Obrzeża trawnikowe: cena, opinie, montaż [krok po kroku]

Każdy piękny ogród i park wymaga odpowiedniej dbałości o szczegóły. To bardzo szerokie pojęcie, pod którym ukrywa się wiele czynników. Wyłącznie ci, którzy sami dbają o swój ogród wiedzą, ile niewidocznej pracy należy włożyć w to, by zieleń prezentowała się doskonale.

Jednym z takich niewidocznych działań jest kładzenie obrzeża trawnikowego. Dzięki niemu całość aranżacji jest bardziej dopasowana i prezentuje się świetnie.

Jednak obrzeża trawnikowe do przydomowego ogrodu są przeróżne. Na co zwracać uwagę by wybrać najlepsze obrzeże trawnikowe? Co zrobić, by cieszyć się pięknym i zadbanym ogrodem? Jakie są rodzaje obrzeży trawnikowych i czym się od siebie różnią? Kiedy stosuje się poszczególne typy obrzeży trawnikowych? Jak montować obrzeże trawnikowe krok po kroku?

Co to są obrzeża trawnikowe i kiedy się je stosuje?

Obrzeża trawnikowe bardzo często utożsamia się z krawężnikami. Jest to pewnego rodzaju skrót myślowy, bo w rzeczywistości tradycyjne krawężniki to tylko jeden z rodzajów obrzeży w ogrodzie.

Mówiąc najprościej obrzeża trawnikowe to różne rozwiązania, które są stosowane po to, by oddzielać od siebie różne sekcje ogrodu. Obrzeże trawnikowe ma tworzyć wyraźną granicę pomiędzy trawnikiem a ścieżką lub jakąkolwiek inną formą zagospodarowania podłoża w ogrodzie.

Dzięki obrzeżom trawa nie przerasta na ścieżkę. Obrzeże trawnikowe można też w prosty sposób wykorzystywać jako separator różnych rodzajów kruszywa. Popularny geoborder po prostu chroni przed jego mieszaniem się, bo stanowi fizyczną granicę.

Obrzeże trawnikowe może też służyć do wykańczania kostki brukowej. W gruncie rzeczy, obrzeża trawnikowe mogą być wykorzystywane do ustabilizowania chodników, alejek, ścieżek, miejsc przeznaczonych pod uprawy warzyw. Z racji tego, że poszczególne elementy są elastyczne, to można wykonywać z nich w prosty sposób łuki i okręgi, co prezentuje się na trawniku wyjątkowo dobrze.

Nowoczesne ogrody mają wiele kolorowych elementów. Składają się z przeróżnych stref – kory, kolorowego piasku, żwiru o różnej gramaturze i odcieniu, stref trawników, pod rabaty kwiatowe itp. Co ważne, strefy w ogrodzie nie powinny się ze sobą mieszać.

By ułatwić sobie zadanie i zapewnić ich trwałe niemieszanie się ze sobą, wykorzystuje się właśnie obrzeża trawnikowe. Stosuje się je zarówno ze względów estetycznych, jak i praktycznych. Dzięki obrzeżom trawnikowym, różne żwirki i kamienie nie mieszają się ze sobą, a trawa nie przerasta tam, gdzie nie chcemy mieć trawy.

Obrzeże trawnikowe powinno być jak najbardziej szczelne. Im mniej szczelin tym mniej problemów z wrastaniem w nie trawy. Szczelinami są także łączenia pomiędzy poszczególnymi elementami. Właśnie dlatego warto wybierać jak najdłuższe kawałki obrzeża trawnika. Dobrze też, jeśli oddzielenia trawnika umożliwiają dokładne skoszenie bezpośrednio przy nim.

Mimo nazwy mające dużą wytrzymałość obrzeża trawnikowe mogą też być używane do oddzielania kory lub kamyczków w przestrzeniach miejskich, publicznych parkach. W takim wypadku stanowią one rodzaj bandy, który zapobiega wysypywaniu się i przypadkowemu roznoszeniu sypkich elementów.

Rodzaje i parametry obrzeży

Obrzeża trawnikowe do przydomowego ogrodu są dostępne w wielu wariantach. Ich stosowanie jest zależne przede wszystkim od upodobań inwestora. Przyjrzyjmy się bliżej najpopularniejszym rodzajom obrzeży.

