Malowanie proszkowe: na czym polega, jakie są rodzaje i ile kosztuje?

Malowanie proszkowe
Malowanie proszkowe

Malowanie proszkowe jest popularnym sposobem pokrywania farbą różnego typu powierzchni. Jest to metoda, która cieszy się ogromną popularnością już od kilkudziesięciu lat. W procesie malowania proszkowego wykorzystywana jest specjalistyczna farba proszkowa, która jest równomiernie rozprowadzana na powierzchni poprzez natrysk elektrostatyczny lub elektrokinetyczny. Uzyskana powłoka jest nie tylko wyjątkowo gładka, ale również trwała. Wyróżniają ją również doskonałe parametry technologiczne.

Co to jest malowanie proszkowe?

Co to jest malowanie proszkowe?
Co to jest malowanie proszkowe?

Malowanie proszkowe polega na rozpyleniu farby proszkowej na malowanej powierzchni. Warto wiedzieć, że technika ta wykorzystywana jest głównie do metali, jednak zakres jej zastosowań jest o wiele większy.

Metoda ta sprawdza się np. w przypadku drewna, czy też szkła.

Malowanie proszkowe jest znane już kilkadziesiąt lat – przez ten czas było ono stale udoskonalane, dzięki czemu możliwym było wypracowanie powłoki nadającej kolor oraz zabezpieczającej powierzchnię. Proces malowania proszkowego odbywa się dzięki specjalistycznym urządzeniom. To właśnie dzięki nim możliwe jest równomierne nałożenie farby proszkowej na powierzchni. W tym celu wykorzystuje się natrysk elektrostatyczny lub elektrokinetyczny. Jeśli chodzi o narzędzia, to niezbędne są profesjonalne pistolety natryskowe.

Malowanie proszkowe elektrostatyczneMalowanie proszkowe elektrostatyczne wymaga stosowania urządzeń wytwarzających efekt ładowania cząsteczek farby. Malowana powierzchnia “przyciąga” jej cząsteczki w momencie wytworzenia pola elektrostatycznego. Drobinki farby są podczas natrysku ładowane ujemnie. Możliwe jest to dzięki temu, że przez układ przebiega prąd o stałym napięciu oraz natężeniu. Cząsteczki powierzchni malowanej są naładowane dodatnio, więc w momencie natrysku mamy do czynienia z wytworzeniem się pola elektrostatycznego. To właśnie dzięki temu naelektryzowane cząsteczki proszku przyciągane są do powierzchni. Przylegają do niej równomiernie w przypadku elementów o dość niewielkich rozmiarach. W takiej sytuacji nie ma konieczności przekręcania przedmiotu w procesie malowania proszkowego. Natrysk jednostronny nie jest wystarczający w przypadku malowania proszkowego dużych powierzchni. Pole elektrostatyczne jest zwykle zbyt słabe, aby pokryć cały element bez jego obracania. Warto również wspomnieć o tzw. efekcie Faradaya. Cząsteczki farby przyciągane są do powierzchni, która usytuowana jest najbliżej, co utrudnia pokrycie farbą powierzchni o skomplikowanych kształtach. Poprzez malowanie elektrostatyczne ciężko pokryć np. wewnętrzną część danego elementu. Użytkownik jest zmuszony do zastosowania metody konwencjonalnej malowania (w obszarach niemożliwych do pomalowania natryskiem elektrostatycznym).
Malowanie proszkowe elektrokinetyczneMalowanie proszkowe elektrokinetyczne (lepiej znane jako metoda tribo) przebiega zupełnie inaczej. Cząstki farby naładowane są elektrostatycznie dzięki sprężonemu powietrzu. Proces ich ładowania opiera się więc na energii kinetycznej. Ładunek niesiony jest przed drobinki farby. Między urządzeniem do aplikacji farby, a powierzchnią malowaną nie tworzy się pole elektrostatyczne. Za dodatnie naładowanie cząstek farby odpowiada tarcie. Drobinki ocierają się między sobą, o wewnętrzne ścianki przewodu aplikacyjnego, czy też o wewnętrzne ściany samego aplikatora. Cząstki farby proszkowej zderzają się z malowaną powierzchnią, a tym samym przylegają do niej.

Malowanie proszkowe elektrostatyczne jest bardzo wymagające. Konstrukcja sprzętu natryskowego jest prosta, jednak pomieszczenie do malowania proszkowego musi spełniać rygorystyczne normy. W dużym stopniu to właśnie warunki panujące w malarni bezpośrednio przekładają się na efekt końcowy.

