Basen ogrodowy: stelażowy, poliestrowy, rozporowy, czy murowany?

Przebywanie w ogrodzie zawsze sprawia wiele radości, a może być jeszcze przyjemniejsze, szczególnie w upalne dni, kiedy udaje się ochłodzić się w wodzie.

Taką możliwość daje basen ogrodowy, który nie musi być wielkim wydatkiem, a zalet jego użytkowania jest tyle, że warto rozważyć ową inwestycję.

Zgodnie z nowelizacją prawa budowlanego, od 1 stycznia 2017 roku nie trzeba już zgłaszać budowy basenu we własnym ogrodzie jeśli ma do 50 m². Przed nowelizacją obowiązywało zgłoszenie.

To znacznie ułatwia realizację marzenia o własnym basenie, tym bardziej że w polskich warunkach raczej rzadko zdarzają się baseny mające większy metraż, który już wymaga uzyskania pozwolenia budowlanego.

Ze względów czysto praktycznych najlepiej od razu budować dom z basenem, aczkolwiek istnieje możliwość budowy, kiedy teren wokół budynku jest już zagospodarowany.

Jednak wtedy należy się liczyć ze zniszczeniem założonego wcześniej trawnika bądź innych roślin zielonych, a także ogólnym bałaganem w ogrodzie.

Niecka basenowa pod tradycyjny basen ogrodowy wymaga wykopu i to zazwyczaj z użyciem specjalistycznego sprzętu mechanicznego.

Usytuowanie basenu w ogrodzie

Pierwszą kwestią, o którą trzeba zadbać będzie wybór odpowiedniego miejsca na basen. W przypadku basenu stacjonarnego niezbędne okazuje się zbadanie stanu gruntów.

Basen ogrodowy nie może spowodować zawilgotnienia u sąsiadów albo obniżenia poziomu bezpieczeństwa już istniejących obiektów.

Nawet przy granicy z sąsiednią posesją można ulokować basen, o ile oczywiście zostaną spełnione powyższe warunki i nie interesują nas ciekawskie spojrzenia zza płotu.

Jeżeli zaistnieje uzasadniona obawa obniżenia poziomu bezpieczeństwa jakichkolwiek konstrukcji wcześniej zbudowanych, realizacja basenu wkopanego w ziemię może okazać się niemożliwa.

Zdarza się, że poziom wód gruntowych na działce jest za wysoki, co stwarza zagrożenie osuwania się terenu pod niecką basenu i w konsekwencji uszkodzeniami konstrukcji.

W takiej sytuacji są trzy opcje:

1. Wykonuje się specjalne podwyższenie, w które wpuszcza się nieckę basenu.
2. Basen ogrodowy umieszcza się płycej.
3. Decyduje się na basen naziemny.

Wykonanie nasypu gruntowego oznacza dodatkowy wydatek rzędu 50-60 zł/m2.

Basen odkryty powinno się lokalizować na terenie dobrze nasłonecznionym, co pozwoli na oszczędnościach przy ogrzewaniu wody. Nie jest też pożądane sąsiedztwo drzew. Liście lub pyłki z drzew potrafią mocno zanieczyszczać wodę, a korzenie uszkadzać podziemne instalacje basenu.

Podłoże musi być równe, aby zapobiec wylewaniu się wody.

Wielkość basenu jest kwestią indywidualną. Chodzi o to, aby ją dopasować nie tylko do ilości osób, które będą korzystać równocześnie z basenu, ale także do ich preferencji użytkowych.

Ważne jest także, czy basen ogrodowy ma służyć w upalne dni osobom dorosłym czy chcemy zbudować basen dla dzieci. Należy pamiętać, że do swobodnego pływania głębokość basenu nie powinna być mniejsza niż 1,5 m. Jeżeli w planach jest skakanie do wody, to do skoków z brzegu basenu wystarczy około 2 m, ale przy skokach z trampoliny konieczna jest głębokość co najmniej 2,3 m.

Baseny ogrodowe rodzaje

Niezwykle istotną decyzją, jaką trzeba podjąć, jest ustalenie rodzaju basenu, jaki chcemy mieć w ogrodzie.

