Termoizolacja pir/pur są doskonałym rozwiązaniem na zwiększenie energooszczędności domu. To technologie, które są odpowiedzią na wysoko postawione wymagania w zakresie dociepleń budynków. Spełniają warunki ekologii oraz nie wpływają na środowisko, czy użytkowników budynku. W poprzednim artykule, pod tytułem “Pianka poliuretanowa” opisaliśmy zastosowanie pianki poliuretanowej w postaci natryskowej, którą również zaliczyć można do nowoczesnych termoizolacji pir/pur. Artykuł ten jest uzupełnieniem poprzedniego wpisu, ale porusza też nowe kwestie.
Producenci w swojej ofercie proponują nowoczesne płyty termoizolacyjne z zastosowaniem sztywnej pianki poliuretanowej – pur oraz pianki poliizocyjanurowej – pir. Są to produkty spełniające ścisłe normy europejskie, które stosuje się do wszelkich prac termoizolacyjnych, takich jak:
- docieplenia fundamentów,
- ocieplanie ścian,
- izolacja wieńców,
- docieplanie nadproży,
- docieplenia stropów i posadzek,
- izolacja podłóg,
- ocieplanie dachów, tarasów i balkonów.
Termoizolacja PIR i PUR – właściwości
Termoizolacja pir/pur charakteryzuje się niskim parametrem lambda o od około 0.020-0.024W/mK, co pozwala na zastosowanie cieńszej warstwy ocieplenia w porównaniu do tradycyjnych materiałów takich jak styropian, czy wełna mineralna. Dużą zaletą takiego rozwiązania jest docieplenie w istniejących budynkach, gdzie nie zawsze można zastosować izolacje cieplne na zewnątrz, a jedynym wariantem jest docieplenie od wewnątrz. Często zdarza się to w starych domach, zwłaszcza zabytkowych, czy przy kamienicach, gdzie nie można ingerować w stylowe i ozdobne elewacje. Również na poddaszach, czy na klatkach schodowych, w niedocieplonych pomieszczeniach piwnicznych, czy gospodarczych, w istniejących budynkach można z powodzeniem zamontować od wewnątrz termoizolacje pir/pur, w postaci płyt, czy pianek natryskowych. Przy odpowiedniej grubości warstwy izolacyjnej w znaczący sposób można efektywnie docieplić poszczególne elementy budynku przy niewielkiej stracie powierzchni użytkowej, czy kubatury pomieszczeń.
Przy dociepleniach zewnętrznych, w szczególności na małych, czy ciasnych działkach, lub przy nowej zabudowie istniejących budynkach, w zabudowie szeregowej, czy bliźniaczej zaoszczędzić można na grubościach ścian zewnętrznych, czy przy wspólnych ścianach pomiędzy budynkami. Już warstwa o grubości około 5-10cm zapewni optymalne warunki cieplne dla przegród, gdzie przy tradycyjnych rozwiązaniach trzeba zastosowywać minimum 15-20cm termoizolacji.
Płyty pir/pur są bardzo trwałe, wodoodporne i o wysokich parametrach ognioodporności, a ich montaż jest prosty i mało czaso i pracochłonny. Podobnie transport jest bezproblemowy, gdyż produkty te są dużo lżejsze od materiałów tradycyjnych i zapakowane są w wygodne lekkie, nieduże i podręczne paczki. Ta cecha, czyli duża ich lekkość sprawdza się w szczególności przy remoncie istniejących dachów, gdzie poszczególne warstwy więźby dachowej, czy ścian nośnych i stropów budynku, nie są dodatkowo obciążane. Przy użyciu termoizolacji pir/pur, można zmniejszyć o około 10% ciężar warstw w stosunku do ciężkich izolacji tradycyjnych.
Przy montażu produkty pir/pur nie pylą się i nie powodują także alergii.
Płyty mogą posiadać różne wykończenia wierzchniej warstwy i tak na przykład płyta wykończona bitumem idealnie sprawdza się na dachach zarówno płaskich, czy przy skosach w dociepleniu na krokwiowym. Przy dociepleniu pod krokwiowym, czy przy mało dostępnych elementach konstrukcji domu, lepszym rozwiązaniem na szczelność i ciągłość izolacji są produkty pir/pur w formie natrysku.
Płyty pir/pur, dzięki układaniu ich na pióro i wpust umożliwiają zachowanie ciągłości izolacji cieplnej poszczególnych przegród. Płyty zawierające folię aluminiową mają wyższą szczelność i są wysoko wodoodporne. Płyty poliuretanowe pokryte jednostronnie warstwą płyty gipsowo-kartonowej, gdzie pomiędzy karton-gipsem, a poliuretanem znajduje się paroizolacja wykorzystuje się do dociepleń we wnętrzach.
Pomimo jeszcze stosunkowo wysokich cen produktów pir/pur, dzięki ich właściwościom, w ostatecznym bilansie koszty wykonania dachu nie różnią się znacząco od wykonania dachu z wykorzystaniem tradycyjnej termoizolacji. Przy zastosowaniu takiego rozwiązania elementy budynku są trwałe, dobrze zabezpieczone przeciwwilgociowo oraz przeciwogniowo – w przypadku pożaru warstwa poliuretanu zwęgla się, tworząc dodatkową warstwę ochronną. Materiał nie kapie i nie spływa, co umożliwia szybką ewakuację z zagrożonego budynku.
Płyty pir posiadają jeszcze wyższe parametry ognioochronne niż pur i zapewniają w przypadku dachów najlepszą odporność ogniową t.j. 30min, co jest dość trudne do uzyskania w przypadku tradycyjnych warstw izolacyjnych. Płyty pir wykazują także wysoki stopień odporności i wytrzymałości na ściskanie, bo do około 300% , w porównaniu do tradycyjnych izolacji cieplnych. Należy również wspomnieć że materiały pir/pur wykazują dużą odporność na grzyby i pleśnie.
