Segregacja śmieci w domu: zasady segregacji odpadów i opłaty

Każdy człowiek ma wpływ na otaczające go środowisko naturalne. Wpływ ten może być jednak zarówno pozytywny, jak i negatywny, bo wiele – czasem świadomych działań – prowadzi do niszczenia naturalnego środowiska Ziemi. Natomiast jedną z najpopularniejszych, a zarazem dostępną dla każdego formą jego ochrony jest segregacja śmieci.

Odpowiedni podział odpadów (w 2019 roku wprowadzono nowy. na: metale i tworzywa sztuczne, szkło, papier, odpady biodegradowalne i odpady zmieszane) sprawia, że w następnym etapie śmieci mogą zostać przetworzone w procesie recyklingu. Można je wtedy powtórnie wykorzystać – aby wytworzyć nowy produkt.

Pozyskiwanie tego typu surowców zmniejsza zużycie zasobów naturalnych. Zebrana makulatura przyczynia się na przykład do ograniczenia zużycia energii, wody i zmniejszenia wycinki drzew. Sto ton makulatury pozwala wyprodukować 90 ton papieru do ponownego użytku, a do wyprodukowania jednej tony papieru potrzeba ścięcia aż 17 drzew.

Dlatego też podział i wywóz odpadów segregowanych jest bardzo istotny.

Co więcej, rozdzielanie śmieci w każdym gospodarstwie domowym pomoże również ograniczyć tony tych, które w przeciwnym razie zanieczyściłyby środowisko naturalne (to z kolei niesie ze sobą zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi).

Warto też dodać, że segregacja śmieci w domu jednorodzinnym jest też bardziej opłacalna. Brak segregacji śmieci oznacza bowiem ponoszenie wyższych kosztów za ich wywóz. Warto więc wyrobić wyrobić sobie odpowiednie nawyki – dbając jednocześnie o swoje otoczenie, jak i budżet.

Aby ułatwić sobie to zadanie pomocne będą odpowiednie zbiorniki na śmieci. Natomiast najlepszą opcją dla odpadów biologicznych w domach jednorodzinnych będzie stworzenie kompostownika.

Dlaczego warto prawidłowo segregować śmieci w domu?

Współcześnie odpady komunalne są niedającym się uniknąć, ubocznym aspektem życia naszej cywilizacji. Jest to szczególnie nasilone zjawisko w rozwiniętym społeczeństwie przemysłowym, gdzie ilość produkowanych śmieci gwałtownie wzrosła jeszcze w XX wieku. Jest to związane z rozwojem technicznym i konsumpcyjnym stylem życia. Co więcej, przez lata zmienił się także skład odpadów.

Stąd też problemem nie jest wyłącznie to, że zajmują one znaczne powierzchnie terenu i niszczą walory krajobrazowe. Problemem jest także to, że składowiska śmieci mogą stanowić poważne zagrożenie dla czystości powietrza, wód (powierzchniowych i podziemnych), przyczyniać się mogą również do degradacji gleby i wielu roślin.

Widać więc wyraźnie, że selekcja oraz zbiórka odpadów stały się wspólnym problemem ludzkości i wymagają zaangażowania każdego człowieka. Prawidłowe funkcjonowanie systemu gospodarowania odpadami zależy zawsze od właściwych postaw społecznych. W ich wypracowaniu pomóc może na pewno odpowiednia edukacja ekologiczna (w zakresie gospodarowania odpadami).

Bardzo ważne jest, by zrezygnować z praktyk palenia śmieci w piecach, bo bardzo pogarsza to jakość powietrza, wody i gleby (wytwarzają się wtedy bowiem toksyny, a najgroźniejsze z nich to dioksyny i furany). Odpowiedzialne za taki stan rzeczy osoby (często właściciele domów jednorodzinnych) spalają śmieci w ramach pozornych oszczędności, w zamian niszcząc też w niebezpieczny sposób przewody kominowe. Tak więc, wśród wymiernych korzyści jakie płyną z segregacji śmieci można wymienić to, że:

1. Zwiększa ona świadomość ekologiczną.
2. Wyrabia nawyki porządku oraz oszczędności.
3. Ogranicza masy odpadów zanieczyszczających środowisko naturalne.
4. Wydłuża żywotność składowiska.
5. Zmniejsza koszty eksploatacji składowiska.
6. Ogranicza różnego rodzaju zagrożenia dla środowiska i zdrowia ludzi.
7. Zapewnia tańszy system selektywnej zbiórki odpadów.
8. Umożliwia uporządkowanie gospodarowania odpadami.
9. Pozwala na niższe zużycie surowców naturalnych.
10. Jest źródłem pozyskiwania surowców wtórnych – recykling.

