Lampy ogrodowe: rodzaje, ceny i montaż oświetlenia ogrodowego

W ogrodzie warto zadbać nie tylko o piękne krzewy ozdobne i kwiaty ogrodowe, ale także o odpowiednie oświetlenie ogrodowe, które będzie zarówno funkcjonalne, jak i przyjemnie klimatyczne.

Obecnie na rynku znaleźć można wiele rodzajów lamp ogrodowych — dzięki temu można je dopasować do każdego ogrodu.

Lampy ogrodowe: na co zwrócić uwagę przy wyborze?

W związku z szeroką ofertą rynkową zakup tego rodzaju lamp nie powinien być pochopny.

Trzeba je dopasować oczywiście do stylu ogrodu, jego wielkości, zasadzonej roślinności, a także do potrzeb (lampy mogą być jedynie dekoracją, ale mogą także skutecznie oświetlać drogę).

Wybierając lampy ogrodowe, trzeba również uwzględnić ich:

• rodzaj,
• sposób montażu,
• rozmieszczenie,
• moc.

Zdecydować można się na lampy ogrodowe stojące, ale też na kinkiety ogrodowe led lub oświetlenie ogrodowe kule, które ustawia się np. obok ogrodowej ścieżki.

Dość popularna jest również lampa ogrodowa z czujnikiem ruchu, czy lampa najazdowa, którą można wbudować w niemal każdą powierzchnię.

W ostatnich latach coraz częściej wybiera się również oświetlenie ogrodowe solarne, które jest energooszczędne, a zarazem emituje delikatne światło — idealne do wieczorów w ogrodzie.

Wiadomo, że obecnie ogród to nie tylko grządki i rabaty, ale starannie zaprojektowane przestrzenie, które warto podkreślić przy pomocy lamp ogrodowych stojących wysokich, nowoczesnych lamp ogrodowych wbijanych w podłoże, czy nawet girland.

Dzięki takiemu oświetleniu przydomowy ogród stanie się nie tylko klimatyczny, ale też bardziej praktyczny.

Warto też zwrócić uwagę na to, że przydatne może okazać się również oświetlenie domu takie jak montowane na elewacji domu kinkiety albo reflektory.

Mogą one bowiem rzucać snopy światła na wybrany teren, doświetlając wybrane części ogrodu.

Projektując ogród i jego oświetlenie należy również zauważyć, że tak jak wnętrza domu, tak i teren wokół domu dzieli się na kilka stref.

Każda z nich może zaś potrzebować innego rodzaju oświetlenia.

Jako lampy ogrodowe mogą się wtedy sprawdzić zarówno kinkiety, jak i lampy trawnikowe czy te na podjeździe bądź przy chodniku.

Bardzo efektowne może być również oświetlenie do oczka wodnego.

Rodzaje lamp ogrodowych

Oświetlając swój ogród kupić można jeden rodzaj lamp, ale też cały ich komplet (dzięki temu będą w tym samym stylu).

Wśród najbardziej znanych i najchętniej wybieranych wymieć można:

Słupki

To na nich umieszcza się źródła światła.

Lampa ogrodowa słupek może mieć różną wysokość (o czym później) oraz grubość i masę.

Te ciężkie są tak stabilne, że można po prostu postawić je na ziemi.

Lżejsze słupki trzeba zaś przytwierdzić do podłoża (wbić w nie specjalne podstawy albo przykręcić do betonowego fundamentu).

Trzeba też pamiętać, że źródła światła nie powinny razić w oczy.

Zależeć będzie to od wysokości słupka, ale też od wykończenia lampy — najlepiej sprawdzają się wiec w tym przypadku klosze z mlecznego szkła.

Na słupkach bardzo dobrze sprawdzają się również oprawy dające światło rozproszone, pomagają bowiem uniknąć ostrych granic cienia, które mogą znacznie utrudniać widoczność.

