- Dach jest jednym z najważniejszych elementów domu. Nie tylko przykrywa obiekt, chroniąc jego wnętrze przed niekorzystnym działaniem warunków atmosferycznych (deszczu, śniegu wiatru, a także wysokich i niskich temperatur powietrza), ale także przenosi na ściany różnego rodzaju obciążenia.
- Obok funkcjonalnych aspektów dachów, na uwagę zasługują także ich walory estetyczne.
- Klasyczny dach dwuspadowy to jeden z najchętniej wybieranych wariantów dachów.
Dlaczego dach dwuspadowy jest aż tak popularny? Na to pytanie postaramy się odpowiedzieć w dalszej części tekstu.
Dach dwuspadowy zalety | – stosunkowo niskie koszty budowy (relatywnie niewielka powierzchnia połaci, nieskomplikowana forma oraz brak konieczności stosowania drogich akcesoriów dodatkowych), – wysoki poziom funkcji ochronnych, – minimalizacja ryzyka powstania tak zwanych słabych punktów, – ograniczenie ryzyka powstania błędów wykonawczych, – wyższa energooszczędność (w porównaniu do dachów wielospadowych), – możliwość bezproblemowego montażu kolektorów słonecznych lub paneli fotowoltaicznych, – estetyczna uniwersalność, – możliwość doświetlenia poddasza przy pomocy bezproblemowych w montażu okien szczytowych, – możliwość funkcjonalnego zagospodarowania poddasza użytkowego, – możliwość swobodnego doboru pokrycia dachu. |
Dach dwuspadowy wady | – nudny, monotonny wygląd (choć jest to oczywiście kwestia gustu), – brak możliwości funkcjonalnego zagospodarowania poddasza użytkowego w przypadku budynków bez ścianki kolankowej. |
Odrobina teorii
Na początek zobaczmy jak wygląda podstawowa budowa dachu i popularne typy konstrukcji dachu.
Powierzchnię dachu stanowić mogą płaskie połacie (tak jak w przypadku dachu jednospadowego, w przypadku dachu dwuspadowego, czy dachu wielospadowego) lub połacie o ukształtowanej krzywiźnie (walcowe, beczkowe, kopulaste, etc.).
Ze względu na rodzaj materiału zastosowany w konstrukcji nośnej dachu, wyróżnić możemy:
Dach dwuspadowy o konstrukcji drewnianej
W konstrukcji dachów drewnianych zastosowanie znajdują przede wszystkim odpowiednio przygotowane drewno świerkowe, sosnowe lub jodłowe.
Materiał na drewniany dach dwuspadowy powinien zostać prawidłowo wysuszony (do wilgotności na poziomie nie większej niż 23 %) oraz zaimpregnowany środkami grzybobójczymi. W ostatnich latach coraz większą popularnością cieszy się lekkie i wytrzymałe drewno klejone warstwowo.
Połączenia w konstrukcji dachów drewnianych wykonywane są przy pomocy elementów z twardych gatunków drewna.
Do produkcji kołków, klocków czy wkładek łączących stosuje się więc najczęściej drewno dębowe i akacjowe.
Poszczególne elementy konstrukcji dachu dwuspadowego łączone są przy pomocy śrub, gwoździ, klamr oraz stalowych profili łącznikowych, między innymi:
- wieszaków,
- kątowników,
- siodełek,
- płytek perforowanych,
- płytek kątowych, etc.
Z uwagi na różnorodność wymiarów oraz sposobów łączenia elementów konstrukcja dachu dwuspadowego może zostać podzielona na dwa rodzaje:
- dach dwuspadowy ciesielski,
- dach dwuspadowy inżynierski.
Ogromna większość domów jednorodzinnych ma dach dwuspadowy na drewnianej konstrukcji więźby dachowej.
Tradycyjnie, więźba dachowa dachu dwuspadowego montowana jest na budowie – jej poszczególne elementy konstrukcyjne zamawia się na wymiar, a następnie łączy w ramach określonych w projekcie dachu układów.
Istnieje także możliwość wykorzystania na dach dwuspadowy więźby dachowej prefabrykowanej, wykonanej w warunkach fabrycznych i dowiezionej w częściach na plac budowy.
Konstrukcje prefabrykowane dachu dwuspadowego są zwykle lżejsze i smuklejsze, pozwalając tym samym na zmniejszenie zużycia drewna. W prefabrykacji najlepiej sprawdza się więźba kratownicowa.
Co więcej, konstrukcja dachu dwuspadowego może zostać wykonana nie tylko tradycyjnie z drewna litego, ale także bardziej nowocześnie z drewna klejonego warstwowo.
Konstrukcja dachu dwuspadowego z drewna klejonego charakteryzuje się wyższą wytrzymałością, sztywnością, a także odpornością na ogień, korozję biologiczną oraz niekorzystne czynniki atmosferyczne.
