Obróbka komina: jak poprawnie ją wykonać? [krok po kroku]

Czym jest obróbka komina i po co się ją wykonuje?

Obróbka komina w domu jednorodzinnym jest wykonywana w jednym, podstawowym celu: aby zapewnić odpowiednie uszczelnienie przestrzeni pomiędzy kominem o połacią dachową. Jeszcze wiele lat temu, zadanie to było dość trudne, czasochłonne i niekiedy nie dało się w 100% uszczelnić komina. W chwili obecnej sytuacja wygląda zdecydowanie inaczej: nowoczesne technologie, a także innowacyjne metody wykonywania obróbki komina, jak również dostępne w chwili obecnej materiały sprawiają, że okucie komina o różnych kształtach jest zdecydowanie prostsze.

Komin jest tym elementem domu, który przechodzi przez wszystkie fragmenty dachu, a co za tym idzie – uszczelnienie połaci dachu przy kominie ma ogromne znaczenie. Jeśli nie dopilnujemy prawidłowości wykonania tej czynności albo wykonamy okucie komina niedokładnie – wilgoć pochodząca z opadów atmosferycznych może niestety doprowadzić do dużych uszkodzeń newralgicznych miejsc dachu. Te z kolei mogą powodować przeciekanie i stopniową degradację całego domu.

Dodatkowo, oprócz aspektu praktycznego obróbki komina, nie można zapominać także o względach estetycznych. Kwestie estetyczne są o tyle ważne, że poddany obróbce komin doskonale wkomponowuje się w całość dachu i prezentuje się odpowiednio, tym samym zapewniając optymalne wykończenie domu.

Podczas obróbki komina, dekarze muszą wziąć pod uwagę wiele czynników. Z jednej strony mamy bowiem górną część komina – czapa kominowa wystaje powyżej połaci dachu i jest narażona na szereg różnych czynników atmosferycznych, takich jak deszcz, wiatr, niskie bądź wysokie temperatury otoczenia czy śnieg i zamarzająca na powierzchni komina woda. Jednocześnie, wewnętrzna część komina jest narażona na oddziaływanie skrajnie wysokich temperatur w trakcie palenia w kominku, a dodatkowo – przez całość przechodzą spaliny, które mogą prowadzić do degradacji użytych materiałów.

Z czego wykonuje się obróbkę komina?

Wykonanie prawidłowej obróbki komina w domu jednorodzinnym ma kluczowe znaczenie, jeśli chcemy, by całość dachu nie tylko prezentowała się estetycznie, ale również nie była narażona na wszelkiego rodzaju uszkodzenia newralgicznych miejsc. Gdyby spytać fachowców, na które miejsce dachu trzeba zwrócić najbaczniejszą uwagę, z pewnością uzyskamy odpowiedź, że jest to komin, który – z uwagi na swoją budowę – może nie wytrzymać szczególnie intensywnej ulewy, jeśli obróbka nie została wykonana prawidłowo.

Co istotne, duże znaczenie ma nie tylko technika zastosowana podczas wykonywania obróbki komina, ale również materiały, których użyto do obrabiania komina. Tylko i wyłącznie upewniając się, że wszystkie elementy są wysokiej jakości i odpowiednio do siebie dopasowane, można mieć pewność, że obróbka będzie szczelna i niezawodna.

Z czego zatem może być wykonana obróbka komina w domu jednorodzinnym?

