Wertykulator do ogrodu: cena, opinie, stosowanie (krok po kroku)

Wertykulator
Wertykulator

Trawnik – marzenie, czyli wszystko co o wertykulacji wiedzieć powinien jego właściciel

Rzadko jesteśmy w pełni zadowoleni z wyglądu naszych trawników: a to za rzadka trawa, a to zbyt dużo mchu, niezbyt wysycona zieleń, chwasty, placki pustej ziemi. Problemów jest wiele. Warto wiedzieć, że rozwiązanie większości z nich związane jest z prostym, ale bardzo skutecznym zabiegiem wertykulacji. Nabywając wertykulator do ogrodu, mamy szansę na wyhodowanie wzorcowego trawnika, który stanie się naszą dumą i przedmiotem zazdrości sąsiadów.

Co to jest wertykulacja?

Jest to podstawowy zabieg pielęgnacyjny przeprowadzany na trawnikach, który polega na pionowym cięciu darni. W dolnych partiach trawnika tworzy się warstwa martwej materii, tak zwany filc, zwany także strzechą. Filc jest czymś naturalnym – powstaje w wyniku koszenia oraz zwykłego użytkowania trawnika. Oprócz obumarłych fragmentów trawy jest tam także materia ożywiona, w składzie, której często są grzyby oraz drobnoustroje wywołujące choroby roślin. Gruba warstwa filcu wpływa na niedotlenienie i słabe nawodnienie gleby, co z kolei sprawia, że nowe pędy trawy rozwijają się bardzo słabo i powoli.

Gruba warstwa filcu to także pożywka dla mchu, który rozwija się szybko, utrudniając trawie wegetację.
Dzięki cięciom pionowym podczas zabiegów wertykulacyjnych usuwa się filc, martwą materię, mech.

Co to jest wertykulacja?
Co to jest wertykulacja?

Dlaczego warto wertykulować trawniki?

Systematycznie prowadzone zabiegi wertykulacji optymalizują warunki życiowe roślin. Wertykulowana trawa ma więcej:

  • Światła słonecznego,
  • Tlenu,
  • Składników pokarmowych,
  • Wody.

Czyli jednym słowem “wszystkiego”, co niezbędne jest roślinie do życia.

Systematycznie wertykulowane trawniki wyglądają zdrowo, są gęste, mają mocno wysyconą barwę, są odporne na choroby oraz lepiej znoszą niekorzystne warunki pogodowe typu susza, nadmiar wilgoci, zimowe mrozy.

Wertykulacja a aeracja

Podczas zabiegów wertykulacji do gleby oraz niższych warstw trawnika wprowadza się powietrze. Z tego powodu zabieg ten przypomina aerację, czyli napowietrzanie. Czy to znaczy, że wertykulatory i aeratory spełniają tą samą funkcję? Oczywiście – nie.

Aerację przeprowadza się przy pomocy aeratorów, czyli urządzeń zaopatrzonych w mechanizmy z ostro zakończonymi zębami lub rurkami. Aeratory nakłuwają trawnik lub zbitą glebę. Z tego względu aeracja postrzegana jest jako zabieg znacznie bardziej delikatny od wertykulacji, podczas której następuje cięcie darni i stosunkowo głębokie wnikanie w glebę. Aerację można porównać do lekkiej wertykulacji.

Wertykulacja a aeracja
Wertykulacja a aeracja

Czy wertykulacja może zastąpić aerację?

Tak, wertykulacja może zastąpić aerację. Biorąc jednak pod uwagę fakt, że trawniki wertykulujemy raz, maksymalnie dwa razy w roku, to nie można zaniechać aeracji, którą warto przeprowadzać częściej, np. raz w miesiącu podczas całego sezonu. Każdy zabieg aeracji wpływa korzystnie na rozwój systemu korzeniowego trawy. Na rynku dostępne są wertykulatory i aeratory 2 w 1, czyli aerator wertykulator w jednym urządzeniu.

Kiedy należy przeprowadzać wertykulację?

Zabiegi wertykulacji powinno przeprowadzać się co najmniej raz w roku. Najlepszym terminem jest wczesna wiosna – czas kwitnięcia żółtych forsycji, tuż po pierwszym pokosie trawy. Przed wertykulajcą koszenie powinno być niezbyt krótkie. Jeśli nie mieliśmy czasu wczesną wiosną, to wertykulację można przeprowadzić później. Warto jednak wybrać okres niższych temperatur. Nie zaleca się wertykulowania trawników podczas letniej suszy. Jesienią wertykulację trzeba przeprowadzić na tyle wcześnie, aby przed mrozami trawa odbudowała się i wzmocniła po zabiegu. Zimą, nawet wówczas gdy są łagodne temperatury, wertykulacji nie prowadzi się. Do wertykulaowania nadają się trawniki mające więcej niż jeden rok – młodsze rośliny mogą ulec zniszczeniu.

