
Niemal każdemu miłośnikowi majsterkowania w przydomowym warsztacie może przydać się narzędzie używane także przez wielu profesjonalistów, to znaczy szlifierka. Urządzenie to ma różne typy, ale do amatorskiego użytku na niewielką skalę, najlepszą opcją wydaje się być szlifierka oscylacyjna. Jest to bowiem bardzo praktyczny sprzęt, który może przydać się do różnego rodzaju prac wykończeniowych i remontowych. To także rozwiązanie dla osób, które lubią hobbystycznie pracować z drewnianymi powierzchniami – służyć będzie przede wszystkim do wygładzania chropowatych powierzchni płaskich. Zanim się ją wybierze, warto zapoznać się z tym jak i do czego się jej używa, oraz na jakie parametry zwrócić uwagę przed zakupem urządzenia.
Co to jest szlifierka oscylacyjna?
Szlifierka to dość uniwersalne urządzenie, które służy do wygładzania wielu rodzajów nierównych powierzchni płaskich, takich jak:
Szlifierki oscylacyjne pomagają w obróbce powierzchni, które zostały już wstępnie wygładzone. Wykańcza się więc nimi i nadaje ostateczny wygląd różnym przedmiotom czy np. sztukaterii. Szlifierki oscylacyjne często porównywane są ze szlifierkami mimośrodowymi, ale nie można ich mylić. Tym co na pewno wyróżni opisywane tu elektronarzędzia jest fakt, że mają tarczę o niewielkim stopniu elastyczności. Dzięki temu są idealne do obróbki drewna i pozwalają wygładzać powierzchnie blatów meblowych czy powierzchni drzwi. Tarcza (do której mocuje się papier ścierny) w szlifierce oscylacyjnej ma kształt prostokąta i niewielkie rozmiary (około 10×20 cm). Charakteryzuje ją również to, że w niewielkim stopniu odchyla się na boki, stąd też zaleca się nią przede wszystkim obróbkę powierzchni płaskich (ewentualnie lekko zaokrąglonych), a nie zakrzywionych. Dużą zaletą jest także to, że szlifierki oscylacyjne są wygodne w obsłudze i mają ergonomiczny kształt. Ich zasada działania również nie jest zbyt skomplikowana. W urządzeniu tym wbudowany silnik wprowadza stopę szlifierki w ruch oscylacyjny (drgania wahadłowe o dużej częstotliwości). Ruch ten nazywany jest także drgającym, bo jest to drżenie ściernicy. To właśnie dzięki temu powierzchnia materiału pozbawiana jest warstwy wierzchniej. Do szlifierek oscylacyjnych stosuje się różne stopy, do dwóch najważniejszych zalicza się jednak standardową (o kształcie prostokątnym) oraz delta. Obie te stopy umożliwiają szlifowanie powierzchni w rogu prostokątnym (standardowym), a delta dostanie się nawet w kąty węższe i trudniej dostępne miejsca.
Rodzaje i parametry szlifierek oscylacyjnych

Obecnie spotkać można szlifierki oscylacyjne, które różnią się wielkością tarczy, sposobem mocowania papieru ściernego czy rodzajem napędu. Wybór urządzenia z konkretnymi parametrami musi być więc podyktowany konkretnymi potrzebami, a także zadaniami jakie planuje się wykonywać przy jego użyciu. Ze względu na rodzaj zasilania, szlifierki dzieli się na trzy główne rodzaje. Mogą być to urządzenia elektryczne, które dają dużą wygodę pracy, ponieważ można je podłączyć do każdego gniazdka. Nie są też tak głośne jak inne szlifierki. Kolejnymi rodzajami napędu są: napęd pneumatyczny (wykorzystujący sprężone powietrze) i napęd hydrauliczny (bardzo głośny, działający dzięki sile wytwarzanej w wyniku pracy pompy wodnej). Ostatnie dwa wykorzystywane są przede wszystkim w obróbce na skalę przemysłową. W użytku domowym najlepiej sprawdza się oczywiście szlifierka oscylacyjna elektryczna, która jest łatwa w uruchomieniu. Do tego jej niewielkie wymiary sprawią, że bez problemu będzie można przechowywać urządzenie w szafce. Oprócz szlifierek zasilanych przy użyciu przewodu (które sprawdzą się w każdym warsztacie czy domu), spotkać można także takie zasilane akumulatorowo, czyli bezprzewodowo. Takie sprzęty są niezwykle wygodne, bo najpierw się je ładuje, a potem można używać ich dosłownie wszędzie. Oscylacyjne szlifierki akumulatorowe mają ergonomiczny kształt, są lekkie i swobodnie się nimi manipuluje. Co więcej, nie martwiąc się o dostęp do gniazdka i długość kabla, można ich używać w różnych miejscach w domu, a także na zewnątrz. Szlifierki oscylacyjne akumulatorowe sprawdzą się przy pracach na działce czy np. przy renowacji mebli ogrodowych.