1. Blacha – jest to jeden z najpowszechniej stosowanych do obróbki materiałów. Dzięki wysokiej trwałości, blacha nie ulega uszkodzeniom i jest w stanie wytrzymać nawet trudne warunki atmosferyczne. Co za tym idzie – komin jest szczelny, a ryzyko przeciekania zminimalizowane. Warto jednak nadmienić, że wykonanie obróbki komina z blachy trapezowej czy blachy na rąbek, jest dość trudnym zadaniem. Samodzielne wykonanie obróbki może okazać się w takim przypadku dość ryzykowne. Wszelkiego rodzaju, nawet niewielkie nieszczelności w strukturze komina mogą niestety doprowadzić do tego, że dach będzie przeciekał, a na ścianach domu pojawi się niechciana pleśń;
2. Cegła klinkierowa – ten materiał jest powszechnie wykorzystywany w przypadku obróbki kominów systemowych, czyli takich, które są powszechnie wykorzystywane gdy w domu zastosowano ogrzewanie paliwami, których spaliny mogą ulegać skropleniu. Kominy systemowe to gotowe rozwiązania dla domu, stworzone tak, by można było dopasować je do niemalże każdego dachu. Istotną cechą w przypadku obróbki kominów systemowych jest jeszcze większa niż zazwyczaj odporność na skrajnie niskie oraz wysokie temperatury, a cegła klinkierowa wyróżnia się właśnie takimi parametrami. Ogromną zaletą klinkieru jest także to, że producenci tworzą bardzo szeroką gamę tego rodzaju materiałów budowlanych, a co za tym idzie – wybór najlepszego, dopasowanego do wyglądu dachu domu rozwiązania nie przysparza większych problemów;
3. Profile stalowe – mogą być wykonane ze stali, ale również blachy cynkowo-tytanowej bądź odpornego na różnego rodzaju uszkodzenia aluminium. Profile stanowią świetny wybór do obróbki płyt falistych, dachówek, a także płyt dachowych. Ten rodzaj obróbki wyróżnia się szczególną wygodą, a także dość dużą łatwością jego montażu. Gotowe profile są dopasowane do dachów o różnym kącie nachylenia. Aby poznać dokładne parametry konkretnego profilu, należy zapoznać się ze specyfikacją produktu. Standardowo, profile dopasowują się odpowiednio do dachów, których kąt nachylenia jest większy niż 15 stopni, ale mniejszy niż 71. Aby prawidłowo dobrać profil stalowy, należy przede wszystkim wziąć pod uwagę wymiary komina – tak, by poszczególne elementy były odpowiednio do siebie dopasowane;
4. Taśma aluminiowa lub ołowiana – obróbka komina taśmą jest często stosowana. Taśmy to kolejny materiał, którego można użyć do obróbki komina w domu jednorodzinnym. Niewątpliwą zaletą taśm jest to, że jest to produkt gotowy, przygotowany właśnie po to, by móc z jego pomocą uszczelnić komin. Najczęściej, taśmy na opierzenie komina znajdują zastosowanie na dachach pokrytych dwoma rodzajami dachówek: dachówkami cementowymi bądź dachówkami ceramicznymi, choć bywa, że obróbka komina taśmą pojawia z innym pokryciem dachowym (te sytuacje są jednak rzadkie i podjęcie decyzji w tym zakresie należy zostawić specjaliście). Taśmy aluminiowe i taśmy ołowiane stosowane jako opierzenie komina są wodoszczelne, a przy tym zachowują wysoką elastyczność i umożliwiają bardzo dokładne połączenie przestrzeni pokrycia dachu oraz komina. Od części spodniej, taśmy stosowane jako opierzenie komina są pokrywane przez producentów klejem butylowym, co oznacza że ich montaż nie wymaga dodatkowego przygotowania w postaci materiałów klejących. Ze względu na wysoki stopień miękkości oraz elastyczności, obróbka komina taśmą perfekcyjnie dopasowuje się do dachów o różnych kształtach i kątach nachylenia. Uwaga: po obklejeniu komina, krawędzie taśmy należy osłonić metalowymi profilami, które przykręca się do jego ścianek. Taśmę można zakupić w standardowym, srebrnym kolorze lub w wariancie kolorystycznym dopasowanym do najpopularniejszych kolorów pokryć dachowych.

Pewną odmianą taśm są te wykonane z blachy cynkowo-tytanowej. Są doskonałym wyborem do dachów z profilowanym pokryciem dachowym, jednak do ich montażu niezbędne są metalowe uchwyty, a spodnią część taśmy należy samodzielnie pokryć klejem butylowym, gdyż nie jest to jej standardowy element. To oznacza więcej pracy, a także – większe pole do popełnienia pomyłki. Co za tym idzie, taśmy cynkowo-tytanowe powinny być wykorzystywane tylko przez osoby, które mają dużą wiedzę i doświadczenie jeśli chodzi prace związane z pokryciem dachowym i obróbką komina.

Wyżej opisane rodzaje materiałów, z których można wykonać obróbkę komina, to obecnie najpopularniejsze i najczęściej stosowane ich rodzaje. Warto pamiętać, że podczas wybierania materiału należy kierować się nie tylko rodzajem dachu i starać się dopasować go do parametrów tego elementu domu, ale również – trzeba zwrócić uwagę na jakość samego materiału. Niskiej jakości, podejrzanie tanie materiały budowlane mogą charakteryzować się niższą wytrzymałością, a co za tym idzie – powodować znaczące ryzyko uszkodzenia dachu.