Sprzęt niezbędny w procesie malowania proszkowego

Sprzęt niezbędny do malowania proszkowego
Sprzęt niezbędny do malowania proszkowego

Proces malowania proszkowego nie przebiegnie pomyślnie bez odpowiedniego sprzętu. Wiele osób decyduje się na stworzenie przydomowego warsztatu do malowania proszkowego. Należy jednak mieć świadomość, że dobrej jakości urządzenia muszą trochę kosztować. Jeszcze kilka lat temu malowanie proszkowe było wykonywane jedynie w profesjonalnych lakierniach.

Aktualnie jest nieco inaczej – samodzielne malowanie proszkowe to ogromna oszczędność. Pierwszym krokiem jest więc odpowiednie przygotowanie pomieszczenia oraz zakupienie fachowego sprzętu.

Każdy warsztat do malowania proszkowego musi posiadać przyrządy służące do oczyszczania powierzchni. Jest to etap, którego nie można pominąć. Ważne jest, aby miejsce posiadało odpowiednią wentylację oraz oświetlenie. Konieczne jest również jego skuteczne odpylenie. Każdy powinien wiedzieć, że malowana powierzchnia powinna być gładka niczym tafla szkła. Warstwa farby proszkowej nie jest zbyt gruba, a więc wszystkie zniekształcenia zostałyby zauważone gołym okiem.

Majsterkowicze muszą przygotować więc specjalne miejsce, które posłuży wyrównywaniu oraz polerowaniu powierzchni. Często wykorzystywana jest szlifierka do metalu. Przeszkodą jest jednak pył osiadający się na powierzchni. Właśnie dlatego przed sięgnięciem po pistolet natryskowy należy pozbyć się również warstw pyłu. Nie można również pominąć akcesoriów, które służą do ochrony oczu oraz dróg oddechowych. Pylenie nie jest zwykle zbyt intensywne, jednak może ono wywołać podrażnienia.

Pistolet natryskowy

Wybór pistoletu do malowania proszkowego to dość trudne zadanie.

Podczas wyboru nie należy kierować się wyłącznie niską ceną.

Do wyboru są pistolety ręczne oraz automatyczne.

Oprócz tego należy podjąć decyzję o systemie ładowania (malowanie elektrostatyczne korona, czy elektrokinetyczne tribo).

Wiele zależy również od tego, jaka powierzchnia będzie malowana.

Małe pistolety proszkowe o niewielkiej mocy stosowane są zwykle w rękodziele, czy też modelarskie.

Podczas malowania ścian, czy też samochodów konieczne jest zastosowanie sprzętu o większym gabarytach oraz wyższej wydajności.

Istotne jest również to, aby pistolet mógł aplikować farby proszkowe.

Dobrze jest, aby posiadał on wymienne dysze, gdyż zwiększa to uniwersalność całego urządzenia.

Przez zakupem należy również zwrócić uwagę na ciężar pistoletu, a także sposób regulacji strumienia farby.

Im lżejszy sprzęt, tym bardziej komfortowe użytkowanie.

O wiele wygodniejsze jest jednak stosowanie pistoletów z własnym silnikiem.

Co prawda są one cięższe, jednak nie wymagają posiadania sprężarki.

Piec do polimeryzacji farby

Kolejną, ale równie ważną inwestycja jest piec, który służy do nagrzewania powierzchni poddanych malowaniu proszkowemu.

Piece do polimeryzacji farby proszkowej gwarantują ciągły obieg powietrza.

Taka wentylacja zapewnia stopienie proszku.

Na pomalowanej powierzchni tworzy się jednolita i gładka powierzchnia.

Farba jest mocno stopiona z podłożem, co przekłada się na wysoką trwałość powłoki.

Piece występują w wielu formach.

Największym zainteresowaniem cieszą się piece olejowe/gazowe.

Główną ich zaletą jest błyskawiczne nagrzewanie.

Obieg powietrza odbywa się poprzez obie ściany.

Tego typu piece wyróżniają się również ponadprzeciętną sprawnością.

Alternatywą są piece elektryczne, które zasilane są prądem.

Ich wydajność nie jest tak wysoka, jak w poprzednim przypadku.

Zaletą jest z pewnością równomierne rozkładanie się temperatur.

Są one również niezwykle precyzyjne.

Trzecią grupę stanowią piece elektryczne grawitacyjne.

W odróżnieniu od modeli z obiegiem są one tanie w użytkowaniu.

Grawitacyjny system grzejny zapewnia jednorodność temperatur oraz wysoką efektywność nagrzewania.

