Boazeria: rodzaje, ceny, montaż i odnawianie boazerii w domu

Jeszcze kilkadziesiąt lat temu boazeria drewniana była jednym z najpopularniejszych sposobów na ozdobienie ścian w polskim domu. Można ją było spotkać w niemal każdym mieszkaniu – bez względu na metraż, charakter czy zasobność portfeli jego właścicieli. Ta najbardziej znana okładzina ścienna w większości przypadków składała się z wąskich (około dziesięciocentymetrowych) desek, które były układane pionowo. Niewielkie przestrzenie pomiędzy drewnianymi listwami z jednej strony umożliwiały drewnu pracę, ale z drugiej – wpływały na mniejszą estetykę całej ściany. Jednak pomimo tego boazeria drewniana zawsze była synonimem zamożności i luksusu – na co niemały wpływ miała jej dość wysoka cena. Z czasem ten rodzaj wykończenia przestał cieszyć się tak dużym zainteresowaniem i przeszedł do lamusa. Jednym z powodów był fakt, iż dla wielu osób kojarzył się on z czasami PRL – u i tak powszechną wtedy nijakością w urządzaniu wnętrz. Poza tym pojawiło się wiele innych możliwości ozdabiania ścian, które wypierały tradycyjną boazerię.

Od kilku lat można zaobserwować renesans boazerii. Co jednak warte podkreślenia – dzisiaj ma ona wiele nowych i niezwykle oryginalnych wcieleń, które pozwalają stworzyć bardzo interesujące wnętrze. Boazeria drewniana we współczesnym wydaniu pasuje nie tylko do tradycyjnych wnętrz urządzonych w stylu klasycznym, ale także do wnętrz w stylu skandynawskim, wnętrz rustykalnych czy nawet wnętrz industrialnych. Tak naprawdę okładzina z drewna może zostać wykorzystana na różnorodny sposób – wszystko zależy od inwencji, rodzaju materiału i sposobu położenia.

Boazeria

Polskie słowo “boazeria” pochodzi od francuskiego “boiserie“, co w dosłownym tłumaczeniu oznacza “obłożenie drewnem”.

Jednak termin ten może być nieco mylący – zwłaszcza w dzisiejszych czasach, gdzie współczesna boazeria jest wykonywana nie tylko z tradycyjnego drewna z którego można zrobić np boazerię sosnową, ale także z:

• PCV,
• płyty MDF,
• korka,
• paneli ściennych.

Każdy z tych rodzajów okładziny ściennej ma swoje niewątpliwe zalety i może być wykorzystany w niemal każdym pomieszczeniu – od kuchni, poprzez korytarz czy salon, aż do łazienki.

Boazeria drewniana

Boazeria drewniana to wciąż najpopularniejsza odmiana tego rodzaju okładziny. Do jej produkcji wykorzystuje się niemal każdy rodzaj drewna – w zależności od upodobań i inwencji artystycznej.

Wybierając konkretny rodzaj materiału warto pamiętać o tym, iż naturalny surowiec (jakim jest drewno) może pod wpływem wilgoci lub temperatury ulegać pewnym odkształceniom.

Dlatego też warto w tym przypadku wybierać panele boazeryjne charakteryzujące się wysoką stabilnością. Polecana jest zwłaszcza boazeria drewniana z jesiona, dębu, czy bardzo popularne w ostatnim czasie drewno egzotyczne (między innymi merbau lub iroko).

Nowoczesna boazeria PCV

Praktyczną alternatywą dla boazerii drewnianej jest boazeria PCV, którą można montować nie tylko na ścianach, ale także na suficie.

Jej największą zaletą jest duża odporność na wszelkie odkształcenia – i to nawet w długim okresie czasu.

Dodatkowo boazeria PCV doskonale radzi sobie z wilgocią i jest łatwa do utrzymania w czystości (w większości przypadków wystarczy wilgotna gąbka, którą można usunąć niemal wszystkie zabrudzenia).

Nie bez znaczenia jest także fakt, iż współczesny rynek tego rodzaju okładzin ściennych oferuje niezwykle duży wybór – boazeria PCV jest dostępna w wielu kolorach oraz wzorach (na przykład kwiatowych, ornamentowych bądź imitujących naturalne drewno).

Dzięki tak dużej różnorodności jej możliwości aranżacyjne są bardzo urozmaicone.

Boazeria MDF

Ciekawym rodzajem boazerii jest boazeria z MDF, która jest wykonywana ze specjalnych płyt pokrywanych dekoracyjną folią.

Taki rodzaj produkcji zapewnia okładzinie ochronę przed zabrudzeniami i wilgocią.