Jeśli chodzi o recykling, to w obecnych czasach jest on bardzo ważny, ponieważ sam wiąże się z bardzo dużymi zaletami, to znaczy:

• oszczędza energię: odnawianie surowców zużywa znacznie mniej energii niż ich wyprodukowanie od samego początku (dzięki temu zmniejszają się też koszty produkcji);
• przyczynia się do zmniejszenia wycinki lasów, uratowania milionów roślin i zwierząt (chodzi tu o recykling papieru);
• pomaga zmniejszyć ilość gazów cieplarnianych – z racji tego, że
  odnawianie surowców zużywa mniej energii, do atmosfery przedostaje się mniej węgla;
• redukuje powierzchnię wysypisk śmieci, bo ponowne wykorzystanie odpadów zmniejsza ilość tych składowanych;
• jest opłacalny: odnawianie surowców i ich ponowne wykorzystanie zużywa mniej energii i wody, co po prostu mniej kosztuje w czasie produkcji.

Jak więc widać, naprawdę warto prawidłowo segregować śmieci. Segregować śmieci powinny zarówno duże zakłady, jak i firmy oraz mieszkańcy domów jedno- i wielorodzinnych. Recykling poszczególnych grup odpadów może bowiem przynieść wiele wymiernych korzyści.

Jak to wygląda w poszczególnych przypadkach? Recykling szkła sprawdza się idealnie, ponieważ jest to surowiec, który może być przetworzony bez strat na taki sam szklany produkt (np. butelkę), jakim był poprzednio. Wykorzystanie w produkcji stłuczki szklanej zmniejsza poziom emisji dwutlenku węgla i trujących związków, które towarzyszą produkcji zupełnie nowych, szklanych opakowań. Plusem jest też oczywiście zmniejszenie ilości odpadów szklanych na wysypiskach.

Warto dodać, że odzyskując szkło tylko z jednej butelki, można zaoszczędzić tyle energii, ile zużyłaby 100W żarówka świecąca (bez przerwy) 4 godziny.

Zbiórka szkła odbywa się przy pomocy worków i pojemników w kolorze zielonym.

Bardzo ważną dziedziną jest także recykling papieru. Wykorzystanie makulatury (wrzucanej do worków i pojemników oznakowanych kolorem niebieskim) to oczywiście ograniczenie eksploatacji drewna pochodzącego z lasów. Sortowanie odpadów i powtórne wykorzystywanie papieru wiąże się z ograniczeniem zużycia ropy, wody i zmniejszeniem zużycia energii. Segregowanie śmieci to także oszczędzenie miejsca na składowiskach. Recykling papieru przyczynia się również do zmniejszenia zanieczyszczenia powietrza i ilości ścieków przemysłowych przy produkcji papieru.

Natomiast jeśli chodzi o recykling tworzyw sztucznych, to jest on ważny przede wszystkim dlatego, że tworzywa sztuczne (tworzywa sztuczne pozyskiwane są z przerobu ropy naftowej) bez poprawnej segregacji śmieci są groźne dla środowiska naturalnego. Proces rozkładu takich odpadów zmieszanych jak np. plastikowe butelki wynosi bowiem nawet kilka tysięcy lat, a odpady niezagospodarowane uwalniają toksyczne substancje, które przenikają do gleb oraz wód gruntowych.

Obliczono zaś, że w polskich gospodarstwach produkuje się 1,5 mln ton odpadów tworzyw sztucznych (w tym plastiku) rocznie, a aż 60% z nich nie jest poddawanych ponownemu przetworzeniu. Co więcej, pojawiają się także praktyki ich samodzielnego spalania (w wyniku czego uwalniane są niebezpieczne substancje trujące). Przetwarzanie plastiku (opakowań PET) umożliwia wytwarzanie:

• folii,
• włókna i przędzy,
• oleju opałowego,
• bluz polarowych,
• a nawet mebli.