Farba proszkowa

Po zakupie sprzętu i wyposażenia nadchodzi czas na zakup właściwej farby proszkowej.

Występują one w wielu rodzajach, a wszystko zależy od typu malowanej powierzchni.

Oczywiście nie chodzi wyłącznie o kolor, czy też błysk.

Najważniejszy jest skład produktu.

Najczęściej można spotkać się z farbami na bazie żywic epoksydowych lub polimerowych.

Farby epoksydowe doskonale sprawdzają się w przemyśle.

Cechują się one wysoką odpornością na obciążenia.

Nie są również podatne na działanie agresywnych środków chemicznych.

Minusem jest fakt, że nie są one odporne na promieniowanie słoneczne.

Powierzchnia po pewnym czasie żółknie i traci na intensywności.

Z tego względu epoksydowe farby proszkowe stosowane są do elementów i konstrukcji, które nie są bezpośrednio poddane promieniowaniu UV.

Jeśli chodzi o farby proszkowe polimerowe, to ich odporność chemiczna i mechaniczna znajduje się na zadowalającym poziomie.

Ich wielkim plusem jest to, że pozostają niewzruszone na oddziaływanie promieni słonecznych.

Oznacza to, że powłoki polimerowe mogą być użytkowane zarówno wewnątrz budynku, jak i na zewnątrz.

Ten rodzaj farby bardzo często stosowany jest do malowania proszkowego elementów samochodowych np. felg.

Warto wiedzieć, że na rynku znajdują się również farby epoksydowo-poliestrowe.

Odznaczają się one podwyższoną odpornością na uszkodzenia mechaniczne, czy też działanie chemiczne.

Powłoki te są również niepodatne na zarysowania, czy też ścieranie.

Nierzadko można się z nimi spotkać np. na wewnętrznych elementach samochodu.

Ochrona przez korozją powierzchni metalowych wymaga stosowania specjalnego rodzaju farb.

Są to tzw. powłoki cynkowe, które mają na celu zmniejszenie ryzyka wystąpienia korozji.

Nakładana są one na elementy, które szczególnie narażone są na rdzewienie.

Na powłokę cynkową nakładana jest tradycyjna farba proszkowa, która nadaje kolor.

Innym rodzajem farb proszkowych są farby strukturalne.

Pełnią one głównie funkcję dekoracyjną.

Pozwalają na stworzenie powłoki atrakcyjne pod względem wizualnym, która nie tylko chroni daną powierzchnię, ale również stanowi jej ozdobę.

Farby strukturalne umożliwiają np. stworzenie powłoki przypominającej skórkę pomarańczy.

Jakie materiały mogą być malowane proszkowo?

Wiele osób uważa, że malowanie proszkowe wykorzystywane jest wyłącznie w przypadku metalowych powierzchni.

Nic bardziej mylnego.

W dzisiejszych czasach metoda ta wykorzystywana jest w o wiele większej ilości przypadków.

Malowanie proszkowe sprawdza się w przypadku m.im.:

  • stali,
  • stali kwasoodpornej,
  • stali ocynkowanej,
  • aluminium,
  • żeliwa,
  • szkła,
  • drewna,
  • ceramiki,
  • płyt MDF.

Metoda ta nie sprawdzi się w przypadku np. tworzyw sztucznych.

Może być ona również dość problematyczna podczas malowania proszkowego:

  • stali nierdzewnej,
  • miedzi,
  • cynku,
  • magnezu.

Wynika to z faktu, że materiały te kiepsko znoszą etap chemicznej obróbki.

Oczywiście pomalowanie powierzchni wykonanych z tych materiałów jest możliwe, jednak przyczepność farby może być bardzo słaba, a sam powłoka nietrwała.

Istotnym jest również to, że powierzchnie poddane malowaniu proszkowemu muszą przejść przez etap nagrzewania. Właśnie dlatego ważne jest to, aby były one odporne na wysoką temperaturę (około 180-200 stopni Celsjusza). Oczywistym jest, że nie wszystkie tworzywa dobrze znoszą proces malowania proszkowego, który składa się z wielu etapów.

Przygotowanie powierzchni przed malowaniem proszkowym

Odpowiednie przygotowanie powierzchni przed malowaniem proszkowym ma ogromne znaczenie. Odpowiednie przygotowanie powierzchni to etap, który w dużej mierze decyduje o efekcie końcowym. Ważne jest, aby podejść to tego zadania odpowiedzialnie.

Zakup wysokiej farby proszkowej to nie wszystko. Jeśli powierzchnia nie zostanie dokładnie oczyszczona, to stworzona powłoka nie będzie trwała. Przygotowanie powierzchni przed malowaniem proszkowym należy rozpocząć od eliminacji wszelkich widocznych nierówności i zabrudzeń.

