Ocieplenie domu od wewnątrz: materiały, koszt ocieplenia ścian

Ocieplanie budynków zazwyczaj wykonuje się na ścianach zewnętrznych, jednak czasami istnieje konieczność ocieplenia od wewnątrz, mimo że tę formę powszechnie uznaje się za bardziej ryzykowną. Na pewno należy dobrze przygotować się do prac i przede wszystkim zastosować odpowiednie materiały do ocieplenia ścian.

Kiedy stosuje się ocieplenie domu od wewnątrz?

Ściany bez odpowiedniej warstwy termoizolacyjnej mogą łatwo przemarzać i dotyczy to zwłaszcza starych budynków, które powstawały zgodnie z innymi normami. Zbyt niska temperatura zewnętrznych ścian powoduje spore straty ciepła i może prowadzić do rozwoju pleśni i grzybów.

Problem zazwyczaj rozwiązuje się poprzez ocieplanie ścian zewnętrznych i taka metoda jest zgodnie uznawana za najkorzystniejszą, ale przy zachowaniu wyjątkowej ostrożności można też zastosować ocieplenie ścian od wewnątrz. Trzeba mieć jednak świadomość trudności i wysokiego stopnia skomplikowania takiego ocieplania ścian.

Ocieplanie ścian od wewnątrz stosuje się w kilku przypadkach.

Przede wszystkim kiedy chodzi o zachowanie elewacji domu w niezmienionym stanie, kiedy budynek ma wartość zabytkową ze względu na zastosowanie ciekawego materiału wykończeniowego, a zwłaszcza cegły klinkierowej bądź okładziny kamiennej (nie chodzi jedynie o budynki objęte nadzorem konserwatorskim). Źle byłoby zniszczyć fasadę, która pięknie wyróżnia się spośród wielu innych.

Ocieplenie ścian od wewnątrz bywa również czasami konieczne przy zabudowie szeregowej, bliźniaczej, czy w budynku wielorodzinnym, kiedy właściciele pozostałych części nie wyrażają zgody na wykonanie ocieplenia całości budynku.

Podobna sytuacja dotyczy domów, w których właściciel ma prawo jedynie do jakiejś ich części, np. piętra i współwłaściciel nie przejawia ochoty ocieplenia całości od zewnątrz.

Kwestia może dotyczyć mieszkańców zabudowy wielorodzinnej, jeżeli wspólnota mieszkaniowa albo spółdzielnia nie ma zamiaru polepszyć warunków termoizolacyjnych budynku aby uniknąć mostków termicznych.

Nie wolno zapominać, że sposób ocieplania ścian wewnętrznych w dużej mierze zależy od tego, z jakiego materiału zostały one wykonane. Różnice wynikają ze stopnia paroprzepuszczalności ściany i dlatego trochę inaczej należy postępować przy ścianach z cegły klinkierowej bądź kamienia w stosunku do ścian z muru pruskiego, bali lub gliny.

Ocieplenie wewnętrzne powoduje zmniejszenie przestrzeni użytkowej, więc należy dobrze rozważyć, jaki materiał wykorzystać do ocieplenia ścian.

Problemy przy ociepleniu wyłącznie części budynku

Duże problemy pojawiają się przy ocieplaniu domu od środka jedynie części domu np. w budynkach bliźniaczych i szeregowych, ponieważ ze względów technicznych ciężko zaizolować prawidłowo ściany i stropy bez zrywania warstw podłogowych, a ponadto nie ma się żadnego wpływu na izolację przegród w tych pomieszczeniach, które nie są własnością osób wykonujących ocieplenie.

Wszystkie obliczenia cieplne przeprowadza się dla całego budynku, więc ocieplenie ścian niektórych pomieszczeń powoduje inne rozłożenie parametrów cieplno-wilgotnościowych w ścianie, która sąsiaduje z pomieszczeniem nieocieplonym. Błędy projektowe mogą skutkować pojawieniem się pleśni lub grzybów w sąsiednim pomieszczeniu.

Trzeba również pamiętać, że termoizolacja ściany zewnętrznej w domu bliźniaczym nie podniesie znacząco komfortu cieplnego, kiedy w pokoju nieocieplonym utrzymywana będzie dużo niższa temperatura, gdyż straty ciepła przez ścianę pomiędzy mieszkaniami okazują się zbyt duże.

