowo wapienne sprawiają, że para wodna nie osiada na ścianach, a zamiast tego jest łatwo odprowadzana na zewnątrz.
Odporność na wilgoćDzięki wysokiej odporności na wilgoć tynki cementowo wapienne można stosować nawet w bardzo zawilgoconych pomieszczeniach, takich jak łazienki, pralnie czy piwnice. To niezwykle istotna zaleta, dzięki której wyprawa jest często wybierana przez tynkarzy.
Uniwersalne zastosowanieZ tynków cementowo wapiennych można korzystać niemal wszędzie, bez względu na to czy chodzi o wnętrze domu, czy jego ściany zewnętrzne. Wysoka odporność na uszkodzenia oraz wilgoć sprawia, że tynki te mają wszechstronne zastosowanie i nadają się zarówno do dziecięcego pokoiku jak i klatki schodowej czy magazynu.
Usuwanie krzywiznKolejną zaletą, o której warto wspomnieć jest możliwość usuwania nierówności. Za pomocą tynku cementowo wapiennego można niwelować wszelki krzywizny i ubytki, na przykład w cegłach.
Wysokie pHWysokie pH tynków cementowo wapiennych czyni je odpornymi na korozję mikrobiologiczną (inaczej biokorozję).
Maszynowe nanoszenieTynki cementowo wapienne mogą być nakładane maszynowo za pomocą agregatu tynkarskiego.

Tynk cementowo wapienny – wady:

Chropowatość tynkowanej powierzchniNiektórzy być może bardziej cenią sobie właściwości tynków cementowo wapiennych niż jego strukturę, ale chropowatość można uznać za wadę. Powierzchni pokrytych tym rodzajem wyprawy nie da się idealnie wygładzić.
Możliwość wystąpienia mikropęknięćPodczas wysychania zaprawy istnieje ryzyko wystąpienia mikropęknięć, które są związane z kurczeniem się cementu. Kurcząc się powoduje on naprężenia materiału.
Długi czas wysychaniaW porównaniu z tynkami gipsowymi, tynki cementowo wapienne wysychają dłużej. Czas pełnego wyschnięcia to w ich przypadku aż 28 dni w porównaniu z 14 dniami schnięcia tych pierwszych. Warto tu zaznaczyć, że nie należy tego procesu przyspieszać za pomocą osuszaczy czy nadmuchu, ponieważ wówczas narażamy tynk cementowo wapienny na pęknięcia.
Długi czas wykonania tynku (tradycyjnego)Ta wada nie dotyczy gotowych mieszanek tylko tradycyjnego sposobu wykonania zaprawy w betoniarce.
Długie czekanie na wykonanie kolejnych pracWłaściwości tynku cementowo wapiennego sprawiają, że dalsze prace wykończeniowe, takie jak na przykład malowanie jest możliwe dopiero po upłynięciu 28 dni od tynkowania. Obecnie jednak są dostępne na rynku gotowe tynki cementowo wapienne zawierające kilka dodatków uszlachetniających przyspieszające ten proces.
Wyższa cena niż tynków gipsowychCo prawda nie jest to jakaś ogromna różnica, ale należy liczyć się z wyższą ceną w przypadku wybrania tynku cementowo wapiennego.

Ile kosztuje tynk cementowo wapienny?

Ile kosztuje tynk cementowo wapienny?
Ile kosztuje tynk cementowo wapienny?

Ceny za worek tynku cementowo wapiennego mogą się różnić między sobą ze względu na posiadanie dodatkowych właściwości, na przykład szybszego wysychania czy chociażby wielkości opakowania. Zazwyczaj tynk cementowo wapienny kosztuje od kilkunastu do kilkudziesięciu złotych. Jeśli wykonanie tynkowania zleca się specjalistom, należy doliczyć do tego także koszty robocizny. Najczęściej bywa tak, że tynkarze oferują dwie możliwości – albo samą pracę a materiały organizuje zlecający, albo robociznę wraz z materiałami. Oprócz tego wchodzi jeszcze w grę sposób nakładania tynku – ręczny czy maszynowy. Nie bez znaczenia jest też lokalizacja. Jak wiadomo, koszty wykonania różnych usług mogą się różnić między sobą w zależności od tego, w jakim mieście się mieszka.