Wertykulacja czy grabienie?

Niektórzy sądzą, że wertykulacja to nic innego, jak staranne wygrabienie trawnika po zimie. W rzeczywistości są to dwa różne zabiegi. I o ile wertykulacja może zastąpić grabienie, to samo grabienie nie działa tak, jak wertykulacja.

Podczas grabienia usuwamy gałęzie, liście, część mchu, kamienie. Jeśli będziemy grabić zbyt energicznie, to istnieje ryzyko uszkodzenia roślin. Wprawdzie trawa szybko się odradza, ale wyrwane kępy posadzone ponownie czasem dość długo odchorowują nieumiejętne grabienie.

Wertykulacja czy grabienie?
Wertykulacja czy grabienie?

Wertykulacja polegająca na cięciu darni nożami pionowymi nie uszkadza systemów korzeniowych – zazwyczaj cięcie nie jest głębsze niż 15 mm w głąb ziemi. Trawa po zabiegach wertykulacji regeneruje się wyjątkowo szybko, głównie dzięki dobremu napowietrzeniu oraz doświetleniu dolnych partii trawnika.

Grabienie to czynność wykonywana zazwyczaj ręcznie. Na dużych powierzchniach używa się wprawdzie zgrabiarek mechanicznych, ale do potrzeb przydomowego trawnika nie warto takich kupować. Wertykulację można również wykonać używając siły mięśni, ale zdecydowanie lepiej jest wykorzystać do tego celu elektryczny lub spalinowy wertykulator do ogrodu.

Wertykulacja czy grabienie?
Wertykulacja czy grabienie?

Co to jest i jak działa wertykulator?

Wertykulator jest to urządzenie mechaniczne, które dokonuje pionowych cięć. Wertykulatora używa się głównie do cięcia filcu na trawnikach, ale można także urządzenie wykorzystać na uprawach rolnych, które wymagają tego typu zabiegów. Zadaniem wertykulatora jest usunięcie wszystkich przeszkód hamujących bujny wzrost trawy oraz napowietrzenie jej. Pionowe noże podczas pracy wertykulatora wbijają się w ziemię przecinając stojący na ich drodze filc. Głębokość wejścia w glebę można regulować – z reguły dokonuje się nacięć na 5 mm, 10 mm oraz 15 mm. Głębokość cięcia determinowana jest głównie wiekiem trawnika i stanem roślin oraz rodzajem podłoża.

Rodzaje i parametry wertykulatorów

Ze względu na sposób napędu możemy wyróżnić wertykulatory:

  • wertykulator ręczny,
  • wertykulator spalinowy,
  • wertykulator elektryczny,
  • wertykulator – przyczepka.

Wertykulatory przyczepki to urządzenia, które stosuje się na wielkich powierzchniach w parkach, na stadionach lub w posiadłościach podmiejskich otoczonych trawnikami o metrażu liczonym w hektarach. Ten typ urządzenia przyczepiany jest do ciągników, charakteryzuje go duża szerokość robocza.

Wertykulatory ręczne sprawdzają się na trawnikach bardzo małych. Ich użycie wymaga znacznej siły fizycznej.

Wertykulator spalinowy ma dużą moc, jest mobilny, można nim obsłużyć duże powierzchnie.

W ogrodach przydomowych zdecydowanie najczęściej używa się wertykulatorów elektrycznych. Mogą być one zasilane z sieci przy pomocy kabla lub akumulatora. Wertykulator elektryczny to urządzenie ciche, łatwe w prowadzeniu, skuteczne w działaniu – mają niekiedy także funkcję aeratorów. Dzięki takiemu połączeniu za pomocą jednego urządzenia można wykonywać obydwa ważne dla trawnika zabiegi pielęgnacyjne.

Co zrobić z pociętą darnią?

Pocięta warstwa filcu powinna być usunięta. W dodatku nie wolno jej wykorzystać do kompostowania – zbyt duże jest ryzyko przeniesienia grzybów i bakterii na inne rośliny.

Większość wertykulatorów tnie filc na drobne kawałki i pozostawia go na trawniku. Trzeba wówczas wygrabić lub odkurzyć trawnik specjalnym urządzeniem. Znacznie lepszym rozwiązaniem jest zakupienie wertykulatora wyposażonego w kosz i system zbierania filcu – na zasadzie podobnej do zbierania w koszu ściętej trawy podczas koszenia.

Jak zbudowany jest wertykulator?

Wszystkie wertykulatory, bez względu na rodzaj napędu, muszą być zaopatrzone w system noży. Najczęściej są to noże:

  • Płaskownikowe,
  • Łukowe,
  • Tarczowe.