• Geoborder – Listwy plastikowe. To obrzeże trawnikowe z tworzywa sztucznego o długości jednego metra. Dzięki zatrzaskom łączy się te obrzeża plastikowe w dłuższe formacje. Do ziemi przybija się obrzeże trawnikowe kotwami. To, co wyróżnia plastikowe obrzeża ogrodowe, to fakt, że są bardzo elastyczne. Można z nich robić dowolne łuki i krzywizny. Plastikowe obrzeża trawnikowe to idealne rozwiązanie do ogrodów, które są projektowane z dużym rozmachem i zamiłowaniem do abstrakcyjnych kształtów. Jest to dość tania i łatwa w montażu forma obrzeża trawnika, zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę możliwości, jakie daje. Obrzeża trawnika geoborder dostępne są w trzech wysokościach:
  • 45 mm,
  • 58 mm,
  • 78 mm.
• Kostka betonowa. To klasyczne obrzeże trawnikowe podobne do kostki brukowej. Polega na wykorzystaniu foremnej kostki brukowej wykonanej z betonu. Kostka betonowa nie jest elastyczna, ale zdolna osoba może ją wykorzystać jako obrzeża ogrodowe tworząc różnego rodzaju formacje. Dostępna jest w najczęściej w odcieniu niebiesko-szarym. Inne odcienie są rzadkością.
• Taśma plastikowa. Obrzeża trawnikowe plastikowe to stare rozwiązanie na elastyczne obrzeże trawnikowe, ale jest wciąż dość popularne. Głównie dlatego, że taśma plastikowa jest tania i elastyczna. Minusem zastosowania taśmy na obrzeża trawnikowe jest jednak trudność w układaniu. Żeby ją położyć prosto trzeba się sporo namęczyć. Tym bardziej że przy montażu trzeba też zwracać uwagę na głębokość, na jaką wbito taśmę. Wszędzie powinna być równa, a to wymaga trochę pracy z poziomicą. Taśmy plastikowe elastyczne najczęściej są zielone lub brązowe.
• Obrzeże chodnikowe betonowe. To tradycyjne krawężniki. Są to po prostu prostopadłościany z betonu, które układa się koło siebie. Nie ma możliwości tworzenia z nich łuków lub okręgów. Takie obrzeża ogrodowe są dość ciężkie i problematyczne przy układaniu, ale świetnie prezentują się zwłaszcza przy rozłożystych krzewach iglastych.
• Rolborder drewniany. To obrzeże trawnikowe w rodzaju niskiej palisady złożonej z drewnianych desek. Są one ze sobą połączone np. sznurkiem po to, by w prosty sposób można było montować obrzeża ogrodowe i nie trzeba było osobno wbijać każdego elementu. Drewno w ogrodzie prezentuje się bardzo naturalnie i na miejscu. Nic więc dziwnego, że często palisady są wybierane jako tanie i ekologiczne obrzeża ogrodowe. Minusem jest jednak ich trwałość.
• Rolborder plastikowy. To plastikowa imitacja rolbordera drewnianego. Jego atutem jest to, że z czasem nie niszczeje. Naturalne drewno może spróchnieć, plastik – nigdy. Trzeba jednak zauważyć, że plastik najczęściej prezentuje się gorzej i jest obcym elementem w ogrodzie. To obrzeże trawnikowe jest łatwe w montażu.
• Obrzeże granitowe szlifowane. To obrzeże trawnikowe przypomina krawężniki betonowe, ale różni się materiałem wykonania. Granit prezentuje się dużo bardziej szlachetnie, więc można go stosować jako obrzeża ogrodowe nawet w najbardziej eleganckich ogrodach i parkach. Granitowe obrzeże trawnikowe świetnie pasuje do oddzielania od siebie np. kory i ozdobnego żwiru. Jest ciekawym zaznaczeniem granicy pomiędzy nimi, zwłaszcza gdy elementy są dobrze dopasowane do siebie kolorystycznie.
• Cegła. Do wyznaczania obrzeży można też wykorzystać cegłę. Jej zastosowanie jest takie samo jak kostki brukowej. To dobre rozwiązanie, zwłaszcza jeśli nie musimy kupować cegły tylko po prostu już ją mamy np. z rozbiórki albo kupiliśmy jej za dużo. Cegła jest bardzo wytrzymała, ale ciężko jest układać z niej bardziej fantazyjne obrzeża ogrodowe. Do układania linii prostej nada się doskonale.
• Kamień polny. Obrzeże trawnikowe można też wykonywać z kamieni polnych. To bardzo prosty i naturalny typ obrzeża trawnikowego. Do jego wyłożenia używa się po prostu większych kamieni o nieregularnych kształtach. Zazwyczaj nawet się ich nie wkopuje, ale po prostu układa koło siebie w jeden ciąg. Wadą tego rozwiązania jest możliwość wyrastania trawnika i chwastów pomiędzy pojedynczymi kamieniami, zwłaszcza gdy przerwy pomiędzy nimi są spore. Dbanie o ich dobry wygląd zajmuje więc sporo czasu i wysiłku.