Koszty tynkowania ręcznego

Tynki cementowo wapienne do nakładania ręcznego miesza się z wodą za pomocą mieszadła, a na ścianę nakłada się pacą. Kolejne czynności są już wykonywane tak samo jak w przypadku tynków maszynowych. Wadą ręcznego nakładania jest to, że proces trwa bardzo długo. Po nałożeniu tynk wyrównywany jest metalową szpachlą, a gdy wstępnie stwardnieje zraszany jest wodą i zacierany pacą gąbkową. Metodę ręcznego nakładania tynku stosują najczęściej niewielkie firmy, a już na pewno wtedy, gdy tynkowana jest niewielka powierzchnia do 50 metrów kwadratowych. Tę metodę wykorzystuje się również w przypadku trudno dostępnych miejsc. Za metr kwadratowy wykonania tynków cementowo wapiennych w sposób ręczny należy liczyć się z kosztem 20-23 zł. Jest to cena wraz z materiałem i robocizną.

Koszty tynkowania maszynowego

Gotowe zaprawy maszynowe charakteryzują się większą plastycznością. Jest to niezbędne, aby możliwe było podawanie jej za pomocą węża. Ponadto cechują się też dłuższym czasem wiązania, aby można było je potem wyrównać i wygładzić. Używając agregatu tynkarskiego rozprowadzanie tynku jest dużo szybsze, dlatego tę metodę poleca się w przypadku dużych powierzchni. Gotowa zaprawa wsypywana jest do agregatu, a następnie dodawana jest odpowiednia ilość wody. Zaprawa nanoszona metodą maszynową za pomocą agregatu tynkarskiego jest rozprowadzana równomiernie po ścianach. Warto również wspomnieć o tym, że podczas tynkowania maszynowego oszczędza się sporo materiału – aż dwa razy mniej niż w przypadku tradycyjnej metody. Kwota, jaką należy zapłacić za tynkowanie maszynowe wraz z materiałem w przypadku tynku cementowo wapiennego oscyluje w granicach 28-30 zł za metr kwadratowy.

Jak nakładać tynk cementowo wapienny krok po kroku?

Tynkowanie krok po kroku
Tynkowanie krok po kroku

Jeszcze zanim przystąpi się do tynkowania należy odpowiednio przygotować powierzchnię, gdyż nieprawidłowe jej przygotowanie może znacząco zmniejszyć przyczepność, a co za tym idzie – szybkie odpadanie nałożonych warstw. Tynkowane podłoża muszą być przede wszystkim nośne. Niezwykle istotne jest również to, aby były suche i wyczyszczone z wszelkich zanieczyszczeń w postaci kurzu, brudu, pozostałości farby czy tapety oraz wszystkich innych. Prace należy wykonywać tylko, gdy temperatura przekracza co najmniej 5 stopni Celsjusza. Przed samym rozpoczęciem trzeba też sprawdzić chłonność powierzchni. W tym celu należy zwilżyć ją za pomocą czystej szmatki. Jeśli woda zbyt szybko się wchłania to trzeba dodatkowo zagruntować podłoże odpowiednio dopasowanym preparatem. W momencie, gdy na ścianie będą układane płytki ceramiczne, wystarczy nałożyć jedną lub dwie warstwy tynku. Obrzutka powinna wynosić 3-4 mm, a narzut 8-15 mm. Trzy warstwy wymagane są głównie wtedy, kiedy na podłożu występują duże krzywizny. Zanim rozpocznie się nakładanie tynku, trzeba go najpierw sporządzić. W przypadku gotowych mieszanek jest to bardzo proste. Trzeba tylko wymieszać suchy produkt z odpowiednią ilością wody i właściwie już można przejść do nakładania tynku.