Poddawanie tworzyw sztucznych recyklingowi pozwala na oszczędzenie węgla i ropy naftowej. Zbiórkę tego rodzaju odpadów prowadzi się za pomocą żółtych worków i pojemników.

Do tych samych pojemników do segregacji śmieci wrzuca się też odpady aluminiowe, które w całości nadają się do recyklingu. Co więcej, proces recyklingu można przeprowadzać wielokrotnie i to bez strat w jakości materiału. Odzyskanie aluminium pozwala na oszczędzenie 95% energii jaka jest potrzebna do wyprodukowania aluminium z rudy boksytu. Ten rodzaj recyklingu generuje też 95% mniej zanieczyszczeń odprowadzanych do powietrza i wody (w porównaniu z produkcją aluminium).

Kompostowanie odpadów biologicznych

W każdym gospodarstwie domowym pojawiają się codziennie także odpady biodegradowalne. Są to na przykład obierki owoców i odpadki warzywne, skorupki jaj, resztki żywności (poza mięsem), ale też inne odpady bio jak pozostałości roślinne, resztki kwiatów, trawa i liście.

Można je wyrzucać do brązowych pojemników, ale nie są one jeszcze powszechne we wszystkich miejscach. Do tego właściciele domów jednorodzinnych mogą znaleźć na odpady biodegradowalne lepsze zamiast brązowych pojemników rozwiązanie. Chodzi tu o stworzenie kompostownika, dzięki któremu w łatwy a zarazem ekologiczny sposób będzie można pozbyć się odpadków biologicznych, resztek żywności z domu i ogrodu – odpowiednio je sprzątając.

Zarazem kompost z resztek żywności i odpadów roślinnych stanie się idealnym i naturalnym nawozem dla roślin, dostarczając im niezbędnych składników pokarmowych i pożytecznych mikroorganizmów. Odpady biodegradowalne poprawią też strukturę gleby.

Bardzo dobrym czasem na założenie kompostownika są miesiące jesienne, kiedy to w czasie porządków po lecie pojawia się spora ilość resztek organicznych. Z powodzeniem można je wtedy wykorzystać w ogrodzie, składując najpierw w przeznaczonym do tego miejscu.

Myśląc o kompostowaniu odpadów biologicznych najpierw warto zastanowić się nad typem kompostownika. W przypadku niewielkiego ogródka sprawdzić się może niewielki i estetyczny termokompostownik na odpady biodegradowalne. We wnętrzu takiego pojemnika panuje podwyższona temperatura co sprawia, że proces rozkładu zachodzi szybciej niż w normalnych warunkach, a kompost tworzy się na bieżąco. Dzięki temu na górę nieustannie można dosypywać nowe bio resztki, a z dołu (poprzez specjalny otwór) można wygarniać już dojrzały nawóz.

Właściciele dużych ogrodów mogą natomiast bez problemu ustawiać w nich klasyczne kompostowniki. Są to kojce z metalowej siatki albo drewniane bądź plastikowe skrzynie. Można je wykonać samodzielnie albo kupić w sklepie ogrodniczym.

Najlepiej jest wyposażyć się w dwa pojemniki. Kiedy w jednym nawóz będzie dojrzewać, do drugiego można wtedy nieustannie dosypywać świeże resztki biodegradowalne.

Niektórzy decydują się na kompostowanie w luźno położonej pryzmie, ale nie jest to rozwiązanie zbyt korzystne.

1. Po pierwsze nie jest zbyt estetyczne i sprawia wrażenie bałaganu.
2. Po drugie, ułatwia dostęp do resztek zwierzętom domowym i dzikim (które je rozsypują i roznoszą).
3. Po trzecie, w specjalnie przygotowanym pojemniku proces kompostowania zachodzi szybciej, ponieważ kompostownik: zapewnia dostarczanie powietrza, izoluje od utraty wilgotności w pryzmie i chroni ją przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi.
4. Po czwarte, luźna pryzma wymaga przykrywania jej odpowiednią folią lub matą. Kiedy zaś osiągnie odpowiednią wysokość, trzeba ją na stałe przykryć warstwą ochronną ze słomy, kory czy liści. Taka warstwa musi być przepuszczalna, a zarazem powinna być na tyle gruba, żeby zapewniać utrzymanie we wnętrzu pryzmy właściwej temperatury.