To nie tylko kwestia możliwości realizacji inwestycji pod względem finansowym, ale również konstrukcyjnym.

Baseny tradycyjne, stacjonarne są z pewnością bardziej luksusowe, jednak oznaczają zdecydowanie większe nakłady finansowe.

Wymagają także stosowania dodatkowych akcesoriów i stałej pielęgnacji.

Czasami wielkość działki nie pozwala na tego typu basen.

Możesz wybrać baseny przenośne, które mniej ingerują w sam krajobraz ogrodu, a zarazem są dużo tańsze.

Basen ogrodowy stacjonarny jednak zawsze dodaje prestiżu danej działce i podnosi jej walory rekreacyjne.

Sama działka mocno też zyskuje na wartości, co ma znaczenie w przypadku decyzji o jej sprzedaży.

Baseny ogrodowe stałe

Ten typ basenu rozróżnia się ze względu na materiał, jaki został zastosowany do budowy niecki.

Basen murowany

To konstrukcja najbardziej tradycyjna, a zarazem najdroższa i wymagająca dość długiego czasu realizacji, do budowy której wykorzystuje bloczki betonowe albo żelbetowe.

Wierzchnią stronę niecki wykłada się specjalną mozaiką bądź płytkami ceramicznymi.

Wielkim plusem jest niewątpliwie możliwość budowy całkiem wymyślnych kształtów i dużych gabarytów.

Jedyne ograniczenia wynikają z warunków panujących na danej działce, fantazji inwestora i zasobności portfela.

Do budowy niezbędna jest ekipa wykwalifikowanych robotników, którzy nie tylko wykonają wykopy i wybetonują powstałą nieckę, ale także położą płytki i zamontują całą instalację wodną i filtry.

Ostateczne koszty zależą zarówno od specyfikacji technicznej basenu, jak i stopnia skomplikowania kształtu niecki.

Najprostsza konstrukcja o wymiarach 8 x 3 x 1,5 m oznacza wydatek rzędu 30-40 tysięcy złotych.

Basen poliestrowy

Ich ceny są niższe, a sam basen poliestrowy szybszy i łatwiejszy w montażu, więc to opcja ciesząca się aktualnie największą popularnością wśród inwestorów indywidualnych.

Także pielęgnacja basenów poliestrowych jest prostsza.

Basen ogrodowy o wymiarach 8 x 3 x 1,5 m wraz z montażem kosztuje 15-25 tysięcy złotych.

Konstrukcję niecki przygotowuje się w fabryce i dlatego sam montaż nie sprawia większych problemów.

Niekiedy jest dodatkowo wzmocniona w technologii carbon kevlar oraz wzbogacona wygodnymi siedziskami i szerokimi antypoślizgowymi schodami podnoszącymi walory użytkowe.

Tego typu basen ogrodowy również może mieć różne kształty i kolory, jednak ma ograniczenia w zakresie wielkości. Jest też znacznie droższy od podstawowego modelu.

Basen drewniany

Baseny drewniane to bardzo ciekawe konstrukcje, które można wkopać całkowicie lub częściowo w ziemię, aczkolwiek spotyka się też w formie naziemnej ze względu na wyjątkowe walory estetyczne drewna. Trzeba jedynie pamiętać o wyrównaniu i ustabilizowaniu podłoża. Baseny ogrodowe drewniane mają różne kształty i idealnie komponują się z przestrzenią ogrodową. Poza tym drewno świetnie utrzymuje ciepło wody. Zastosowane drewno powinno charakteryzować się odpowiednią odpornością na wilgoć. Tego typu konstrukcje również przygotowuje się fabrycznie, więc montaż jest nieskomplikowany. Basen ogrodowy o wymiarach 7 x 4 x 1,30 m kosztuje około 15 tysięcy złotych.

Basen stalowy

Wykonuje się je z odpornej na wilgoć, nierdzewnej stali ocynkowanej. Podobnie, jak w przypadku basenów drewnianych, można je wkopać w ziemię albo ulokować na lekkim wzniesieniu. Ich kształty są owalne, okrągłe bądź ósemkowe. Wyróżniają się łatwością w utrzymaniu czystości i konserwacji, gdyż mają gładką powierzchnię. Montaż jest na tyle prosty, że nie sprawi problemu nawet laikowi. Basen okrągły o średnicy 10 m i głębokości 1,5 m oznacza wydatek rzędu 9-11 tysięcy złotych.