Poliuretan, czy płyty pir z powodzeniem stosowane są w budownictwie jednorodzinnym na całym świecie od kilkudziesięciu lat. W naszym kraju takie rozwiązanie już od kilkunastu lat ma zastosowanie w izolacjach technicznych i coraz powszechniej wykorzystywane jest przez projektantów i wykonawców przy budowie domu.
Porównanie izolacji PIR/PUR ze styropianem i wełną mineralną
W związku z wprowadzaniem coraz wyższych wymagań cieplnych dla budynków jednorodzinnych, Inwestorzy i projektanci muszą zmierzyć się na etapie projektowym, a i podczas budowy z odpowiednim doborem materiałów, czy systemów na docieplenia. Tradycyjne rozwiązania, czy materiały nie zawsze spełnią surowe wymagania dotyczące energooszczędności domu.
Energooszczędność to teraz wymóg, a nie kaprys, a dom nowo projektowany czy w budowie musi być ciepły i tani w eksploatacji. Dlatego też przy wyborze wariantów na docieplenie w szczególności należy kierować się parametrem lambda (λ), który określa przydatność produktu na ocieplenia. Im ten parametr jest niższy, tym przegrody w domu będą cieplejsze. λ to współczynnik przenikania ciepła, określa termoizolacyjność danego materiału:
- dla wełny mineralnej λ powinna wynosić od 0.035 do 0.045W/mK,
- dla styropianu typu EPS jest to λ na poziomie od 0.031 do 0.042W/mK,
- dla nowoczesnych izolacji typu PIR/PUR, λ wynosi od 0.020 do 0.024W/mK.
Te współczynniki wynikają z gęstości materiału, objętości, oraz rodzaju i zawartości gazu izolującego. W styropianach i w wełnie mineralnej wypełnieniem jest powietrze, a w PIR/PUR zazwyczaj jest to pentan lub HFC 365/227- hepta-fluoropropan – gaz wypełniający piankę w formie środka spieniającego, stosowaną do izolacji budynków.
Kolejną cechą materiałów termoizolacyjnych jest ich ciężar mający wpływ na obciążenia konstrukcji, co też w dużej mierze zależy od dobranej odpowiednio grubości warstwy dociepleniowej. I znowu im mniejsza wartość lamby, tym grubość termoizolacji może być mniejsza bez straty parametrów cieplnych. Dzięki temu można uzyskać lżejszą warstwę docieplenia, która tym samym będzie wywierała mniejsze obciążenia na konstrukcję budynku.
W zestawieniu materiałów termoizolacyjnych najlepiej przedstawiają się pianki poliuretanowe oraz zbliżone do nich styropiany: EPS, czy styropian grafitowy, zaś wełna wypada dużo gorzej, bo przy zastosowaniu wymaganej grubości dla uzyskania właściwego parametru cieplnego, otrzymamy bardzo duży jej ciężar, wiążący się ze sporymi obciążeniami konstrukcji. Dodatkowo docieplenie z wełny mineralnej wymaga montażu specjalnego stelaża, co wydłuża czas robót, a i koszty też są znaczące, gdyż termoizolację z wełny mineralnej powinna wykonać fachowa firma.
Wełna mineralna jest dostępna w matach, lub rolkach w zależności od rodzaju docieplanej przegrody i zazwyczaj stosuje się ją do dociepleń poddaszy (maty, czy w rolkach), lub elewacji (maty). Można też wełnę w formie granulatu wdmuchiwać pomiędzy wolne przestrzenie.
Styropian z kolei układa się bezproblemowo w płytach klejonych specjalnym klejem i kołkowanych do muru. Montaż jest prosty i szybki. Ten rodzaj termoizolacji często stosuje się na budowie prowadzonej systemem gospodarczym, co pozwala na zmniejszenie kosztów. Styropian można również w formie granulatu stosować jako termoizolację poprzez wdmuchiwanie w wolne przestrzenie.
Pianki, czyli termoizolacje PIR/PUR wykonuje się w formie natrysków z pianki dozowanej z agregatu. Można też zakupić gotowe płyty do dociepleń. Choć jeszcze dość drogie pianki coraz częściej używane są na budowie, bowiem ich aplikacja jest bardzo łatwa i szybka. Dodatkowo elementy docieplane nie muszą specjalnie izolowane, obudowywane, czy malowane jak w przypadku wełny czy styropianu.
Wszystkie obecnie dostępne materiały termoizolacyjne posiadają wysoką odporność ogniową. Przy zastosowaniu pianek nie trzeba nawet wykonywać specjalistycznych zabezpieczeń. Pianki poliuretanowe są też najbardziej wytrzymałe i charakteryzują się wysoką stabilnością na wiele lat.
Styropian posiada już słabsze parametry i dlatego niewskazane jest jego użycie przy dociepleniach na dachach, gdyż przy dużej różnicy temperatur, styropian narażony jest na odkształcenia, czy nawet większe zniszczenie.
Wełna jeśli nie zawilgotnieje spełnia duże parametry stabilności. Także odporność biologiczna pianek jest wysoka, jak również na większość odczynników chemicznych, kwasów, czy zasad. Poliuretan jest w szczególności odporny na bakterie, grzyby, pleśnie, a nawet na gryzonie, czy owady.
Styropian nie jest odporny na środki chemiczne, czy rozpuszczalniki, ale wykazuje odporność na grzyby i pleśnie. Jest nieodporny na gryzonie i owady.
Wełna mineralna posiada dużą wytrzymałość na chemikalia, zaś przy zawilgoceniu w szybkim czasie rozwiną się w niej bakterie, grzyby oraz pleśnie.