O mocy i przeznaczeniu szlifierki oscylacyjnej decydują przede wszystkim jej dwa najważniejsze elementy, to znaczy wbudowany w nią silnik oraz tarcza szlifująca. To średnica tarczy stanowi bowiem o tym, jak szybko wygładzi się daną powierzchnię. Większość dostępnych na rynku szlifierek tego typu bardzo dobrze sprawdzi się przy prostych naprawach domowych. Jednak aby mieć taką pewność, warto wiedzieć na jakie parametry tego narzędzia trzeba zwrócić szczególną uwagę. Będą to na pewno:
- Moc szlifierki, która jest niejako podstawą, ponieważ określa możliwości narzędzia. Parametr ten wskazuje ile prądu pobiera silnik, a więc jego potencjalną moc pracy. Moc szlifierek oscylacyjnych może wahać się od 150 do nawet ponad 600 watów;
- Liczba oscylacji, to znaczy częstotliwość z jaką porusza się stopa narzędzia. To od tego zależy, jak szybko dana szlifierka będzie ścierać obrabiany materiał. Liczba oscylacyjna wynosi zazwyczaj od 6000 do 23000 cykli na minutę. Oczywiście im większa będzie liczba oscylacji. tym praca szlifierki będzie dokładniejsza i bardziej efektywna;
- Wymiary stopy. Jest to parametr który określa rozmiar podstawy szlifierskiej urządzenia, Od tego wymiaru zależeć może to, jak szybko będzie można ukończyć obróbkę danej powierzchni, a także jak będzie przedstawiać się precyzja urządzenia. Trzeba jednak podkreślić, że w szlifierkach oscylacyjnych stopy są wymienne. Dodatkową można otrzymać już podczas zakupu sprzętu;
- Amplituda opisuje jak bardzo stopa wychyla się podczas pracy. Wartość ta waha się zazwyczaj pomiędzy jednym a trzema milimetrami. Im wyższa będzie wartość amplitudy, tym szybciej szlifierka będzie zdzierać daną warstwę materiału.
Wybierając szlifierkę, uwagę można zwrócić także na mimośrodowość, to znaczy zdolność tarczy do dopasowania się do podłoża (co nazywa się też elastycznością). Oczywiście najbardziej elastyczne tarcze znajdują się w szlifierkach mimośrodowych. Jednak tę właściwość posiadają także i szlifierki oscylacyjne, ale na pewno w mniejszym stopniu.
Wybierając urządzenie do swojego domowego warsztatu, warto znaleźć takie które będzie posiadało jak najwięcej udogodnień oraz przydatnych funkcji. Jakie mogą posiadać szlifierki oscylacyjne? Niektóre szlifierki pozwolą na przykład na:
- blokadę włącznika – funkcja ta pozwala na „zablokowanie” szlifierki w stan permanentnego włączenia; dzięki temu można zdjąć dłoń z przycisku szlifierki albo spustu co jeszcze bardziej ułatwi pracę,
- regulację obrotów – opcja regulacji daje możliwość kontrolowania szybkości pracy szlifierki; jest to szczególnie przydatne w przypadku szlifowania różnych powierzchni, także tych bardziej delikatnych,
- mocowanie papieru – bardzo dużo szlifierek zapewnia mocowanie papieru na zaczep, jednak warto poszukać szlifierki która umożliwia mocowanie na rzep, co uważane jest za wygodniejsze,
- odprowadzanie pyłu – przy pracy nad ścieraniem powierzchni jest to funkcja dość istotna. Szlifierka może odprowadzać pył do worka lub odkurzacza. Drugi sposób jest wydajniejszy, ale może wymagać zastosowania odpowiedniej przejściówki do szlifierki.
Gdzie w domu przyda się szlifierka oscylacyjna?