Ich zaletą jest również to, że dobrze oświetlają pobliską  roślinność — nie będąc jedynie pojedynczymi punktami światła niejako zawieszonymi w powietrzu, które nie wyglądają zazwyczaj zbyt korzystnie.

Wśród słupków wyróżnia się też tzw. lampy parkowe, które niekiedy wykorzystuje się przy alejkach i drogach dojazdowych przy domach jednorodzinnych.

Jednak znacznie częściej używane są one w miejscach publicznych.

Tego rodzaju słupki bardzo często stylizowane są na styl retro.

Reflektory

Służą do punktowego oświetlania wybranych elementów ogrodu.

Stosuje się je do ekspozycji, a same w sobie nie są zbyt efektowne.

Reflektory zapewniają skupione i dość mocne światło (zaletą jest to, że można ustawiać kąt jego padania).

Tego rodzaju lampy ogrodowe montuje się na drzewie, elewacji budynku bądź przy zbiorniku wodnym, takim jak oczko wodne w ogrodzie.

Jeśli chodzi o reflektory, kupić można modele składające się z dwóch lamp (w rzędzie albo jedna nad drugą) umieszczonych na wspólnym mocowaniu.

Obecnie spotkać można również lamy ogrodowe pływające, a nawet podwodne.

Te ostatnie składają się z podstawy (stawianej na dnie zbiornika wodnego) oraz z klosza umieszczanego na równi z powierzchnią wody.

Wtedy światło kieruje się do dołu, jest ono rozproszone i równomiernie oświetla całe wnętrze oczka wodnego.

Takie reflektory mogą być pojedyncze albo zgrupowane w zestawy (wtedy rozmieszcza się je wzdłuż brzegów), mają one najwyższe klasy szczelności.

Stosować można je pod taflą wody zarówno w basenie ogrodowym, jak i stawie kąpielowym.

Lampy nawierzchniowe

Wpuszcza się je w trawnik, ogrodową alejkę albo podjazd.

W zależności od przeznaczenia mają one różną wytrzymałość mechaniczną.

Różnić się mogą także kształtem oraz stopniem wypukłości.

Te w trawnikach i przy bocznych krawędziach ścieżek mogą mieć klosze wypukłe.

Mają wtedy one obudowę, która chroni źródło światła, które to wydostaje się przez szczeliny.

Natomiast lampy wpuszczane w podjazd, trasy dla przechodniów oraz w stopnie schodów, ze względu na wygodę i bezpieczeństwo muszą być płaskie.

Bardzo często ochraniane są one wtedy metalowymi rastrami (kratkami).

Takie lampy mogą znieść ciężar sięgający 3 ton.

Lampy nawierzchniowe można umieszczać pomiędzy kostką brukową albo na schodach do domu — i dzięki temu nocą oraz zimą, dobrze widoczne będą stopnie czy krawędzie podjazdu.

Kinkiety

Mocuje się je do elewacji domu lub altany ogrodowej.

Najczęściej są to lampy odstające od ściany, ale mogą być również płaskie.

W tym pierwszym przypadku podstawa lampy odstaje od ściany pod pewnym kątem albo zwisa z niej tak jak latarnia.

Bardzo wygodnym rozwiązaniem są lampy ogrodowe z czujnikiem ruchu — które dzięki niemu zapalają się po zapadnięciu zmroku albo kiedy ktoś pojawi się w ich pobliżu.

Takie kinkiety mogą automatycznie się wyłączać (można to ustawić wedle własnych preferencji).

Trzeba tutaj zaznaczyć, że jeszcze niedawno tego rodzaju funkcje posiadały jedynie halogenowe reflektory (gdzie światło i czujki ustawia się poprzez nakierowanie całości), a teraz bez problemu można kupić kinkiet z czujnikiem ruchu, który nie różni się wzornictwem od zwykłych lamp.

Takie kinkiety przytwierdza się do ściany, a ustawia jedynie czujnik, który umieszczony jest najczęściej w dolnej części lampy.