Samodzielne nakładanie tynku krok po kroku

Nakładanie tynków cementowo wapiennych to tak naprawdę dwa główne kroki. Zanim przejdzie się do tych kroków należy jednak wykonać obrzutkę. Po nałożeniu obrzutki konieczne jest odczekanie aż tynk cementowo wapienny wyschnie – czas ten wynosi 24 godziny. Może się jednak zdarzyć, że warstwa ta za mocno przeschnie, a wówczas nie można wykonywać kolejnych czynności. Trzeba ją wtedy na kilka godzin przez rozpoczęciem tynkowania delikatnie zwilżyć. Później można przejść do wspomnianych wyżej głównych kroków. Pierwszym z nich jest wykonanie narzutu, czyli drugiej warstwy tynku. Prawidłowe nanoszenie powinno odbywać się równomiernie za pomocą pacy lub kielni. W tym kroku bardzo ważne jest, aby dokładnie wyznaczyć płaszczyznę ściany. W tym celu można kierować się usytuowaniem listew tynkarskich.

W momencie, gdy tynk zostanie nałożony można przejść do wyrównania całej powierzchni. Do tego dobrze jest wykorzystać pacę, którą należy przesuwać po podłożu zygzakowatym ruchem, ciągle w tym samym kierunku. Po wykonaniu tej czynności trzeba poczekać, aż druga warstwa tynku wyschnie.

Po drugim kroku przyszedł czas na zacieranie lub gładzenie. W przypadku tynków dwuwarstwowych należy przeprowadzić dokładne zacieranie aż znikną wszystkie nierówności. Natomiast jeśli chodzi o tynki trójwarstwowe, na tym etapie trzeba położyć gładź, która jest alternatywą dla zacierania.

Trzecią warstwę nakłada się na wyschnięty narzut, a następnie bardzo dokładnie wyrównuje. Grubość tej warstwy powinna wynosić między 2 a 6 mm. Następnie należy odczekać, aż gładź wyschnie.

Wracając na chwilę do zacierania – wykonuje się je przy pomocy pacy wykonanej z drewna lub styropianu. Bardzo ważne jest, aby wybrać odpowiedni moment na wykonanie tej czynności, ponieważ jeśli zacznie się to robić zbyt późno tynk będzie wówczas przesuszony i uzyskanie estetycznej powierzchni będzie praktycznie niemożliwe. Warto pamiętać, że każda kolejna warstwa tynku powinna być rzadsza od poprzedniej. Po nałożeniu wszystkich warstw konieczne jest odczekanie 28 dni w przypadku tynku cementowo wapiennego, aż całkowicie wyschnie i odpowiednio się utwardzi.

Niezbędny sprzęt do samodzielnego tynkowania

Wykonanie tynkowania wymaga użycia odpowiedniego sprzętu. Najważniejszym z nich są:

  • wiertarka wyposażona w mieszadło – umożliwi ona dokładne połączenie gotowej, suchej mieszanki z odpowiednią ilością wody. Można to zrobić bez użycia takiego sprzętu, ale trzeba wówczas tego dokonać całkowicie ręcznie używając do tego na przykład drewnianego przyboru,
  • kielnia – to narzędzie, przy którego pomocy narzuca się rozrobiony tynk cementowo wapienny na podłoże (można tę czynność wykonać również pacą)
  • paca – dzięki niej możliwe jest równomierne rozprowadzenie warstwy tynku. Należy to wykonywać jednym, zdecydowanym ruchem, zachowując jednocześnie tę samą grubość na całej powierzchni. Bardzo ważne jest również to, aby prowadzić pacę za każdym razem w jednym kierunku, dzięki czemu uniknie się brzydkich złączy.
  • łata – metalowe narzędzie, służące do zbierania nadmiaru tynku z podłoża.

Oprócz tych podstawowych narzędzi, może okazać się niezbędne skorzystanie także z innych akcesoriów. Jeśli tynkowany będzie również sufit to oczywiście niezbędna okaże się drabina. Warto też zapewnić sobie odpowiedni ubiór przeznaczony do pracy i zaopatrzyć się w folię ochronną, którą zabezpieczy się podłogę oraz odzież.