Konstrukcje dachowe więźby dachowej wykonywane są zwykle z drewna klejonego świerkowego lub sosnowego. Sprawdzi się ono w przypadku budynków o różnorodnych kształtach i rozpiętościach ścian nośnych.
Więcej informacji na temat drewnianej konstrukcji dachów dwuspadowych w domach jednorodzinnych przedstawimy w dalszej części artykułu.
Dachy o konstrukcji żelbetowej
Dachy żelbetowe cieszyły się dużą popularnością w ubiegłych latach. Obecnie jednak betonowy dach dwuspadowy jest znacznie rzadziej stosowany.
Prefabrykowane dachy żelbetowe wykorzystywane są w obiektach przemysłowych oraz budynkach użyteczności publicznej, umożliwiając przykrycie hal o dużej szerokości.
Na przełomie lat 50. i 60. ubiegłego wieku rozwiązanie to zaczęto także stosować w obszarze budownictwa mieszkaniowego.
Konstrukcję dachów żelbetowych stanowią zbrojone płyty żelbetowe. W zależności od konkretnego typu konstrukcji oraz kształtu dachu, możemy wyróżnić:
- dachy płytowe,
- dachy płytowo-żebrowe,
- dachy grzybkowe.
W przypadku dachów o dużym nachyleniu, konstrukcja dachu dwuspadowego wzorowana jest na rozwiązaniach znanych z dachów drewnianych.
Stosowane są więc różne rodzaje więźby dachowej:
- dach dwuspadowy krokwiowy (MG-1 i BD-3),
- dach dwuspadowy jętkowy (DS-1),
- dach dwuspadowy płatwiowy (CJ-2).
Strome dachy o prefabrykowanych wiązarach żelbetowych stosowane były przede wszystkim w latach 50. i 60. ubiegłego wieku. Obecnie, rozwiązania te wykorzystywane są niezmiernie rzadko.
Dachy, których kąt nachylenia połaci jest mniejszy wymagają zastosowania płyt dachowych (żużlobetonowych, kanałowych, żelbetowych pełnych, korytkowych lub panwiowych), które opierają się na prefabrykowanych belkach żelbetowych (w przypadku stropodachów dwudzielnych oparcie dla płyt stanowię specjalnie przygotowane ażurowe murki).
Stosowanie podpór w postaci murków uniemożliwia jednak korzystanie z poddasza.
W przypadku różnego rodzaju obiektów przemysłowych, rekreacyjnych czy handlowych, zamiast żelbetowych belek wykorzystuje się dźwigary wykonane ze sprężonego betonu (strunobetonowe lub kablobetonowe), na których, w zależności od rozstawu dźwigarów, opierane są płyty żelbetowe lub strunobetonowe.
Przy 6-centymetrowym rozstawie dźwigarów stosujemy płyty żelbetowe, przy rozstawie 12-centymetrowym konieczne jest zastosowanie płyt strunobetonowych.
Większe rozpiętości wymagają z kolei wykorzystania specjalnie przygotowanych kratownic z betonu sprężonego (najczęściej kablobetonu).
Dachy o konstrukcji stalowej
W konstrukcji nośnej dachów stalowych stosuje się najczęściej stalowe dźwigary kratowe lub pełnościenne.
Kratownice więźby dachowej na dach dwuspadowy mogą występować w różnych kształtach: trójkątnych, prostokątnych, trapezowych czy dwutrapezowych.
Rury i pręty kratownic na dach dwuspadowy łączone są ze sobą poprzez spawanie, zgrzewanie, a także z wykorzystaniem śrub lub nitów.
Dachy stalowe sprawdzają się znakomicie zarówno w przypadku domów jednorodzinnych, jak i budynków wielkopowierzchniowych.
Więcej informacji na temat stalowej konstrukcji dachów dwuspadowych w domach jednorodzinnych przedstawimy w dalszej części artykułu.
W konstrukcji każdego dachu wyróżnić może następujące elementy:
- konstrukcję nośną,
- pokrycie,
- podkład usztywniający,
- urządzenia i elementy umożliwiające skuteczne odprowadzanie wody: rynny, rury spustowe, obróbki blacharskie, etc.
Połacie dachowe ograniczane są przez krawędzie, z których każda posiada odrębną nazwę. Są to:
Kąt nachylenia połaci dachowych ustalany jest w zależności od warunków klimatycznych panujących na danym terenie, typu zastosowanej konstrukcji dachowej, wybranego rodzaju pokrycia dachu, planowanego przeznaczenia przestrzeni poddasza, a także ogólnych wymagań architektonicznych.
Kąt nachylenia połaci wyrażany jest zwykle w procentach lub w stopniach (na podstawie wartości kąta nachylenia połaci do poziomu).
Dach dwuspadowy w domu jednorodzinnym
Wyróżniamy cztery podstawowe typy drewnianych konstrukcji dachowych:
- dachy krokwiowe,
- dachy jętkowe,
- dachy płatwiowo-kleszczowe,
- dachy kratownicowe.