Na tym etapie wykonuje się m.in. piaskowanie, odtłuszczanie, czy też odpylanie. Często wymagane jest również nałożenie warstwy antykorozyjnej. Metod obróbki jest wiele, a wszystko zależy od posiadanego sprzętu.

Profesjonalne zakłady lakiernicze, specjalizujące się w malowaniu proszkowym mają zwykle dostęp do lepszych urządzeń, niż osoby posiadające przydomowy warsztat.

Najważniejsze jest to, aby z powierzchni przygotowywanego elementu usunąć zanieczyszczenia stałe, półstałej, czy też płynnej. Jeśli tego nie zrobimy, to grubość farby będzie różnić się miejscowo. Wpływa to nie tylko na aspekt wizualny, ale również przyczepność powłoki. Z obszarów niedostatecznie wyczyszczonych farba może szybciej odpryskiwać.

Oczywiście oczyszczenie powierzchni, które chcemy poddać malowaniu proszkowym należy rozpocząć od mycia. Rodzaj stosowanych preparatów zależy w duże mierze od intensywności zabrudzeń. Najczęściej stosuje się emulsje lub rozpuszczalniki.

Kolejnym kokiem jest nadanie powierzchni chropowatości. Zabieg ten pozwala zwiększyć przyczepność farby do podłoża. Chropowatość może zostać nadana poprzez obróbkę mechaniczną lub chemiczną. Obróbka strumieniowo-ścierna mus zostać dopasowana do danego elementu. Mowa tutaj w szczególności o rodzaju oraz granulacji stosowanego ścierniwa. Parametry te dobierane są do rodzaju oraz wielkości obrabianej powierzchni. Nie bez znaczenie jest również kształt. Powierzchnie o skomplikowanej geometrii ciężko równomiernie obrobić metodą strumieniowo-ścierną.

Obróbce chemicznej mogą być poddawane powierzchnie wykonane ze stopów żeliwa, czy też metali niezależnych. Dzięki nim można kompleksowo odtłuścić element, a także pozbyć się wszelkich wad powierzchniowych. Skuteczność obróbki chemicznej jest porównywalna z obróbką mechaniczną. Obróbka chemiczna opiera się zwykle na fosforowaniu. Jest to zabieg zwiększający przyczepność powłoki do powierzchni. Na uwagę zasługuje również fakt, że fosforowanie zwiększa odporność na korozję. Dzieli się ono na dwa rodzaje, czyli fosforowanie cynkowe oraz żelazowe.

Fosforowanie cynkowe składa się z:

  • oczyszczania,
  • płukania,
  • fosforowania,
  • drugiego płukania,
  • płukania pasywującego.

Jeśli chodzi o fosforowanie żelazowe, to składa się na nie:

  • mycie,
  • fosforowanie,
  • spłukiwanie.

Ta metoda obróbki chemicznej jest chętnie wykorzystywana z uwagi na niski koszt. Innym sposobem przygotowania powierzchni do malowania proszkowego jest chromianowanie, którego celem jest stworzenie powłok konwersyjnych. Są one niezwykle cienkie i niemal niewidoczne. Zwykle powłoki są transparentne, jednak można spotkać się również z takimi, które posiadają żółtawy odcień. Proces chromianowania zwiększa przyczepność podłoża, a także poprawia jego właściwości antykorozyjne.

Wady i zalety malowania proszkowego

Zalety malowania proszkowego

Malowanie techniką proszkową ma ogromną ilość zalet. To właśnie one sprawiają, że jest to metoda chętnie wybierana, która cieszy się rosnącym zainteresowaniem.

Przede wszystkim farby proszkowe nie zawierają w swoim składzie szkodliwych substancji rozpuszczalnikowych, które negatywie oddziałują nie tylko na środowisko naturalne, ale również zdrowie ludzkie.

Kolejną zaletą farb proszkowych jest wysoka wydajność. W porównaniu z emulsjami tradycyjnymi ich zużycie jest o wiele niższe. Oznacza to, że pomalowanie tego samego elementu będzie o wiele tańsze, jeśli zdecydujemy się na technikę proszkową.

Warto wiedzieć, że urządzenia służące do malowana proszkowego są skonstruowane w taki sposób, aby chronić proszek przed nadmiernym zużyciem. Jego nadmiar, który nie osadził się na malowanej powierzchni po prostu zatrzymuje się w komorze lakierniczej. Dzięki temu farba może zostać wykorzystana podczas kolejnego malowania proszkowego.