Ważne uwagi dotyczące samodzielnego tynkowania powierzchni

Nieważne czy planuje się samodzielnie wykonać mieszankę, czy wybrać gotowy produkt do rozrobienia z wodą, należy pamiętać o kilku ważnych rzeczach. Oto kilka najważniejszych zasad, które powinno się stosować podczas tynkowania:

  • Odpowiednie warunki atmosferyczne i zabezpieczenia. Najlepiej jest wykonywać tynkowanie wiosną lub jesienią. Nakładanie tynku zimą mogłoby doprowadzić do jego szybkiego uszkodzenia przez mróz, natomiast latem słońce za szybko go wysuszy, a to może spowodować wspomniane pęknięcia. Odpowiednia temperatura zarówno otoczenia jak i powierzchni nie może schodzić poniżej 5 stopni Celsjusza i być wyższa niż 30 stopni Celsjusza. Dotyczy to i etapu przygotowywania mieszanki i samego nakładania tynku na podłoże. Bezpośrednie nasłonecznienie, mgła lub silny wiatr są przeciwwskazaniami do tynkowania. Najlepiej jest wcześniej przygotować odpowiednie zabezpieczenia w postaci plandek czy siatek ocieniających. To skutecznie ochroni tynkowane powierzchnie przed szkodliwymi czynnikami atmosferycznymi – zwłaszcza przed deszczem, słońcem czy wiatrem.
  • Nawilżanie. Świeżo nałożone tynki muszą pozostawać wilgotne przez 2-3 dni po wykonaniu prac. W tym celu należy polewać je wodą. Warto pamiętać też o tym, że nie wolno doprowadzić do bezpośredniego nagrzewania powierzchni.
  • Dbanie o bezpieczeństwo. Jeśli na podłożu znajdują się jakieś przyłącza elektryczne, które jest prowadzone przewodami nie posiadającymi izolacji, wówczas najbezpieczniej jest je tymczasowo odłączyć. Można ewentualnie je dokładnie zabezpieczyć przed dotknięciem.
  • Odpowiedni czas rozpoczęcia prac. W przypadku nowo powstającego budynku tynkowanie najlepiej jest wykonywać dopiero po kilku miesiącach od momentu, gdy zakończy się mokre prace wewnątrz.
  • Głębokie ubytki oraz szczeliny instalacyjne powinno się wypełniać tynkiem na dwa dni przed przystąpieniem do nakładanie tynku właściwego lub w trakcie nakładania obrzutki.

Tradycyjny tynk cementowo wapienny czy gipsowy

Tradycyjny tynk cementowo wapienny czy gipsowy
Tradycyjny tynk cementowo wapienny czy gipsowy

Budowa domu wiąże się z wieloma ważnymi decyzjami. Jedną z nich jest wybranie odpowiednich materiałów. Obecnie na rynku istnieje mnóstwo rozwiązań i nie zawsze od razu wiadomo, które z nich okaże się najlepsze. Każde z nich posiada bowiem pewne zalety i wady. Nie inaczej jest w przypadku cementowo wapiennych. Za pomocą gipsowego można szybko uzyskać gładką powierzchnię w białym kolorze, która jest gotowa do malowania, z kolei tynk cementowo wapienny jest znacznie trwalszy i bardziej odporny na uszkodzenia.