Dobry projekt to podstawa

Ocieplanie budynku od wewnątrz jest na tyle trudnym procesem, że wymaga sporządzenia dobrej jakości projektu przez doświadczonego architekta. Musi to być osoba wyśmienicie znająca się na fizyce budowli, a więc najlepiej architekt specjalizujący się w projektowaniu domów energooszczędnych, audytor energetyczny bądź ekspert od materiałów izolacyjnych. Tak naprawdę każdy budynek będzie wymagał podejścia indywidualnego i precyzyjnego sprawdzenia czy nie nastąpi kondensacja pary wewnątrz ocieplanej przegrody. Tylko fachowiec może wykonać projekt ocieplenia wewnętrznego, w którym znajdą się konkretne ustalenia dotyczące ograniczenia destrukcyjnego wpływu pary wodnej oraz eliminacji mostków termicznych.

Błędy projektowe skutkują wykraplaniem się wody na ścianach, co prowadzi do rozwoju, szkodliwych dla zdrowia domowników, pleśni i grzybów.

Ograniczanie mostków termicznych

Przy ocieplaniu wewnętrznym praktycznie nie ma możliwości całkowitego uniknięcia mostków termicznych, ponieważ należałoby zagwarantować ciągłość izolacji, a więc ocieplić nie tylko ściany, ale również stropy i podłogi.

Wiązałoby się to z koniecznością przeniesienia wszystkich instalacji, a jednocześnie zaizolowania ich przejść przez stropy.

Najczęściej stosuje się rozwiązania mające na celu ograniczenie mostków termicznych i dlatego oprócz ściany izoluje się również wszystkie przylegające do niej przegrody na szerokość 60-100 cm. Chodzi o strop zarówno nad, jak i pod pomieszczeniem, a także przegrody prostopadłe do ściany zewnętrznej.

Bardzo istotne jest, aby nie montować izolacji pod kątem 90° w przypadku połączenia pomiędzy ścianą zewnętrzną a prostopadłą do niej wewnętrzną ścianą. Może to sprawiać pewne problemy wykonawcze i dlatego pracę najlepiej zlecić fachowcom.

Niekiedy też nakleja się na ścianie prostopadłej specjalne kliny z materiału termoizolacyjnego, które mają około 20 mm grubości i 200 mm długości, bądź montuje kątownik metalowy w narożach o grubości 5 mm oraz długości 50 mm.

Ten sposób stosuje się, kiedy nie ociepla się ścian prostopadłych do ściany zewnętrznej, jednak trzeba zwrócić uwagę na fakt, iż jedynie doprowadza się do korzystniejszego rozkładu temperatury, natomiast nie likwiduje się całkowicie mostka termicznego.

Co ważne, źle wykonane połączenia ścian ze stropami, styku ścian zewnętrznych z wewnętrznymi ścianami nośnymi czy też miejsca osadzenia drzwi i okien mogą skutkować powstaniem tak dużej ilości mostków termicznych, że praktycznie zniweluje się pozytywne efekty ocieplenia.

Ochrona przed wilgocią

Ściany ocieplane od wewnątrz muszą zostać odpowiednio zabezpieczone przed wilgocią. W tym celu należy zastosować paroizolację z właściwie dopasowanym współczynnikiem oporu dyfuzyjnego, co zapobiegnie przenikaniu pary wodnej z wnętrza domu do środka przegrody. Folią paroizolacyjną dokładnie pokrywa materiał termoizolacyjny, pamiętając zarazem o szczelnym połączeniu jej brzegów specjalnym klejem bądź taśmą dwustronnie klejącą. Nie wolno też zapominać o oklejeniu ościeży okiennych. Przy wyborze folii paroizolacyjnej trzeba uwzględnić jej parametry przepuszczalności pary wodnej do właściwości zastosowanego materiału ocieplającego, ponieważ są zauważalne różnice we współczynniku oporu dyfuzyjnego. Kwestie związane z paroizolacyjnością przy tego typu ocieplaniu ścian okazują się niezwykle ważne z powodu zaburzenia tradycyjnego układu warstw przegrody, w którym najwyższy opór wykazuje pierwszy materiał od wewnątrz.