Jednak co warte podkreślenia – boazeria ta sprawdzi się przede wszystkim w aranżacji wnętrz pomieszczeń suchych, takich jak korytarz bądź salon.

Podobnie jak boazeria PCV także i boazeria MDF są na rynku dostępne w wielu wariantach – co pozwala na dopasowanie do różnorodnych aranżacji wnętrz, pomieszczeń, w zależności od ich charakteru i stylu, jak i indywidualnego gustu właściciela.

I chociaż boazeria z MDF-u jest tworzona z bardzo nowoczesnych materiałów, to jednak charakteryzuje się ponadczasową i nieprzemijalną elegancją.

Ciepła boazeria korkowa

Boazeria korkowa to jeszcze niezbyt popularna wersja okładziny ściennej.

A szkoda, bo ten rodzaj boazerii wyróżnia się nie tylko ciekawą strukturą korka i ciepłą kolorystyką, ale także właściwościami wyciszającymi.

Co więcej – korek to materiał ekologiczny, którego cechą wyróżniającą jest stabilizacja temperatury w pomieszczeniu.

Boazeria korkowa składa się z bardzo cienkich paneli (nie grubszych niż pięć milimetrów), które są woskowane bądź lakierowane – co wpływa na zwiększenie ich odporności na zabrudzenia i wilgoć. Zastosowanie tego rodzaju boazerii w aranżacji wnętrz ma coraz więcej zwolenników i z roku na rok zyskuje na popularności.

Klasyczna boazeria angielska

Ciekawą i wartą zainteresowania odmianą tradycyjnej boazerii jest boazeria angielska.

Boazeria angielska (chociaż doceniony w Polsce stosunkowo niedawno) wcale nie jest niczym nowym – boazeria angielska była już znana w XVIII wieku, gdzie głównym przeznaczeniem boazerii angielskiej było ocieplanie ścian.

Dzisiaj boazeria angielska to popularny element wystroju i dekoracji wnętrz. Boazeria angielska pozwala nadać pomieszczeniu wyjątkowy styl.

Jednak ten rodzaj boazerii angielskiej (pomimo dużej uniwersalności) nie będzie pasował do każdego wnętrza – dlatego to gdzie boazeria angielska zostanie zamontowana należy dobrze przemyśleć.

Jednak zastosowanie boazerii angielskiej nie ogranicza się jedynie do wnętrz klasycznych – równie dobrze boazeria angielska będzie wyglądać w eleganckim salonie, prestiżowym gabinecie, nietuzinkowej łazience, praktycznym holu bądź nowoczesnym korytarzu.

Wysoka uniwersalność boazerii angielskiej jest spowodowana w głównej mierze różnorodnością materiałów, z których jest produkowana.

Boazeria angielska może być wykonana nie tylko z drewna (najczęściej dębowego) – dostępna jest także boazeria angielska boazeria z płyty PCV lub MDF, polistyrenu bądź sklejki.

Dodatkowo dostępne są też panele fornirowane, które można polakierować lakierami w dowolnym kolorze, pomalować farbami kryjącymi lub okleić specjalnymi okleinami.

Wszystkie te zabiegi mają na celu podnieść wytrzymałość boazerii angielskiej.

Najbardziej klasyczna boazeria angielska występuje w tradycyjnej bieli, co sprawia, iż pasuje do większości wnętrz i sprawdzi w wielu pomieszczeniach.

Cechą charakterystyczną boazerii angielskiej jest jej sposób montowania – po pierwsze panele boazerii angielskiej mierzą około jednego metra, a po drugie są montowane nie na całej powierzchni ścian (od podłogi po sufit), a jedynie do pewnej wysokości.

Ich zamontowanie jest stosunkowo proste i w większości przypadków opiera się na zastosowaniu kleju bądź wkrętów.

Cały proces sprowadza się do umieszczenia paneli w listwie przypodłogowej, przytwierdzenia ich do ściany i wykończenia górnej powierzchni (na przykład ozdobnym cokołem).

Przy jej układaniu warto pamiętać o tym, iż ściany muszą być idealnie równe i proste – w przeciwnym razie montaż boazerii angielskiej może okazać się niemożliwy.

Dodatkowo nie wolno pominąć niezwykle istotnej kwestii – jeśli boazeria brytyjska ma znaleźć się w pomieszczeniach wilgotnych obowiązkową czynnością jest jej odpowiednie zabezpieczenie przed niekorzystnymi czynnikami.

Zalety i wady boazerii

Boazeria to ten rodzaj okładziny ściennej, który dla wielu kojarzy się z reliktem przeszłości.

Dlatego tak wiele osób zdecydowało się wyeliminować boazerię drewnianą z domowych przestrzeni.

