Wybór metody wykończenia ścian wewnętrznych należy dobrze przemyśleć.
To nie tylko kwestia zapewnienia wyjątkowej estetyki i dobrego samopoczucia domowników, ale także zachowanie właściwej izolacyjności cieplnej.
Znaczenie ma również funkcja pomieszczenia, stąd w pomieszczeniach mokrych, jak łazienka i kuchnia szczególną popularnością cieszą się materiały o wyższej odporności na działanie wilgoci, np. kamień lub ceramika.
Czym wykończyć ściany wewnętrzne w domu?
Możliwości jest tak naprawdę kilka, a wiele zależy od naszego gustu i kwestii finansowych.
Ściany wewnętrzne zazwyczaj się tynkuje albo gipsuje, a to stanowi podstawę pod:
- malowanie,
- tapetowanie,
- obkładanie płytkami ceramicznymi,
- obkładanie kamieniem,
- obkładanie drewnem,
- obkładanie tworzywem sztucznym bądź płytami z korka.
Nigdy nie wolno zapomnieć, że sposób wykończenia ścian zależy od rodzaju ścian oraz materiału, z którego zostały wykonane.
Zdecydowana większość materiałów wykończeniowych wymaga równej, gładkiej powierzchni.
Na co zwrócić uwagę?
Wielu fachowców uważa, że nowe domy powinno się wykończyć tynkami suchymi albo mokrymi, a następnie zastosować farbę, płytki szklane, ceramiczne bądź kamienne jako powłokę dekoracyjną.
Natomiast ostrożność jest zalecana w przypadku boazerii, tapet i wszelkiego rodzaju wykładzin charakteryzujących się małą trwałością.
Problem tkwi w tym, ze świeże ściany nie mają pełni parametrów eksploatacyjnych i potrzeba przynajmniej kilku miesięcy, aby takowe osiągnąć.
To nie są wszystkie zagrożenia, ponieważ z tynkowaniem również należy poczekać, aż budynek osiądzie, a to zajmuje kilka tygodni od doprowadzenia domu do stanu surowego zamkniętego.
Tynkowanie natychmiast po wzniesieniu murów grozi popękaniem tynku wokół okien, w narożnikach czy też wzdłuż spoin pomiędzy pustakami.
Po prostu przy osiadaniu budynku tynk cały czas mocno pracuje.
Z kolei zbyt długa przerwa i pozostawienie nagich ścian także nie jest dobrym pomysłem, gdyż materiały budowlane, jak cegły i pustaki chłoną wilgoć, a to skutkuje zawilgoceniem warstwy zewnętrznej muru.
Konsekwencją będą pogorszone parametry cieplne oraz ryzyko pojawienia się wykwitów i odbarwień na powierzchni tynku.
Należy jeszcze pamiętać o tym, że ściany i tynki nie wysychają w ciągu kilku tygodni, co ma znaczenie w aspekcie paroprzepuszczalności.
Stabilizacja parametrów wilgociowych następuje po kilkunastu miesiącach.
Tapety czy rozmaite wykładziny znacznie ograniczają oddychanie muru, więc pod warstwą wykończenia może pojawić się zawilgocenie, czy nawet pleśń, a wtedy cała praca idzie na marne, ponieważ tapeta może zacząć się odklejać.
Kiedy ściany są pomalowane, to ewentualne zniszczenie powłoki malarskiej jest łatwiejsze do usunięcia, a ponowne malowanie tańsze.
Jedynie w kuchniach i łazienkach, w których i tak występuje nieustannie podwyższony poziom wilgotności należy od razu stosować wytrzymałe okładziny ceramiczne.
W każdym razie, czas ma duże znaczenie i nie warto niczego przyspieszać na siłę, przede wszystkim ze względów ekonomicznych.
Ponowne nakładanie warstw wykończeniowych oznacza zwiększenie kosztów całości budowy.
Czym wykończyć ściany wewnętrzne w domu?
Podstawowe materiały
Jak już wcześniej wspomniano, przede wszystkim trzeba pomyśleć o warstwie bazowej, którą zazwyczaj stanowi tynk mokry albo tynk suchy.
Dopiero potem można nakładać zewnętrzną warstwę dekoracyjną.
Tynk mokry
Wykończenie ścian wewnętrznych tynkiem cieszy się od lat dużą popularnością wśród inwestorów.
Kiedyś stosowano przede wszystkim tynki wapienne, które jednak zostały zastąpione przez zdecydowanie mocniejsze i trwalsze trójwarstwowe tynki cementowo-wapienne.