Rozwiązania te różnią się od siebie pod względem liczby wykorzystanych podpór oraz ich rozpiętości, możliwych do zastosowania rodzajów pokrycia dachowego czy sprzyjającym im warunków klimatycznych.
Przytoczone wyżej nazwy konstrukcji pochodzą zastosowanych w danym przypadku elementów wiązarów dachowych.
Wśród nich wyróżniamy bowiem:
- krokwie,
- jętki,
- płaszcze,
- kleszcze.
Krokwiami nazywamy drewniane belki o przekroju prostokątnym, których zadaniem jest przenoszenie obciążeń (ciężaru własnego oraz pokrycia dachowego, śniegu, wiatru, etc.). Rozstaw krokwi ustala się w zależności od wielkości potencjalnych obciążeń, zazwyczaj od 80 cm do 120 cm. Krokwie, które znajdują się w koszu dachu określamy mianem krokwi koszowych, elementy umieszczone w narożu nazywamy natomiast krokwiami narożnymi lub krawężnicami.
Jętki to poziome belki, których zadaniem jest usztywnienie wiązaru. Umieszcza się je w tym celu w 1/2 do 2/3 długości krokwi.
Mianem płatwi określamy z kolei drewniane belki o przekroju prostokątnym mocowane dla podparcia krokwi i usztywnienia konstrukcji lub, w przypadku dachów bezkrokwiowych, do bezpośredniego przenoszenia dużych obciążeń. Płatwie kalenicowe to elementy, które służą do usztywniania górnej części konstrukcja dachu dwuspadowego.
Kleszczami nazywamy natomiast podwójne belki obejmujące z obu stron krokwie i słupy, tworząc wraz z nimi tak zwane wiązary główne.
Do najtańszych i najłatwiejszych do wykonania konstrukcji na dach dwuspadowy należą bez wątpienia wiązary krokwiowe oraz jętkowe. Dlatego też, niezwykle często spotyka się taki dach dwuspadowy domach jednorodzinnych.
Dachy o konstrukcji krokwiowej składają się z krokwi połączonych parami w kształt odwróconej litery V oraz usztywnionych wiatrownicami.
Dzięki dodatkowemu sztywnieniu konstrukcji w postaci poziomych jętek, uzyskujemy tak zwane układy rozporowe.
Wiązary krokwiowe stosowane są najczęściej w budynkach o rozstawie ścian nośnych do 7,2 m oraz kiedy układ dachu dwuspadowego ma kąt nachylenia połaci w przedziale 30-50 stopni.
Wiązary jętkowe stanowią z kolei najlepsze rozwiązanie w domach z dachem dwuspadowym o rozpiętości 5-12 m i spadku na dachu dwuspadowym w granicach 25-67 stopni.
Więźby rozporowe to rozwiązanie idealne do budynków o dachu dwuspadowym.
Wiązary płatwiowo-kleszczowe charakteryzują się nieco większą uniwersalnością. Skomplikowana konstrukcja dachu dwuspadowego wymaga jednak znacznie większych nakładów czasu i pieniędzy.
W rozwiązaniach tego typu szczególne znaczenie posiada także wysoka fachowość wykonania.
Wiązary płatwiowo-kleszczowe stosuje się na dach dwuspadowy w domach o rozpiętości nawet 16 m i kącie nachylenia dachu w przedziale 6-70 stopni. Wykorzystuje się je często w budynkach z poddaszem użytkowym.
Wiązary kratownicowe to unowocześniona wersja tradycyjnych konstrukcji rozporowych, tyle że zamiast jętek, stosuje się tu krzyżulce.
Są one stosunkowo łatwe do wykonania – dla wprawionego majsterkowicza samodzielna budowa konstrukcji kratownicowej nie powinna stanowić większego problemu.
Rozwiązanie to sprawdzi się najlepiej w domach z dachem dwuspadowym o rozpiętości ścian nośnych do 12 m oraz w przypadku dachów o niewielkim spadku (14-23 stopni).
Wiązary kratownicowe stosuje się powszechnie w budynkach o dachach dwuspadowych bez użytkowego poddasza.
Schematy dachów drewnianych dwuspadowych o różnej konstrukcji
- Schemat na dach dwuspadowy o konstrukcji krokwiowej.
- krokwie – główne belki nośne dachu dwuspadowego:
- długość: do 4,5 m;
- rozstaw: 60-120 cm;
- przekrój: od 3,8 x 12 cm do 8 x 16 cm;
- wiatrownice – deski usztywniające konstrukcję dachu, mocowane do krokwi od strony poddasza:
- przekrój: od 3,8 x 10 cm do 5 x 12 cm. Uwaga! Optymalne usztywnienie konstrukcji dachu zapewnić może, zamiast wiatrownic, pełne deskowanie połaci dachu.