Materiały termoizolacyjne stosowane do ocieplania domu od wewnątrz

Decyzja o wyborze odpowiedniego materiału termoizolacyjnego powinna zostać poprzedzona dokładnym rozeznaniem w dostępnych możliwościach, ponieważ nie każdy materiał ocieplający będzie się nadawał i każdy ma inne właściwości termoizolacyjne. Na pewno należy wybierać taki materiał, który nie tylko w dużej mierze poprawi warunki termoizolacyjne w domu, ale także zapobiegnie zjawiskom sprzyjającym rozwojowi bardzo niekorzystnych dla zdrowia grzybów i pleśni.

Niezwykle ważna okazuje się wartość współczynnika przewodzenia ciepła, ale także umożliwienie stworzenia odpowiedniego mikroklimatu wewnątrz pomieszczeń. Znaczenie ma również dobra odporność mechaniczna, aby nie dochodziło do szybkich uszkodzeń warstwy izolacyjnej. Bardzo istotne będzie też zwrócenie uwagi na grubość materiału.

Ocieplenie mieszkania od wewnątrz płytami styropianowymi czy od wewnątrz wełną mineralną zabiera sporo przestrzeni, co ma szczególne znaczenie przy niewielkich wnętrzach. Dlatego warto decydować się na produkty ocieplające o zmniejszonej grubości o dobrych właściwości termoizolacyjnych, które zapewnią dobrą izolacyjność, ale jednocześnie nie wpłyną aż tak mocno na wielkość ocieplanego pomieszczenia. Takie materiały mogą też okazać się nieodzowne w przypadku ocieplania dość newralgicznych miejsc, w których nie będzie udało się zmieścić tradycyjnej izolacji. Bez względu na ostateczny wybór materiału, to jeszcze przed przystąpieniem do właściwych prac konieczne będzie usunięcie wszelkiego typu zbędnych elementów, które mogłyby przeszkadzać, a nawet uniemożliwiać pracę.

Chodzi tutaj o:

• grzejniki,
• gwoździe,
• kołki,
• półki.

Jeżeli pozostaną jakieś otwory, to muszą zostać zaszpachlowane. Zanim zabierzemy się za ocieplanie ścian od wewnątrz bardzo ważne, aby starannie oczyścić całą powierzchnię ścian z zanieczyszczeń, czyli resztek tynku bądź farby.

Wełna mineralna do ocieplenia ścian wewnętrznych

Ocieplanie ścian od wewnątrz wełną mineralną to dość tradycyjna forma i często stosowana, która do minimum ogranicza wszelkie mokre prace. Trzeba jednak przygotować dużo czasu, gdyż takie ocieplanie ścian jest raczej pracochłonne.

Jeśli chcemy osiągnąć odpowiedni komfort cieplny musimy wziąć pod uwagę, że termoizolacja z wełny mineralnej oznacza spore straty powierzchni mieszkalnej, nawet jak wybierze się wełnę z najniższym współczynnikiem przewodzenia ciepła, co oznacza mniejszą grubość warstwy izolacyjnej. Cena jednego metra kwadratowego wełny mineralnej kształtuje się na poziomie 50-80 zł.

Pierwszym krokiem będzie wykonanie odpowiedniego stelaża z poziomych i pionowych profili aluminiowych, metalowych bądź drewnianych. Te ostatnie dużo gorzej przewodzą ciepło, więc będą najbardziej odpowiednie. Trzeba pamiętać o pozostawieniu przestrzeni co najmniej 2 cm od powierzchni muru, co pozwala zapobiec zawilgoceniu materiału izolacyjnego.

Stelaż na początku montuje się na ścianie głównej z oknem i zaczyna się od przymocowania profili poziomych, które przytwierdza się zarówno do podłogi, jak i sufitu. Z kolei profile pionowe montuje się pomiędzy poziomymi uwzględniając przy tym szerokość płyt z wełny mineralnej.