Tarcze szlifierek oscylacyjnych są przystosowane do bardzo wygodnej pracy z drewnem. Ruch oscylacyjny szlifierki nie jest bardzo agresywny, pozwala więc na pracę wymagającą precyzji – nada się więc zarówno do obrabiania wstępnego, jak i do wykończeń. Do szlifierki dostępne są różne rodzaje stóp, których kształty umożliwiają szlifowanie wzdłuż krawędzi i bezproblemowe sięganie w rogi. Trzeba mieć jednak na uwadze to, że choć praca szlifierki będzie powolna i łatwiejsza w kontrolowaniu, to nie pozwoli na uzyskanie idealnie gładkiej powierzchni. Jednak na pewno taka szlifierka sprawdzi się w amatorskiej pracy stolarskiej, bo będzie bezpieczna, łatwa w obsłudze i pozwoli otrzymać zakładane efekty. W domu szlifierka może przydać się na przykład do wykańczania drewnianych ław, renowacji drewnianych drzwi ze zdobieniami czy innych starych mebli. Sprawdzi się także przy szlifowaniu podłogi – także we wszystkich rogach i innych zakamarkach. Oszlifuje też np. deski tarasowe. Szlifierka będzie też pomocna do usunięcia starej farby z drewnianych mebli albo lakieru z blatu stołu. Potem zaś przysłuży się do ich wypolerowania, by dało się je pokryć nowymi powłokami. Szlifierka w domu może być używana także do obróbki metalu i betonu, co sprawia, że sprawdza się ona przy wielu pracach budowlanych i remontowych. Tak jak zostało już zaznaczone, o tym do jakich prac będzie można wykorzystać szlifierkę oscylacyjną, w dużej mierze decyduje wielkość tarczy. Im jest ona większa, tym szybciej i efektywniej przebiegają prace (np. na dużych powierzchniach). Tarcza szlifierki o mniejszej średnicy to sposób na dotarcie do trudno dostępnych miejsc.
Szlifierka oscylacyjna – zalety i wady urządzeń
Do zalet korzystania ze szlifierki oscylacyjnej można zaliczyć na pewno wspomnianą już wyżej możliwość pracy w narożnikach i przy powierzchniach prostopadłych. Budowa szlifierki pozwala na dotarcie w różne kąty i ich dokładne wyszlifowanie. To także sprzęt, który pozwala na samodzielne wykończenie różnego rodzaju powierzchni. Wygładzanie powierzchni odbywa się tutaj na tyle delikatnie, że usunąć można nawet niewielkie nierówności. Nie trzeba się wtedy martwić tym, że nieestetyczne wgłębienia pojawią się w innym miejscu. Wygodne jest także to, że w różnych modelach takich szlifierek papier ścierny można mocować albo przy pomocy zacisków albo na rzep. Coraz więcej producentów szlifierek zapewnia także możliwość regulacji prędkości szlifowania. Funkcja ta jest sposobem na dobranie trybu pracy narzędzia do materiału oraz do efektu jaki chce się otrzymać.
Dużą zaletą szlifierki oscylacyjnej jest także możliwość wymiany zużytej stopy. Wymiany stopy szlifierki można dokonać także wtedy, gdy istnieje potrzeba zmiany jej kształtu. Do szlifierki oscylacyjnej, oprócz prostokątnej czy kwadratowej, można bowiem zamontować także stopę typu delta. Korzyścią z używania tego typu urządzenia jest również komfort pracy, ponieważ szlifierki są stosunkowo lekkie, coraz częściej też konkretne szlifierki można obsługiwać jedną ręką. Szlifierka pozwala też na bardziej ekonomiczną pracę, ponieważ można w niej stosować zwykły papier ścierny. Kupić można wtedy atrakcyjne cenowo duże arkusze takiego papieru, a następnie samodzielnie je przycinać (w zależności od wielkości konkretnej podkładki). Plusem jest także to, że regularna i spokojna praca silnika szlifierki zapewnia niski poziom drgań, dzięki czemu praca ze sprzętem jest komfortowa.
Jeśli chodzi o wady szlifierek oscylacyjnych, to niekiedy można spotkać się z ocenami, że przy użyciu tego elektronarzędzia niechciane warstwy są usuwane delikatnie i dosyć wolno. Sprawia to, że na obróbkę powierzchni trzeba przeznaczyć sporo czasu. Niektórzy użytkownicy zaznaczają też, że chociaż tego typu elektronarzędzia charakteryzują się większą precyzją działania (niż np. szlifierki taśmowe), to i tak mogą zostawiać na obrabianej powierzchni niewielkie zarysowania. Minusem jest także to, że nie nadaje się wykorzystywania przy powierzchniach gipsowych. Te elektronarzędzia nie są bowiem przystosowane do pracy przy dużej ilości pyłu.
Ile kosztuje dobra szlifierka oscylacyjna?