Baseny ogrodowe naziemne, przenośne

To zdecydowanie najtańszy i zarazem najszybszy sposób na własne kąpielisko w ogrodzie. Nie ma potrzeby wykonywania żadnych wykopów, montaż jest prosty i szybki, a ponadto po sezonie taki basen ogrodowy można złożyć i przenieść w jakieś miejsce, które ochroni konstrukcję przed zimnem i opadami atmosferycznymi. W tego typu basenach, które mają niewielkie rozmiary, nie są też potrzebne środki uzdatniające wodę, specjalne filtry i pompy filtrujące.

Basen stelażowy

Baseny stelażowe charakteryzują się bardzo wytrzymałą i stabilną konstrukcją. Ich ściany wykonuje się z trwałego, trójwarstwowego PVC i dodatkowo usztywnia metalowym stelażem. Baseny stelażowe to zdecydowanie najmocniejsze konstrukcje pośród basenów przenośnych. Większe baseny stelażowe są wyposażone w pompę filtrującą, zazwyczaj również w specjalną drabinkę ułatwiającą wejście do basenu ogrodowego. To szczególnie ważne, kiedy z basenu korzystają dzieci. Baseny takie mogą mieć kształt okrągły albo prostokątny i dość długo się rozkładają. Najmniejsze baseny o średnicy 3 m kosztują 300-500 zł. Większy basen stelażowy może kosztować 3-5 tysięcy złotych. W ofercie rynkowej są modele przewidziane dla kilku osób albo do samodzielnego pływania i nurkowania. Jeżeli basen ogrodowy ma pozostać w ogrodzie przez cały sezon, to dobrym pomysłem będzie zakup specjalnej pokrywy do basenu ogrodowego, która ochroni zbiornik przed zabrudzeniami. Niezbędne mogą się też okazać środki dezynfekujące. Warto pamiętać, że podłoże, na którym zostanie postawiona cała konstrukcja ulegnie zniszczeniu, więc lepiej unikać lokalizacji na środku pięknego trawnika. Basen stelażowy powinien posłużyć przez kilka lat w dobrym stanie, o ile zadba się o jego pielęgnację. Jak wygląda basen ogrodowy stelażowy można zobaczyć na poniższym wideo

Basen rozporowy

Konstrukcja basenów rozporowych nie jest tak wytrzymała jak basenów stelażowych. Ściany też są zbudowane z PVC, ale podtrzymywane przez rozpierającą je wodę, a nie przez metalowy stelaż. Woda, która wypełnia basen ogrodowy wywiera określone ciśnienie hydrostatyczne na jego ściany i tym samym nadaje mu zarówno odpowiednią sztywność, jak i kształt. To dlatego baseny rozporowe są okrągłe. Co ciekawe, basen rozporowy dopasowuje się do wysokości lustra wody, a to dzięki specjalnemu wykończeniu w formie kołnierza napełnianego powietrzem. Basen ogrodowy może zmieniać swoją wysokość wraz z dolewaniem bądź ubytkiem wody. Basen rozporowy może być na tyle głęboki, że daje się w nim swobodnie pływać.

Dużym udogodnieniem w codziennym użytkowaniu są także gotowe drabinki doczepiane do konstrukcji basenu oraz przykrycie. Najmniejsze baseny rozporowe można kupić za 200-400 zł, oczywiście cena za basen rozporowy wzrasta wraz z wielkością konstrukcji. Basen rozporowy wykazuje całkiem niezłą wytrzymałość i nie sprawia żadnych problemów w kwestii przechowywania.

