Zaprawa murarska i tynkarska: rodzaje, cena, murowanie [krok po kroku]

Trudno o bardziej popularny od zapraw materiał budowlany. Niezależnie od ich przeznaczenia, rola przez nie pełniona ogranicza się do związania i uzyskania odpowiedniej przyczepności względem innych powierzchni. Na tym etapie jakiekolwiek podobieństwa jednak się kończą. Zwłaszcza, że produkty różnią się wieloma parametrami, składami chemicznymi i szeregiem innych czynników.

W poniższym artykule opiszemy dwie najważniejsze formy i rodzaje zapraw. Zaprawa murarska i zaprawa tynkarska – bo o nie chodzi – to materiały z którymi każdy miał chyba do czynienia. Z poniższego artykułu dowiesz się, że samo obejście z danym tworzywem to za mało, by dogłębnie poznać jego specyfikę, funkcjonowanie i właściwości fizykochemiczne.

Co to jest zaprawa murarska?

Zaprawa murarska jest mieszaniną wody, cementu (materiału wiążącego) i drobnego kruszywa, czyli najczęściej piasku, lub żwiru.

Na rynku można znaleźć zaprawy gotowe, do których wystarczy nalać wody. Niestety, wielu producentów tych rozwiązań bardzo wysoko ceni sobie “usługę” dosypania skądinąd ciężkiego kruszywa.

Tym samym, gotowa zaprawa murarska jest czasem po prostu nieopłacalna. Zwłaszcza, jeśli mamy do czynienia z szerokim zakresem murowania ścian, własnoręcznie przygotowanie zaprawy murarskie będą lepszym rozwiązaniem.

Klasyczna zaprawa murarska, wytwarzana na miejscu budowy domu, bywa nazywana zaprawą zwykłą. Jej rolą jest wytworzenie sił spoistych pomiędzy murowanymi elementami.

Stąd też przygotowanie zaprawy murarskiej pociąga za sobą konieczność wprowadzenia do mieszanki cementu i wody piasku (żwiru), dzięki któremu zwiększa się przyczepność zaprawy. Oczywiście sama zaprawa murarska to nie wszystko.

Istotna jest również odpowiednia technika wznoszenia ścian, która zakłada, że rozmiar spoiny pomiędzy dwiema np. sąsiadującymi ze sobą cegłami, musi wynosić od 3 mm do 20 mm. W przeciwnym razie, murowana w ten sposób konstrukcja straci swą trwałość.

Zaprawa murarska parametry

Zaprawa murarska do wznoszenia ścian posiada co najmniej kilka parametrów, na które w szczególny sposób warto zwrócić uwagę. Pewnie wielu Czytelników zwraca w tym przypadku uwagę na jakość cementu i jego siłę wiążącą. To jednak nie wszystko. Cóż nam daje nawet najlepiej wiążąca zaprawa, skoro może nie być ona odporna na działanie wody? A jeśli charakteryzuje się ona wysoką wodoodpornością, to kto nas może zapewnić, że połączenia pomiędzy zaprawą a elementami muru będą tak samo szczelne? Dlatego każdy inwestor musi zwracać uwagę na wszystkie parametry zaprawy murarskiej. Oprócz wyżej wymienionych, jest jeszcze parę innych, którymi charakteryzują się zaprawy murarskie.

Czym jest zaprawa tynkarska?

Zaprawa tynkarska to materiał budowlany, który wykorzystuje się do wykańczania ścian jedno i trójwarstwowych a także – w szczególnych wypadkach – do ich renowacji. Zaprawę można też stosować w celu przygotowania podłoża pod kolejne warstwy tynku, np. grubowarstwową pod cienkowarstwową. Podobnie jak w przypadku zapraw murarskich, zaprawy tynkarskie można sporządzić bezpośrednio w miejscu pracy, bądź też kupić gotowe mieszanki. Paradoksalnie, w przeciwieństwie do zapraw murarskich, warto wybrać zaprawę gotową. Trudno bowiem precyzyjnie dozować poszczególne składniki tynku (zwłaszcza o bardzo skomplikowanej strukturze), bezpośrednio na placu budowy. O przewadze tynków gotowych, świadczy również to, że ich jakość jest monitorowana laboratoryjnie.

Wyróżniamy następujące rodzaje tynków

Tynki cementowe

Tynki cementowe charakteryzują się dość wytrzymałą strukturą, stąd też często wykorzystuje się je do tynkowania cokołów i przegród zewnętrznych. Doskonale znoszą one działanie wilgoci, wiatru i mechanicznych oddziaływań zewnętrznych. Zdarza się też, że kładzie się je jako warstwy podtynkowe pod tynki cementowo – wapienne.