Tradycyjny tynk cementowo wapienny

W jego składzie znajduje się cement, wapno, piasek i woda, a do gotowych mieszanek dodawane są dodatki uszlachetniające. Po nałożeniu jest lekko chropowaty i nawet dokładne wygładzenie nie niweluje szorstkości. Często staje się to jednak zaletą, ponieważ obecnie wiele osób ceni sobie “surowość” ścian pokrytych tynkiem cementowo wapiennym. Niewątpliwą zaletą tynków cementowo wapiennych jest to, że są paroprzepuszczalne, więc umożliwiają murom odprowadzanie pary wodnej. Oprócz tego są wysoce odporne na uszkodzenia mechaniczne. Można nakładać je na wszelkiego rodzaju podłożach mineralnych i jeśli chodzi o wnętrza to można użyć ich właściwie wszędzie. Całkowita grubość nanoszonych warstw wynosi od 0,5 do 4 cm. Na rynku dostępne są zarówno tynki do nakładania ręcznego jak i maszynowego. Można też dostać wersje z białym cementem, dzięki czemu zużywa się potem mniej białej farby niż w przypadku szarych zapraw.

A może lepiej wybrać tynk gipsowy?

Obecnie tynki gipsowe są częściej stosowane we wnętrzach niż tradycyjne. Mówi się, że te produkty są zdrowe, ekologiczne, dobrze pochłaniają i przechowują nadmiar pary wodnej i oddają ją dopiero wtedy, gdy powietrze zaczyna się robić zbyt suche. Przewagą tynków gipsowych jest to, że lepiej utrzymują ciepło niż tynki cementowo wapienne. Te pierwsze mają niższy wskaźnik przewodzenia ciepła – a im niższy, tym lepiej. Dzięki tynkom gipsowym można uzyskać całkowicie gładką powierzchnię i jest to możliwe bez stosowania gładzi. Po ich nałożeniu i odczekaniu odpowiedniego czasu, bezpośrednio na tynk gipsowy można przyklejać tapetę lub malować go farbą. Ich zabarwienie jest białe, więc w przypadku jasnych kolorów, zużyje się ich znacznie mniej niż w przypadku tynków cementowo wapiennych. Mimo wielu zalet, gipsowe wersje zaprawy mają też pewne istotne wady. Produkty te są znacznie mniej wytrzymałe niż tradycyjne tynki posiadające w swoim składzie cement będący głównym spoiwem. Kolejnym istotnym minusem jest słaba odporność na stałe działanie wilgoci. Gips traci swoją wytrzymałość w chwili, gdy wilgotność przekracza 80%. Nieodpowiednio zabezpieczona przed korozją stal w zetknięciu z tynkiem gipsowym jest narażona na rdzewienie. Do tynków gipsowych dodaje się pewne składniki poprawiające ich właściwości. Jednym z nich jest wapno, którego ilość wynosi mniej niż 5%, a pozytywnie wpływa na obróbkę podczas nakładania. Kolejnym dodatkiem jest drobno zmielony piasek kwarcowy. Jego zadaniem jest ułatwienie nanoszenia i mieszania zaprawy. Stosuje się również wiele domieszek, które poprawiają plastyczność czy urabialność. Czy tynki gipsowe można stosować we wszystkich pomieszczeniach? Ogólnie można przyjąć, że jest to również dość uniwersalna zaprawa, podobnie jak tynk cementowo wapienny. Wymienione wyżej wady mogą jednak sugerować, aby nie stosować go w miejscach, gdzie występuje duży poziom wilgotności, na przykład w łazienkach czy pralniach. Jeśli jednak wilgotność nie będzie tam przekraczała 70% i to stale, to jak najbardziej nie ma przeciwwskazań do tego, aby użyć tynku gipsowego. Z pewnością jednak odradza się jego stosowanie w miejscach, które są ciągle narażone na zniszczenie. Mowa tu na przykład o klatkach schodowych czy garażach. Tam zdecydowanie lepiej sprawdzi się tradycyjna wersja cementowo wapienna.

W jaki sposób nakładać tynk gipsowy?