Kiedy stelaż jest gotowy, można przystąpić do wypełniania go wewnątrz płytami wełny. Należy to uczynić bardzo dokładnie wciskając poszczególne płyty pomiędzy profile. Wełna mineralna jest na tyle sprężysta, że nie powinno być większych problemów z precyzyjnym wypełnieniem wszystkich przestrzeni.

Kolejny etap polega na nałożeniu folii paroizolacyjnej, dzięki czemu w dużym stopniu zmniejsza się przenikanie pary wodnej z wnętrza do warstwy wełny i tym samym ogranicza się ryzyko skraplania się pary na powierzchni zewnętrznej ściany.

Folia musi być nałożona bardzo szczelnie i z zapasem, a do podłogi, sufitu i ściany należy ją mocno przymocować, najlepiej taśmą dwustronną, ewentualnie specjalnym klejem.

Folia paroizolacyjna powinna się charakteryzować wysokim oporem dyfuzyjnym Sd ≥ 100 m.

Ścianę zaleca się wykończyć płytami gipsowo-kartonowymi.

Trzeba tylko zwrócić uwagę, aby w jednej linii nie znalazły się poziome łączenia płyt.

Podobnie wygląda praca przy ścianie sąsiedniej, z tym że stelaż wystarczy na jej fragmencie i będzie to 60-100 cm.

Nie wolno zapominać o połączeniu naddatku folii ze ściany z oknem z folią zlokalizowaną na ścianie sąsiadującej.

Na koniec wystarczy ściany otynkować i pomalować na dowolny kolor.

Styropian lub polistyren ekstrudowany do ocieplenia ścian wewnętrznych

W tym przypadku nie ma potrzeby zastosowania folii paroizolacyjnej, ponieważ te materiały wyróżniają się bardzo dużym oporem dyfuzyjnym i w zasadzie nie przepuszczają pary wodnej.

Płyty ze styropianu bądź polistyrenu ekstrudowanego nakłada się bezpośrednio na ścianę i mocuje za pomocą kleju, który musi pokrywać całą powierzchnię płyt.

Najlepsze będą płyty z krawędziami frezowanymi, ponieważ łatwo je połączyć na zakład i jest zachowana idealna szczelność.

W przypadku prostych krawędzi trzeba je osłonić taśmą samoprzylepną.

Na koniec układa się tynki cienkowarstwowe i można ściany pomalować.

Przebieg prac jest zbliżony do tego z wykorzystaniem wełny mineralnej, ale szybszy, ponieważ nie stosuje się folii i nie ma potrzeby robienia rusztu.

To opcja najkorzystniejsza cenowo, gdyż wykonanie jednego metra kwadratowego oznacza wydatek rzędu 10-40 zł.

Warto podkreślić, że zarówno wełna mineralna, jak i styropian stwarzają pewne zagrożenie pojawienia się pleśni i grzybów.

Szczególnie styropian może powodować zawilgocenie ścian, ponieważ dość skutecznie odcina ścianę od powietrza ciepłego wewnątrz pomieszczenia.

Jeżeli ściany zewnętrzne są zimne i zastosuje się ocieplenie od wewnątrz, to może pojawić się problem, ponieważ ściana zewnętrzna będzie miała jeszcze niższą temperaturą, a tym samym trudno będzie “wyparować” parze wodnej osadzającej się na ścianie.

W konsekwencji wystąpi zawilgocenie termoizolacji i mogą się pojawić wykwity na ścianach.

Na pewno warto zwrócić uwagę, aby dobrze działała wentylacja, co przynajmniej częściowo zniweluje problem.

Jedynie wydajna wentylacja zmniejszy ilość wykroplonej pary wodnej i zapobiegnie rozwojowi szkodliwych mikroorganizmów.

Jednakże, właśnie z powodu tego ryzyka coraz więcej osób decyduje się na inne materiały do ocieplenia domu od wewnątrz.

Beton komórkowy

Bloczki z betonu komórkowego, które wykorzystuje się do ocieplenia domu wewnątrz różnią się od tych stosowanych do wznoszenia ścian jednowarstwowych i mają gęstość mniejszą niż 115 kg/m³, natomiast ich grubość wynosi 50-200 mm.