Lamp ogrodowe: wysokość, funkcjonalność i materiał wykonania

Lampy  ogrodowe — te ustawiane na słupkach — mogą oczywiście różnić się nie tylko swoim wyglądem, ale też wysokością.

Wyróżnić można więc:

Lampy ogrodowe niskie nieprzekraczające 130 cm wysokości

Ustawia się je przy ogrodowych ścieżkach czy innych ciągach komunikacyjnych.

Jednak równie dobrze sprawdzają jedynie jako element dekoracyjny:

jedną lub kilka niskich lamp można umieścić np. przy ozdobnych krzewach czy kwiatach ogrodowych — światło będzie stanowić wtedy dodatkową dekorację, uwypukli zalety roślin, oświetli je od dołu i pozwoli na uzyskanie miłej atmosfery oraz ładnej wyjątkowej gry światła i cienia w ogrodzie.

Lampy ogrodowe średnie nieprzekraczające 180 cm wysokości

Te lampy (tak jak i niskie), można ustawić wzdłuż ścieżek albo przy ogrodzeniu domu.

Warto jednak pamiętać, że te lampy ogrodowe nie powinny być ustawione w miejscach często uczęszczanych, ponieważ światło na wysokości oczu ludzkich może stać się dość drażniące.

O wiele lepiej, kiedy jest światło pada z góry, albo z  dołu — nie będzie wtedy oślepiać.

Lampy ogrodowe wysokie – od 2 m do 4 m

Wykorzystuje się je do efektownego oświetlania drzew, ale też w celach typowo praktycznych:

do rozjaśniania ogrodowych alejek.

Częściej umieszcza się je na większych terenach (zazwyczaj publicznych), niż w niewielkich ogrodach przydomowych, ponieważ mogłyby spowodować wrażenie przytłoczenia i niepotrzebnie zdominować krajobraz.

Oczywiście oprócz wymienionych wcześniej rodzajów lamp, wymienić także inne ich typy, które mogą być bardzo przydatne w ogrodzie.

Są to:

• lampy sufitowe/plafony zewnętrzne — które można zamontować na zadaszonym tarasie,
• lampy wiszące — umieszczane nad ogrodowym stołem (w altanie), zazwyczaj wymagają podłączenia do sieci elektrycznej,
• lampy owadobójcze — niezbyt ładne, ale za to niezwykle przydatne w czasie letnich wieczorów,
• lampki  zewnętrzne — w postaci girland z klasycznych żarówek albo bardzo modnych w ostatnich latach “cotton balls” (kolorowych kulek); tego rodzaju światła można rozwieszać na drzewach, pod zadaszeniem tarasu, w altanie lub pomiędzy budynkami,
• podświetlenia (najczęściej LED) do donic.

Oczywiście uwagę warto zwrócić także na to, że ogrodowe lampy mogą być wykonane z różnych materiałów.

Dzięki temu można wybrać modele w pełni dopasowane do własnych preferencji oraz stylu, w jakim urządza się ogród.

Najpopularniejsze są oczywiście lampy ogrodowe metalowe (żeliwne, ze stali nierdzewnej bądź aluminiowe), ale bardzo często wybiera się także te wykonane z tworzyw sztucznych.

Trzeba tu jednak zaznaczyć, że lampy ogrodowe żeliwne są bardzo masywne i stabilne, ale mają tendencje do korodowania.

Lampy do ogrodu ze stali nierdzewnej są trwałe i solidne, a także bardzo eleganckie.

Ogrodowe lampy z aluminium są bardzo wytrzymałe i odporne na różnorodne warunki pogodowe.

Charakteryzują się one też estetycznym wyglądem:

szczególnie dlatego, że mogą być lakierowane albo anodowane — można więc kupić je w wielu różnych kolorach.

Zarówno wśród lamp  stojących, jak i wiszących coraz popularniejsze stają się też wspomniane już wcześniej te wykonane z tworzyw sztucznych, np. lampy ogrodowe plastikowe albo lampy do ogrodu z poliwęglanu.

