Stoły to meble formalnie bardzo proste, niezwykle powszechne i z pozoru banalne. A jednak okazuje się, że są niezwykle ciekawe i to nie tylko ze względu na bogatą historię. Współczesne stoły wykonuje się bowiem z rozmaitych materiałów, mają one różne formy, funkcje i zastosowania. Jakie? Tego dowiesz się z poniższego artykułu.
Stół — praktyczny mebel z długą historią
Pierwsze stoły o formie zbliżonej do współczesnej pojawiły się już w starożytnym Egipcie. Archeologiczne dowody wskazują, że były to niewielkie typy stołów – stoły prostokątne, stoły kwadratowe i stoły okrągłe wsparte na jednej, masywnej nodze. Nieco później, w starożytnej Grecji wykorzystywano stoły z trzema nogami i okrągłym blatem.
Warto zaznaczyć, że zarówno w Egipcie, jak i Grecji stoły były meblami drogimi i luksusowymi. Do ich produkcji wykorzystywano nie tylko drewno, ale i marmur czy brąz.
Sytuacja zmieniła się dopiero około V wieku, kiedy upowszechniły się proste stoły wykonywane wyłącznie z surowego drewna. Pozbawione były zdobień i dodatków. Funkcja zaczęła dominować nad formą. Stoły nabrały więc wyglądu, który do dziś uznajemy za klasyczny i prototypowy.
Przez kolejne wieki stoły cyklicznie zmieniały formę od prostej do wybujałej i mocno dekoracyjnej. Wynikało to ze zmian w strukturze społecznej i w samej sztuce oraz podejściu do designu, ale także z pojawiających się nowych metod obróbki materiałów. Raz popularna była więc praca rzemieślników i artystów, na którą pozwolić mogli sobie najbogatsi, innym razem liczyła się dostępność prostych, ale funkcjonalnych mebli dla mas.
Współcześnie widzimy, że dominuje minimalistyczne podejście do designu. Na pierwszy plan wysuwa się funkcja, a forma, choć elegancka, pozbawiona jest przepychu i krzykliwości.
Nowoczesny design jest minimalistyczny, ale nie oznacza to, że całkowicie zawładnął rynkiem. Obecnie dostępne są bowiem w zasadzie dowolne stoły. Forma, styl, kolorystyka i funkcjonalność tych mebli są dziś tak różnorodne, że nie ma problemu, by coś dla siebie znaleźli fani twardego minimalu, jak i miłośnicy stylu glamour.
Z jakich materiałów robi się stoły?
Stoły od zawsze wykonywano z różnych materiałów, co wpływa zarówno na wygląd, jak i funkcjonalność. Poszczególne surowce różnią się bowiem wagą, wytrzymałością czy odpornością na warunki atmosferyczne, a to determinuje ich zastosowanie.
Stoły drewniane
Stoły drewniane uznaje się za najbardziej klasyczne. Rzeczywiście ten materiał od wieków stosowany jest do produkcji mebli i nic nie wskazuje na to, by miał poważną konkurencję.
Drewniane stoły są bowiem nie tylko mocne, stabilne i trwałe, ale też wyjątkowo estetyczne. Naturalna barwa i rysunek usłojenia kojarzą się z ciepłem i przytulnością, ale też z elegancją.
Właściwie wysezonowane, zaimpregnowane i wykończone drewno jest też wysoce odporne na warunki zewnętrzne. Dobre stoły drewniane bez problemu znoszą więc wilgoć, zmiany temperatur czy promienie UV. Mogą zatem być wykorzystywane nie tylko jako meble jadalniane czy do salonu. Sprawdzą się również w kuchni (także jako dodatkowe blaty robocze), a nawet w ogrodzie.
Stoły fornirowane
Ekonomiczną alternatywą dla mebli z litego drewna są stoły fornirowane. To konstrukcje wykonane z płyty meblowej pokrytej cienkimi plastrami drewna (fornirem). Wyglądem w zasadzie nie odbiegają od tych z drewna litego, są natomiast tańsze.
Wybierając stoły fornirowane, warto oczywiście zadbać o najwyższą jakość okleiny. Bardzo istotna jest tu odporność na uszkodzenia mechaniczne, jak i na wilgoć czy temperatury. Dlatego fornir powinien być możliwie gruby i wykonany z drewna dobrego gatunku — np. dębu, buku czy orzecha.
Stoły metalowe
Na wyróżnienie zasługują również stoły metalowe. Warto jednak zaznaczyć, że za stoły metalowe uznaje się nie tylko meble w całości wykonane z tego materiału, ale również (a w zasadzie przede wszystkim, bo takie modele dominują) te na metalowych nogach.
Blaty w stołach metalowych wykonywane są zatem z różnych surowców — drewna, płyty meblowej, ale też szkła czy kamienia. Z kolei podstawa (nogi lub płozy) robiona jest z metalu.