- belki – elementy nośne stropu poddasza:
- rozstaw: 60-120 cm (taki sam jak krokwi);
- przekrój: uzależniony od rozpiętości ścian oraz planowanego zastosowania przestrzeni poddasza.
- murłaty – belki kotwione do ścian nośnych, przeznaczone do równomiernego rozłożenia obciążeń przenoszonych przez wiązary dachowe:
- rozstaw: 2,5-4 m oraz na każdym końcu ściany nośnej;
- przekrój: kwadratowy, od 10 x 10 cm do 14 x 14 cm
- łaty – drewniane listwy wykorzystywane w zależności od wybranego pokrycia dachowego:
- przekrój: od 2,5 x 3,8 cm do 4 x 6 cm;
- rozstaw: zależny od rodzaju, konstrukcji i ciężaru wybranego pokrycia dachowego, a także od kąta nachylenia w przypadku dachu dwuspadowego.
- maksymalna szerokość budynku pokrytego dachem dwuspadowym o konstrukcji krokwiowej: 6 m
- krokwie – główne belki nośne dachu dwuspadowego:
- Schemat dla dachu dwuspadowego o konstrukcji krokwiowo-jętkowej.
- krokwie – główne belki nośne dachu o zwiększonej długości (dzięki wzmocnieniu przy użyciu jętek):
- długość: ponad 4,5 m;
- przekrój: od 5 x 14 cm do 8 x 16 cm (dla dachów jętkowych bezstolcowych) lub od 7 x 14 cm do 10 x 18 cm (dla dachów jętkowych z jętką podpartą w środku rozpiętości)
- wiatrownice – deski usztywniające konstrukcję dachu dwuspadowego, mocowane do krokwi od strony poddasza:
- przekrój: od 3,8 x 10 cm do 5 x 12 cm. Uwaga! Optymalne usztywnienie konstrukcji dachu dwuspadowego zapewnić może, zamiast wiatrownic, pełne deskowanie połaci.
- jętki – poziome rozpory mocowane w 1/2 do 2/3 długości krokwi:
- przekrój: od 5 x 10 cm do 8 x 16 cm (dla dachów jętkowych bezstolcowych) lub od 12 x 16 cm do 16 x 22 cm (dla dachów jętkowych z jętką podpartą w środku rozpiętości)
- murłaty – belki kotwione do ścian nośnych, przeznaczone do równomiernego rozłożenia obciążeń przenoszonych przez wiązary dachowe:
- rozstaw: 2,5-4 m oraz na każdym końcu ściany nośnej;
- przekrój: kwadratowy, od 10 x 10 cm do 14 x 14 cm
- łaty – drewniane listwy wykorzystywane w zależności od wybranego pokrycia dachowego. W przypadku dachów o niewielkim spadku, stanowią one wystarczające usztywnienie konstrukcji.
- maksymalna szerokość budynku pokrytego dachem dwuspadowym o konstrukcji krokwiowo-jętkowej: do 7, 5 m włącznie (dla dachów przykrytych dachem dwuspadowym jętkowm bezstolcowm) lub do 9 m włącznie (dachy dwuspadowe jętkowe z jętką podpartą w środku rozpiętości)
- krokwie – główne belki nośne dachu o zwiększonej długości (dzięki wzmocnieniu przy użyciu jętek):
- Schemat dla dachu dwuspadowego o konstrukcji płatwiowo-kleszczowej.
- krokwie – główne belki nośne dachu:
- długość: do 12 m;
- przekrój: od 5 x 14 cm do 8 x 20 cm;
- płatwie – drewniane belki stanowiące podparcie dla wiązarów pośrednich (połączonych par krokwi), pozwalające na przenoszenie dużych obciążeń:
- przekrój: od 10 x 14 cm do 10 x 20 cm
- murłaty – belki kotwione do ścian nośnych, przeznaczone do równomiernego rozłożenia obciążeń przenoszonych przez wiązary dachowe:
- rozstaw: 2,5-4 m oraz na każdym końcu ściany nośnej;
- przekrój: kwadratowy, od 10 x 10 cm do 14 x 14 cm;
- słupy – główne elementy nośne ściany stolcowej, których zadaniem jest przenoszenie obciążeń z dachu dwuspadowego na strop lub ściany niższej kondygnacji:
- przekrój: kwadratowy, od 10 x 10 cm do 14 x 14 cm
- kleszcze – podwójne belki obejmujące z obu stron krokwie i słupy, tworząc wraz z nimi tak zwane wiązary główne:
- przekrój: od 2,5 x 14 cm do 5 x 16 cm;
- rozstaw: 3-5 m
- miecze – umieszczone po obu stronach słupów elementy, których zadaniem jest usztywnienie ścian stolcowych oraz zmniejszenie odstępów pomiędzy punktami podparcia płatwi:
- przekrój: od 8 x 8 cm do 10 x 21 cm
- belki – masywne belki służące do rozkładania obciążeń pochodzących od słupów na jak największej powierzchni stropu lub ścian niższej kondygnacji:
- przekrój: od 10 x 12 cm do 14 x 18 cm
- maksymalna szerokość budynku pokrytego dachem dwuspadowym o konstrukcji płatwiowo-kleszczowej: do 12 m włącznie (w przypadku dachów z dachem dwuspadowym o większym spadku) lub do 8 m włącznie (w przypadku z dachem dwuspadowym o niewielkim spadku)
- krokwie – główne belki nośne dachu:
- Schemat na dach dwuspadowy o konstrukcji kratownicowej.