Poprawne wykonanie obróbki komina – instrukcja krok po kroku

Obróbka komina w domu jednorodzinnym powinna być wykonana w sposób prawidłowy i z dużą dokładnością. Jako że to właśnie komin jest miejscem najbardziej narażonym na przeciekanie jeśli chodzi o budowę całego dachu – odpowiednie połączenie tych dwóch elementów jest kluczowe, by zapewnić optymalną szczelność dachu. Obróbkę wykonuje się nieco inaczej w zależności od rodzaju pokrycia dachowego i nawierzchni komina. Poniżej przedstawiamy pokrótce najważniejsze zasady dotyczące wykonywania obróbki z uwzględnieniem wykończenia dachu.

Obróbka komina przy użyciu blachy

1. Komin składa się z czterech elementów: przodu, tyłu oraz dwóch bokówek. W przypadku dachów wyłożonych blachodachówką modułową, prace należy rozpocząć od poprawnego ułożenia tychże. Następnie, dookoła komina wykłada się arkusze blachy w celu dokonania dokładnych pomiarów szerokości komina i wstępnego jej przygotowania do obróbki. Listwa kominowa musi nachodzić na komin na minimum 15 cm na poszycie dachowe od przedniej części komina i po bokach jego ścianek, a w tylnej części (z uwagi na ryzyko gromadzenia się wilgoci) – na około 20 cm.
2. Po dokładnym dopasowaniu do siebie blach, należy przygotować je w zaginarce (ewentualnie, jeśli dach jest standardowy, można skorzystać z gotowych rozwiązań dostępnych w sprzedaży) i ułożyć w odpowiedniej kolejności: najpierw obróbki boczne, potem przednia i tylna. Co istotne, podczas obróbki komina w domu jednorodzinnym nie można zapomnieć o tym, by na poszczególnych fragmentach blachy wykonać możliwie jak najmniej łączeń pomiędzy poszczególnymi elementami. W ten sposób można uzyskać optymalną szczelność i tym samym uchronić głębiej położone elementy komina (a w konsekwencji również ściany domu) przed zalaniem.
3. Jeśli samodzielnie profilujemy tylną część obróbki komina, należy mieć na względzie, że ten jego element służy między innymi również do odprowadzania wody opadowej, co oznacza, że konieczne jest nadanie mu odpowiedniego kąta. Następnie przeprowadzane jest łączenie poszczególnych profili, na które nakłada się arkusze cięte, których celem jest poprawa estetyki oraz zwiększenie szczelności całego rozwiązania. Aby w prawidłowy sposób połączyć ze sobą blachy, należy naciąć ścianę komina pod kątem 30-45 stopni do głębokości około 2 cm. W tak powstałej szczelinie należy umieścić zagięte krawędzie blachy. Metoda ta bywa nazywana techniką „na wydrę”. Aby mieć pewność, że w łączeniu nie ma żadnych wolnych przestrzeni, z reguły stosuje się tam również wypełnienie masą kauczukową bądź silikonem dekarskim o wysokiej odporności na oddziaływanie skrajnych temperatur.

Obróbka komina w domu jednorodzinnym przy wykorzystaniu profili należy do dość skomplikowanych zadań, które warto powierzyć profesjonaliście. Tylko w ten sposób można mieć pewność, że poszczególne elementy będą odpowiednio połączone, a ilość łączeń – minimalna.

W sprzedaży dostępne są także gotowe zestawy do obróbki komina razem z silikonem dekarskim, które są tworzone na wymiar. Wykonane z blachy, charakteryzują się wysoką odpornością na uszkodzenia oraz niekorzystne warunki atmosferyczne. Dodatkowo, docięte na wymiar fragmenty łatwo ze sobą spasować.

Obróbka komina taśmą (z uwzględnieniem dachów spadzistych)

Odpowiednia obróbka komina zapewnia szczelność i ochronę przed wykwitami grzybów we wnętrzu domu. Dachy spadziste stanowią swego rodzaju wyzwanie dla fachowców z uwagi na położenie komina. Niegdyś przeważały kominy umiejscowione w górnej części dachu. Ich lokalizacja wynikała przede wszystkim z tego, że w tym miejscu komin nie stanowi żadnej przeszkody dla spadającego śniegu (i tym samym nie stwarza zagrożenia zarwania się dachu pod zbyt dużym ciężarem tych lodowatych mas). Jednak obecnie w wielu domach tworzone są dachy spadziste, które nie dają możliwości szczytowego montażu komina. Tym samym – konieczne jest wykonanie takiej obróbki, która zadba o wszystkie trzy aspekty: szczelność, estetykę i możliwość optymalnego osuwania się pokładów śniegu.