• Głazy nieforemne jako obrzeża trawnikowe. Są podobne do kamieni polnych, ale zdecydowanie większe. Głazy mają też w przeciwieństwie do kamieni ostre krawędzie. Świetnie prezentują się jako obrzeża trawnikowe w ogrodach z roślinnością górską i pustynną.
• Skoszona trawa. To rozwiązanie jest wykorzystywane najczęściej do oddzielenia trawnika od warzywnika. Skoszoną trawę sypie się na niewielkie kupki, które z czasem osiadają. Jak łatwo się domyślić na takich kupkach nie rośnie nowa trawa. Trzeba jednak mieć świadomość, że może ona zostać rozniesiona przez silny wiatr. To darmowe rozwiązanie na obrzeże trawnikowe dla tych, którzy nie chcą płacić za układanie obrzeża trawnikowego, ale chcą trzymać trawę z daleka od reszty ogródka.
• Gruby, luźny kamień dekoracyjny. Można po prostu wysypywać go w wybranych miejscach. To prosty sposób, zwłaszcza jeśli nie potrzebujemy bardzo wyraźnie wyznaczonych linii oddzielenia trawnika od reszty ogrodu.
• Kostka granitowa foremna. Kostka granitowa foremna czyli o jednakowych, normowanych rozmiarach – taka kostka przypomina sześcian. Układa się je w równych liniach po to, by tworzyć ciągi, co jest dość proste. Kostka jest po prostu równa. Obrzeża ogrodowe z takiej kostki brukowej wyglądają bardzo estetycznie.
• Kostka granitowa nieforemna. Kostka granitowa nieforemna – czyli odpad z produkcji kostki foremnej. Kostki te mają mniej regularne kształty niż kostki foremne. Trudniej się je układa, ale są zdecydowanie tańsze niż kostki foremne. Jeśli poświęci się na to wystarczająco dużo czasu i włoży w to dużo pracy, to można układać z nich równie imponujące konstrukcje, co z foremnej kostki brukowej.
• Obrzeża granitowe nieforemne. To nieforemne krawężniki z granitu. Mówiąc prościej – to obrzeże trawnikowe ma większe wymiary, niż kostki. Są to spore prostopadłościany, które, żeby właściwie zamocować należy się głębiej wkopać niż w przypadku kostki.
• Kostka granitowa dwurzędowa. To zwykła kostka granitowa, ale układana w dwóch rzędach obok siebie. Ten od strony trawnika jest odrobinę niżej, więc kostka tworzy jakby schodek. Kostka dwurzędowa doskonale sprawdza się przy koszeniu trawnika. Na niższy rząd kostki można po prostu najechać kółkiem kosiarki. Oznacza to, że nie trzeba sięgać po podkaszarkę, by dostać się do trudno dostępnych miejsc.
• Podmurówka ogrodzenia. Ten tym obrzeży stosuje się dość rzadko, ale to także dobry pomysł. Gotowa podmurówka ogrodzenia to długie prostopadłościany z betonu. Oznacza to, że sprawdzają się najlepiej w tych miejscach, w których potrzebne są bardzo długie i proste odcinki. Wykorzystywanie podmurówki bardzo przyspiesza pracę.
• Bez obrzeża trawnikowego, czyli na styk. W tym wypadku nie ma mowy o kładzeniu jakiegoś obrzeża trawnikowego. Po prostu ścina się trawnik na prosto, a w drugiej sekcji sypie się dowolny materiał np. żwir, korę. Problemem w tym wypadku jest jednak przerastanie. Brak obrzeża trawnikowego skutkuje tym, że przestrzeń wciąż trzeba oczyszczać i pielić.
• Pale drewniane. Pale układa się poziomo tworząc z nich ciągi. To obrzeże trawnikowe świetnie prezentuje się z rabatami kwiatowymi. Pale dobrze wyglądają pomalowane na biało, bo wtedy wyraźnie odcinają się od reszty ogrodu.
• Palisady betonowe. To walce wykonane z betonu. Zazwyczaj takie obrzeże trawnikowe ma kilkanaście centymetrów wysokości. Elementy dostępne są w takich kolorach jak kostka brukowa – szarym i w kolorze terakoty. Można z nich tworzyć fantazyjne wzory. Wystarczy tylko bawić się kolorami i wysokością umieszczenia poszczególnych elementów palisady, z których można robić różnego typu schodki.
• Murki. Murki można wykorzystać jako pewnego rodzaju alternatywę dla obrzeży. Ich wybudowanie zwykle trwa dużo dłużej, niż położenie obrzeża trawnikowego, ale efekt jest dużo bardziej imponujący. Nie ulega wątpliwości, że murek, który można wykorzystać jako ławkę albo głęboką donicę to oryginalny sposób na ożywienie aranżacji ogrodu lub parku.

