Panele podłogowe: cena, rodzaje i montaż paneli [krok po kroku]

Kilkanaście lat temu panele podłogowe nie były dobrym wyborem ze względu na sztuczny wygląd, nietrwałość oraz ograniczony asortyment wzorów. Obecnie wiele zmieniło się w tej kwestii i panele podłogowe cieszą się dużą popularnością wśród wybierających materiał na podłogę. Na co zwrócić uwagę przy zakupie?

Panele podłogowe cena

Przy zakupie wiele osób będzie zwracać uwagę na cenę, a ta może zaskoczyć, ponieważ koszt dość podobnych na pierwszy rzut oka paneli niejednokrotnie mocno się różni. Warto sobie uświadomić, że na cenę ma wpływ kilka aspektów niezwykle ważnych z punktu widzenia użyteczności, ale także estetyki.

Na ostateczny koszt mają wpływ:

• klasa użyteczności,
• klasa ścieralności,
• grubość,
• struktura paneli.

Istotny okazuje się również sposób montażu.

Klasy użyteczności

Ten parametr informujący o rodzaju budynku oraz intensywności użytkowania podłogi jest najważniejszy i zarazem najmocniej wpływa na cenę.

Producenci stosują sześć klas użyteczności i określają je poprzez liczby:

• 21,
• 22,
• 23,
• 31,
• 32,
• 33.

Pierwsza z cyfr oznacza rodzaj pomieszczenia. Cyfra 2 to tanie panele podłogowe przeznaczone do pomieszczeń mieszkalnych, natomiast cyfra 3 to panele podłogowe do budynków użyteczności publicznej i one muszą wyróżniać się większą trwałością i wytrzymałością na uszkodzenia ze względu na wzmożony ruch osób w butach. W razie deszczu bądź śniegu pod podeszwami zawsze zostanie trochę błota czy piasku, a wtedy łatwo o zniszczenie podłogi. Z kolei druga z cyfr informuje o stopniu intensywności użytkowania danej podłogi. Oczywiście do pomieszczeń o najwyższym natężeniu ruchu należy wybierać panele podłogowe mające cyfrę 3.

Panele podłogowe klasy ścieralności

To drugi bardzo ważny parametr paneli, a im wyższa klasa ścieralności górnej warstwy, tym lepsza trwałość produktu – panele podłogowe są bardziej odporne na ścieranie. Klasy ustala się na podstawie testu Tabera polegającego na wyliczeniu liczby obrotów próbki danej podłogi wokół specjalnego paska z papierem ściernym do czasu pojawienia się pierwszych uszkodzeń w warstwie wierzchniej. Można powiedzieć, że to znaczne przyspieszenie codziennego użytkowania podłogi. Generalnie wyróżnia się pięć klas; klasa ścieralności oznaczona jest symbolem AC. Obecnie już raczej nie spotyka się innego symbolu, czyli W. Tanie panele podłogowe o najniższej klasie ścieralności (najmniej odporne), a więc AC1 już nie występują w ofercie handlowej, nawet te w klasie ścieralności AC2 zdarzają się sporadycznie. W mieszkaniach zazwyczaj wykorzystuje się panele o klasie ścieralności AC3 lub klasie ścieralności AC4, natomiast AC5 jeszcze bardziej odporne na ścieranie stosuje się głównie w budynkach publicznych, aczkolwiek nic nie stoi na przeszkodzie (poza wyższą ceną), aby je zastosować do każdego wnętrza. Co ciekawe, niektórzy producenci decydują się na panele podłogowe o jeszcze wyższych klasach ścieralności, czyli AC6 i AC7, jednak więcej w tym zwykłego chwytu marketingowego niż rzeczywistych korzyści. Ten efekt uzyskuje się poprzez dodanie domieszki minerału stosowanego w papierze ściernym, czyli korundu. Owszem, dzięki temu odporność paneli na ścieranie i duże natężeniu ruchu tym samym wzrasta, ale zarazem w dużej mierze spada ich elastyczność i panele laminowane stają się kruche. W codziennym użytkowaniu może to skutkować dużo mniejszą odpornością na uderzenia. Przy zakupie należy zwrócić uwagę na warunki gwarancji, ponieważ czasami dana klasa ścieralności dotyczy jedynie części środkowej i nie obejmuje kilkumilimetrowej strefy wokół ich brzegu. Ma to związek ze specyfiką paneli, które w miejscach łączenia wykazują wyższą wrażliwość na zawilgocenie mogące powodować spęcznienie płyty stanowiącej ich bazę. Kiedy brzegi podniosą się, to zdecydowanie szybciej dochodzi do ich wytarcia. Wszystko zależy od gęstości płyty, a zależność jest prosta: panele laminowane są tym odporniejsze na zawilgocenie, im mają większą gęstość. Warto zaznaczyć, że każde opakowanie musi mieć podaną klasę ścieralności.