Tynki cementowo – wapienne

To rozwiązania charakteryzujące się stosunkowo łatwą techniką nakładania i dość dobrą przyczepnością. Niestety, posiadają one nieco mniejszą odporność niż “cementówki” (dotyczy również wilgoci). Nałożenie tynku cementowo – wapiennego, wiąże się również z koniecznością malowania tak przygotowanej powierzchni za pomocą farb fasadowych.

Tynki wapienne

To rozwiązania stosowane stosunkowo rzadko (zwłaszcza przy renowacji zabytków). Mają one jednak szereg zalet, z których najważniejszą jest wysoka odporność na działanie grzybów i pleśni.

Zaprawa tynkarska parametry

Zaprawa murarska i zaprawa tynkarska – zastosowanie

Zaprawa murarska

Zaprawy murarskie stosuje się przede wszystkim do murowania ścian a także ich regeneracji w przypadku wystąpienia uszkodzeń ich dotychczasowej struktury. Dzięki nim można też stawiać konstrukcje architektoniczne budowane z innych niż cegła materiałów, to jest pustaków ceramicznych a także bloków betonowych i gazobetonowych. Do zastosowań domowych, wykorzystuje się najczęściej workowaną zaprawę murarską. Stworzenie z jej pomocą np, fragmentu wybetonowanego elementu nie będzie problemem. Nawet jeśli parametry uzyskanej w ten sposób zaprawy nie będą idealne, to jednak ze względu na jej zastosowanie, nie spowoduje to podwyższonego ryzyka dla bezpieczeństwa osób i mienia.

Zaprawy gotowe posiadają bardziej specjalistyczne zastosowania. Często dostarcza się je bezpośrednio na miejsce budowy domu za pomocą odpowiednich samochodów – betoniarek. Wykorzystuje się je przeważnie do betonowania fundamentów, gdzie istotne jest odpowiednie rozmieszanie zaprawy i nadanie jej optymalnej konsystencji.

Zaprawa tynkarska

Zaprawy tynkarskie stosuje się przede wszystkim do nakładania tynków, z wykorzystaniem metod zależnych od rodzaju podłoża i zastosowanego tynku. Za pomocą zaprawy tynkarskiej możemy też regenerować powierzchnię ścian. Do tego celu stosuje się jednak tynki grubowarstwowe (około 5 mm), których grubość pozwala na zakrycie drobnych mankamentów elewacji. W trakcie tynkowania wielowarstwowego, zaprawa tynkarska jest wykorzystywana jako podłoże dla kolejnych, tym razem cienkowarstwowych struktur tynkarskich. W niektórych przypadkach, mamy do czynienia z bardzo zaawansowanymi rodzajami tynków, których zastosowanie jest stricte dekoracyjne. Składają się one ze standardowych substancji spajających, ale też z wielu dodatków, zwłaszcza w postaci kosztownych kruszyw. Przy stosowaniu zapraw tynkarskich, warto zwrócić uwagę na podłoże, na które będą one narzucane a także na strukturę spoiny. Tak, spoina murarska również powinna być tutaj uwzględniona. Co ważne, podstawową, obowiązującą zasadą, jest obowiązek nakładania tynków, których wiązanie będzie słabsze od spoistości podłoża. Nowoczesne budownictwo wymaga zastosowania specjalistycznych form tynków. W większości przypadków, konstrukcje budynków ocieplonych charakteryzują się dość gładką powierzchnią, na której trudno utrzymać ciężkie tynki. W takich sytuacjach o wiele lepszym rozwiązaniem są lekkie produkty, pod które powinno stosować się dodatkową, pojedynczą lub podwójną, warstwę gruntu.

Zaprawa murarska cena

Cena zaprawy murarskiej zależna jest od wielu czynników. W poniższym zestawieniu, uwzględnimy możliwie najwięcej z nich. Za standardową zaprawę murarską do betonu komórkowego, eliminującą mostki termiczne i zabezpieczającą podłoże przed oddziaływaniem wody i mrozu, zapłacimy około 15 zł. Masa jednego opakowania takiej zaprawy wynosi 25 kg.

Jeśli uwzględnimy, że jej wydajność to około 5 kilogramów na metr kwadratowy, okaże się, że za jej pomocą możemy wymurować mniej więcej 5 m2. Przy założeniu, że ściana ma 100 metrów kwadratowych powierzchni, łączny koszt samej zaprawy wyniesie około 300 zł. Za zwykłą zaprawę murarską, przeznaczoną do większości cegieł i bloczków betonowych, zapłacimy znacznie mniej, bo około 10 zł. Za tą cenę otrzymujemy takie samo opakowanie materiału (25 kg). Należy też zwrócić uwagę, że jej zużycie jest zdecydowanie mniejsze i sięga około 2 kilogramów na metr kwadratowy. Oznacza to, że murowanie nią ściany o powierzchni 100 metrów kwadratowych, uszczupli nasz portfel o zaledwie 80 zł.