Obrzeża do trawników plastikowe czy betonowe – zalety i wady

Dwa najpopularniejsze rodzaje na obrzeże trawnikowe to obrzeża plastikowe i betonowe. Przyjrzyjmy się im bliżej, by ocenić, które sprawdzają się lepiej i dlaczego cieszą się taką, a nie inną popularnością.

Obrzeża plastikowe – to tzw. geobordery. Obrzeża trawnikowe plastikowe to odporne na warunki atmosferyczne listwy, które są bardzo przydatne do oddzielania od siebie poszczególnych rodzajów podłoża. Szerokość ich podstawy jest zawsze taka sama. Różnią się od siebie wysokością.

Dostępne są trzy typy, które mierzą od 45 do 78 mm. Im większa wysokość tym bardziej zaznaczona jest granica pomiędzy dwoma różnymi sferami.

Geoborder to odporne na warunki atmosferyczne plastikowe obrzeża w kształcie litery “L”. Te obrzeża trawnikowe z tworzywa sztucznego mają ażurową podstawę odpowiednią na różne powierzchnie. Ma ona liczne dziury, które ułatwiają związanie z podłożem i przy okazji są też miejscem do wbijania kotew. Pionowa ściana jest jednolita. To właśnie ona stanowi granicę dla przesypywania się nawierzchni oraz przerastania trawy.

Podstawa listwy zawsze ma taką samą szerokość, więc łatwo jest łączyć ze sobą różne listwy – nawet takie o różnej wysokości.

Zalety obrzeży trawnikowych plastikowych

• Obrzeża trawnikowe plastikowe są ekologiczne – plastik się nie rozkłada. W momencie, w którym takie obrzeża ogrodowe zostaną włożone w trawnik, najprawdopodobniej nigdy nie trzeba będzie ich wyciągać. Wyjątkiem są sytuacje, gdy chce się zmienić typ ogrodu i ułożenie lub kształt stref. Bardzo popularne jest obrzeże trawnikowe produkowane z tworzywa pochodzącego z recyklingu. W ten sposób elementy są szczególnie przyjazne dla środowiska i zmniejszają ilość powstających odpadów. Ich zakup jest pewnego rodzaju inwestycją w przyszłość planety.
• Te plastikowe obrzeża są elastyczne – można z nich ułożyć wszelkie kształty, jakie przyjdą inwestorowi do głowy. Można z nich układać łuki i koła.
• Obrzeża trawnikowe z tworzywa sztucznego są lekkie – dzięki temu ich transport jest prosty.
• Szybki montaż – obrzeża plastikowe tego typu składają się z listew z dziurami w podstawie. W nie z kolei wbija się niewielkie kotwy. Nie ma potrzeby wkopywania się na kilkanaście centymetrów w ziemię, ani przekopywania ogródka. Takie obrzeża można położyć bardzo szybko i bez zbędnego wysiłku.
• Duża estetyka – obrzeża trawnikowe plastikowe są prawie niewidoczne. Dzięki temu plastikowe obrzeża nie zaburzają estetyki całego ogrodu. Na pierwszy rzut oka obrzeży z tworzywa sztucznego nawet nie widać.
• Obrzeża ogrodowe z tworzywa sztucznego stabilizują – wbijane kotwy doskonale stabilizują podłoże. Dzięki temu geobordery z czasem się nie przesuną, ani nie wywrócą.
• Szybki montaż – kawałki geobordera mają 1 m. Dzięki temu można układać duże fragmenty obrzeża w jednym czasie. Przy okazji docinanie go i dopasowywanie do wymagań jest łatwe, proste i szybkie. Plastik można przecinać nawet zwykłymi nożyczkami.
• Obrzeża trawnikowe plastikowe są tanie. Jedna, o długości 1 m kosztuje od 6 do 8 zł. Oprócz tego trzeba też kupić kotwy, które są niezbędne do montażu listew. Razem z nimi koszt jednego metra obrzeża mieści się w 10 zł.

Wady plastikowych obrzeży trawnikowych

• Mogą być też nie ekologiczne – dotyczy to tych obrzeży, które nie są produkowane z plastiku pochodzącego z recyclingu. Jest to margines, ale czasami można kupić obrzeża, które są zrobione z tworzywa wytwarzanego wyłącznie na potrzeby ogrodnictwa.
• Łatwo się uszkadzają – niestety, ale obrzeża plastikowe mogą się uszkodzić np. od nieumiejętnego przejechania kosiarką. Jeśli będzie ona niewłaściwie poprowadzona, to ostrze może zahaczyć o kawałek obrzeża i je popsuć.

Obrzeża betonowe

To tradycyjna forma obrzeży trawnikowych.

Najczęściej są one w formie po prostu krawężników. Te obrzeża ogrodowe wkopuje się na linii granicznej oddzielającej od siebie poszczególne strefy. Jest to zadanie dość pracochłonne i wymaga sporo wysiłku, by obrzeża ogrodowe leżały naprawdę równo. Trzeba też sporo się napracować, by były one umieszczone pod kątem prostym względem trawnika oraz, by każdy z nich był zakopany na dokładnie tej samej wysokości.

Zalety obrzeży betonowych

• Tradycyjna metoda – ich montaż nie wymaga żadnej szczególnej wiedzy, bo w ten sposób obrzeża ogrodowe montowano od bardzo dawna. Znalezienie fachowca do tego zadania będzie banalne.
• Duża dostępność – z racji tego, że krawężniki betonowe mają wiele zastosowań ich dostępność jest wysoka.
• Wysoka trwałość – takie obrzeża ogrodowe nie niszczą się w czasie. Ich wygląd się nie zmienia i nie potrzebują nawet żadnej szczególnej konserwacji, są odporne na warunki atmosferyczne. Dzięki temu ich utrzymanie nie jest trudne.
• Cena – plusem obrzeży betonowych jest ich cena. Krawężnik długości 1 metra kosztuje 10 złotych. Do jego instalacji nie potrzeba żadnych dodatkowych materiałów.