Samodzielnie można zbudować kompostownik z desek lub cegieł. Najważniejsze jest to, by jego ścianek nie zabudowywać całkowicie. Powinny być one “ażurowe”, z przestrzeniami, by woda i powietrze mogły przedostać się do pryzmy. Najlepszą opcją jeśli chodzi o pojemniki do kompostowania, wydają się być te zamknięte i otwierane od góry (do wsypywania resztek), z zamykanymi otworami z boków i u dołu (do wybierania gotowego nawozu). Wtedy kompost jest chroniony przed nadmiernym nawilżeniem podczas opadów, a także przed nadmiernym parowaniem w czasie upałów.

Resztki biodegradowalne umieszczane w kompostowniku stają się nawozem organicznym po kilku miesiącach (po zajściu odpowiednich procesów biologicznych). Dobry kompost zapachem i strukturą musi przypominać żyzną ziemię. Wtedy też użyty jako nawóz wzbogaca glebę w próchnicę. Zwiększa również jej pojemność wodną i powietrzną.

Naturalny kompost nie ma też oczywiście żadnego szkodliwego wpływu ani na rośliny ani na zwierzęta (niezależnie od jego ilości).

Warto wiedzieć, że w kompostowniku kolejne warstwy odpadów biologicznych dobrze jest przesypywać nawozem azotowym oraz mieloną kredą albo dolomitem. Dosypać można także szczepionki kompostowe, które przyspieszają proces kompostowania. Na rynku można też obecnie znaleźć preparaty, które niweluje nieprzyjemne zapachy jakie mogą wydzielać się z kompostownika.

Jeśli zaś chodzi o to, gdzie ustawić kompostownik na odpady biodegradowalne, to idealne będzie miejsce osłonięte od wiatru i słońca. Bowiem aby powstał naprawdę wartościowy nawóz, resztki bio nie mogą przesychać.

Z tego samego powodu w czasie dłuższych okresów bez deszczu, wnętrze kompostownika powinno się polewać wodą. Pojemnik kompostownika powinien stać bezpośrednio na glebie. Dzięki temu będą miały do niego łatwy dostęp dżdżownice i inne mikroorganizmy potrzebne w procesie kompostowania. Dla kompostownika niewskazane jest:

• pełne ocienienie (powinno być to lekkie zacienienie),
• zagłębienia terenu,
• teren podmokły,
• nieprzepuszczalna gleba.

Wybrany i właściwy obszar można przygotować, tworząc na nim podstawę z torfu (o grubości nawet 20 cm). Będzie to zapobiegać wypłukiwaniu i spływaniu substancji odżywczych.

Oprócz miejsca ustawienia, istotne są również rozmiary kompostownika. Te najbardziej optymalne to 150 centymetrów szerokości (aby kompost można było swobodnie przerzucać) i 100-120 centymetrów wysokości. Długość jest dowolna, zwykle wynosi około 200 centymetrów. W pryzmie o takich rozmiarach dobrze rozwijają się mikroorganizmy i dżdżownice, a to właśnie dzięki nim resztki organiczne nie gniją, ale przekształcają się w próchnicę.

Co można wrzucić do kompostownika?

Do kompostownika można wrzucać naprawdę wiele odpadów biologicznych, zarówno z domu, jak i ogrodu. W tym drugim przypadku będą to na przykład:

• suche liście opadłe z drzew i krzewów (jednak wyłącznie takie, które nie są porażone przez szkodniki i choroby),
• resztki warzyw i owoców (które spadły z drzew czy są nieudanymi uprawami),
• zaschnięte pędy bylin,
• resztki roślin jednorocznych,
• zwiędłe odpady roślinne,
• chwasty (bez nasion),
• zbędna darń (układana w kompostowniku korzeniami do góry),
• muł z oczka wodnego,
• rozdrobnione gałęzie,
• popiół drzewny i trociny,
• słoma.