Te najgrubsze dają oczywiście najlepsze parametry termoizolacyjne, ale straty powierzchni są wtedy naprawdę dość spore.

Przy małej powierzchni nie byłby to z pewnością optymalny wybór.

Beton komórkowy jest materiałem lekkim i niezwykle łatwym w obróbce, więc praca trwa szybko i nie sprawia większych problemów, tym bardziej że na 1 m² ocieplenia potrzeba około 4 bloczków gazobetonu.

Warto podkreślić, że ze względu na wysoką przepuszczalność pary wodnej betonu komórkowego, a jednocześnie dużą zdolność do szybkiego przesychania nie ma potrzeby pokrywania go folią paroizolacyjną, co jeszcze bardziej usprawnia pracę.

Materiał ten wykazuje również najwyższą klasę odporności ogniowej A1 i właściwości antygrzybiczne.

1. Montaż bloczków wiąże się z koniecznością prowadzenia prac mokrych i zaczyna się od przygotowania zaprawy murarsko-tynkarskiej według instrukcji producenta.
2. Kiedy zaprawa uzyska jednolitą, gęstą konsystencję, należy ją równomiernie nanieść na całą powierzchnię płyty. Najlepiej to uczynić pacą zębatą. Warto pamiętać, ze grubość tej warstwy wiążącej powinna mieć około 8-10 mm.
3. Płytę następnie przykłada się do ściany z zachowaniem około trzy centymetrowego odstępu i powoli dociska do właściwego miejsca.
4. Pierwszy bloczek należy umiejscowić na styku podłogi i narożnika ściany z oknem.
5. W celu wyeliminowania mostków termicznych należy dokleić też płyty przynajmniej na fragmencie sufitu, np. na szerokość bloczka. Nie ma potrzeby kołkowania i sama zaprawa wystarczy, aby beton komórkowy mocno trzymał się zarówno ściany, jak i sufitu.
6. Przy narożnikach zazwyczaj trzeba przyciąć bloczki i najprościej to zrobić przy użyciu piły mechanicznej bądź widłowej.
7. Jeżeli pojawią się jakiekolwiek nierówności, to za pomocą specjalnej pacy do szlifowania należy je wyrównać.
8. Ostatnim etapem będzie zaszpachlowanie całości zaprawą na grubość około 5 mm i zatopienie w niej siatki zbrojącej z włókna szklanego, co zapobiega powstawaniu pęknięć na powierzchni.
9. Potem można jeszcze raz zeszlifować całość i dokładnie ją wyrównać, a kiedy zaprawa przeschnie przystępuje się do malowania czy też tapetowania. Niektórzy jeszcze przed malowaniem decydują się na położenie gładzi gipsowej.

Płyty 600 x 390 mm i grubości 50 mm oznaczają wydatek około 70 zł/m².

Do tego dochodzi jeszcze cena zaprawy, siatki i robocizny. Fachowcy zazwyczaj biorą 30–50 zł/m².

Maty izolacyjne lub masy szpachlowe

To dość nowe produkty na rynku.

Giętkie maty izolacyjne są zbudowane z cząsteczek krzemionki, które słabo przewodzą ciepło, a tym samym świetnie izolują.

Można spotkać się też z terminem aerożel.

Oprócz formy mat dostępne są również specjalne masy szpachlowe do nakładania za pomocą wałka na ścianę albo w postaci preparatu nakładanego metodą wtryskową.

Bardzo dużą zaletą tego rozwiązania jest cienka warstwa, więc termoizolacja nie zajmuje dużej przestrzeni mieszkania.

Aerożel wyróżnia się małą gęstością i dobrą stabilnością temperaturową.

Nie tylko w dużym stopniu poprawia mikroklimat w pomieszczeniu, ale także zapobiega rozwojowi grzybów i pleśni.

Co ważne, przy zastosowaniu tej technologii znikają problemy z powstawaniem mostków termicznych.

Dzięki aerożelom można zlikwidować nawet istniejące mostki.

Największy problem związany jest z wysoką ceną.

Litr masy, który wystarcza na pokrycie jednego metra kwadratowego powierzchni oznacza wydatek rzędu 60-70 zł, z kolei gotowe maty z aerożelem kosztują 150-200 zł/m².