Dla porównania, za produkt o podobnych właściwościach, wyprodukowany przez jedną z renomowanych polskich firm, możemy zapłacić aż dwukrotnie więcej.

Jedynym “plusem” będzie w tym przypadku zmniejszone zużycie zaprawy, które wyniesie zaledwie 1.5 kilograma na metr kwadratowy. Najwięcej zapłacimy jednak za grafitową zaprawę murarską. Do najważniejszych korzyści wynikających z jej zastosowania, należą zwiększona odporność na powstawanie wykwitów, poprawiona przyczepność i pełna paroprzepuszczalność. Należy zwrócić uwagę również na dużą prostotę nakładania zaprawy, która ma ogromne znaczenie w kontekście długotrwałego murowania. Niestety – tak jak wspomnieliśmy wcześniej – zaprawa taka jest stosunkowo droga. Jej 25 – kilogramowe opakowanie kosztuje 30 zł.

Zaprawa tynkarska cena

Koszt otynkowania metra kwadratowego ściany, zależy przede wszystkim od technologii nałożenia a także od wykorzystywanego do tego celu materiału.

Nałożenie tynku maszynowego na ścianę o powierzchni 1 metra kwadratowego, będzie nas kosztować:

• W przypadku tynku gipsowego, około 15 – 20 zł (z materiałem będzie to 21 – 28 zł).
• W przypadku tynku cementowo – wapiennego, analogiczna usługa będzie kosztować 16 – 22 zł (z materiałem będzie to 25 – 32 zł).
• W przypadku tynku gipsowego, koszt wytynkowania 1 metra kwadratowego będzie wynosił 15 – 20 zł (z materiałem będzie to 21 – 28 zł). Podobną kwotę zapłacimy za nałożenie analogicznego tynku gipsowego metodą ręczną.

Koszt nałożenia np. tynku akrylowego jest zdecydowanie wyższy. Składa się na niego koszt specjalnego, dedykowanego preparatu służącego do zagruntowania ścian pod tynk akrylowy. Jego wydajność to około 5 metrów kwadratowych za opakowanie, co oznacza, że trzeba będzie wydać na niego około 15 zł za sztukę. Oczywiście to nie wszystkie wydatki. Tynki akrylowe są przechowywane w opakowaniach o pojemności około 10 kilogramów. Charakteryzują się one dość dużym zużyciem, co oznacza, że na metr kwadratowy trzeba będzie wykorzystać około 3 kilogramów materiału. Jedno takie 10 – kilogramowe opakowanie, które wystarczy nam na nieco ponad 3 m2 powierzchni, kosztuje około 50 – 60 złotych. Oczywiście do tej kwoty trzeba będzie doliczyć również robociznę, której wartość może sięgnąć około połowy tej wartości.

Jak murować – instrukcja krok po kroku

Murowanie ścian wydaje się procesem prostym i relatywnie krótkotrwałym.

Poniżej przedstawiamy najważniejsze zasady, dotyczące tej skądinąd skomplikowanej czynności.