Do kompostownika można wrzucać także trawę (np. po skoszeniu trawnika). Trzeba jednak uważać, by nie wrzucić jej zbyt dużo na jeden raz, bo wtedy może zacząć gnić. Stąd też warstwy trawy co 10 centymetrów warto przesypywać innymi odpadkami.

Z kuchni do kompostownika wrzucać można natomiast:

• roślinne odpady – to znaczy przede wszystkim obierki warzyw i owoców, resztki warzyw,
• nieświeże owoce,
• fusy po kawie i herbacie,
• resztki jedzenia, skorupki jaj.

Wrzucić można do niego także rośliny doniczkowe i kwiaty cięte (oczywiście bez ozdób z kwiaciarni).

W kompostowniku często konieczna jest woda. Może być to woda którą odcedza się z garnków i zazwyczaj wylewa do zlewu.

Bardzo ważne jest także wiedza co nie powinno znaleźć się w kompostowniku.

Nie wrzuca się do niego dużych i twardych odpadów kuchennych, np. pestek.

Sprawą indywidualną jest wrzucanie tam mięsa i innych odpadów pochodzenia zwierzęcego (tłuszczu, kości). Po pierwsze dlatego, że w trakcie rozkładu może ono emitować bardzo nieprzyjemne zapachy. Po drugie, ponieważ może ono zwabiać zwierzęta, które mogą doprowadzić do zniszczenia tworzonego nawozu.

Z tych samych względów nie powinno się kompostować również resztek warzyw gotowanych w wywarze mięsnym.

Odradzane jest też kompostowanie skórek cytrusów. Znajdujące się na nich środki konserwujące mogą bowiem wpływać na obniżanie aktywności mikroorganizmów w glebie. Takie skórki mogą też zawierać pozostałości środków ochrony roślin.

Kompostownik nie jest także miejscem dla roślin rosnących w pobliżu szlaków komunikacyjnych. Jest tak dlatego, że mogą zawierać metale ciężkie.

Trzeba pamiętać o tym, że gwarancją uzyskania dobrej jakości nawozu, jest właściwe układanie i dbanie o kompost. Istotne jest to, by materiał kompostowy został ułożony luźno, by do każdej z warstw mogło bez przeszkód dotrzeć powietrze.

Najniższą warstwę powinien stanowić gruby, luźny materiał (np. gałęzie drzew czy krzewów). Zapewni to właściwy dopływ świeżego powietrza i odpływ nadmiaru wody.

Kolejną warstwę muszą stanowić torf lub ziemia. Będą one wchłaniać składniki mineralne, a później materiał kompostowy.

Wrzucane odpadki organiczne warto co 10–20 centymetrów przesypywać ziemią próchniczą. Między warstwami może znaleźć się także dolomit lub wapno.

Usypaną pryzmę przykrywa się mniej więcej 10-centymetrową warstwą ziemi. W suchych okresach kompost należy delikatnie polewać wodą.

Gotowy nawóz będzie wyglądać jak ziemia. To znaczy będzie suchą masą o jednolitej, rozdrobnionej konsystencji i ciemnej barwie (bez żadnych nierozłożonych kawałków roślin). Kiedy osiągnie taką formę można go rozwieźć na grządki i grabiami wymieszać z glebą.

Zbiorniki na odpady komunalne

Odpady (nazywane potocznie śmieciami) zostały podzielone na kilka kategorii. Każda z nich obejmuje określony ich rodzaj w którym mają być one przechowywane jedynie ze sobą. Dzięki takiej segregacji śmieci możliwy jest późniejszy recykling. Wymaga też jednak tego, by śmieci były wyrzucane do oddzielnych pojemników, a nie umieszczone w pojemniku do odpadów zmieszanych.