Klasa ścieralności i użyteczności są określane według normy unijnej EN 13329 określającej dokładnie metodę wykonania badań, aby ustalić odporność na ścieranie i uderzenia, obciążenia meblami, na odbarwienia pod wpływem działania promieni słonecznych, na powstawanie plam czy też na popiół z papierosa.

Ważne są również inne aspekty, jak:

• nasiąkliwość,
• ich klasa niepalności,
• akustyka.

Grubość

Najczęściej stosowana grubość wynosi 8 mm, ale w ofercie rynkowej zdarzają się produkty mające od 6 do 15 mm. Warto wybierać te grubsze, które charakteryzują się większą stabilnością i lepszą odpornością na wszelkiego typu odkształcenia, więc posłużą w dobrym stanie znacznie dłużej. Oczywiście ma to też przełożenie na cenę.

Struktura

Kolejna kwestia wpływająca na cenę, ale również na estetykę. Najtańsze będą te mające powierzchnię całkowicie gładką i są przeznaczone do pomieszczeń mało użytkowanych. Kiedy pojawiają się określone struktury, to automatycznie cena wzrasta. Największą popularnością cieszą się tanie panele podłogowe o strukturze drewna, które charakteryzują się niejednolitą i ryflowaną powierzchnią. Dostępne są także panele o strukturze synchronicznej, w której tłoczenia pokrywają się ze słojami, bądź dobre panele podłogowe o strukturze handscraped przypominającej wygląd surowego drewna naturalnego. Im bardziej skomplikowana struktura, tym wyższy koszt.

System montażu

Obecnie najczęściej wybiera się panele podłogowe w technologii zatrzaskowej, które montuje się niezwykle szybko, bez użycia kleju i można to uczynić nawet samodzielnie. Niektórzy uważają, że największą zaletą tego typu paneli jest możliwość ich rozbierania i ponownego układania, jednak trudno się z tą opinią tak do końca zgodzić, ponieważ panele mają tendencję do wypaczania i raczej ciężko ponownie je po latach ułożyć, aby udało się zachować stuprocentową szczelność. Panele klejone mają lepszą izolacyjność akustyczną, ale przy ich układaniu konieczna jest wiedza i pewne doświadczenie, gdyż łatwo doprowadzić do powstania wybrzuszeń oraz niezbyt dobrej szczelności.

Kolorystyka paneli podłogowych

Kolorystyka ma znaczenie w kontekście estetyki pomieszczenia. Jasne barwy idealnie rozświetlą wnętrze, więc świetnie nadają się tam, gdzie jest problem z dostatecznym nasłonecznieniem. Ponadto mogą wprowadzać w dobry nastrój i dlatego warto je położyć w pokoju dziecięcym bądź jadalni. Z kolei ciemne odcienie działają uspokajająco i wyciszająco. Dobrze zaprezentują się w sypialni, ale także w gabinecie. Pięknie będą też wyglądać w dużym salonie, natomiast raczej należy unikać ciemnych podłóg w niewielkich pomieszczeniach z małymi oknami. Znaczący jest również styl, w jakim zostaje urządzone dane pomieszczenie. Styl skandynawski albo minimalistyczni idealnie podkreślą podłogi jasne, najlepiej nawet w odcieniach bieli bądź szarości. Z kolei styl kolonialny wymaga ciemnej podłogi, najlepiej ze wzorami imitującymi egzotyczne gatunki drewna. Ciemniejsze barwy świetnie też sprawdzają się w stylu klasycznym.