Basen dmuchany

Baseny dmuchane wyróżniają się niską ceną i prostotą zastosowania oraz montażu, ale nie są zbyt trwałe i łatwo je zniszczyć. Wystarczy w zasadzie jedna dziura, o którą nietrudno, tym bardziej że materiał nie wykazuje dobrych parametrów wytrzymałościowych i często jeszcze osłabia się pod wpływem promieniowania UV. W związku z tym baseny pompowane najczęściej służą przez jeden sezon, co nie stanowi aż tak wielkiego problemu ze względu na niewysokie koszty zakupu. Na pewno cena przyciąga, ponieważ mały basen ogrodowy dla dzieci kosztuje 30-50 zł, a z dodatkami typu zjeżdżalnie i daszki ok. 100 zł.

Większe rozmiary, w których zmieszczą się osoby dorosłe, oznaczają wydatek rzędu 200-300 zł. Baseny dmuchane nie nadają się do pływania i nurkowania, ale dla małych dzieci są po prostu idealne, bo bezpieczne. Rozłożenie takiego basenu trwa tylko kilka minut, podobnie napełnienie ich wodą. Nie są wymagane specjalne filtry.

Budowa basenu betonowego

Całość prac składa się w zasadzie z kilku etapów. Przede wszystkim trzeba wykonać odpowiedni wykop o wielkości obejmującej rozmiary niecki i wszystkich ścian basenu. Jeżeli teren jest podmokły, to nie wolno zapominać o drenażu pod basenem. Ten etap prac nie sprawia dużych problemów i jest stosunkowo tani. Gorzej z drugim etapem, czyli budową samej niecki. Przede wszystkim trzeba pamiętać, że w wykopie niezbędna jest podsypka żwirowa oraz siatka zbrojeniowa na dnie.

Następnie powinno osadzić się spust denny i zbrojenie wprowadzić na trzpienie. Kiedy zaczyna się murować nieckę z bloczków betonowych, należy uwzględniać przerwy na zbrojenie oraz stosowne miejsca na instalację wodną. Od strony zewnętrznej niecka musi być odpowiednio zaizolowana, a jej ściany docieplone.

Następnie niecka musi zostać otynkowana od wewnątrz, kładzie się płytki ceramiczne, mozaikę bądź specjalną folię, po czym trzeba zamontować konieczne elementy, a więc skimmery, dysze czy reflektory. Na koniec warto dobrze przemyśleć aranżację otoczenia basenu ogrodowego. Może to być trawa z zabezpieczeniem brzegów, czyli tak zwanym obejściem, ale znacznie większy komfort użytkowania, a zarazem estetykę zapewni podłoga z zaimpregnowanych desek. W przypadku płytek ceramicznych, to należy upewnić się, że są one mrozoodporne i antypoślizgowe. Nie wolno zapominać, że również fuga do spoinowania płytek musi być odporna na działanie mrozu i wody.

Pokrywy basenu

Dobrym pomysłem jest wykonanie specjalnego zadaszenia basenu. Szczególnie dobrze sprawdza się specjalna, przezroczysta folia zamontowana na stelażu typu żaluzjowego albo segmentowego, której koszt nie powinien przekroczyć 2-3 tysięcy złotych, a nie tylko ochroni przez zabrudzeniem wody, ale także pomoże szybciej nagrzać wodę w niecce i zmniejszy parowanie wody.

Pokrywa może być sterowana pilotem lub mieć napęd ręczny. Znacznie droższym rozwiązaniem jest zadaszenie basenu z płyt poliwęglanowych albo zbrojonej folii PVC, które montuje się na konstrukcji z profili aluminiowych.

Podgrzewanie basenu

W naszych warunkach klimatycznych nawet w miesiące typowe letnie bywa niekiedy chłodno, więc dobrze pomyśleć o podgrzewaniu wody, co znacznie podniesie komfort użytkowania basenu oraz umożliwi korzystanie z niego nawet poza sezonem letnim.

Najbardziej ekonomicznym sposobem będą panele słoneczne, aczkolwiek trzeba liczyć się z początkowym wydatkiem około 10 tysięcy złotych.

Jednak to wydatek jednorazowy, a potem już nie ma dodatkowych kosztów w przeciwieństwie do ogrzewania elektrycznego.

Akcesoria do przydomowego basenu

Przebywanie w basenie ogrodowym powinno stanowić przyjemność, więc woda w nim musi być czysta. Dlatego trzeba ją na bieżąco uzdatniać i filtrować.