Obecnie często też wykorzystuje się tynki gipsowe układane w jednej warstwie, które szybko wysychają i przede wszystkim są gładkie.
Tynki cementowo-wapienne mają szorstką powierzchnię.
Tynki skutecznie pochłaniają nadmiar wilgoci, ale gdy w danym pomieszczeniu jest za sucho, to szybko ją oddają.
Oznacza to, że korzystnie wpływają na mikroklimat wnętrz.
Koszty wykonania obu rodzajów tynku są zbliżone, ale trzeba pamiętać, że tynki cementowo-wapienne schną nawet do czterech tygodni dłużej.
To ważne w kontekście dalszych prac wykończeniowych.
Jeżeli ktoś potrafi kłaść tynk samodzielnie, to może liczyć na duże oszczędności.
Przygotowanie podłoża kosztuje 7-9 zł/m2, gruntowanie ścian i sufitów około 4 zł/m2.
Nakładanie tynków oznacza wydatek 15-17 zł/m2, a gładzi gipsowej 20-25 zł/m2.
Ceny są zróżnicowane w zależności od województwa.
Tynki cementowo-wapienne
To niezwykle uniwersalny i tradycyjny tynk, który nadaje się nie tylko na ściany wewnętrzne, ale także zewnętrzne.
Sprawdzi się w każdym pomieszczeniu, również w wilgotnych, a więc w kuchni i łazience.
Charakteryzuje go świetna przyczepność do rozmaitego typu podłoża.
Kluczowy składnik, jakim jest wapno decyduje o wyjątkowej trwałości, elastyczności oraz odporności na działanie pleśni i grzybów.
Zazwyczaj układa się w trzech warstwach, jednak istnieje opcja zastosowania tynku cienkowarstwowego.
Warto podkreślić, że każda warstwa ma określoną rolę.
Obrzutka pełni funkcję czepną, narzut jest barierą chroniącą przed wnikaniem wody, a jednocześnie wyrównuje podłoże.
Z kolei ostatnia warstwa pozwala na odparowanie nadmiaru wilgoci oraz daje efekt dekoracyjny.
Najczęściej tą warstwę stanowi gładź.
Tynki cementowo-wapienne idealnie się nadają do pomieszczeń narażonych na uszkodzenia mechaniczne podczas ich użytkowania, a więc w warsztacie czy garażu.
Znakomicie też wyrównają krzywizny powierzchni, a to ze względu na swoją charakterystyczną szorstką strukturę.
Tynkowanie powinno się wykonywać w temperaturze 5-25°C oraz po kilku tygodniach od zakończenia wszystkich prac mokrych w pomieszczeniach.
Można to robić samodzielnie, ale warto wcześniej trochę poczytać na ten temat albo poradzić się specjalisty, gdyż o błędy na budowie dość łatwo.
Tynki gipsowe
Wśród inwestorów indywidualnych jest to zdecydowanie bardziej popularna metoda wykańczania wnętrz.
Charakteryzuje się dużą gładkością, znacznie większą w porównaniu z tynkiem cementowo-wapiennym, a ponadto podczas jego nakładania nie wprowadza się do wnętrza tyle wilgoci.
W każdym razie, wiele osób stosuje w całym domu tynki gipsowe, a jedynie w łazienkach cementowo-wapienne, które w tym pomieszczeniu lepiej się sprawdzi.
Tynk gipsowy jest zaprawą tynkarską i wymaga zarobienia wodą.
Przy stosunkowo niewielkich powierzchniach stosuje się tynki nakładane ręcznie, natomiast w innym przypadku lepszym rozwiązaniem są tynki nakładane mechanicznie.
Ważnym kryterium rodzajów tynków jest grubość.
Tynk zwykły oznacza, że mamy do czynienia z warstwą powyżej 6 mm.
Jeżeli ta grubość jest mniejsza, to chodzi o tynk cienkowarstwowy, czyli gładź gipsową stosowaną zazwyczaj do wygładzania ścian i sufitów przed malowaniem.
Gładź idealnie wyrównuje nierówności i niedoskonałości na ścianie.
Tynki gipsowe wyróżniają się świetną przyczepnością do różnego typu podłoża, a ze względu na jego dobrą elastyczność nie ma ryzyka powstania pęknięć albo odprysków np. przy wbijaniu gwoździa.
Oprócz wytrzymałości na uszkodzenia, charakteryzują się też dobrymi parametrami termoizolacyjnymi.
Mają niski współczynnik przenikania ciepła, więc dają wrażenie ciepłej ściany.