Zalety paneli podłogowych

• Niska cena. Ich największym walorem jest niewątpliwie możliwość uzyskania całkiem ładnej podłogi za niezbyt wygórowaną cenę. Oczywiście w ofercie producentów można znaleźć propozycje równie drogie, co podłoga drewniana, ale najtańsze panele kosztują około 20 zł/m2. Z kolei przy panelach drewnianych trzeba liczyć się z wydatkiem minimum 60 zł/m2, a czasami drewno na posadzki kosztuje do 150 zł za metr kwadratowy.
• Szybki i łatwy montaż. Oczywiście to dotyczy paneli montowanych jako podłoga pływająca, kiedy nie potrzeba ani kleju, ani specjalistycznych narzędzi, ani nawet doświadczenia w układaniu na podłogę. Paneli na podłogę nie trzeba też cyklinować i lakierować i po położeniu od razu nadają się do użycia.
• Nadają się na ogrzewanie podłogowe. Dobre panele podłogowe można stosować praktycznie na każdą podłogę i na ogrzewaniu podłogowym, aczkolwiek przy zakupie należy zorientować się czy rzeczywiście producent uwzględnia montaż na ogrzewanie podłogowe. Paneli podłogowych z grubą warstwą drewna albo wykonanych z grabu, brzozy, klonu bądź buku nie będzie można wykorzystać przy tego typu ogrzewaniu. Najlepsze okazują się panele podłogowe z drewna egzotycznego. Z kolei większość paneli laminowanych nadaje się wyłącznie na ogrzewanie wodne i tylko z nielicznych możesz skorzystać do ogrzewania elektrycznego.
• Łatwe w czyszczeniu. Chociaż taka podłoga dość mocno przyciąga brud i kurz, to panele podłogowe nie sprawiają większych problemów przy czyszczeniu. Przede wszystkim nie wymagają specjalnych zabiegów konserwacyjnych i pielęgnacyjnych, których raczej trudno uniknąć przy podłodze drewnianej. Wystarczy je tylko przetrzeć lekko zwilżoną szmatką.
• Duża ilość kolorów i wzorów. Panele podłogowe w niczym nie przypominają tych sprzed kilkunastu lat i ich walory estetyczne są coraz większe. Łatwo można dopasować panele podłogowe do różnych stylów wnętrz i swojego gustu. Jeśli rodzaj podłogi na to pozwala mogą zastąpić płytki ceramiczne.

Wady paneli podłogowych

• Mocno się elektryzują. Właściciele podłóg z paneli podłogowych często narzekają na dość szybkie ich brudzenie i faktycznie panele podłogowe bardzo mocno przyciągają cząsteczki kurzu, a także sierść zwierząt. Jeżeli ktoś nie przepada za częstym sprzątaniem, to powinien rozważyć inny rodzaj podłóg.
• Mniej trwałe od parkietu. To, że panele podłogowe są mniej trwałe od parkietu wynika głównie z braku możliwości odnowienia poprzez cyklinowanie i lakierowanie. Nie dotyczy to jedynie najgrubszych paneli drewnianych, które zostały położone na klej. W innym przypadku podłogę należy po prostu wymienić.
• Kiepska izolacja akustyczna. Głośność jest jednym z czynników zniechęcających do ich zakupu. Panele łatwo przenoszą odgłos kroków, ponieważ mają twardą powierzchnię i zwartą budowę. W celu zminimalizowania tego efektu trzeba je montować na gładkim podłożu, a dodatkowo zastosować odpowiedni podkład wygłuszający. Najczęściej wykorzystuje się podkład korkowy bądź specjalną gąbkę wygłuszającą. W tym przypadku również znaczenie ma sposób montażu i podłoga pływająca zawsze będzie bardziej akustyczna.
• Duża nasiąkliwość. Większość nie nadaje się do pomieszczeń wilgotnych ze względu na znikomą odporność na wilgoć. Wyjątkiem będą winylowe panele podłogowe do kuchni albo panele podłogowe z drewna egzotycznego.
• Podłoga zimna i twarda. Niektórzy zwracają też uwagę na niezbyt przyjemną twardość oraz wrażenie zimna. Panele na pewno nie są tak przyjemne w dotyku jak drewno.

Wybór paneli podłogowych

Wszystkie panele podłogowe są zbudowane z kilku warstw różniących się zastosowanym materiałem, które nadają im stosowne właściwości.

Panele podłogowe laminowane

Zbudowane są z czterech warstw, które łączy się w wysokiej temperaturze pod ciśnieniem. Warstwę spodnią stanowi laminat bądź wzmocniony papier i ta część eliminuje powierzchniowe naprężenia i zapewnia stabilność kształtu całego panelu.

Kolejną warstwę nośną tworzy zazwyczaj płyta HDF, natomiast w gorszych jakościowo modelach występuje płyta MDF albo płyta wiórowa. To od jej grubości oraz jakości zależy ostateczna trwałość produktu i to ona odpowiada za przenoszenie wszelkich obciążeń. Warstwa dekoracyjna składa się z cienkiego laminatu z nadrukowanym wzorem, który nadaje właściwy wygląd panelom.

Wzory mogą przypominać nie tylko drewniane deski, ale także płytki ceramiczne lub kamienne, więc możliwości aranżacyjnych z wykorzystaniem paneli laminowanych jest naprawdę sporo. Ostatnia warstwa ma charakter ochronny i zabezpiecza przed szybkim ścieraniem, promieniowaniem UV, środkami chemicznymi i wysoką temperaturą, a jest wykonana z termoutwardzalnej żywicy melaminowej bądź substancji mineralnej z korundem.