Jednak nowoczesna boazeria znacznie różni się od tej sprzed trzydziestu bądź czterdziestu lat.

Jej producenci oferują nie tylko wielość wzorów czy kolorów, ale także wysoką jakość materiałów i wykonania. Przykładowo można zdecydować się na boazerię drewnianą w stylu skandynawskim w pastelowych kolorach.

Dlatego też boazeria wraca do łask i znów zaczyna cieszyć się sporą popularnością. Na taki stan rzeczy spory wpływ ma fakt, że boazerię wyróżnia wiele zalet.

Do największych zalet boazerii można zaliczyć:

• dobra izolacja akustyczna, która pozwala uchronić się przed dźwiękami i hałasami dobiegającymi z mieszkania sąsiada (szczególnego znaczenia nabiera to w blokach i budynkach wielorodzinnych),
• utrzymywanie ciepła w pomieszczeniu (co w pośredni sposób wpływa na wysokość rachunków za ogrzewanie),
• trwałość (dobrze położone na ścienia i zabezpieczone deski mogą cieszyć mieszkańców przez naprawdę długi okres czasu; dodatkowo ściana pokryta taką okładziną nie brudzi się, nie kruszy i nie wymaga zbyt częstego odświeżania),
• uniwersalność (pasuje do większości pomieszczeń – salonu, holu, sypialni, kuchni, garderoby czy pokoju dziecięcego),
• możliwość zastosowania zarówno w klasycznej, jak i bardziej nowoczesnej aranżacji wnętrz,
• możliwość montażu zarówno w pomieszczeniach suchych, jak i tych narażonych na wilgoć (w przypadku drugiego rozwiązania trzeba wybrać drewno właściwego gatunku i odpowiednio je zabezpieczyć),
• możliwość łączenia różnych gatunków drewna, także drzew iglastych czy drewna egzotycznego.

Równie istotną zaletą boazerii jest fakt, iż jej położenie na ścianach przynosi efekt ocieplenia – dzięki czemu pomieszczenie staje się bardziej przytulne i komfortowe.

Wielość zalet boazerii wcale nie oznacza, iż ten rodzaj okładziny ściennej jest zupełnie pozbawiony wad.

Boazeria – tak jak większość materiałów – posiada także pewne minusy.

Jednym z nich jest sam montaż, który nie należy do łatwych i tanich.

Dlatego decydując się na ten rodzaj wykończenia warto wszystko przemyśleć – tym bardziej, iż wymiana bądź demontaż desek w perspektywie roku lub dwóch lat będzie czynnością całkowicie nieopłacalną.

Dodatkowo – o czym także nie wolno zapominać – boazeria wymaga pewnego umiaru.

Jej nadmiar może przytłaczać pomieszczenie i sprawiać, iż będzie się wydawało dużo mniejsze, niż jest w rzeczywistości.

Poza tym drewno to wymagający materiał, który musi być odpowiednio zabezpieczony i przygotowany do montażu.

Warto też przemyśleć wykorzystanie ściennych desek w pomieszczeniu z kominkiem – ten materiał jest bardzo łatwopalny, co powoduje duże ryzyko zapalenia.

Ile kosztuje położenie boazerii?

Wiele osób rozważających położenie boazerii z drewna na ściany zadaje sobie pytanie – ile kosztuje takie wykończenie wnętrz za metr bieżący?

W tym przypadku nie ma jednoznacznej odpowiedzi, gdyż wszystko zależy od rodzaju zastosowanego materiału i dodatków oraz od kosztu robocizny.

Nie ulega wątpliwości, iż ceny mogą być bardzo zróżnicowane – od kilkuset złotych do nawet kilku tysięcy za metr kwadratowy pokrycia ściany boazerią.

Najwięcej trzeba wydać na drewno, stosunkowo mniej kosztuje okładzina ze sklejki bądź płyty MDF.

Dodatkowo należy doliczyć koszt zakupu listew przypodłogowych i wieńczących górę, kleju bądź wkrętów, a także – lakieru, impregnatu do drewna bądź folii.

Pewną oszczędnością może być samodzielne ułożenie boazerii z drewna (oszczędza się koszty wydane na ekipę remontową), jednak – co warto podkreślić – czynności tego typu wymagają niemałych umiejętności.

W niektórych przypadkach lepiej zdecydować się na fachowców, gdyż późniejsze poprawki lub nawet całkowita wymiana okładzin może znacząco nadwyrężyć domowy budżet.

Nie ulega wątpliwości, iż całościowy koszt położenia boazerii z drewna jest znacznie wyższy niż malowanie ścian bądź tapetowanie ścian, ale uzyskany efekt może w znaczący sposób wynagrodzić poniesione koszty.