Następną zaletą malowania proszkowego jest to, że dzięki niemu można uzyskać idealnie gładką i jednolitą powierzchnię. Proszek ulega stopieniu pod wpływem wysokiej temperatury. Powierzchnia pozbawiona jest deformacji. Powłoka stworzona metodą proszkową nie posiada zacieków, a kolor rozkłada się równomiernie. Można więc uniknąć sytuacji, gdy fara jest w jednym miejscu bardziej intensywna, a w drugim mniej. Przekłada się to na estetykę danej powierzchni. Prezentuje się ona o wiele lepiej, niż ta malowana mokrą farbą.

Techniką proszkową można uzyskać nie tylko tradycyjne wykończenie. Współczesna technologia umożliwia malowanie na wysoki połysk lub mat. Wykończenie może być nie tylko satynowe, ale również strukturalne. Możliwości jest tak dużo, że znalezienie odpowiedniej farby nie będzie stanowić żadnego problemu. Malowanie proszkowe pozwala otrzymać powłokę niezwykle trwałą, która w idealnym stanie przetrwa długie lata. Dzięki temu, że jej grubość jest identyczna na całej powierzchni, to jej parametry są takie same w każdym obszarze. Powierzchnia stworzona techniką proszkową ma właściwości antykorozyjne. Jest także odporna na oddziaływanie czynników fizycznych, chemicznych, czy też atmosferycznych.

Plusem jest również to, że tego rodzaju powłoki mogą być również odporne na promieniowanie UV, czy też skrajne temperatury.

Malowanie proszkowe wady

Jeśli chodzi o wady, to głównie występują one na etapie malowania.

Po pierwsze technika proszkowa wymaga specjalistycznego sprzętu oraz wyposażenia. Przed przystąpieniem do pracy należy poddać powierzchnię starannemu oczyszczeniu. Błędy na etapie przygotowawczym mogą negatywnie wpływać na efekt malowania proszkowego.

Kolejnym utrudnieniem jest konieczność nagrzewania powierzchni po malowaniu proszkowym, co w warunkach domowych może być dość problematyczne. Należy również wspomnieć o tym, że zmiana koloru po malowaniu proszkowym jest dość skomplikowana.

Malowanie proszkowe cena

Malowanie proszkowe cena
Malowanie proszkowe cena

Zdecydowana większość osób, która decyduje się na malowanie proszkowe elementów, korzysta z usług profesjonalistów. Sam proces malowania nie jest zbyt trudny, jednak wymaga on kosztownego sprzętu. Taka inwestycja w wielu przypadkach nie ma sensu.

Wycena usługi następuje w sposób indywidualny. Najważniejsza jest specyfikacja danej powierzchni, a także jej wymiary. Oczywiście stan elementów również wpływa na koszty. Im bardziej złożony etap przygotowawczy, tym wyższa cena ostateczna.

Wiadomym jest, że cennik przedsiębiorstw specjalizujących się w tego typu usługach może znacząco się od siebie różnić.

Za malowanie proszkowe stali surowej należy aktualnie zapłacić około 30 zł/m2.

W przypadku nakładania podkładu oraz koloru cena usługi wzrasta do około 60 zł/m2.

Koszt piaskowania wynosi około 27 zł/m2.

Za malowanie proszkowe i piaskowanie standardowych felg samochodowych stalowych należy zapłacić około 60 zł.

Za malowanie proszkowe felg trzeba zapłacić mniej więcej 80 zł.

Piaskowanie karoserii samochodu osobowego to koszt średnio 2000 zł.

Malowanie proszkowe w domu

Wielu osobom malowanie proszkowe kojarzy się głównie z przemysłem oraz motoryzacją. Maluje się felgi, karoserie samochodowe, czy też elementy wewnętrzne pojazdów. Należy jednak wiedzieć, że technika ta ma o wiele większą ilość zastosowań.

W ten sposób można pomalować np.:

Wynika to z faktu, że obecnie malowanie  za pomocą farby proszkowej możliwe jest nie tylko w przypadku elementów metalowych.

Wiele osób decyduje się na malowanie proszkowe mebli z płyt MDF.

Jest to tani i prosty sposób na to, aby odświeżyć ich wygląd, a także nadać im drugie życie. Efekty pracy są o wiele lepsze, niż w przypadku malowania na mokro. Żywotność powłoki również jest o wiele dłuższa.

1 Komentarz
Inline Feedbacks
Zobacz wszystkie komentarze
Bernarda

Super artykuł, dziękuję 🙂