- krokwie – belki o stosunkowo niewielkich przekrojach, wynikających z ich małego rozstawu oraz podparcia krzyżulcami:
- przekrój: od 3,8 x 8,9 cm do 5 x 15 cm;
- rozstaw: 60–90 cm;
- krzyżulce – elementy łączące krokwie z pasami dolnymi, których zadaniem jest usztywnienie konstrukcji dachu dwuspadowego:
- przekrój: 3,8 x 8,9 cm lub 5 x 10 cm
- pasy dolne kratownic – elementy łączone na długości:
- przekrój: 3,8 x 8,9 cm lub 5 x 10 cm
- wiatrownice – deski usztywniające konstrukcję dachu dwuspadowego, mocowane do krokwi od strony poddasza: grubość: 2,5-3,8 cm
- maksymalna szerokość budynku pokrytego dachem dwuspadowym o konstrukcji kratownicowej: 12 m
- krokwie – belki o stosunkowo niewielkich przekrojach, wynikających z ich małego rozstawu oraz podparcia krzyżulcami:
Więźba dachowa na dach dwuspadowy – na co zwrócić uwagę?
Przystępując do projektu dachu domu jednorodzinnego należy pamiętać o sprawdzeniu wymogów zapisanych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.
Mogą one obejmować nie tylko stopień nachylenia dachu dwuspadowego, ale także rodzaj i kolor pokrycia dachowego jakie powinien mieć dach dwuspadowy.
Niezwykle istotnym aspektem są także regionalne warunki klimatyczne oraz architektoniczne.
Pod względem technicznym, w przypadku więźby dachowej na dach dwuspadowy największe znaczenie mają:
- rozpiętość ścian nośnych,
- kąt nachylenia jaki ma dwuspadowy dach,
- planowane zastosowanie poddasza,
- ilość połaci.
Ze względu na interesujący nas temat, każdy z wymienionych aspektów rozważać będziemy w kontekście dachów dwuspadowych.
Rozpiętość ścian nośnych
Rozpiętość ścian nośnych opisana jest w projekcie domu. Dobiera się ją w zależności od wielkości budynku oraz jego przeznaczenia.
Rozpiętość na poziomie 6-7 m nie wymaga stosowania szczególnie skomplikowanych konstrukcji dachowych.
W takim przypadku na dach dwuspadowy najlepiej sprawdzą się wiązary krokwiowe, jętkowe lub kratownicowe.
Wykonanie dachu dwuspadowego obiektu o niewielkiej rozpiętości jest relatywnie proste i niedrogie.
Inaczej rzecz się ma w przypadku domów o rozpiętości w przedziale 10-12 m. Wówczas na dachy dwuspadowe najczęściej stosujemy wiązary płatwiowo-kleszczowe lub kratownicowe.
Wykonanie dachu dwuspadowego obiektu o dużej rozpiętości ścian nośnych jest dość skomplikowane i stosunkowo kosztowne.
Kąt nachylenia połaci dachu dwuspadowego
Parametr ten może być z góry określony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub dostosowany do stylu budynku oraz planowanego pokrycia.
Jako że w tym artykule skupiamy się na dachach dwuspadowych, pomijamy w tym miejscu opis dachów o wyjątkowo małym nachyleniu – w ich przypadku stosuje się bowiem rozwiązanie określane mianem stropodachu.
W przypadku nachylenia na poziomie 14-23 stopni, najlepszym rozwiązaniem na dach dwuspadowy wydają się wiązary kratownicowe.
Dach dwuspadowy o takim spadku pozwala na dość swobodny dobór pokrycia (od blach i blachodachówek aż po dachówki ceramiczne i dachówki cementowe).
Konstrukcje o niewielkim stopniu nachylenia sprawdzają się w budynkach parterowych lub na poddaszu o funkcji strychu.
Dach dwuspadowy ze spadkiem na poziomie 30-60 stopni umożliwia już zaprojektowanie funkcjonalnego poddasza użytkowego. Pokrycie na taki dwuspadowy dach może być wykonane praktycznie z każdego materiału.
Planowane zastosowanie poddasza
Poddasze o funkcji mieszkalnej wymaga zapewnienia odpowiedniej wysokości użytkowej oraz optymalnego doświetlenia jego wnętrza.