Panele podłogowe drewniane

Panele tego typu mogą zostać zrobione z różnych gatunków naturalnego drewna i ma to wpływ na ich wytrzymałość oraz odporność na wgniecenia, zarysowania i wilgoć. Kluczowe znaczenie w tym względzie ma warstwa wierzchnia z drewna.

Największą miękkością charakteryzują się:

• jodła,
• sosna,
• świerk,
• olcha,
• brzoza.

Takich materiałów lepiej nie stosować w pomieszczeniach, w których chodzi się w butach i są często użytkowane.

Trochę lepszą twardość mają panele z takich gatunków drewna jak:

• dąb,
• jesion,
• grab,
• klon,
• gatunki egzotyczne:
  • teak,
  • iroko,
  • wenge,
  • jatoba.

Najtwardsze są panele z merbau, badi czy też padouka. Drewno z wierzchniej warstwy zazwyczaj jest fabrycznie lakierowane albo olejowane, co chroni panele przed ścieraniem oraz zabrudzeniem. Nie ma natomiast żadnego wpływu na twardość podłogi.

Dostępne są również panele niewykończone, ale wtedy należy je samodzielnie pokryć warstwą ochronną. Pod tą częścią dekoracyjną znajduje się twarda płyta drewnopochodna HDF bądź deszczułki z naturalnego drewna litego iglastego ułożone prostopadle w celu uzyskania lepszej sztywności. Warstwę spodnią tworzy zaś sklejka drewniana. Przy zakupie na pewno warto sprawdzić grubość warstwy wierzchniej, która może mieć od 2 do 4 milimetrów. To ma znaczenie przy renowacji podłogi, ponieważ tylko te najgrubsze panele nadają się do cyklinowania. Warto też pamiętać, że panele drewniane należy odpowiednio pielęgnować i po jakimś czasie wymagają ponownego lakierowania albo olejowania.

Panele podłogowe winylowe

Panele winylowe to ciekawa alternatywa dla paneli drewnianych i laminowanych. Spodnią część stanowi korek świetnie wytłumiający odgłosy kroków i gwarantujący dobrą izolację termiczną. Czasami też stosuje się włókna szklane. Nad nią jest nośna płyta HDF, a warstwa wierzchnia jest dekorem pokrytym odpornym na ścieranie przezroczystym PVC.

Panele winylowe nie tylko są zdecydowanie cichsze od laminowanych, ale także bardziej ciepłe i miękkie w dotyku oraz mają właściwości antypoślizgowe. Ich niewrażliwość na wilgoć sprawia, że z powodzeniem można stosować panele podłogowe do kuchni i do łazienki. Panele podłogowe winylowe wyróżniają się interesującymi wzorami i mogą przypominać praktycznie każdy inny materiał, a nawet mieć wzory 3D.

Na rynku dostępne są panele winylowe, które nadają się do ogrzewania podłogowego. Panele winylowe są łatwe w układaniu, a ponadto nie przyciągają kurzu. Przy układaniu należy pamiętać o perfekcyjnym wygładzeniu powierzchni. Nie ma też żadnych problemów z ich czyszczeniem. Panele winylowe kosztują podobnie do paneli drewnianych i najtańsze panele winylowe można dostać za około 60 zł/m2.

Panele podłogowe polimerowe

W tym przypadku stosuje się innowacyjne rozwiązania, jak nanotechnologia.

Polimery sprawiają, że:

• podłoga jest dość cicha,
• jest odporna na zabrudzenia,
• jest odporna działanie promieniowania UV,
• jest odporna uszkodzenia mechaniczne.

Dają również poczucie ciepła w dotyku. Cena paneli polimerowych oscyluje w granicach 50-80 zł/m2.

Montaż paneli podłogowych krok po kroku

Samodzielny montaż paneli podłogowych ze specjalnymi wpustami, w podłodze pływającej nie powinien sprawić większego problemu i dlatego wiele osób decyduje się na taki krok w ramach oszczędności. Pozwala to zaoszczędzić 15-18 zł za m2.