Wady obrzeży betonowych

• Pracochłonne układanie – montaż obrzeży betonowych to ciężka praca. Obrzeża ogrodowe trzeba zakopać na odpowiedniej głębokości, która wynosi kilkanaście centymetrów. Oprócz tego trzeba też krawężniki odpowiednio poziomować i ustawiać względem siebie tak, by nie powstawały mało estetyczne uskoki. Pilnować trzeba właściwie każdej płaszczyzny. Z tego powodu obrzeża ogrodowe układa się dość długo.
• Są ciężkie – beton jest niewątpliwie dużo bardziej ciężki niż tworzywo sztuczne, z którego wykonano geoborder. Z tego powodu jego transport jest dużo trudniejszy. Zaznaczmy też, że nie ma opcji, by obrzeża betonowe zostały dowiezione na miejsce inwestycji przez zwykłego kuriera.
• Trudne dopasowanie – cięcie betonowych krawężników jest bardzo trudne. Potrzeba do tego specjalnego urządzenia, a w jego trakcie jest ryzyko uszkodzenia płyt. Jeśli więc miejsce, które ma być odgrodzone ma niewymiarowe kształty, to jego obłożenie może być trudne i wymagać sporo czasu, sił i wysiłku.
• Są kruche – beton może się dość łatwo ukruszyć. W takim wypadku obrzeże trawnikowe nie będzie wyglądało już dobrze. Bardzo ważne jest, więc by nic nie upadło na obrzeże i nie uderzyło w nie z dużej wysokości.
• Nie są montowane na sztywno – jeśli na skutek jakiegoś działania krawężnik się podniesie, to najprawdopodobniej podniesie się razem z trawą lub otaczającymi go materiałami sypkimi. W takim wypadku łatwo o zanieczyszczenie ogrodu i konieczność jego posprzątania.

Ile kosztują obrzeża trawnikowe?

Ceny obrzeży trawnikowych są uzależnione od ich rodzaju. Oczywiście każdy z nich ma zupełnie inną cenę, a niektóre typy są nawet dostępne za darmo. Przykładem takiego darmowego rozwiązania są kupki ściętej trawy lub kamienie polne. Kamienie można też kupić, ale na upartego można też zebrać je z okolicznych pól, tym bardziej że rolnicy sami je usuwają. Najechanie na niektóre kamienie mogłoby zepsuć drogi sprzęt rolniczy, więc rolnicy chętnie usuwają ze swojej ziemi większe kamienie.

Jeśli chodzi o geobordery to ceny są uzależnione od wysokości obrzeża trawnikowego. To o wysokości 45 mm, kosztują około 6,50 zł za metr. Te o szerokości 58 mm to koszt 7 zł, a 78 mm – 8 zł. Do tego trzeba jeszcze doliczyć kotwy. Kosztują one około 50 gr za sztukę. Jeśli nie planujemy zbyt wielkich skrętów, to wystarczą trzy kotwy na każdy metrowy odcinek.

Metr obrzeża betonowego kosztuje około 10 zł. Nie ma potrzeby dokupowania do niego żadnych dodatkowych elementów. Obrzeże granitowe o długości 100 cm i wysokości 30 cm kosztują około 70 złotych.
Metr kwadratowy kostki granitowej szlifowanej (czyli standardowo 11 sztuk o wymiarach 14x14x14) to koszt 200 zł.

Jak widać koszty są bardzo zróżnicowane. Jak widać najdroższą opcją jest granit. Prezentuje się doskonale, ale za taką jakość trzeba też słono płacić.

Jak układać obrzeża trawnikowe? Krok po kroku

Różne obrzeża będziemy układać w różny sposób. Najpierw przyjrzyjmy się tradycyjnym betonowym krawężnikom. W analogiczny sposób będziemy układać też obrzeże trawnikowe z kostki granitowej, kostki brukowej czy też z gotowej podmurówki. To prosta metoda, którą można wykorzystać wszędzie tam, gdzie obrzeża mają mieć linię prostą. Docinanie krawężników jest możliwe, ale jest trudne i jest obarczone ryzykiem tego, że coś się uszkodzi i pokruszy. Taki zniszczony krawężnik nadaje się właściwie tylko do wyrzucenia.