Wymagania domu z poddaszem użytkowym w oczywisty sposób komplikują konstrukcję dachu dwuspadowego. W takich przypadkach na wuspadowy dach najlepiej sprawdzą się wiązary jętkowe oraz płatwiowo-kleszczowe.
Liczba połaci
Dach dwuspadowy należą do najtańszych i najprostszych do wykonania. W tym przypadku stosujemy najczęściej tradycyjne wiązary rozporowe (na przykład jętkowe) lub kratownicowe.
Więźby dachów dwuspadowych w konstrukcji stalowej
Dachy na konstrukcji stalowej stosowane są zarówno w przypadku klasycznych domów jednorodzinnych, jak i przemysłowych budynków wielkopowierzchniowych.
Najczęściej wykorzystuje się je w obiektach opartych na stalowych ścianach nośnych, nie jest to jednak warunek konieczny dla tego rozwiązania.
Ze względu na swą niewielką masę, więźba stalowa sprawdza się znakomicie na dwuspadowy dach podczas przebudowy istniejących budynków (na przykład w przypadku chęci zwiększenia spadku dachu domu jednorodzinnego).
Dwuspadowy dach oparty na więźbie stalowej charakteryzuje się wyjątkowo szybkim montażem.
Prace wykonawcze prowadzone są zwykle przez pracowników zakładów produkujących budowlane szkielety stalowe.
Możemy więc mieć pewność, że montaż zostanie wykonany prawidłowo, z zachowaniem obowiązujących zasad.
Ponadto, stal jest niezwykle wytrzymała oraz odporna na uszkodzenia mechaniczne, a także działanie czynników atmosferycznych, pleśni czy grzybów.
Mimo znacznie mniejszej wagi, konstrukcje stalowe wykazują trwałość zbliżoną do tradycyjnych rozwiązań drewnianych.
Stalowa więźba dachowa dostarczana jest w postaci półfabrykatów wymagających odpowiedniego połączenia. Prace te odbywają się na placu budowy.
Stalowa więźba dachowa o układzie krokwiowo-jętkowym sprawdza się znakomicie w przypadku domów pokrytych dachem dwuspadowym, wyposażonych w funkcjonalne poddasze użytkowe.
Dwuspadowy dach zaprojektowany w oparciu o elementy stalowej więźby dachowej umożliwia zastosowanie różnego rodzaju pokryć.
Najczęściej na dach dwuspadowy wybierane są lekkie pokrycia bitumiczne.
W przypadku cięższych blachodachówek czy dachówek (ceramicznych lub cementowych), należy zadbać o odpowiedni rodzaj konstrukcji, zapewniający stabilne podłoże dla zastosowanego materiału.
Dach dwuspadowy zalety i wady
Dachy dwuspadowe posiadają stosunkowo nieskomplikowaną konstrukcję. Jest to proste, minimalistyczne rozwiązanie, doskonałe w przypadku budynków o tradycyjnym, jak i bardziej nowoczesnym wykończeniu.
Oszczędna geometria dachu pozwala zachować odpowiednie proporcje bryły, znakomicie harmonizujące z otoczeniem.
To właśnie estetyczna uniwersalność sprawia, że dach dwuspadowy to bezpieczny wybór na lata.
Rozwiązanie to jest korzystne także z ekonomicznego punktu widzenia. Koszty oraz czas jego budowy zdecydowanie wyróżniają model dwuspadowy na tle innych, bardziej skomplikowanych konstrukcji.
Pozwalając na swobodne odprowadzanie wody i śniegu, dach dwuspadowy spełnia także odpowiednio powierzone mu funkcje ochronne.
Brak dodatkowych załamań minimalizuje również ryzyko powstawania tak zwanych słabych punktów, które z czasem pozbawiłyby konstrukcję odpowiedniego poziomu szczelności.
Dzięki mniejszej powierzchni dachu (w stosunku do konstrukcji wielopołaciowych), proste rozwiązania dwuspadowe zapewniają mniejsze straty ciepła, stanowiąc równocześnie znakomite podłoże pod montaż kolektorów słonecznych lub paneli fotowoltaicznych.
Dach dwuspadowy to gwarancja wysokiej funkcjonalności poddasza.
Dachy o konstrukcji dwupołaciowej zapewniają bowiem optymalną wielkość pełnowartościowej powierzchni użytkowej, umożliwiającej w miarę swobodną aranżację wnętrza.
Mimo niezaprzeczalnych zalet, dachy dwuspadowe posiadają także pewne wady, szczególnie w obszarze estetyki.
Bryły pokryte dachem dwuspadowym mogą bowiem sprawiać wrażenie monotonnych.
Monotonię tę przełamuje się zwykle montując klasyczne okna połaciowe lub niezwykle atrakcyjne lukarny.