Filtry i pompa do basenu

Woda basenowa krąży w układzie zamkniętym przez filtry mechaniczne, a w przypadku wody podgrzewanej także przez wymiennik. Baseny ogrodowe zazwyczaj mają skimmery, czyli przelewy zasysające, które są wyposażone w kosze siatkowe zbierające wszystkie pojawiające się na powierzchni większe zanieczyszczenia, jak liście albo włosy. Wszelkiego typu drobniejsze brudy wychwytuje natomiast filtr piaskowy. Woda jest pobierana przez filtr za pomocą pompy, przepływa przez niego pozostawiając zanieczyszczania w zbiorniku wypełnionym piaskiem kwarcowym, po czym wydostaje się przez dysze wylotowe. Trzeba pamiętać o regularnym czyszczeniu filtra, a wykorzystaną do tego wodę można użyć do podlewania ogrodu.

Ubytek wody należy uzupełnić. To jednocześnie pozwala na stopniową wymianę wody. Warto pamiętać, że woda powinna być wymieniona całkowicie co dwa lata, o ile nie opróżnia się basenu na okres zimowy. Wodę wypompowuje się pompą głębinową lub przez spust w dnie.

Większość nowoczesnych filtrów ma specjalne wskaźniki, które informują o konieczności płukania z powodu przekroczenia dopuszczalnego poziomu zabrudzenia. To znacznie ułatwia pielęgnację basenu.

Oprócz filtrów piaskowych w ofercie rynkowej pojawiają się również filtry żwirowe i żwirowo-antracytowe. Zazwyczaj stosuje się urządzenia pozwalające na czterokrotną wymianę wody w czasie jednej doby.

Odkurzacz

Skimmery czasami nie są w stanie wychwycić wszystkich zanieczyszczeń. Jeżeli jakieś liście opadną na dno, to trzeba oczyścić nieckę specjalnym odkurzaczem podłączonym do instalacji filtrującej wodę albo modelem zdalnie sterowanym i działającym niezależnie od instalacji basenowej. Oferta obejmuje zarówno dość proste urządzenia w cenie 30-50 zł, jak i bardziej zaawansowane technologicznie, za które trzeba zapłacić kilkaset złotych.

Uzdatnianie wody

Systemy filtrujące i odkurzacz nie wystarczą, aby woda w basenie była czysta. Konieczne jest również uzdatnianie wody, czyli dezynfekcja, koagulacja oraz utrzymywanie właściwego odczynu pH. Dezynfekcja przede wszystkim zapobiega rozwojowi glonów, które przyczyniają się do pojawiania się w basenie chorobotwórczych bakterii i grzybów.

Najczęściej stosuje się związki chloru sprzedawane w postaci preparatów płynnych, tabletek bądź granulatu, które należy ciągle dodawać tak, aby ich stężenie było odpowiednie. Chemia basenowa może być dodawana do basenu ręcznie, lub automatycznie.

Dostępna jest również opcja wytwarzania chloru w procesie elektrolizy ze zwykłej soli kuchennej. Sama metoda jest tańsza, jednak trzeba uwzględnić początkowy wydatek na urządzenie do elektrolizy, czyli ponad tysiąc złotych.

Największą skuteczność dezynfekcji wody wykazuje jej ozonowanie, ale koszty inwestycyjne i eksploatacyjne ozonowania są naprawdę wysokie.

Dezynfekcja służy też utrzymaniu właściwego poziomu pH wody – woda w basenie ogrodowym powinna mieć pH na poziomie 7,2–7,6. Niższe wartości powodują podrażnienia skóry i oczu, a także korozję elementów metalowych, a przy wyższym wytrącają się związki wapnia, które osadzają się w postaci kamienia. Koagulacja uniemożliwia mętnienie wody powodowane przez bardzo drobne cząsteczki zanieczyszczeń. Dlatego warto dodawać specjalne środki chemiczne, które złączą się z tymi drobinkami i tym samym filtry będą mogły je odfiltrować.

Baseny i akcesoria dostępne są w sklepie internetowym ibaseny.pl