Osobne pojemniki są opisywane, ale dla ułatwienia – do konkretnych kategorii segregacji śmieci przypisano też określone kolory. Taka ogólnie przyjęta zasada segregacji śmieci sprawia, że – także w warunkach domowych – nie jest to zbyt trudne i w każdym domu powinny znaleźć się odpowiednie zbiorniki na odpady. Podział odpadów według kolorów, od początku roku 2020 przedstawia się następująco:

• Kolor niebieski – papier. Do niebieskich pojemników do segregacji odpadów wrzuca się papierowe opakowania, tekturowe kartony, zeszyty, kalendarze, gazety i książki. Nie jest to miejsce na kartony po mleku, tapety czy papier woskowany.
• Kolor zielony – szkło. To zbiorniki do segregacji odpadów na potłuczone szkło, słoiki i butelki po napojach, szklane opakowania po żywności, butelki po napojach alkoholowych, szklane opakowania po kosmetykach, kawałki szyb okiennych. Błędem jest wrzucanie do zielonych pojemników żarówek, porcelany czy szkła żaroodpornego.
• Kolor żółty – metale, surowce wtórne i tworzywa sztuczne. Do tak oznakowanych zbiorników do segregacji odpadów zbierane są: nakrętki, plastikowe opakowania po napojach, reklamówki, kartony po sokach i mleku, plastikowe opakowania po kosmetykach, plastikowe butelki, plastikowe torby, aluminiowe puszki, puszki po konserwach, nakrętki od słoików, metale kolorowe i inne surowce wtórne. Nie jest to jednak miejsce na opakowania po farbach, środkach farmakologicznych i produktach w aerozolu.
• Kolor brązowy – bioodpady. Są to zbiorniki do segregacji odpadów przeznaczone na obierki warzyw i owoców, resztki żywności, kwiaty, skoszoną trawę. Nie można do nich wrzucać mięsa, tłuszczów zwierzęcych i kości.
• Kolor czarny – odpady zmieszane. Pojemniki do segregacji odpadów zmieszanych, w których umieszcza się to, czego nie dało się wyrzucić do pojemników w innych kolorach. Można do nich wrzucać takie odpady zmieszane jak porcelanę, kawałki szyb okiennych, pieluchy, gumę i różnego rodzaju odpady kuchenne. Nie obejmuje to jednak takich odpadów takich jak przeterminowane leki, zużyte baterie i substancje niebezpieczne (np. kwasów).

Obecnie na rynku można znaleźć wiele rodzajów zbiorników do segregowania śmieci. Są one przeznaczone do użytku na świeżym powietrzu, w firmach, szkołach, jak i mieszkaniach oraz domach jednorodzinnych. Obowiązkowa segregacja śmieci ma odgórnie ustalone instrukcje w każdej z polskich gmin. W domach niezbędny jest zazwyczaj podział na odpady w zbiornikach (lub workach) zielonych, niebieskich i żółtych.

Poza oznaczeniami dotyczącymi kolorystyki pojemniki na śmieci mogą się od siebie różnić na jeszcze inne sposoby. Uwagę trzeba zwrócić przede wszystkim na ich układ.

Do segregacji odpadów mogą posłużyć pojemniki pojedyncze. Ich minusem będzie jednak to, że przy zakupie kilku, zajmą one dość dużo miejsca. Co nie jest zbyt funkcjonalną opcją w domu. Tego rodzaju pojemniki, o większych pojemnościach sprawdzić się mogą za to na zewnątrz. Najlepiej zaś kiedy pojemniki na segregowanie śmieci będą wyposażone w kółka.

W sklepach można też znaleźć zestawy do domu (czy miejsca publicznego) składające się z kilku złączonych ze sobą koszy (oznaczonych odpowiednimi kolorami). Zajmują mniej miejsca niż zbiorniki pojedyncze, ale nadal są dość pokaźnych rozmiarów. W domach, jednym z lepszych rozwiązań stać się mogą pojemniki podzielone na frakcje, gdzie każda z nich jest przeznaczona na inny rodzaj odpadków (ułatwiając ich segregację).

Na rynku można znaleźć je w skondensowanych wersjach, dzięki czemu nie zajmują wiele miejsca. Ciekawym pomysłem są także kosze wysuwne (do zabudowy) działające jak szuflady. Umieszcza się w jednej z szafek i są wtedy niewidoczne, a pozwalają na segregację śmieci. Na oszczędność miejsca pozwalają również montowane na specjalne zaczepy, pojemniki na ścianę albo zestawy pionowe (kosze ustawiane jeden na drugim).