Z drugiej strony, dachy dwuspadowe umożliwiają montaż znacznie bardziej funkcjonalnych, niewymagających przebijania połaci okien szczytowych.
Inną wadą może być także brak możliwości funkcjonalnej aranżacji poddasza użytkowego, z jakim mamy do czynienia w przypadku domów, w których nie zastosowano ścianki kolankowej.
W takich przypadkach warto zawczasu rozważyć wykonanie specjalnych mebli na wymiar, które pozwolą maksymalnie wykorzystać dostępną powierzchnię poddasza.
Dach dwuspadowy – z okapem czy bez okapu?
Projektując budynek pokryty dachem dwuspadowym, musimy podjąć decyzję dotyczącą okapu.
Jeśli zależy nam na energooszczędności, dobrym rozwiązaniem będzie rezygnacja z tego elementu.
Zwartą bryłę budynku znacznie łatwiej jest bowiem skutecznie ocieplić, co prowadzi w konsekwencji do obniżenia kosztów ogrzewania.
Trzeba jednak w tym miejscu podkreślić, że okapy stanowią swego rodzaju urozmaicenie fasady budynku, szczególnie polecane w przypadku szczególnie zagrożonych monotonią domów pokrytych dachami dwuspadowymi.
Ponadto, okapy mogą być wykorzystane jako praktyczne zadaszenie.
Osłonięta nimi przestrzeń sprawdzi się fantastycznie w roli wygodnej strefy wypoczynkowej.
Okap znakomicie ochroni taras zarówno przed deszczem, jak i intensywnym słońcem.
Obecnie, zaobserwować możemy dwie sprzeczne tendencje architektoniczne.
Z jednej strony, coraz większą popularnością cieszą się domy o zwartym, kubicznym kształcie.
Rozwiązanie to jest szczególnie polecane w przypadku obiektów o bardzo minimalistycznym, nowoczesnym wykończeniu.
Z drugiej strony, wielu projektantów nawiązuje w swoich pracach do tradycyjnych wiejskich domów o niezwykle szerokim okapie.
Jak więc widzimy, oba warianty posiadają swoich zadeklarowanych zwolenników i tylko od nas zależy, który z nich wybierzemy podczas budowy własnego domu.
Pamiętajmy jednak, że okapy, zwłaszcza te bardzo wysunięte poza obrys ścian budynku, pozwalają na optyczne zmniejszenie domu.
Jest to przydatne szczególnie w przypadku obiektów wielokondygnacyjnych. W domach parterowych z dachem dwuspadowym uzyskamy natomiast niezwykle wyrazisty efekt wiejskiej chaty.
Elementy i akcesoria w dwuspadowej konstrukcji dachu
Każdy dach, w tym dach dwuspadowy, powinien być wyposażony w elementy służące do odprowadzania wód opadowych (na ziemię lub do sieci kanalizacyjnej).
Do tego celu wykorzystuje się oczywiście rynny oraz rury spustowe.
Do podtrzymania rynien stosuje się specjalne uchwyty (rynhaki), rozmieszczone zwykle w regularnych odległościach, co 50-70 cm.
W przypadku rynien wykonanych z tworzyw sztucznych, rynhaki umieszcza się co około 40 cm.
Tradycyjnie, rynny montuje się pod okapem dachu (nie powinna ona spod niego wystawać).
W ostatnich latach coraz większą popularnością cieszą się jednak budynki o zwartej bryle, pozbawione okapów.
W przypadku domów bez okapów, system rynnowy może zostać zamontowany do krawędzi dachu dwuspadowego. Dla zastosowania tego rozwiązania, krokwie dachu powinny kończyć się kilka centymetrów przed skrajem muru lub równo z nim.
Rynhaki mocujemy bezpośrednio do krokwi, a następnie osłaniamy szczyt muru przy użyciu przygotowanego wcześniej pasa podrynnowego.
Orynnowanie może również zostać podwieszone na ścianie pod krawędzią dachu dwuspadowego.
I w tym przypadku, fragment ściany, przez który przebiegać będzie rynna osłonić musimy blachą.
Jest to konieczne zabezpieczenie, umożliwiające skuteczną ochronę elewacji na wypadek przelania się wody.
Wśród dachowych akcesoriów wykończeniowych wymienić należy, między innymi:
- gąsior podstawowy – element wykończenia kalenicy, stosowany na szczycie dachu dwuspadowego. mocowany do kalenicy przy użyciu specjalnej klamry,
- dachówki wentylacyjne – umożliwiające optymalną wentylację powierzchni dachu pod dachówką,
- kominek odpowietrzający – element zakończenia instalacji kanalizacyjnej, umożliwiający wyrównanie ciśnienia w rurach i swobodny spływ nieczystości,
- kominek wentylacyjny – element zakończenia instalacji wentylacyjnej,
- dachówka antenowa – element umożliwiający bezpieczne wyprowadzenie na dach dwuspadowy przewodów, kabli czy masztu antenowego,
- dachówka solarna – element umożliwiający bezpieczne wyprowadzenie przez dach dwuspadowy przewodów do kolektorów słonecznych,
- dachówka świetlikowa – przezroczysty element służący do doświetlania strychów,
- ława kominiarska – element umożliwiający bezpieczne poruszanie się po dachu,
- śniegołap – element chroniący elementy dachu przed zsuwaniem się dużych mas śniegu.