Najistotniejszym elementem, bez którego nie można rozpocząć obróbki komina, jest membrana dachowa. Odpowiednio docięta i ułożona sprawia, że nawet poniżej obróbki – komin zachowuje odpowiednią szczelność. Ułożenie membrany powinno korespondować z kierunkiem, w którym z dachu spływa woda, w związku z czym membranę mocuje się najpierw z przodu komina, potem po bokach komina, a dopiero później – z tyłu. Do wykonania obróbki można wykorzystać blachę lub taśmę. Jako że ten pierwszy materiał i sposób jego zastosowania opisaliśmy już w przypadku obróbki komina przy blachodachówkach modułowych – tym razem skupimy się na taśmie.

Bardzo istotne jest jej odpowiednie ułożenie, bez jakichkolwiek dziur czy nierówności. Chodzi o to, by woda mogła odpowiednio spływać z dachu, a co za tym idzie – tworząc obróbkę dążymy do uzyskania szczelności, ale jednocześnie zapewnienia odpowiedniej drogi odprowadzania wilgoci. Taśmę najczęściej montuje się na dachówce w przedniej części komina, pod dachówką po bokach komina i z tyłu. Należy pamiętać, że w tylnej części komina pod taśmą powinna znaleźć się przygotowana przez dekarza na wymiar płyta podpierająca, pochylona o około 2 stopnie w prawą lub lewą stronę komina. Rozwiązanie to ma zapewnić wspomniane wcześniej optymalne spływanie wody tak, by nie dopuścić do jej pozostawania w tylnej części komina. Długotrwałe narażenie obróbki, a także powierzchni dachu na działanie wody może powodować degradację materiałów.

Najczęstsze błędy, których należy się wystrzegać przy wykonywaniu obróbki komina

Obróbka komina w domu jednorodzinnym należy do najtrudniejszych zadań, które muszą zostać wykonane w trakcie jego budowy. Jakiekolwiek błędy w technice, ale również dobór nieodpowiednich do tego celu materiałów mogą doprowadzić do dochodzenia wilgoci do wnętrza budynku i tym samym – do wyniszczania ścian, a także powstawania grzyba we wnętrzach.

Wśród najpowszechniejszych błędów w trakcie obróbki komina można wskazać:

• Wybór niskiej jakości materiału – budowa domu to zadanie nie tylko zajmujące wiele czasu i kosztujące ogrom pracy, ale również kosztowne finansowo. To sprawia, że niekiedy mamy ochotę zaoszczędzić i tym samym poszukujemy materiałów, które będą jak najtańsze. Podczas gdy nie ma nic złego w szukaniu oszczędności w niektórych sytuacjach, obróbka komina w domu jednorodzinnym zdecydowanie nie jest jedną z nich. Nieprawidłowo wykonana obróbka, przy zastosowaniu podatnych na uszkodzenia materiałów sprawi, że cały dom w krótkim czasie będzie wymagał generalnego remontu. Dlatego też wybierając materiały do obróbki, należy kierować się nie ceną, a ich właściwościami, a także certyfikatami poświadczającymi wysoką jakość produktu.
• Błędy w wykonaniu obróbki blacharskiej – drugą kwestią, która bardzo często pojawia się podczas obróbki komina w domu jednorodzinnym, są błędy w samej procedurze. Jak wspominaliśmy już kilkukrotnie, obrabianie komina jest zadaniem, którego nie warto podejmować się samodzielnie, zwłaszcza bez odpowiedniej wiedzy i doświadczenia. Każdy z elementów obróbki musi być odpowiednio dopasowany i ułożony tak, by ryzyko przeniknięcia wilgoci do wnętrza budynku było zniwelowane. Wśród częstych błędów można wskazać chociażby pozostawienie szczeliny pomiędzy dachówką a obróbką, a także nieprawidłowe ułożenie i ukształtowanie obróbki. Zarówno w przypadku blachy, jak i taśmy wskazywaliśmy kolejność, w jakiej obróbka powinna być umieszczana wokół komina. Jest to kwestia niezwykle istotna, gdyż przy niezachowaniu odpowiedniej sekwencji działań – na tylnej powierzchni komina może pozostawać śnieg lub woda, a sama obróbka może okazać się nieszczelna.
• Zaniedbanie ewentualnych poprawek – jeśli w trakcie układania obróbki komina pojawiły się jakiekolwiek błędy, należy je usunąć niezwłocznie. Ogromnym błędem jest założenie, że skoro we wnętrzu nie ma wody, a nieprawidłowość nie jest duża – nie ma co nanosić poprawek. Wilgoć może przedostawać się do wnętrz powoli i nawet jeśli wody nie widać po kilku dniach czy tygodniach – z pewnością będzie dochodzić do stopniowego wyniszczania ścian domu, a także poszczególnych elementów dachu. Podobnie wygląda kwestia jeśli chodzi o uszkodzenia, które pojawiły się już po zakończeniu budowy – na przykład w wyniku gwałtownej burzy. Również tego rodzaju usterki należy usuwać bez zbędnej zwłoki tak, by nie dopuścić do przedostania się wilgoci pod obróbkę.
• Nieprawidłowe ułożenie membrany – jak podkreślaliśmy przy opisie sposobu montażu obróbki, membrana dachowa ma kluczowe znaczenie dla prawidłowości wykonania całych prac. Dlatego też nie wolno zaniedbywać również układania membrany, która odpowiada między innymi także za zapewnianie szczelności już pod obróbką.