Gdyby doszło do pożaru, to tynk gipsowy uwalnia parę wodną i tym samym znacznie spowalnia rozprzestrzenianie się ognia.
Należy jeszcze podkreślić, że w pomieszczeniach, w których zastosowano tynki gipsowe panuje korzystny dla zdrowia człowieka mikroklimat.
Przy pracach wykończeniowych tempo schnięcia ma kluczowe znaczenie, a w tym przypadku nie trzeba długo czekać, maksymalnie 14 dni i można przystępować do kolejnych prac.
Kiedy tynk schnie, powinno się zapewnić odpowiednią wentylację.
W związku z tym, że jest biały, to stanowi fantastyczne podłoże pod powłokę malarską, z wyjątkiem farb wapiennych, ale sprawdza się też przy innych rodzajach powłoki.
Tynki gipsowe można nakładać na rozmaite podłoża, ale wcześniej należy je dobrze przygotować.
Podłoże musi być suche i chłonne, a przede wszystkim oczyszczone z pyłów oraz innych zabrudzeń.
Nie można też zapominać, że wewnątrz budynku temperatura musi wynosi przynajmniej 5°C.
Tynk suchy (zabudowa sucha)
W zasadzie nie jest to tynk w sensie technologii budowlanej, ale zastosowanie okładziny z płyt gipsowo-kartonowych bądź gipsowo-włóknowych.
Owe płyty przykleja się bezpośrednio do muru albo mocuje na stalowych rusztach.
Ten drugi sposób ma szczególnie zastosowanie przy sufitach podwieszanych.
Taka sucha zabudowa nie tylko pozwala ukryć wszelkie niedoskonałości ścian i sufitów, ale także ukryć np. instalację elektryczną.
Jest to w sumie prostsza forma w stosunku do wymagającego pewnego doświadczenia zastosowania tynków.
Płyty charakteryzują się dobrą paroprzepuszczalnością.
To dzięki naturalnym właściwościom gipsu udaje się utrzymać odpowiednią wilgotność w pomieszczeniach.
Płyty mogą kondensować parę wodną albo oddawać ją do wnętrza, a to w zależności od aktualnych warunków.
Płyty podnoszą też komfort cieplny, ponieważ pełnią rolę skutecznego izolatora termicznego.
Co niezwykle ważne, prace wykończeniowe można wykonywać bez względu na porę roku.
Czym wykończyć ściany wewnętrzne w domu?
Odpowiednio przygotowane ściany nadają się do położenia warstw dekoracyjnych.
Przy wyborze określonego sposobu estetycznego wykończenia ścian należy wziąć pod uwagę styl i charakter wnętrza, a także możliwości finansowe.
Nie wolno zapominać o wcześniejszym tynkowaniu i zagruntowaniu podłoża.
Ściany muszą też być zupełnie suche i czyste.
Malowanie
Zdecydowanie najbardziej popularne rozwiązanie, główne ze względów ekonomicznych, ale także łatwości nakładania farby jest malowanie ścian i sufitów.
Inwestor we własnym zakresie może malować i nie powinno to sprawić większego problemu.
Oferta rynkowa rodzajów farb, a przede wszystkim wersji kolorystycznych może wręcz przyprawić o ból głowy.
Jeżeli chodzi o dostępne barwy, to można skorzystać z gotowych albo poprosić w sklepie o wykorzystanie mieszarki w celu uzyskania wymarzonego koloru z próbnika.
W pomieszczeniach stosuje się głównie produkty wodorozcieńczalne ze spoiwem organicznym bądź mineralnym.
Farby organiczne
Kiedyś popularne były farby klejowe, ale obecnie mało kto się na nie decyduje ze względu na konieczność rozrabiania proszku z wodą.
Jednak warto pamiętać, że farba ta charakteryzuje się niezłymi właściwościami kryjącymi, odpornością na ścieranie i łatwością usuwania przy remoncie.
Sprawdza się idealnie przy malowaniu sztukaterii i powierzchni, które wymagają farb elastycznych, ale można ją też stosować na płyty gipsowo-kartonowe, tynki mineralne czy tapety papierowe.
To również idealna alternatywa dla farb emulsyjnych z powodu zawartości samych składników naturalnych i braku środków konserwujących, co na pewno docenią zwolennicy ekologii.
W ostatnich latach inwestorzy zazwyczaj decydują się na farby emulsyjne, czyli dyspersyjne, w których spoiwem będą żywice.
Kiedyś stosowano farby polioctanowe, ale obecnie raczej nie są wybierane.
Farby akrylowe
W ich przypadku spoiwem jest żywica akrylowa.