Jaką wielkość pojemników na śmieci wybrać?

Oprócz układu, w zbiornikach na odpady zwraca się również uwagę na ich pojemność (podawaną w litrach). W dużej rodzinie, w domach, powinny pojawić się pojemniki przynajmniej o pojemności 30 litrów.

Jednak do niewielkiego domu czy mieszkania można znaleźć zbiorniki o pojemności 5-15 litrów.

Zbiorniki na dworze – przygotowane do odbioru odpadów, powinny być natomiast znacznie większe, bo będą po prostu wygodniejsze. Trzeba tutaj zaznaczyć, że pojemniki przeznaczone do gromadzenia odpadów zmieszanych i segregacji odpadów komunalnych mają być dostosowane do indywidualnych potrzeb właściciela posesji, nie ma tutaj odgórnych przykazań prawnych.

Zakłada się jedynie, że łączna pojemność pojemników powinna wynosić co najmniej 40 litrów na każdego mieszkańca nieruchomości.

Jeśli chodzi o przydomowe pojemniki na śmieci, to wybór ich wielkości będzie zależny od kilku czynników. Między innymi od zwyczajów i potrzeb związanych z gospodarowaniem odpadami w danej rodzinie. Mowa tu między innymi o częstotliwości wynoszenia worków z domowych koszy na śmieci. Mowa tu o odpadach zmieszanych, ale też segregowanych (ta częstotliwość może być wtedy odmienna).

Drugim ważnym czynnikiem decydującym o wielkości koszy na odpady będzie to, jak często firma wywożąca śmieci jest zobowiązana do ich odbioru. Kupno bardzo dużych pojemników będzie niepotrzebne wtedy, gdy odpady danego rodzaju są odbierane co tydzień lub dwa. Zbyt mały kosz może natomiast stać się problematyczny, gdy firma je wywożąca pojawia się np. co miesiąc.

Wybierając wielkość pojemnika na odpadki, pod uwagę należy wziąć także sezonowość, np. to, czy będzie się w nim umieszczać odpadki po porządkowaniu ogrodu. W wielu domach jednorodzinnych spotkać można najczęściej pojemniki o pojemności od 120 do 240 litrów.

Ile kosztują zbiorniki na odpady?

Ceny zbiorników na odpadki nie są zbyt wygórowane, szczególnie biorąc pod uwagę, że pojemniki są użytkowane przez kilka, a czasem nawet kilkanaście lat.

Za pojemnik z tworzywa sztucznego, z trójdzielnym podziałem (i odpowiednią kolorystyką pokryw), o pojemności 40-50 litrów zapłaci się 150-200 złotych. Będzie to zbiornik wykonany z tworzywa sztucznego.

Natomiast jeśli chodzi o pojemniki zewnętrzne, z których odpady odbiera firma śmieciarska, to mogą przyjmować one różne formy. Można się na przykład zdecydować na 2-kołowe pojemniki o pojemności 120 litrów, które występują w pięciu kolorach odpowiadających kategoriom odpadów.

Ciężar własny takich zbiorników to 10 kg, a ich dopuszczalna ładowność to maksymalnie 60 kg.

Zapłaci się za nie 120 złotych.

W tej samej cenie, u innego producenta można znaleźć pojemnik na odpady o pojemności 90 litrów. Jest on wykonany z wysokogatunkowego tworzywa, przesuwa się go na dwóch kółkach ciągnąc za boczny uchwyt. W tej cenie otrzyma się zbiornik odporny na działanie kwasów, mrozu i promieniowania UV.

Pojemnik ten występuje w uniwersalnym, ciemnozielonym kolorze.

Na odpady zmieszane, które będą odbierane co dwa tygodnie w większej rodzinie (mniej więcej 5-osobowej), sprawdzi się pojemnik o pojemności 360 litrów. W cenie 300 złotych dostanie się wyposażony w dwa koła zbiornik na odpady zmieszane wykonany z tworzywa HDPE (nadającego się do recyklingu), ładowany od góry, z wygodną pokrywą.