Jak widać, ilość błędów, które mogą pojawić się w trakcie tworzenia obróbki komina domu jednorodzinnego jest duża. Aby uniknąć konieczności przeprowadzania generalnego remontu i usuwania grzyba ze ścian – warto zadbać o to, by obróbka była wykonana w prawidłowy sposób.

Osoby, które nie posiadają wystarczającej wiedzy i doświadczenia, które umożliwiłyby im samodzielny montaż obróbki – powinny zwrócić się o pomoc do doświadczonych fachowców. Jako że zarówno położenia kominów, jak również materiały, z których są one wykonane różnią się między sobą – każdy przypadek układania obróbki jest nieco inny.

Ile kosztuje obróbka komina w domu jednorodzinnym?

Całkowity koszt wykonania obróbki komina jest w dużej mierze uzależniony od cennika konkretnego wykonawcy, a także regionu Polski, w którym mieszkamy. Jak w każdej innej branży, stawki zazwyczaj są wyższe w firmach działających na terenie dużych miast, a nieco niższe – w małych miasteczkach i na wsiach. Aby mieć pewność, że nie przepłacamy, warto przed podjęciem ostatecznej decyzji co do wyboru wykonawcy poznać ceny w kilku lokalnych firmach.

Oprócz lokalizacji, duże znaczenie ma również to, jakim obwodem charakteryzuje się komin. W przypadku obróbki blachą komina na felc, ceny zaczynają się od około 200 zł. Im większy obwód – tym wyższa cena. Warto jednak pamiętać, że obróbka komina w domu jednorodzinnym nie jest czymś, na czym warto oszczędzać. Przede wszystkim warto postawić na sprawdzonego wykonawcę, który posiada duże doświadczenie. Jako że to właśnie błędy w montażu obróbki są najczęstszą przyczyną ponownego remontu okolic komina, chcąc uniknąć takiej konieczności – należy dokładnie sprawdzić kwalifikacje oraz wiedzę danego dekarza.

Pewnym wyznacznikiem wysokiej jakości świadczonych usług jest także to, w jakim terminie dekarz może rozpocząć prace. Choć mogą zdarzyć się wyjątki od tej reguły (np. konieczność odwołania prac dekarskich po stronie klienta) – najlepsi fachowcy co do zasady są bardzo oblegani.

Jeśli zaś chodzi o koszt materiałów, ceny wahają się w zależności od rodzaju produktu. Przykładowo, obróbka komina wysokiej trwałości taśmą ołowianą o grubości ołowiu wynoszącej około 0.5 mm to koszt około 280 zł za metr bieżący. Pełne, gotowe zestawy do obróbek można kupić już za 500 zł.

Montaż obróbki komina w domu jednorodzinnym to zadanie, które wymaga sporej wiedzy. Jest to jednak inwestycja, której nie można pominąć, chcąc prawidłowo wykończyć dom.