Stoły metalowe spopularyzowała moda na wnętrza industrialne (loftowe). To właśnie w takich aranżacjach te meble pojawiają się najczęściej, chociaż nie ograniczają się do nich. Dobrze mogą bowiem wyglądać w zasadzie w dowolnym wnętrzu o nowoczesnym charakterze.
Inne stoły
Stoły z drewna litego, płyty meblowej i metalu nie wyczerpują wszystkich opcji. Popularne są również stoły z blatami szklanymi (przede wszystkim jako stoliki kawowe, ale nie tylko). Stoły kamienne (z blatem kamiennym) pojawiają się czasem w kuchniach, ale też na zewnątrz, jako stoły ogrodowe i na taras. Na zewnątrz doskonale sprawdzają się również stoły wiklinowe czy rattanowe.
Możliwości jest naprawdę wiele. Dlatego wybierając stół, warto dobrze przemyśleć nie tylko jego wygląd i dopasowanie do aranżacji, ale również materiał. To on w dużej mierze determinuje bowiem funkcje i zastosowanie mebla, jak i jego trwałość.
Oczywiste i nieoczywiste cechy i funkcje stołów
Stoły to meble bardzo praktyczne. Poszczególne modele oferują rozmaite funkcje i różnią się od siebie wieloma cechami. Mogą mieć blaty osadzone na nogach, cokołach, płozach i innych wspornikach. Blaty mogą mieć różne kształty i wymiary, mogą też być rozkładane lub nie, mieć regulowaną wysokość czy rozmaite dodatkowe moduły.
Stół rozkładany czy nierozkładany?
Stoły nierozkładane mają statyczny, jednolity blat i stałe wymiary. Sprawdzają się tam, gdzie mamy z góry określone miejsce i ustaloną liczbę użytkowników.
Większe możliwości oferują stoły rozkładane. Wyposażone są w dodatkowe moduły zwiększające wymiary blatu. Rozkładane stoły doskonale sprawdzą się zatem tam, gdzie na co dzień wystarczy mniej miejsc, ale okazjonalnie chcemy stworzyć dodatkową przestrzeń dla gości.
Stół na nóżkach, płozach czy cokole?
Konstrukcja, na jakiej oparty jest blat stołu, również ma spore znaczenie i to nie tylko estetyczne. Stoły na cokole, nogach, płozach czy innych wspornikach oferują odmienna ilość miejsca na nogi, wpływają więc na wygodę użytkowników.
Tradycyjne stoły na nogach (ale też te na płozach) zapewniają tego miejsca najwięcej. Cała przestrzeń pod blatem jest bowiem wolna. Dlatego te modele najczęściej wybierane są na stoły biesiadne — do jadalni i salonu, jak i na ogród.
Stoły na cokołach częściej trafiają natomiast do kuchni, gdzie mogą być funkcjonalną i estetyczną alternatywą dla kuchennej wyspy.
Stół okrągły, kwadratowy czy prostokątny?
Kształt blatu również ma duże znaczenie, bo w znacznej mierze determinuje wymiary, a więc ilość miejsc. Jadalniane stoły najczęściej są prostokątne (czasem eliptyczne). Oferują bowiem wygodne miejsca dla biesiadników i zapewniają im dobry dostęp do całej powierzchni blatu.
Konieczność umożliwienia wygodnego dostępu do całego blatu wymusza natomiast mniejsze wymiary stołów kwadratowych i okrągłych. Dlatego takie stoły spotykamy raczej w kuchniach lub na małych metrażach.
Stół 2w1 i 3w1
Niezwykle ciekawe są stoły oferujące dodatkowe funkcjonalności. To np. stoły 2w1 i 3w1, które mają modułową konstrukcję.
Stoły 2w1 i 3w1 to w istocie stoły bilardowe z pełnowymiarowym polem do gry. Na nie nałożyć można jednak płaski blat biesiadny lub przeznaczony do gry w tenisa stołowego. To idealne rozwiązanie nie tylko do salonu czy pokoju gier, ale również na taras i do ogrodu, o ile wybierzemy model odporny na warunki atmosferyczne.
Inne praktyczne funkcje stołów
Nowoczesne stoły mogą oferować również inne udogodnienia. Regulowane nóżki pozwalają np. na wypoziomowanie mebla na nierównej powierzchni. Specjalne systemy pozwalają na regulowanie wysokości blatu. Dostępne są też modele z modułowymi, podnoszonymi częściami blatu, które pozwalają przekształcić niskie stoliki w wygodne blaty robocze.
Stoły — ich zastosowanie w różnych pomieszczeniach
Różne rodzaje i funkcje stołów to oczywiście możliwość wykorzystania ich w wielu kontekstach i różnych pomieszczeniach. Inne stoły będą więc odpowiednie do jadalni, salonu, kuchni czy ogrodu.
Stół do jadalni
Stół jadalniany to przede wszystkim miejsce spożywania posiłków, ale również przyjmowania gości. Powinien więc łączyć funkcjonalność z reprezentacyjnym charakterem.