Świetnie kryją praktycznie każdą powierzchnię z wyjątkiem tych, które pokrywa farba olejna.
Natomiast nie ma problemu przy tynkach zagruntowanych, drewnie, podłożu gipsowym, betonie, tworzywach sztucznych czy też płytach kartonowo-gipsowych.
Farby akrylowe cechuje bardzo dobra elastyczność, przyczepność do podłoża oraz odporność na ścieranie.
Jednocześnie pozwalają na zachowanie w wnętrzach odpowiedniego mikroklimatu, gdyż idealnie przepuszczają parę wodną.
Warto tylko zwrócić uwagę na fakt, że nie można ich stosować w pomieszczeniach z podniesionym poziomem wilgotności, a więc w kuchni i łazience.
Są też dość podatne na uszkodzenia, a gorszej jakości mogą blaknąć.
Farby lateksowe
To w zasadzie odmiana farb akrylowych, a różni je ilość żywicy w składzie.
W farbach lateksowych jest jej więcej, co przekłada się na jeszcze lepsze właściwości kryjące i dobrą elastyczność.
Cechą charakterystyczną tych farb pozostaje naprawdę duża odporność na wilgoć, więc to idealny wybór do łazienek i kuchni.
Tym bardziej, że niektóre z nich mają w składzie dodatkowe środki przeciwdziałające powstawaniu pleśni i grzybów.
Nie ma żadnych problemów z ich nakładaniem i nie odbarwiają się.
Trzeba jedynie pamiętać, że nie wolno nakładać nowej warstwy farby na powierzchnie już pokryte farbą lateksową, bo będzie łuszczyć się i odpadać.
Ten rodzaj farby ma również wyższą cenę.
Ciekawym rozwiązaniem będzie natomiast zastosowanie farby akrylowo-lateksowej, która łączy charakterystyczną dla akrylu dobrą przepuszczalność powietrza z odpornością na szorowanie cechującą lateks.
Farby ceramiczne
Drogie, ale niezwykle uniwersalne i nadające się do każdego pomieszczenia.
Ten rodzaj farby jest ulepszoną wersją farby lateksowej, która zawiera cząsteczki mineralne tworzące powłokę plamoodporną.
Dzięki temu ściany nie przyciągają kurzu i brudu.
Fantastycznie wyrównuje nierówności, a jednocześnie nadaje powierzchniom ładny połysk.
Farby winylowe
Nadają się idealnie do pomieszczeń gospodarczych, gdyż można je zmywać.
Trzeba pamiętać, że mają niską przepuszczalność pary wodnej.
Należy wspomnieć o jeszcze dwóch typach farb.
Farby mineralne stosują w zasadzie jedynie zwolennicy ekologii.
To są farby cementowe albo wapienne.
Natomiast bardzo ciekawym rozwiązaniem jest zastosowanie farb strukturalnych, które wyglądaj jak połączenie farby i tynku.
Należy je nakładać grubą warstwą i to przy użyciu szpachli, a kiedy przeschnie nadaje się właściwy wzór gąbką, wałkiem fakturowym lub szmatką.
Rozwiązanie idealne przy drobnych ubytkach i szorstkości ściany, a efekty końcowe mogą oszałamiać.
Nawet można w ten sposób imitować popękane tynki i surowe mury, co docenią amatorzy wnętrz industrialnych
Tapetowanie
Hit w PRL-u, później trochę zapomniane, ale ostatnio zdecydowanie wraca do łask, czemu na pewno sprzyja świetna jakość tapet oraz bogactwo wzorów, faktur i kolorów.
Wiele osób także w tym przypadku stara się przeprowadzić prace samodzielnie, aczkolwiek równe położenie tapety nie jest takie proste, zwłaszcza przy skomplikowanym wzorze.
Przy decyzji o tapetowaniu należy na pewno uwzględnić wygląd podłoża.
Kiedy jest ono nierówne, to lepiej wybrać grubsze okładziny akrylowe albo winylowe.
Te pierwsze mają spodnią warstwę z papieru, a wierzch z pianki akrylowej i nie nadają się do łazienek lub do kuchni.
W tych pomieszczeniach dobrze sprawdzają się natomiast tapety winylowe o właściwościach wodoodpornych.
Na rynku są też dostępne tapety papierowe, które nadają się do malowania.
Ciekawym pomysłem byłoby zastosowanie tapet z rozmaitych tkanin, np. bawełny, lnu, jedwabiu, które spodnią warstwę mają z papieru łączonego z flizeliną.