Należy pamiętać, że wszystkie elementy i urządzenia, które wystają ponad połać dachową (kominy, wyłazy dachowe, ławy kominiarskie, a także okna, lukarny, etc.), muszą bezwzględnie zostać zabezpieczone przy użyciu odpowiednich obróbek blacharskich.
Czym pokryć dach dwuspadowy?
Projektując ostateczny wygląd naszego dachu dwuspadowego, mamy do wyboru wiele rodzajów pokryć, różniących się zarówno kształtem i kolorem, jak i parametrami wytrzymałościowymi.
Wśród najtrwalszych pokryć dachowych wymienić należy dachówkę ceramiczną oraz blachodachówkę (w szczególności tytanowo-cynkową oraz miedzianą).
Gonty bitumiczne wyróżniają się niską ceną, ale swoją trwałością nie są w stanie dorównać wymienionym wcześniej dachówkom i blachodachówkom.
Proste dachy dwuspadowe dają niemal nieograniczone możliwości stosowania różnego rodzaju pokryć.
W takim przypadku, w zależności od indywidualnych preferencji, możemy zdecydować się na dachówki o mniejszych lub większych formatach (dachy wielopołaciowe, ze względu na wysoki stopień skomplikowania powierzchni, wymagają stosowania elementów o mniejszym rozmiarze).
Należy jednak pamiętać, że dachy o niewielkim spadku powinny zostać pokryte dachówką o wyraźnej wysokiej fali, umożliwiającej swobodny odpływ wody z powierzchni dachu dwuspadowego.
Pokrycia dachów budynków zlokalizowanych blisko lasów powinny należy odpowiednio zabezpieczyć przed porastaniem mchem.
Jeśli chodzi o pokrycia z blachy, wyróżniamy popularne blachodachówki oraz blachę płaską.
Oba rozwiązania są stosunkowo tanie, zapewniając przy tym dużą różnorodność dostępnych wariantów.
Blachodachówki charakteryzują się interesującym wyglądem.
Mogą bowiem z łatwością imitować materiały innego rodzaju, na przykład tradycyjne dachówki ceramiczne, gont drewniany czy łupek.
Najważniejszą kwestią w wyborze blachodachówek jest wykorzystany do ich produkcji rodzaj blachy.
Ponadto, powinniśmy także zwrócić uwagę na zastosowane powłoki ochronne.
Blachy płaskie (w szczególności blachy stopowe) wykazują natomiast doskonałą wytrzymałość oraz odporność na korozję.
Gonty bitumiczne, podobnie jak blachodachówki, mogą imitować swoim wyglądem inne materiały pokryciowe.
Są one stosunkowo tanie, a przy tym łatwe w utrzymaniu. Ich ogromną zaletą jest również niewielki ciężar – można je więc stosować w przypadku dachów o lekkiej konstrukcji (na przykład stalowej).
Dachówka ceramiczna stanowi najdroższe z przedstawionych tu rozwiązań.
Cechuje ją także wysoki ciężar, który powinien uwzględnić już projekt dachu i pokrycie więźby dachowej. Dachówki ceramiczne są jednak bardzo wytrzymałe i niesamowicie efektowne.
Dach dwuspadowy cena
Dach dwuspadowy to rozwiązanie korzystne zarówno ze względów estetycznych, jak i finansowych.
Ze względu na prostą konstrukcję oraz ograniczoną powierzchnię połaci, wymaga on bowiem znacznie mniejszych nakładów finansowych niż odpowiadające mu projekty dachów wielospadowych.
Jego forma nie wymaga również stosowania licznych, generujących dodatkowe (i to wcale nie takie małe) koszty, akcesoriów dachowych.
Średni koszt konstrukcji oraz pokrycia dachu dwuspadowego wraz z robocizną wynosi zwykle od 30 000 zł (dach dwuspadowy dla domu parterowego o powierzchni użytkowej około 100 m2) do 60 000 zł (dach dwuspadowy dla domu o powierzchni około 100 m2 wyposażonego w poddasze użytkowe).
Ogromną rolę w końcowej wycenie dachu dwuspadowego pełni, rzecz jasna, rodzaj wybranego pokrycia dachowego.
Jak ktoś chce mieszkać w stodole, dwuspadowy dach będzie idealny 😉
Podziwiam umiejętność autora w przekazaniu skomplikowanych informacji w tak przystępny sposób.