Funkcjonalność wynika tu przede wszystkim z wymiarów. Stoły do jadalni powinny zapewniać komfortowe miejsce dla domowników i ich gości. Dlatego najczęściej wybiera się tu modele prostokątne dla minimum 6 osób. Idealne są też rozkładane stoły do jadalni, które dadzą dodatkowe miejsca w razie potrzeby (np. większego spotkania rodzinnego).
Istotna jest także solidność i estetyka stołów do jadalni. Powinny być mocne, stabilne, o dużej nośności i odporności na efekty eksploatacji (przetarcia, uderzenia, ale też wysoką temperaturę stawianych tu potraw czy napojów).
Jako stoły do jadalni doskonale spiszą się zatem modele z litego drewna czy stoły fornirowane. Oferują nie tylko trwałość, ale i doskonały wygląd i przytulną atmosferę, którą buduje barwa drewna i rysunek jego usłojenia.
Stół do salonu
Stół do salonu (nie mówimy tu o ławie czy stoliku kawowym, a o pełnowymiarowym meblu biesiadnym) przeważnie pełni tę samą funkcję, co stół do jadalni. Obecnie zresztą pomieszczenia te najczęściej są ze sobą połączone i wydzielone jedynie nieformalnie. Dlatego wybierając stół do salonu, należy się kierować tymi samymi cechami, co przy wyborze mebla jadalnianego.
Liczy się zatem odpowiednia ilość miejsc i reprezentacyjny wygląd. Warto jednak pamiętać, że stół do salonu powinien wpisywać się w aranżację tego pomieszczenia. Formą, barwą czy materiałem powinien więc korespondować z pozostałymi meblami, aby tworzyć jeden, spójny wystrój.
Stół do salonu ma też dodatkowe zastosowania. Nie tylko się przy nim je, ale często też pracuje czy spędza czas na zabawie. Poza biesiadowaniem można przy nim np. grać w karty czy planszówki. Dzieci mogą tu odrabiać lekcje, rysować, malować i kreatywnie spędzać czas z rodzicami lub rówieśnikami.
Jako miejsce rozrywki i aktywności rodzinnej czy towarzyskiej doskonale sprawdzą się zatem stoły do salonu z dodatkowymi funkcjami. Stół 2w1 i 3w1 pozwoli np. na organizowanie rozgrywek w bilarda lub tenisa stołowego.
Stół do kuchni
Stół do kuchni wykorzystywany jest nieco inaczej niż ten w jadalni i salonie. Nawet jeśli się tu je, to przeważnie wyłącznie w gronie rodzinnym. To dobre miejsce np. na szybkie śniadanie lub przekąskę między posiłkami. Kuchenny stół sprawdza się też do wypicia kawy czy herbaty — samemu, z partnerem czy znajomym. Większe spotkania organizuje się jednak w salonie lub jadalni. Z tego względu stół do kuchni może być niewielki, dla 2 – 4 osób.
Jednak stół kuchenny można wykorzystać również jako dodatkowy blat roboczy przy przygotowywaniu posiłków. Jeśli taka ma być jego funkcja, dobrze wybrać model z wysoko osadzonym blatem, umożliwiającym wygodne działania na stojąco.
Stół ogrodowy
Wybierając stół ogrodowy, trzeba zadbać nie tylko o jego funkcjonalność w kontekście wygodnego biesiadowania. Istotna jest też wysoka odporność na warunki zewnętrzne — wilgoć, temperatury i promieniowanie UV.
Stół ogrodowy musi być zatem wykonany z odpowiednich materiałów. Dobrze sprawdzi się lite drewno (o ile jest zaimpregnowane i dobrze wykończone), metal, wiklina, rattan czy tworzywa sztuczne.
Stoły w różnym stylu
Wybór odpowiedniego stołu to nie tylko kwestia jego funkcjonalności i trwałości, ale też dopasowania do aranżacji. Obecnie dostępne są mebledosłownie w każdym stylu, czego świetnym przykładem są stoły Lissy. Nie ma problemu ze znalezieniem modeli nowoczesnych, jak i klasycznych. Różne kolory, formy i wzornictwo sprawiają, że naprawdę jest w czym wybierać.
Nowoczesne stoły to przede wszystkim minimalistyczne formy. Prosta konstrukcja pozbawiona jest tu zbędnych zdobień i udziwnień. Funkcja jest jasna, czytelna, a uroda mebla płynie nie tyle z jego dekoracyjności, ile z doskonale dobranych proporcji i materiałów oraz precyzyjnego wykonania.
Stoły nowoczesne są więc bardzo eleganckie i pełne gracji, a przy tym nienachalne. Idealnie wpisują się we współczesne wnętrza i pasują nie tylko do twardego minimalu, ale też do aranżacji skandynawskich, loftowych i innych, w których pierwsze skrzypce gra funkcjonalność, przejrzystość i prostota.
Fani bardziej wybujałych wystrojów nie mają się jednak czym martwić. Bez trudu znajdą bowiem stoły klasyczne czy stylizowane. Będą one odpowiednie nie tylko do aranżacji o tradycyjnym charakterze, ale też do tych wyjątkowo efektownych, np. w stylu glamour.