1. Przygotowania. Podstawą będzie instrukcja montażu, ale trzeba również zgromadzić kilka niezbędnych narzędzi. Na pewno przyda się miara, poziomica, młotek gumowy, klocek drewniany chroniący panele przy ich dobijaniu, piła do docinania oraz klocki dystansujące mające kształt klinów. Nie wolno zapominać o pozostawieniu rozciętych paczek z panelami, aby wyrównać ich temperaturę i wilgotność z otoczeniem. W innym przypadku mogą się wyginać podczas użytkowania. Powierzchnia podłogi musi zostać odpowiednio wypoziomowana, wyrównana oraz idealnie oczyszczona, aby później panele nie wybrzuszały się. Następnie należy rozplanować układ.
2. Izolacja. Na dobrze oczyszczoną powierzchnię nakłada się folię paroizolacyjną oraz podkład. Folia zabezpiecza podkład i panele przed wilgocią oraz podwyższa trwałość podłogi, a jest konieczna na wszelkiego typu sztucznych podłożach, natomiast niewskazana przy podłożu naturalnym z drewna. Układa się ją na całej powierzchni, także do wysokości około 5 cm na ścianie, pamiętając jednocześnie o zrobieniu 20 cm zakładu. Miejsca połączeń folii najlepiej zakleić taśmą i dla ułatwienia zastosować taśmę dwustronną do przyklejenia folii do podłoża. Podkład stanowi izolację akustyczną, więc lepiej z niego nie rezygnować. Jeżeli podłoże jest idealnie równe, to wystarczy, aby jego grubość miała 2-3 mm. W innym przypadku należy zdecydować się na grubsze i lepsze jakościowo podkłady. Przy ogrzewaniu podłogowym dobrze sprawdzają się cienkie podkłady mające niewielkie otwory. Najtańszym wyborem będzie tektura karbowana bądź papier falisty, ponieważ ceny zaczynają się od 1 zł za metr kwadratowy. Warto zwrócić uwagę, że oba materiały są cienkie i mają kiepskie właściwości izolacyjne, więc odgłos stukania będzie bardzo mocno słyszalny. Zdecydowanie lepiej wygłusza podkład korkowy, który wymaga wyjątkowo równego podłoża i jego cena jest wyższa, gdyż zaczyna się od 8 zł za metr kwadratowy. Innym podkładem naturalnym są eko płyty, które ze względu na grubość dochodzącą do 7 mm można je stosować nawet na lekko nierównych posadzkach. Płyty nie nadają się do pomieszczeń wilgotnych, ponieważ absorbują wilgoć. Wiele osób decyduje się na sztuczny podkład, którego nie wolno stosować na podłożach naturalnych. Bardzo popularnym wyborem jest pianka, która jednak słabo tłumi hałasy i nie przepuszcza powietrza, a poza tym nie jest zbyt żywotna. Najtańsza pianka kosztuje około 2 zł za metr kwadratowy. Lepsze są gąbki polietylenowe sprawdzające się też na nierównym podłożu i całkiem nieźle wyciszające, ale droższe. Ich koszt to minimum 5 zł/m2. Z kolei przy ogrzewaniu podłogowym zazwyczaj stosuje się trwały podkład polistyrenowy ze specjalnymi otworami, który kosztuje co najmniej 6 zł za metr kwadratowy.
3. Układanie paneli podłogowych. Montaż zaczyna się od rogu pomieszczenia układając pierwszy panel podłogowy piórem do ściany. Kolejne panele są umieszczane wzdłuż krótszego boku tego pierwszego. Następny rząd rozpoczyna się po dojściu do ściany lub drzwi, ale panele nie są układane jeden za drugim, a na zakładkę w połowie długości panelu z poprzedniego rzędu. Ma to na celu wzmocnienie całej konstrukcji. Niekiedy ostatni rząd wymaga docięcia. Zanim zacznie się ciąć, to dobrze wykonać pomiar na całej długości pomieszczenia, aby uniknąć problemu w razie krzywych ścian. Warto pamiętać, aby nowoczesne panele podłogowe nie stykały się ze ścianami i temu służy włożenie klinów dystansowych o szerokości 10-15 mm pomiędzy skrajne rzędy a ścianę.
4. Listwy przypodłogowe. Listwy przypodłogowe montuje się bezpośrednio do ściany przy podłodze pływającej przy użyciu kleju bądź kołków rozporowych i wkrętów. Oczywiście pomija się drzwi. Kołki wymagają wywiercenia dziur w ścianach na wysokości około 2 cm do paneli podłogowych i zamocowania w nich klamry. Jeszcze przed montażem listew nie wolno zapomnieć o przycięciu fragmentów folii wystających na ścianę. Na koniec należy zamaskować dylatację we wnękach drzwiowych za pomocą profili lub progu drzwiowego. Jeżeli istnieje konieczność zamaskowania szczelin wokół rur instalacyjnych, to najlepiej zastosować masę elastyczną, która jest dostępna w różnych kolorach.