Wersja zdecydowanie ekskluzywna nie tylko ze względu na estetykę, ale również cenę.
Warto pamiętać, że takie tapety charakteryzują się delikatnością, więc najlepiej sprawdzą się w sypialni.
Coraz częściej stosuje się też fototapety, zwłaszcza w połączeniu z powierzchnią malowaną.
Jeden fragment ściany w fototapecie daje niekiedy niezwykle interesujący efekt.
W ofercie producentów można znaleźć fototapety 3D, a także wodoodporne i wytrzymałe na ścieranie fototapety kuchenne.
Okładzina drewniana
Boazeria, czyli okładzina z wąskich deseczek połączonych na wpust i wypust była niezwykle popularna w PRL-u, ale taki sposób wykończenia ścian wygląda dość ciężko.
Nie oznacza to, że obecnie nie stosuje się drewna, wręcz przeciwnie.
Boazerię zastąpiły bardziej delikatne panele ścienne, które można estetycznie łączyć z kamieniem naturalnym albo tynkami.
Drewno nie tylko nadaje pomieszczeniom ciepła i elegancji, ale także korzystnie wpływa na ich izolacyjność akustyczną i termoizolację.
Drewno egzotyczne nadaje się nawet do wnętrz wilgotnych.
To rozwiązanie nie należy do tanich i jest też dość trudne w samodzielnej realizacji.
Można jeszcze dodać, że coraz większym powodzeniem cieszą się okładziny korkowe o naprawdę świetnych parametrach użytkowych, które również dają niebanalny widok i są przyjazne dla alergików.
Okładzina kamienna, z cegły i płytki klinkierowe
To materiały kojarzące się głównie z dekorowaniem ścian elewacyjnych, jednak coraz częściej stosowane we wnętrzach.
Cegła czy płytki klinkierowe idealnie pasują do pomieszczeń o charakterze industrialnym i minimalistycznym, z kolei kamień nadaje wnętrzom wyjątkowej elegancji i pomaga wprowadzić klimat śródziemnomorski.
Nie są to pomysły tanie, ale warte rozważenia ze względu na trwałość i oryginalny wygląd.
Beton i szkło
Jak już mowa o coraz modniejszych wnętrzach minimalistycznych i industrialnych, to nie można nie wspomnieć o jeszcze jednej formie wykańczania ścian polegającej na pozostawieniu fragmentu albo całej ściany bez konkretnego wykończenia.
Takie ściany są wykonane z betonu, a pomieszczenia wyróżnia niezwykła prostota, wręcz surowość.
Ciekawy efekt daje również zastosowanie szkła, które zazwyczaj zastępuje tradycyjne płytki ceramiczne w łazience lub kuchni.
Do wyboru jest szkło przezroczyste bądź barwione na masie.
Okładzina ceramiczna
Płytki ceramiczne najczęściej stosuje się w pomieszczeniach o podwyższonej wilgotności ze względu na ich wodoodporność oraz łatwość utrzymania w czystości.
Kreowanie odpowiedniego charakteru wnętrza jest możliwe, ponieważ oferta rynkowa płytek jest praktycznie nieograniczona w zakresie rozmiarów, faktur i kolorów.
Niektóre osoby decydują się na samodzielne ich położenie, ale trzeba mieć trochę wprawy, aby było prosto i równo.
Tynki dekoracyjne
Na koniec warto wspomnieć o ostatnim hicie w wykańczaniu ścian, a jest nim zastosowanie tynków dekoracyjnych, które można wykonać samodzielnie.
Wyróżniają się dobrą odpornością na działanie wilgoci, promieni słonecznych i zmiennych temperatur.
Tynk mozaikowy składa się z naturalnego kruszywa zmieszanego z masą żywiczą i jest dostępny w bogatej gamie kolorystycznej.
Z kolei tynk strukturalny daje możliwości stworzenia unikatowych wzorów i motywów dekoracyjnych. Najpopularniejsze tego typu tynki to trawertyn oraz stiuk.
Tynk japoński jest nowoczesną masą tynkarską nadającą wnętrzom wyjątkowej elegancji i szczególnie pięknie się prezentuje w pomieszczeniach w stylu nowoczesnym.
Do jego nałożenia potrzebny będzie pistolet natryskowy.
Można także zastosować tynk strukturalny zacierany, który daje powierzchniom różnorodną, wielobarwną fakturę.
Jak widać, możliwości wyboru mamy naprawdę sporo, więc należy dobrze się zastanowić, jaki efekt chcemy osiągnąć i ile pieniędzy możemy przeznaczyć na wykończenie ścian.