1. Krok pierwszy – przygotuj narzędzia. Przede wszystkim przygotuj wszystkie niezbędne materiały i narzędzia. Podstawą są oczywiście krawężniki w odpowiedniej ilości. Oprócz tego będzie Ci potrzebny szpadel, sznurek oraz proste patyki (kijki, kołki, podpórki do pomidorów itd.) oraz poziomica.
2. Krok drugi – przygotuj miejsce. Wbij patyki w ziemię i połącz je sznurkiem. Przy ich pomocy wyznacz linię prostą. To właśnie ona po niej będzie przebiegać wspomniana już granica pomiędzy dwoma strefami przydomowego ogrodu.
3. Krok trzeci – zrób wykop. Wykop ziemię z miejsc wyznaczonych przez sznurek. Dzięki temu powinieneś uzyskać prosty wykop. Powinien on mieć kilkanaście centymetrów głębokości, dokładnie tyle, na ile chcesz umieścić krawężnik pod ziemią. Ile dokładnie? To zależy wyłącznie od Ciebie. Musisz odpowiedzieć sobie na pytanie, jak bardzo zależy Ci na oddzieleniu poszczególnych stref. Materiały sypkie warto oddzielać wyższą przeszkodą, trawnik – niższą. Wybór należy do Ciebie i do tego jak zaplanowałeś ogród.
4. Krok czwarty – montaż. Umieść krawężnik wykopanej dziurze. Przy pomocy poziomicy wyrównaj go tak, by pod każdym kątem był on prosty. Później zasyp krawężnik ziemią do połowy wysokości. Nie zakopuj go całego żebyś mógł w razie czego go jeszcze poprawić. Na tym etapie ma po prostu trzymać się stabilnie.
5. Krok piąty – połóż następny fragment. Powtórz wszystkie czynności z kroku czwartego, ale z kolejnym elementem. Oba krawężniki muszą tworzyć prostą linię. Powinieneś więc kontrolować poziomicą także to, czy leżą one prosto w stosunku do siebie. Pomiędzy kolejnymi obrzeżami powinno zostać jak najmniej miejsca. Im mniejsza szczelina tym lepiej. Dzięki temu zmniejsza się ryzyko jej zarastania i porastania trawą. Po prostu nie będzie miała na to miejsca.
6. Krok szósty – sprawdź. Na koniec jeszcze raz sprawdź przy użyciu poziomicy, czy obrzeże ogrodowe leży tak jak powinno. Dopóki się nie upewnisz i nie poprawisz ewentualnych niedociągnięć, nie zasypuj krawężników. Gdy jednak będziesz już pewien, że wszystko jest w porządku, to możesz zasypać obrzeże ogrodowe do wysokości jaką planowałeś od samego początku. Pamiętaj, by ziemię blisko krawężników mocno uklepać. Dzięki temu jest mniejsze ryzyko, że podmyje ją pierwszy bardziej intensywny deszcz.

Układanie obrzeży plastikowych, czyli geoborderów należy do całkiem szybkich i prostych zadań. Nie wymaga ono wielkich wykopów ani ciężkiej pracy. Pojedyncze fragmenty obrzeża mają metr długości, więc praca z nim przebiega szybko i wydajnie. Przyjrzyjmy się jej bliżej.

1. Krok pierwszy – przygotuj materiały. Do położenia obrzeża plastikowego potrzebne będą Ci same obrzeża oraz kotwy w odpowiedniej ilości. Przyda Ci się także łopata, sznurek oraz proste patyki lub listewki. Te ostatnie posłużą Ci do wyznaczenia miejsc, w których ma przebiegać obrzeże trawnikowe. Z pewnością przyda Ci się także mocny młotek i nożyczki.
2. Krok drugi – wyznacz linię. Przy pomocy listewek (kijków, podpórek itd.) i sznurka wyznacz linię, po której chcesz by przebiegało Twoje obrzeże trawnikowe. Możesz przygotować nie tylko proste odcinki, ale także łuku i okręgi. Przy tym rodzaju obrzeży możesz zaprojektować granice o takim przebiegu, jakie Ci się zamarzy.
3. Krok trzeci – przygotuj grunt. Ściągnij wierzchnią warstwę gruntu wzdłuż wyznaczonej przez sznurek linii. Nie musisz kopać. Wystarczy, że ściągniesz tylko kilka centymetrów z wierzchu. Ile? To zależy od tego, jaki rodzaj obrzeża wybrałeś. Przy najniższej wersji, wystarczy że ściągniesz tylko 3 centymetry, przy najwyższej – około 6.
4. Krok czwarty – rozłóż obrzeże trawnikowe. Na ziemi połóż obrzeże trawnikowe i dopasuj je do kształtu wyznaczonej przez siebie linii. Jeśli zawiera ona łuki i koła, to koniecznie weź to pod uwagę. Najprościej jest wykonać je poprzez delikatne nacięcia na podstawie geobordera. Listwy są dość elastyczne, ale nacięcia ułatwiają jeszcze bardziej dopasowanie ich do pożądanego kształtu.
5. Krok piąty – wbij kotwy. Kiedy już masz pewność, że listwy leżą odpowiednio, powinieneś odpowiednio zamocować obrzeże ogrodowe. W tym celu używa się kotew. Zakłada się, że na odcinku jednego metra powinno się wbić trzy kotwy – na początku, na końcu i na środku. Jeśli jednak uważasz, że teren jest wyjątkowo wymagający i niestabilny, to możesz ich wybrać więcej. Dodatkowe kotwy możesz też umieścić na newralgicznych punktach na łuku i kole. Dzięki temu obrzeże ogrodowe będzie bardziej stabilne.
6. Krok szósty – sprawdź wypoziomowanie. Zanim zasypiesz taśmy elastyczne obrzeża, sprawdź czy jest ono właściwie wypoziomowane. Na tym etapie możesz jeszcze wprowadzić pewne zmiany i dopasować wysokość obrzeża do potrzeb.
7. Krok siódmy – zasyp. Jeśli jesteś zadowolony z efektu, to możesz zasypać obrzeże trawnikowe. Twoja praca jest już skończona.