Do pielęgnacji trawników przydomowych używa się głównie noży płaskownikowych. Łukowe i tarczowe, bardzo silne noże sprawdzają się na trawnikach intensywnie użytkowanych, mocno zaniedbanych z grubą, wieloletnią warstwą filcu.

Jakość noży jest bardzo istotna, powinny więc być wykonane z twardej stali nierdzewnej. Małe urządzenia zazwyczaj mają jedną lub dwie linie ostrzy; większe oczywiście więcej, proporcjonalnie do wydajności.

Pielęgnacja noży polega na oczyszczaniu ich z resztek filcu czy trawy. Zużyte, stępiałe ostrza należy wymieniać na nowe.

Wertykulator ręczny

Choć wertykulator ręczny wymaga siły fizycznej, to na małych trawniczkach jest niezawodny. Ma jedną lub maksymalnie dwie linie noży, które zagłębiają się w ziemię na głębokość od 5 do 15 mm. Może to być proste narzędzie przypominające widły, które stopą wbija się w ziemię, albo urządzenie jezdne na kółkach popychane przez użytkownika. Wertykulatory ręczne nie mają koszy na filc, więc po ich użyciu należy zebrać zalegające na trawniku zbędne cząstki roślin czy martwą materię.

Wertykulator spalinowy

Wertykulator spalinowy jest bardzo wydajny, niezawodny i wytrzymały. Urządzenia poleca się do trawników o powierzchni powyżej 1000 m kwadratowych. Noże wertykulatorów spalinowych tną na głębokość nawet do 45 mm. Ich wysoka mobilność, uniezależnienie od dostępu do sieci elektrycznej sprawia, że są najczęściej wybierane przez posiadaczy rozległych terenów otaczających posiadłości podmiejskie. Wadą tego typu urządzeń jest wysoki poziom głośności podczas pracy silnika oraz emisja spalin.

Wertykulator elektryczny

Wertykulator elektryczny jest cichy, wydajny, idealny do przydomowych trawników o powierzchni około 800 m kwadratowych. Kupując wertykulator o dużej mocy (powyżej 1000 W) można pielęgnować także większe powierzchnie. Wertykulatory elektryczne są przyjazne dla środowiska – nie hałasują, nie wydzielają spalin.

Wertykulator cena

Ręczne wertykulatory można nabyć w cenie już od kilkudziesięciu złotych. Niewielkie urządzenia elektryczne lub spalinowe to wydatek od 300 zł do około 600 złotych. Większa wydajność wymaga urządzeń w przedziale cenowym powyżej 650 zł. Wertykulatory o najlepszych parametrach, z koszami na odpady to wydatek powyżej 1000 – 1300 złotych. Urządzenia przypinane do ciągników kosztują kilka tysięcy złotych.

O tym, jaki wertykulator do ogrodu wybrać, decyduje w głównej mierze powierzchnia trawników, a także możliwość podłączenia do sieci elektrycznej. Wertykulator spalinowy sprawdzi się na działkach z utrudnionym dostępem do instalacji elektrycznej.

Jak używać wertykulatora krok po kroku?

Wertykulację najlepiej wykonać wczesną wiosną na przełomie marca i kwietnia. Warto zabieg powtórzyć wczesną jesienią. Jeśli nie udało się nam przeprowadzić wertykulacji wiosennej, można ją wykonać latem – jednak nie podczas znacznych upałów i suszy.