Materiały te są obecnie niezwykle wytrzymałe i odporne, zarówno na uszkodzenia, ja i na panujące na zewnątrz warunki pogodowe.

Takie lampy można zakupić w różnych kształtach (kule, kwiaty, sztuczne skały) i kolorach.

Oprawy lamp ogrodowych mogą być zaś szklane lub plastikowe.

Co ciekawe, podstawy lamp mogą być wyprodukowane także z drewna, a nawet z gipsu.

Montaż lamp ogrodowych

O instalacji lamp w ogrodzie warto pomyśleć jeszcze przed jego zagospodarowaniem, bo ułożenie kabli w ziemi wymaga wykopów w trawniku.

Instalacja elektryczna, która zasilać ma zewnętrzne oświetlenie, podłączana jest do instalacji domowej (zazwyczaj do oddzielnego obwodu).

W ogrodach z kilkoma punktami oświetleniowymi wystarczy zasilanie niskim napięciem (na lampy ogrodowe 12 V, albo 24 V), a na dużym terenie (z wieloma różnymi źródłami światła), najlepsza będzie zaś instalacja zasilana napięciem sieciowym 230 V.

Oczywiście trzeba pamiętać o tym, że kupując lampy na swoją posesję zawsze należy sprawdzić to, jakim napięciem mogą być zasilane.

Warto też, by nie było wymogu włączania wszystkich jednym przyciskiem, ponieważ nie jest to rozwiązanie ekonomiczne, a zarazem nie pozwala na tworzenie w ogrodzie “nastroju”.

Podłączając kable zasilające lampy warto wiedzieć o tym, że:

• nie mogą one przebiegać niedaleko dużych drzew oraz wzdłuż fundamentów,
• należy odsunąć je o przynajmniej 80 cm od rur wodociągowych,
• układa się je w 10-20 cm warstwie piasku, w wykopie o głębokości 70 cm,
• muszą być to specjalne kable do układania w ziemi (by nie było niebezpieczeństwa uszkodzenia ich podczas prac ogrodniczych).

Ogrodowe lampy, które ustawia się przy ścieżkach, nie mogą znajdować się zbyt blisko siebie, a jednocześnie powinny dawać jednolity strumień światła.

Najlepiej więc oddalić je o około 1,5 metra.

Przy lampach dekoracyjnych, oświetlających poszczególne rośliny, nie ma żadnej reguły związanej z odległością.

Same lampy ogrodowe na słupkach montuje się albo osadzając w gotowych fundamentach (np. z bloczków betonowych) albo w podstawach, które wykonuje się na miejscu (np. z betonu).

Jeszcze inną opcją jest przykręcenie ich do kostki brukowej albo betonowych płyt.

Jeśli chodzi o lampy nawierzchniowe, umieszczane w trawniku bądź kostce, to umieszcza się je w niezwykle wytrzymałych oprawach – stalowych i bardzo szczelnych.

Montowane na zewnątrz lampy zawsze powinny spełniać odpowiednie normy, dlatego w czasie ich zakupu warto sprawdzić ich klasy szczelności IP.

Są to oznaczenia na opakowaniu lub obudowie lamp:

• pierwsza cyfra – od 0 do 6 – dotyczy stopnia ochrony przed dostępem ciał stałych (pyłu, piachu, liści),
• druga cyfra – od 0 do 8 – dotyczy poziomu ochrony przed przenikaniem do wnętrza lampy wody.

W przypadku obu cyfr istnieje zasada:

im będą wyższe, tym wyższy jest stopień ich zabezpieczenia, czyli ochrony IP.

I tak na przykład:

• lampy ogrodowe wieszane na ścianach powinny mieć oznaczenie IP23,
• lampy ogrodowe stojące (bez zadaszenia) IP44,
• lampy ogrodowe najazdowe i przy zbiornikach wodnych IP68.