Jak montować boazerię?

Zamontowanie boazerii jest czasochłonne – wie o tym każdy, kto chociaż raz próbował w taki sposób ozdobić ścianę wnętrza.

Ułożenie desek składa się z kilku podstawowych kroków, do których należy zaliczyć:

• przygotowanie konstrukcji nośnej (jest to swego rodzaju ruszt składający się z drewnianych listew, które powinny być montowane pod kątem prostym pod boazerią),
• malowanie desek (o ile chce się zmienić kolor desek składających się na boazerię),
• montowanie desek (można to zrobić przy użyciu wkrętów, gwoździ lub klamer mocujących).

Ostatnią czynnością przy montażu boazerii jest umieszczenie listew wykończeniowych, które powinny być dobrane i dopasowane do położonych na ścianie desek.

Jak odnowić zniszczoną boazerię?

Boazeria przeżywa swój renesans – widać to w niemal wszystkich trendach aranżacyjnych. Dlatego nie dziwi fakt, iż boazerią coraz częściej zainteresowani są właściciele polskich domach.

Co warte podkreślenia – w niektórych mieszkaniach wciąż można się ze spotkać starą i mocno zużytą boazerią, która niestety nie prezentuje się zbyt estetycznie.

Zrywanie starej i kładzenie nowej boazerii najczęściej wiąże się ze sporymi kosztami, na które wiele gospodarstw domowych po prostu nie może sobie pozwolić. Jednak przy odrobinie wysiłku można nadać zużytej boazerii nowego charakteru, dzięki czemu wnętrza ulegną szybkiej metamorfozie.

To ciekawe i praktyczne rozwiązanie – zwłaszcza biorąc pod uwagę fakt, iż drewniane wykończenie ścian znów zaczyna cieszyć się popularnością.

Aby osiągnąć upragniony efekt wystarczy zainwestować w lakier, wosk lub farbę i poświęcić tym czynnościom trochę wolnego czasu.

Najbardziej czasochłonną czynnością w odnawianiu boazerii jest przygotowanie jej do zabiegów odświeżających.

W tym przypadku okładzinę należy wyszlifować – i to nie tylko same deski z drewna, ale również wszystkie widoczne wgłębienia.

Czynność szlifowania należy rozpocząć od papieru ściernego o najgrubszym uziarnieniu i stopniowo zmieniać go do takiego, który charakteryzuje się coraz niższą gradacją. Czynność ta jest niestety pracochłonna i niestety mocno brudząca, dlatego wiele osób oczyszcza ściany z drewna szlifierką mimośrodową. Ale dopiero po jej wykonaniu deski są gotowe do dalszych czynności.

Efekt końcowy można osiągnąć w różnorodny sposób – deski mogą być polakierowane lub powoskowane.

Ciekawym rozwiązaniem jest zastosowanie farby – i to w dowolnym kolorze. Tutaj należy pamiętać o podstawowej zasadzie – farba powinna być nałożona równomiernie i najlepiej dwukrotnie aby była odporna na uszkodzenia mechaniczne.

Metod na odnowienie starej boazerii jest naprawdę sporo – wszystko zależy od indywidualnego gustu, charakteru pomieszczenia i możliwości finansowych.

Jednak zastosowanie konkretnego sposobu odnawiania ściany z drewna warto przeanalizować i przemyśleć. Dlaczego? Otóż zabiegi lakierowania i woskowania są nieodwracalne.

Wykonana na ścianie wnętrza boazeria największą popularnością cieszyła się w latach osiemdziesiątych XX wieku. Wtedy to ozdabiała niemal każdy polski dom. I chociaż jej wykonanie i wykończenie nie zawsze charakteryzowało się największą estetyką, to jednak była symbolem prestiżu.

Potem jej znaczenie zmalało, a dla wielu stała się reliktem przeszłości.

Jednak historia pokazuje, iż wiele dawnych trendów powraca do łask projektantów. Podobnie jest z boazerią, która dzisiaj przeżywa swój swoisty come back.

Na jej popularność wpływa wiele cech – uniwersalność, trwałość, elegancki wygląd, nawiązanie do natury czy walory dekoracyjne.

Równie istotnym plusem jest możliwość zastosowania jej w aranżacji wnętrz we wielu odmianach, wzorach czy kolorach.

To wszystko sprawia, iż deska boazeryjna to rozwiązanie idealne i może być wykorzystana zarówno we wnętrzach typowo klasycznych, jak i bardziej nowoczesnych. Oczywiście nie jest to materiał dla każdego – deska boazeryjna posiada zarówno swoich zwolenników, jak i przeciwników.