Ten odporny na chemikalia i warunki atmosferyczne pojemnik ma także gładką powierzchnię wewnętrzną, dzięki czemu nie ma problemów z jego opróżnianiem i myciem.

Na rynku można też jednak znaleźć nie tylko pojemniki z tworzyw, ale także metalowe. Za pojemnik z tego surowca (blachy ocynkowanej), bez kółek, o pojemności 110 litrów, zapłaci się około 160 złotych. Będzie on wyposażony w uchylną pokrywę, mocowaną na zawiasie i boczne uchwyty dające możliwość wygodnego chwytu pojemnika. Jest to produkt przystosowany do mechanicznego opróżniania przez tradycyjne śmieciarki.

Za kosz metalowy o pojemności 110 litrów, ale z kołami, zapłaci się mniej więcej 190 złotych.

W gminach gdzie segregowane odpady zbierane są w workach, dobrą opcją jest zakup stojaka na worki, z trzema stanowiskami i trzema kolorowymi pokrywami – do których mocuje się worki. Za stojak 3×120 litrów zapłaci się 100 złotych.

Koszt odbioru śmieci segregowanych i niesegregowanych

Opłaty za wywóz śmieci wzrosły na początku 2020 roku. Jest to podwyżka dość duża, bo o kilkadziesiąt, a czasem nawet kilkaset procent. Jest to spowodowane podwyżką płacy minimalnej, a także zmianami w prawie: pojawiła się nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Jest elementem uszczelniania przez rząd systemu, w którym wcześniej panowała szara strefa. Kwoty odbioru śmieci są różne w zależności od województw, czasem nawet gmin czy poszczególnych miast.

Obecnie za śmieci najwięcej muszą zapłacić mieszkańcy województwa mazowieckiego, gdzie koszt wywozu śmieci wzrósł nawet o 100% i więcej. Rada Warszawy w opłatach za śmieci przewidziała ryczałt. Stała miesięczna kwota za odbiór nieczystości segregowanych z domu jednorodzinnego wynosi 94 złote.

W razie niesegregowania śmieci opłaty są dwukrotnie większe (w 2019 r. jedna osoba zamieszkująca dom jednorodzinny płaciła 30 złotych za odpady zmieszane, dlatego podwyżki są najbardziej niekorzystne dla osób samotnych).

W Łodzi stawka podstawowa za śmieci segregowane wynosi 24 zł. Opłata sankcyjna – za brak segregacji odpadów, czyli odpady zmieszane to 48 zł. Co ciekawe, mieszkańcy domów jednorodzinnych w Łodzi, którzy wykorzystują własne kompostowniki na odpady biodegradowalne mają ulgę 1 zł od osoby.

W Katowicach, tak jak i w większej części miast Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, opłata odpadowa jest rozliczana “od mieszkańca”. Za wywóz odpadów segregowanych jest to 21,30 zł od osoby miesięcznie (podwyżka z 14 zł). Za wywóz odpadów niesegregowanych, czyli za odpady zmieszane płaci się natomiast do 42,60 zł (wcześniej było to 20 zł).

Co ważne, segregacja śmieci w domu jednorodzinnym i wielorodzinnym nie jest już wyborem, ale obowiązkiem. Zgodnie z nowymi przepisami nie można już oficjalnie zadeklarować, że nie segreguje się śmieci. Ma się to odbywać w każdym budynku, a kiedy tak nie będzie, stosowane są tak zwane opłaty sankcyjne. Mogą one wynieść od dwukrotności do nawet czterokrotności opłaty podstawowej.

Śmieci niesegregowane firma je odbierająca przyjmie jako odpady zmieszane, a o sytuacji jest zobowiązana powiadomić władze gminy. Dlatego warto prawidłowo segregować odpady, zarówno ze względów finansowych, jak i tych związanych z ochroną środowiska naturalnego. Warto dodać, że do pojemników przeznaczonych do segregacji odpadów nie wolno wrzucać odpadów komunalnych takich jak odpady remontowe, nietypowe odpady wielkogabarytowe, zużyty sprzęt elektryczny, czy odpady niebezpieczne – do tego przeznaczone są specjalne kontenery.