Jakie powinny być dobre obrzeża?

Jeśli chcesz zainwestować czas i pieniądze w przygotowanie obrzeży to na pewno powinieneś wiedzieć o nich coś więcej. Dobrze byłoby gdybyś wiedział, jakie obrzeża są najlepsze.

Niestety na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi, ponieważ bardzo dużo zależy od Twoich własnych potrzeb i oczekiwań względem obrzeży.

Bardzo ważny jest też projekt przestrzeni. Jeśli stawiasz na zieleń i naturalność to cement i plastik są właściwie odgórnie skreślone z listy materiałów po jakie sięgniesz. Czym więc powinny charakteryzować się dobre obrzeża trawnikowe?

• Szczelne obrzeże trawnikowe – pomiędzy pojedynczymi elementami powinno pozostawać jak najmniej wolnego miejsca. W każdej szczelinie może bowiem wyrosnąć trawa, co jest zdecydowanie niepożądane i może dokładać pracy przy utrzymaniu ogrodu. Z tego powodu warto wybierać obrzeża o dostępne w jak najdłuższych kawałkach. Z tego właśnie powodu dobre są taśmy elastyczne oraz gotowe podmurówki do ogrodzeń. Gorsze są palisady, które pozostawiają sporo przestrzeni pomiędzy pojedynczymi palikami.
• Trwałe – nie czarujmy się – wykonanie obrzeża jest ciężką i mozolną pracą. Nie jest trudne, ale na pewno jest żmudne. Z całą pewnością nikt nie miałby ochoty powtarzać wszystkich niezbędnych związanych z tym czynności więcej razy niż jest to absolutnie potrzebne. Pamiętajmy też, że każdy montaż to inwestycja. Materiały i praca nie są przecież za darmo. Im bardziej trwałe obrzeże trawnikowe, tym mniejsze ryzyko, że trzeba będzie je wymienić.
• Estetyczne – obrzeża zazwyczaj są widoczne. Wyjątkiem są tylko nowoczesne, plastikowe listwy czyli geobordery. Wszystkie inne typu obrzeży są widoczne. Tym samym są elementem ogrodowego projektu. Powinny więc prezentować się odpowiednio i być utrzymane w stylistyce całej aranżacji. Obrzeże trawnikowe ma ozdabiać, a nie szpecić ogród. Jeśli, więc stawiasz na naturalność i zieleń, niech wykorzystane przez Ciebie obrzeża również to reprezentują sobą. W takich ogrodach jako obrzeża możesz wybrać kamienie polne, granit albo położone poziomo pniaki.
• Obrzeże odporne na warunki atmosferyczne – obrzeża ogrodowe na Twojej działce na pewno będą wystawione na działanie różnych warunków atmosferycznych. Nie straszna im ani wysoka, ani niska temperatura. Koniecznie musisz więc wybierać takie obrzeże trawnikowe, które będzie odporne na warunki atmosferyczne i nie zniszczą się na skutek działania żywiołów. Właśnie dlatego warto wybierać trwałe materiały – granit, cement, kostkę brukową, a nawet taśmy elastyczne plastikowe. Naturalne drewno z biegiem czasu może po prostu spróchnieć.

Nietypowe obrzeża trawnikowe i czy warto je stosować?

Oprócz rozwiązań typowo sklepowych możesz też wybrać bardziej nietypowe rozwiązania. Jednym z nich jest wykorzystywanie na obrzeże trawnikowe podkładów kolejowych. Można kupić je za bezcen lub nawet dostać je za darmo wtedy, gdy akurat w okolicy jest przeprowadzany remont torów.

Po kilku latach podkłady kolejowe po prostu nie nadają się już do użytku w kolejnictwie. Wtedy są uznawane po prostu za odpad. Podkłady kolejowe są przedmiotem dość kontrowersyjnym. Niektórzy decydują się na ich wykorzystanie, bo są jak już wspomnieliśmy – darmowe lub bardzo tanie.

Podkłady kolejowe w ogrodzie prezentują się dobrze i bardzo intrygująco.

Równocześnie powinno się mieć świadomość, że podkłady przez lata swojego leżenia pod torami były narażone na kontakt z różnymi substancjami chemicznymi. Ponadto były one konserwowane tak, by jak najdłużej zachowały dobrą jakość, a drewno nie spróchniało.

Nie ma żadnych badań na temat tego, czy używane związki chemiczne są kumulowane w podkładach oraz czy nie są one ponownie uwalniane do środowiska w ogrodzie lub w parku. Ich montaż może więc być dość ryzykowny.