Ceny szlifierek oscylacyjnych dostępnych obecnie na rynku są dość zróżnicowane. Można jednak stwierdzić, że ostateczny koszt zakupu będzie przemawiać za jakością wybranego urządzenia. W sklepach można znaleźć modele za nieco ponad 100 złotych, jednak będą miały one np. dużo mniejszą moc silnika niż szlifierka oscylacyjna za kilkaset złotych. Zwykle mają one także mniejszą stopę do szlifowania (chociaż nie jest to regułą), co może sprawić że prace szlifierskie będą przeprowadzane wolniej i mniej efektywnie. W droższych modelach można spodziewać się stabilniejszego mocowania papieru przeznaczonego do szlifowania. Przykładowo, na rynku znaleźć można szlifierkę oscylacyjną za 120 zł, której moc nominalna to 200 W, a prędkość obrotowa wynosi 12000 obr./min. Papier ścierny mocuje się na rzep, w zestawie znajduje się pojemnik na pył, a amplituda oscylacji to 2 mm. W urządzeniu za około 250 złotych, moc nominalna to 80 W, ale pracuje ono przy prędkości oscylacyjnej 22000 (na min.). Sprzęt ma wbudowany moduł ssący, który transportuje pył szlifierski do pojemnika z mikrofiltrem, a papier ścierny mocuje się na rzepy. Ta szlifierka charakteryzuje również dzieloną płytą szlifierska, a obrotowy wierzchołek delta pozwala na optymalne wykorzystanie papieru ściernego. W szlifierce oscylacyjnej za około 600 zł, parametry przedstawiać się mogą następująco: moc nominalna – 180W, prędkość oscylacyjna 24000/min, a średnica oscylacji 1.6mm. Papier ścierny można tutaj mocować na rzepy albo na zaciski. W cenie, czyli w wyposażeniu podstawowym otrzymuje się m.in.:
- walizkę systemową,
- dziurkownik,
- papier ścierny,
- podstawę z płytą szlifierską i podstawę delta,
- pojemnik na pył.
Jak poprawnie szlifować przy użyciu szlifierki oscylacyjnej?
Podczas pracy ze szlifierką bardzo ważne jest to, by obrabiany element był jak najbardziej stabilny. Najlepiej więc umocować go w uchwytach – na przykład w imadle (które znajduje się w większości przydomowych warsztatów miłośników majsterkowania). Jeśli szlifowanie będzie odbywać się w pomieszczeniu, to należy zadbać o jego właściwą wentylację. Pył powstający podczas pracy jest łatwopalny dlatego lepiej, by nie znajdował się zbyt długo w zamkniętym wnętrzu. Aby praca ze szlifierką oscylacyjną (choć jest stosunkowo łatwa i intuicyjna) była w pełni bezpieczna, bezproblemowa i naprawdę efektywna, jak każde inne urządzenia powinna być właściwie użytkowana. Trzeba więc przestrzegać tutaj kilku podstawowych zasad.
Po pierwsze, jeszcze przed rozpoczęciem pracy i włączeniem urządzenia, należy sprawdzić, czy papier ścierny jest nałożony równo i dokładnie naciągnięty. Tylko wtedy praca szlifierki będzie w pełni sprawna. Przed szlifowaniem dużej powierzchni sprawdzić trzeba także to, czy nie ma na niej żadnych wystających elementów (śrub, gwoździ), bo natrafienie na nie w trakcie pracy mogłoby doprowadzić do uszkodzenia tarczy, a nawet szlifierki oscylacyjnej.
Po drugie, prawidłowa obróbka będzie mieć miejsce wtedy, kiedy do materiału przykłada się szlifierkę, która już wcześniej została wprawiona w ruch.
Po trzecie, przy pracy niezwykle istotne jest właściwe dozowanie siły nacisku. Nacisk zbyt mocny mógłby uszkodzić szlifowaną powierzchnię. Należy mieć na uwadze to, by ściernicę dosuwać do obrabianego przedmiotu w wolnym tempie. Dzięki temu można będzie uniknąć pęknięcia czy nawet rozerwania ściernicy.
Po czwarte, szlifując (przy włączonym urządzeniu) nie powinno się sprawiać gładkości powierzchni nad którą się pracuje. Po piąte, kiedy w trakcie pracy przechodzi się do wykonywania innej czynności, szlifierka nie może pozostać włączona. Po szóste, po zakończeniu pracy szlifierkę oscylacyjną należy oczyścić, np. przy użyciu naoliwionej szmatki. Przyczyni się to do jej długoletniej trwałości.