  1. Krok pierwszy – koszenie. Jeśli jest taka potrzeba, trawnik należy skosić – to ułatwi pracę wertykulatora. Wczesną wiosną można wertykulować bez uprzedniego koszenia – szczególnie wówczas, gdy zima długo nie odpuszczała i trawa jeszcze nie jest zbyt bujna.
  2. Krok drugi – oczyszczenie wstępne. To sprawdzenie, czy na trawniku nie ma większych kamyków, gałązek, innych przedmiotów, które mogą utrudnić pracę urządzenia albo nawet uszkodzić noże.
  3. Krok trzeci – użycie wertykulatora. Wertykulatora używamy jak kosiarki: jedziemy kolejno pasami wzdłuż trawnika. Po przejeździe w jedną stronę najlepiej jest wykonać przejazdy wzdłuż prostopadłych krawędzi, w poprzek – na tak zwaną szachownicę. Nie należy przejmować się wyglądem trawnika, który chwilowo przypomina połać zrytej ziemi. Odrodzi się wkrótce i odwdzięczy wspaniałym wyglądem.
  4. Krok czwarty – usunięcie pociętej darni. Nawet jeśli pracujemy wertykulatorem wyposażonym w kosz, to i tak trzeba dodatkowo przy pomocy grabi usunąć resztki pociętego filcu zalegające na powierzchni trawnika. To bardzo ważne, bowiem w nich ukryte są szkodliwe dla trawy grzyby i bakterie.. Zawartości kosza oraz zgrabionych resztek nie składujemy na kompostowniku.
  5. Krok piąty – nawożenie. To bardzo ważny element pielęgnacji. Po wiosennej wertykulacji najlepiej zastosować nawóz z dużą zawartością azotu. To składnik, który niezbędny jest trawie do życia, ale to także czynnik, który hamuje wzrost mchu. Tam gdzie nie ma problemów z mchem można używać nawozów wieloskładnikowych do trawników przydomowych lub sportowych. Przy rozsiewaniu nawozu należy zachować dużą precyzję. Miejsca, w których zaaplikujemy za mało nawozu, będą szybko widoczne jako mało estetyczne puste placki lub „polanki” z niską, słabą, wyblakłą trawą.
  6. Krok szósty – podlewanie. Po aplikacji nawozu konieczne jest nawodnienie. Pomaga rozpuścić nawóz, wniknąć nawozowi w głąb ziemi a następnie do wnętrza roślin.
  7. Krok siódmy – dosiewka. Po wertykulacji objawiają się często puste miejsca, należy więc wykonać dosiewkę. Do tego celu używa się dokładnie takiego samego gatunku trawy, jak przy zakładaniu trawnika. Dosiewać można ręcznie lub siewnikiem, gdy dotyczy to ubytków na znacznej powierzchni.
  8. Krok ósmy – podlewanie. Intensywne podlewanie sprzyja odrodzeniu się trawnika, pomaga rozpuścić nawóz, wspomaga nasiona podczas kiełkowania i wzrostu.

Poza wymienionymi czynnościami przez cały sezon należy także systematycznie kosić trawę.

O czym pamiętać podczas wertykulacji?

Oto kilka dodatkowych porad dla ogrodników planujących przeprowadzenie zabiegu wertykulacji:

  • Zaplanować prace na deszczowy dzień. Dlaczego? Po wertykulacji konieczne jest podlanie trawnika. Najlepiej robi to naturalne zjawisko, jakim jest deszcz: równomiernie, miękką wodą i co ważne – oszczędnie, bez opłat do wodociągów!
  • Prace wykonywać najlepiej w temperaturze 8-10 stopni. To oczywiście nie jest wymóg konieczny, ale 8-10 stopni to temperatura, w której nie następuje szybkie przesuszenie systemów korzeniowych. Trawa znacznie lepiej się regeneruje, niż podczas prac wykonywanych w upały lub gdy grożą przymrozki.
  • Przed wertykulacją oznaczyć wszystkie przeszkody. Chodzi o oznaczenie miejsc, które omijamy, a przede wszystkim tych, których nie widać. Są to przewody podziemne, rury, kable, zraszacze itp. Trzeba pamiętać, że wertykulator to system ostrych noży i jeśli będziemy ciąć głęboko, to ryzyko uszkodzenia instalacji jest bardzo realne. Prostym sposobem na oznaczenie podziemnych przeszkód jest posypanie linii ich przebiegu mąką.
  • Wertykulację poprzedzać koszeniem. Koszenie trawy przed wertykulacją ułatwi pracę wertykulatora ogrodowego. Podobnie jak usunięcie z pola jego działania wszelkich przedmiotów, typu: gałęzie, kamienie, drobne zabawki, klamerki do wieszania prania itp.
  • Nie wertykulować po nawożeniu. Wertykulacja trawnika świeżo nawożonego to zły pomysł – to marnowanie nawozu i niebezpieczeństwo uszkodzenia delikatnych młodych roślin. Najlepiej jest, gdy do gleby przedostaje się nawóz ogrodowy rozpuszczony w wodzie. W przypadku wertykulacji prowadzonej tuż po nawożeniu wprowadza się do gleby nierozpuszczone granulki nawozu.

FAQ

Jak dbać o trawnik?

Poza nawadnianiem, koszeniem stosuje się wertykulację, czyli pionowe nacięcia darni.

Co to jest aeracja trawnika?

Aeracja to napowietrzenie trawnika, które spulchnia podłoże i pobudza trawy do wzrostu. Aerację wykonuje wiosną lub jesienią.

Ile kosztuje wertykulator?

Niewielkie urządzenia to wydatek od 300 zł do około 600 złotych. Większa wydajność wymaga urządzeń w przedziale cenowym powyżej 650 zł. Wertykulatory o najlepszych parametrach, z koszami na odpady to wydatek powyżej 1000 – 1300 złotych

1 Komentarz
Inline Feedbacks
Zobacz wszystkie komentarze
Evelina

Kiedykolwiek mam wątpliwości w kwestii budowlanych, ten portal budowlany zawsze rozwiązuje moje problemy.