Lampy ogrodowe solarne

Warto wiedzieć o tym, że oprócz lamp ogrodowych o zasilaniu stałym, bardzo dobrym rozwiązaniem stać się mogą lampy solarne.

Ich wykorzystanie nie wiąże się z montowaniem kabli, nie trzeba też tutaj wcześniejszego planowania ani pomocy elektryka.

Lampy ogrodowe solarne, jak sama nazwa wskazuje, opierają się na energii słonecznej.

Mówiąc dokładniej, energia promieniowania jest tutaj przetwarzana w energię elektryczną — dzięki zamontowanemu w lampie ogniwu fotowoltaicznemu, nazywanemu baterią albo ogniwem słonecznym.

Takie baterie są ładowane przez promienie słoneczne w ciągu dnia i po zapadnięciu zmierzchu skutecznie zasilają lampę.

Mogą one świecić przez różny czas:

od kilku do kilkunastu godzin, co zależy oczywiście od stopnia naładowania.

Do zalet tego rodzaju lamp można zaliczyć to, że nie są one drogie, do działania nie potrzebują kosztownego prądu elektrycznego, a zarazem pozwalają na poszanowanie środowiska naturalnego — oszczędzając jego naturalne zasoby.

W przypadku lamp solarnych można zdecydować się na te z żarówkami zwykłymi albo diodami LED.

Wszystkie one są łatwe w montażu:

wbija się je w ziemie albo mocuje na specjalnej podstawie.

Dostępne są także lampy ogrodowe solarne wiszące, lampy ogrodowe stojące niskie do postawienia na stole, ale też takie do wmurowania w podjazd albo schody.

Wszystkie takie lampy można bez problemu zainstalować samodzielnie, nie potrzebują one bowiem żadnych kabli ani dostępu do gniazdka elektrycznego.

Ważne jest, by pamiętać o czyszczeniu lamp (np. wodą z dodatkiem detergentu).

Będzie się wtedy usuwać z nich kurz i inne zanieczyszczenia, które mogłyby ograniczać odbiór światła słonecznego.

Ceny lamp ogrodowych

Jeśli chodzi o lampy solarne, to na rynku znaleźć można takie za kilka czy kilkanaście złotych.

Jednak jak można się spodziewać, są one niskiej jakości i zazwyczaj służą przez jeden sezon, co jest mało opłacalne.

Jednak już takie za kilkadziesiąt złotych mają wysoką trwałość i mogą być używane nawet przez kilkanaście lat (niektórzy producenci zapewniają, że będzie to nawet 20 lat).

Takie lampy produkowane są z wytrzymałych materiałów, dzięki czemu są odporne na urazy mechaniczne, opady, czy niskie temperatury.

Natomiast lampy ogrodowe zasilane energią elektryczną mogą mieć dość zróżnicowane ceny.

Niskie lampy ogrodowe, poniżej 50 cm (np. ze stali nierdzewnej) kosztują około 50 zł.

Średnie lampy do ogrodu, oscylujące w wysokości 100  cm — około 80 zł.

Podobne w stylistyce kinkiety można kupić za około 25-45 zł.

Lampy z aluminium kosztują od 150 do 250 złotych, a lampy ogrodowe LED (niezależnie od materiału wykonania), najczęściej można kupić za około 100 zł.

Bardzo zróżnicowane są zaś ceny reflektorów, które wahają się między 100 zł a 500 zł.

Podsumowując, oświetlenie ogrodowe wiąże się z estetyką, ale jest również bardzo funkcjonalne, zapewniając bezpieczeństwo w czasie przemieszczania się po ogrodzie.

Obecnie na ryku znaleźć można kilka rodzajów lamp, w wielu modelach o naprawdę ciekawym wzornictwie.

Tak szeroki wybór pozwala dowolnie zaaranżować przydomową przestrzeń, bez względu na to, czy planujemy ogród naturalistyczny, minimalistyczny, czy ogród japoński.