Podobnie jak w przypadku cementowo wapiennego można to robić na dwa sposoby – ręcznie i maszynowo. Różnica polega jednak na tym, że gipsową zaprawę nakłada się szybciej. Wystarczy jedna warstwa o maksymalnej grubości 3,5 cm. Po nanoszeniu tynk wygładza się łatą wykonaną z aluminium. Gdy upłynie mniej więcej godzina, znowu należy wyrównać go łatą, a zanim całkowicie wyschnie skrapia się go wodą i zaciera występujące nierówności. Ostatnim krokiem jest wygładzenie za pomocą metalowej pacy. Wiele osób ceni sobie tynk gipsowy za estetyczny i gładki wygląd, ale warto pamiętać, że musi on zostać w późniejszym etapie pomalowany. Coraz chętniej jednak stosuje się tynk cementowo wapienny ze względu na jego surowy wygląd, co jest obecnie bardzo modne.

Jaki tynk wybrać?

Tak naprawdę oba rodzaje tynków posiadają swoje mocne i słabe strony. Przed dokonaniem wyboru należy przede wszystkim zapoznać się z każdą z tych zapraw i ocenić, które z ich właściwości mogą mieć większe znaczenie w konkretnym przypadku. Dobrym wyjściem może być też stosowanie różnego rodzaju tynku w zależności od pomieszczenia – na przykład do wykończenia wnętrz takich jak salon zastosowanie tynku gipsowego, a w łazience cementowo wapiennego. Wszystko zależy od tego, czego oczekuje się od zaprawy. Mimo tego, iż coraz więcej osób wybiera tynki gipsowe to wciąż istnieje wielu zwolenników tradycyjnych wersji tynków cementowo wapiennych. Istotnym kryterium wyboru może być również cena. Tynki cementowo wapienne mimo iż są dużo starszym rozwiązaniem, wciąż są droższe niż wersje gipsowe. Nie jest to jednak na tyle znacząca różnica, która powinna zadecydować o wyborze zaprawy. Jest to bowiem kwestia kilku złotych za metr kwadratowy. Zastosowanie nieodpowiedniego tynku, który nie będzie dostosowany do panujących warunków może jednak skutkować konsekwencjami w postaci pleśni czy na przykład zniszczenia ścian. To z kolei przyczynia się do ponoszenia kolejnych kosztów za naprawę tego błędu i koniec końców okazuje się, że być może lepiej byłoby na początku zastosować droższą wersję tynku.

3 komentarz(e/y)
Inline Feedbacks
Zobacz wszystkie komentarze
Shepherd

Pierwszy raz tynkowałem ściany ręcznie tynkiem gipsowym, używałem do tego list pod tynkowych, co bardzo ułatwiło mi wyprowadzenie ścian na prosto. Jestem bardzo zadowolony z łatwości nakładania i zacierania. Efekt piorunujący i uznanie rodziny. Polecam

Mariusz

W tynkach gipsowych w upalne lato w domu jest bardzo duszno gdyż akumulują wilgoć którą w takie dni oddają, ja właśnie z tego powodu wybrałem tynk cementowo wapienny i to była dobra decyzja. Malowanie natryskiem i wszystko wyszło bardzo ciekawie… tyle lat kisiłem się w gipsie a teraz po przeprowadzce odżyłem, polecam każdemu kto chce poczuć komfort warto trochę dołożyć.

Szymon

1. Użycie wiertarki jako mieszadła to bardzo zły wybór. Obecnie wiertarki są tak marnej jakości a dodatkowo mają bardzo słabe łożyska i łatwo ulegają uszkodzeniu.
2. Jest wyraźna różnica między kruszywem workowanym (piaskiem) a tym sprzedawanym na tony. Niesety sprzedawcy piasku sprzedawanego luzem niekiedy błędnie informują o ziarnistości, bo kruszywo nie jest dokładnie przesiane. Utrudnia to nakładanie tynku choć bardziej chropowata warstwa jest lepiej przyczepna dla następnej warstwy.
3. Jest bardzo wiele artykułów, które źle opisują przerwy technologiczne pomiędzy poszczególnymi warstwami. W tym artykule dość dobrze.
4. Widziałem wiele opinii, że przed tynkowaniem należy ścianę spryskać wodą. Przed tynkowaniem cegły, badź pustaków ceramicznych nie spryskujemy wodą bo zaprawa będzie spływać.