1. Analiza układu ścian. Proces murowania należy rozpocząć od dokładnej analizy układu ścian. Warto wybierać pomiędzy wieloma różnymi metodami murowania, ponieważ każda z nich oferuje różne korzyści. Zazwyczaj klasyczna ściana nie składa się już z jednego rzędu cegieł/pustaków. Niemniej, odpowiednie parametry termoizolacyjne można uzyskać również i w takich konstrukcjach o ile są one wybudowane z betonu komórkowego, lub też ceramiki poryzowanej. Najlepszym rozwiązaniem będzie jednak wymurowanie ściany dwuwarstwowej, która będzie składać się z jednego rzędu cegieł i dodatkowej warstwy ocieplenia. Są one o wiele tańsze niż np. ściany trójwarstwowe (pustaki, lub bloczki + warstwa ocieplenia + elewacja).
2. Wybór odpowiedniej zaprawy. Do murowania warto wybrać tradycyjną cementową zaprawę murarską, która składa się z cementu, wody i oczywiście piasku. Jej właściwości są dostosowane do specyfiki ścian zewnętrznych, co oznacza, że doskonale znosi ona ściskanie, mróz i wilgoć. Opcjonalnie może też być zastosowana mająca odpowiednie właściwości zaprawa cementowo – wapienna. Gotowa zaprawa murarska cementowo wapienna charakteryzuje się jeszcze lepszą plastycznością i znacznie lepiej przewodzi ciepło. Wykorzystuje się ją zwłaszcza wtedy, gdy chcemy murować ściany z pustaków ceramicznych, kamienia, bądź cegieł za pomocą tak zwanej grubej spoiny.
3. Zabezpieczenie ścian przed wilgocią. Gdy cała “strategia” murowania zostanie przez nas dokładnie przemyślana, kolejnym krokiem będzie odpowiednie zabezpieczenie powierzchni przed działaniem wilgoci. Polega ono na dokładnym zabezpieczeniu budowanej ściany przez specjalną folię izolacyjną, którą montuje się na styku z fundamentem. Dopiero gdy ściana będzie odpowiednio odizolowana od podłoża, będzie można zacząć ją murować.
4. Kładziemy pierwszą warstwę. Pierwsza warstwa cegły powinna być ułożona na zaprawie cementowej, która dzięki swojej odporności na oddziaływania zewnętrzne, będzie dla całości stanowić odpowiednie podparcie. Grubość zaprawy murarskiej nie powinna być większa niż 3 mm, ale mniejsza niż 2 cm. Etap ten pozwoli również optymalnie wyrównać poziom fundamentów.
5. Narożniki. Następnym krokiem będzie stworzenie narożników domu. Najlepiej, jeśli murarz rozpocznie ich murowanie od ułożenia charakterystycznej piramidy, składającej się z co najmniej trzech warstw cegieł. Gdy pozostałe warstwy ścian osiągną “szczyt” piramidy, narożnik powinien być murowany od nowa według tych samych zasad.
6. Murowanie pierwszego poziomu ściany. Gdy już narożniki będą gotowe, konieczne jest zawieszenie pomiędzy nimi specjalnego sznurka, dzięki któremu wybudowana w ten sposób ściana będzie równa. Opcjonalnie można też wykorzystać poziomicę laserową. Wcześniej mówiliśmy o konieczności wymurowania grubej warstwy zaprawy murarskiej. Będzie ona nam potrzebna do ewentualnego wyrównania reszty cegieł.
7. Murowanie kolejnych warstw ścian. Po zastygnięciu zaprawy cementowej, można przystąpić do dalszych prac. Kolejne warstwy cegieł należy stosować w momencie, gdy w poprzednich spoina z zaprawy murarskiej będzie odpowiednio utwardzona. Dzięki temu mamy pewność, że poszczególne rzędy cegieł nie odkształcą się np. na wskutek oddziaływania masy kolejnych, wyższych rzędów. Warto też pamiętać o tym, by spoina zaprawy murarskiej pomiędzy poszczególnymi cegłami nie była zbyt gruba. Do ich murowania zwykle wykorzystuje się zaprawę murarską cementowo – wapienną, której przewodność cieplna jest relatywnie wysoka. Oznacza to, że zbyt grube spoiny z zaprawy murarskiej mogą doprowadzić do powstawania mostków termicznych, wpływających niekorzystnie na energooszczędną charakterystykę domu. Na tym etapie warto pamiętać jeszcze o jednej ważnej rzeczy a mianowicie o… młotku. Za pomocą zwykłego, koniecznie gumowego młotka, możemy dobijać poszczególne warstwy cegieł, bez ryzyka ich stopniowego zniszczenia.
8. Murowanie okien. Po ułożeniu kilku warstw cegieł, przychodzi moment ułożenia otworów okiennych. W tym celu, konieczne trzeba dokładnie przeanalizować projekt domu, gdyż to w nim znajdują się informacje dotyczące każdego z nich. Dom powinien być wymurowany tak (o ile projekt nie zakłada inaczej), by wszystkie górne krawędzie okien znajdujących się na tym samym poziomie, umiejscowione były na tej samej wysokości. Bardzo ważne jest, aby do murowania okien nie stosować elementów przycinanych, których konstrukcja jest nieco słabsza.
9. Wiązanie ścian. Nie należy zapominać o tym, by murowane ściany były odpowiednio wiązane. Przez tą mało znaną nazwę, rozumiemy układ cegieł, w którym elementy znajdujące się poziom wyżej, są przesunięte w stosunku do elementów umiejscowionych na niższym poziomie o około 0.4 swojej długości. Takie rozmieszczenie cegieł, gwarantuje nam ustabilizowanie ścian i stworzenie z nich trwałej, jednolitej konstrukcji.

Podsumowanie

Podsumowując, zaprawa murarska i zaprawa tynkarska, to dwa różne bardzo popularne materiały, których właściwości i specyfika nakładania, mają – w pewnym stopniu – cechy zbieżne ze sobą.