Innym nietypowym rozwiązaniem na obrzeże trawnikowe jest samodzielne wykonanie odlewów, które później zostaną wykorzystane jako obrzeże trawnikowe. Szczególnie łatwo jest przygotować obrzeże palisadę.

Jak? Należy zgromadzić dużo butelek plastikowych po napojach. Następnie obcina się ich zwężoną górę, tę od strony nakrętki. Butelki wypełnia się cementem do określonej wysokości. Dobrze by była ona wszędzie taka sama, ale nie jest to obowiązkowe.

Skoro to własna twórczość, to nie jest ona ograniczona żadnymi zasadami. Kiedy cement zaschnie, to butelkę po po prostu się rozcina i wyrzuca. Pozostaje odlew, który można używać jako obrzeże trawnikowe – zamiennik dla gotowych betonowych palisad. Z tym, że jest on jedyny w swoim rodzaju i unikatowy. To ciekawa propozycja na obrzeże trawnikowe dla tych, którzy lubią niebagatelne rozwiązania oraz chcą się wyróżnić.

Innym ciekawym rozwiązaniem jest używanie różnych konstrukcji ogrodowych jako odgraniczenie od siebie stref. Kto powiedział, że granica musi być niska?

Są osoby, które do rozgraniczenia stref używają np. murków, ławeczek, donic i różnych betonowych konstrukcji. Dzięki nim poszczególne strefy są wyraźnie rozdzielone, nie zachodzi ryzyko mieszania się ze sobą sypkich materiałów, a przy okazji projekt jest ożywiony i oryginalny.

Co brać pod uwagę planując obrzeże trawnikowe w ogrodzie?

• Co będzie rozdzielać – jeśli chcesz położyć obrzeże trawnikowe, to powinieneś wiedzieć, co właściwie będzie od siebie odgraniczać. Jeśli będą to materiały sypkie, to obrzeże trawnikowe powinno być wyższe. Jeśli będzie to po prostu trawa, to możesz skorzystać z tanich i elastycznych listew z tworzywa.
• Kształt – nie każda granica to linia prosta. Z tego powodu powinieneś zastanowić się, jak będą przebiegały granice pomiędzy strefami w Twoim ogrodzie. Jeśli będą przebiegały po łuku lub kole, to Twój wybór materiału obrzeża jest dość ograniczony.
• Budżet – musisz też wiedzieć, ile pieniędzy zarezerwowałeś na przygotowanie obrzeża trawnikowego. Granit to dużo większa inwestycja niż beton lub plastik i musisz się z tym liczyć. Jeśli do wykonania masz długie obrzeże trawnikowe i mało pieniędzy do rozdysponowania, to musisz liczyć się z tym, że będziesz musiał użyć na obrzeża tańszych materiałów. To prosta matematyka, którą musisz wykorzystać przy planowaniu swojej inwestycji.
• Estetyka – jeśli masz już ogólną koncepcję na wygląd Twojego ogrodu, to musisz się jej trzymać. Właśnie z tego powodu musisz dobierać obrzeża tak, by tworzyły spójną i przemyślaną całość. Planuj. Nie twórz poszczególnych elementów ogrodu pod wpływem chwili, ale dobrze je przemyśl wcześniej. Jeśli się na tym nie znasz, to możesz też skorzystać z pomocy architekta przestrzeni lub pracownika firmy ogrodniczej, który ma za sobą już wiele podobnych realizacji. Dzięki temu stworzysz we własnym ogrodzie coś pięknego.
• Trwałość – jeśli nie lubisz częstych zmian i prac w ogrodzie, to powinieneś wybrać obrzeża odporne na warunki atmosferyczne, które wystarczą na lata. Jeśli jednak nie jesteś do tego szczególnie przywiązany i lubisz prace w ogrodzie, to możesz też wybrać takie obrzeża, które co jakiś czas po prostu trzeba zmienić.
• Widoczność – nie każde obrzeże ogrodowe jest stworzone po to, by je oglądać. Niektóre, takie jak plastikowe, elastyczne listwy, mają być ukryte. Jeśli nie chcesz, by obrzeże trawnikowe wpłynęło na estetykę całego ogrodu, to możesz po prostu wybrać takie, którego nie widać.
• Możliwość koszenia trawnika – niektóre rozwiązania (takie jak podwójna kostka) umożliwiają swobodne koszenie trawnika w rejonie obrzeża trawnikowego. Zwykle jest ono nieścięte, bo nie można dojechać do niego kosiarką. Żeby pozbyć się trawy i nadać jej pożądaną wysokość trzeba użyć podkaszarki. Oznacza to, że trzeba wrócić do ogrodu z drugim urządzeniem. Jest też spore ryzyko, że podkaszarką nie nada się trawie tak równej wysokości, jak przy użyciu kosiaraki. Właśnie z tego powodu tam, gdzie obrzeże trawnikowe z jednej strony graniczy z trawnikiem poleca się stosowanie obrzeży, które nie są przeszkodą dla używania tradycyjnej kosiarki.