Pustaki szklane: wymiary, montaż i ceny pustaków szklanych

Kiedyś modne były luksfery, wstawiane zwłaszcza na klatkach schodowych w betonowych blokach oraz w budynkach przemysłowych.

Obecnie coraz częściej wykorzystuje się pustaki szklane, przypominające te dawne luksfery, ale zdecydowanie bardziej eleganckie. Można je stosować zarówno do budowy ścianek wewnętrznych czy podłóg, jak i do ścian zewnętrznych.

Ścianki z pustaków szklanych – czy wraca na nie moda?

Odpowiedź na to pytanie może być tylko jedna.

Rzeczywiście widać rosnące zainteresowanie tym materiałem w budownictwie jednorodzinnym, ale także w wielorodzinnym, ponieważ można osiągnąć niezwykle oryginalne efekty.

Z pustaków szklanych powstają nie tylko dekoracyjne ścianki wewnętrzne, ale także obudowy kabin prysznicowych.

Niektórzy decydują się na wypełnienie nimi otworów okiennych albo położenie kilku pustaków szklanych na podłogę, co pozwala osiągnąć ciekawe rezultaty wizualne.

Nikogo też nie dziwią ściany z takich pustaków, które dzielą tarasy pomiędzy domami szeregowymi.

Trzeba jedynie pamiętać, że pustaki szklane nie stanowią materiału nośnego, więc nie należy ich obciążać.

To oznacza, że nie da się ich wykorzystać do ścian konstrukcyjnych.

Pustaki szklane czy luksfery?

Wbrew powszechnym opiniom, te dwa materiały nie są identyczne i nie powinno się zamiennie używać obu terminów.

Niestety, ten błąd popełniają nawet niektórzy producenci oraz sprzedawcy w sklepach budowlanych. Warto więc wyjaśnić różnice między nimi, a te są dość wyraźne w budowie, ale również w aspekcie przepuszczalności światła.

Luksfery były pełnymi kształtkami szklanymi, bez pustki powietrznej.

Wykonywano je z jednego elementu szkła przezroczystego bądź barwionego.

Powierzchnia luksferów mogła pozostać gładka albo wzorzysta.

Najczęściej wykorzystywano luksfery w kolorze niebieskozielonym.

Ściany zbudowane z tego materiału przepuszczały około 60% światła, a do ich murowania stosowano specjalną zaprawę o dość wysokim poziomie plastyczności.

Warto zaznaczyć, że obecnie w zasadzie nie stosuje się już luksferów, które zastąpiono pustakami szklanymi.

Pustaki szklane, w jakimś sensie stanowią zmodyfikowaną wersję tradycyjnych luksferów, ale robi się je nie z jednej, a z dwóch szklanych płytek, które są zgrzane krawędziami.

Wewnątrz pozostaje pustka powietrzna, więc charakteryzują się lekkością, a przy tym większą praktycznością w użyciu.

Jednocześnie mają inne parametry izolacyjne, a także inaczej je się układa.

Przepuszczalność światła w przypadku pustaków szklanych wynosi 70-80% dla tych wykonanych ze szkła przezroczystego oraz 50-70% dla pustaków kolorowych.

Różnice wynikają z intensywności barw.

Warto podkreślić, że można je barwić w masie, aby uzyskać stonowany, dość delikatny kolor lub powierzchniowo dla osiągnięcia bardziej intensywnych, żywych barw.

Ich wyróżnikiem będą szorstkie i białe zewnętrzne brzegi.

Chodzi o to, aby nie była widoczna zaprawa cementowa używana do połączenia poszczególnych kształtek, a zarazem miała lepszą przyczepność.

W ofercie rynkowej pojawiają się też ciekawe nowości, jak pustaki szklane kuloodporne albo pustaki charakteryzujące się niezwykle wysokimi parametrami wytrzymałościowymi.

Ten drugi rodzaj świetnie sprawdza się przy podłogach.

Dzisiejsze pustaki szklane nie tylko estetyczniej wyglądają, ale także wyróżniają się lepszą trwałością, lepszymi parametrami izolacyjnymi i akustycznymi.

Pustak szklany: zalety i wady

Pustaki przede wszystkim gwarantują przenikanie światła dziennego, więc idealnie się sprawdzą w wydzielonych pomieszczeniach o małej powierzchni, które są pozbawione okien.

W związku z tym, że w normach budowlanych traktuje się pustaki szklane jako cegłę szklaną, to nie ma żadnych przeszkód, aby ten materiał zastosować w miejscach, gdzie potrzeba dodatkowego oświetlenia, a nie ma szans na wstawienie okna, np. z powodu zbyt małej odległości od sąsiedniej działki.

Co ciekawe, w ofercie rynkowej znajdują się łatwe w montażu gotowe okna z pustaków szklanych, które można wykorzystać jako element stropu w wyjątkowo ciemnych pomieszczeniach czy też przy doświetleniu garażu, wiatrołapu lub przedpokoju.

Pustaki szklane stanowią też fantastyczną dekorację do fasady zewnętrznej i elewacji.

Tak naprawdę spełniają funkcje zarówno praktyczne, jak i estetyczne.

Dobre parametry

Można z nich wykonać nie tylko całe ścianki działowe, ale także półścianki i to zarówno proste, jak i zakrzywione.

Mają bardzo dobrą odporność na uszkodzenie mechaniczne i całkiem niezłe parametry w zakresie izolacyjności akustycznej (RA1=38-45 dB).

Tak naprawdę chronią skuteczniej przed hałasem niż normalne okna.

Trochę gorzej wygląda kwestia izolacyjności termicznej (U=2,34-2,97 W/m²K), jednak to i tak duży postęp w stosunku do tradycyjnych luksferów, które powodowały znaczne straty ciepła.

Dużym walorem pustaków szklanych jest fakt, że para wodna nie skrapla się na nich i dlatego nadają się również do pomieszczeń o podwyższonej wilgotności, jak kuchnia i łazienka. Należy jednak podkreślić, że dotyczy to jedynie pustaków barwionych w masie. Tych barwionych powierzchniowo do wnętrz wilgotnych nie można stosować.

Niektóre pustaki charakteryzują się nawet odpornością na działanie ognia i mrozu.

Rozmiary, faktury, kolory…

Na pewno wielką zaletą pustaków jest dostępna ilość rozmiarów, faktur i kolorów, co pozwala na uzyskanie wyjątkowo ciekawych oraz oryginalnych efektów estetycznych.

Obecnie największą popularnością cieszą się rozmaite kolory pastelowe, miodowe czy bursztynowe.

Powierzchnia pustaków bywa całkowicie gładka albo wzorzysta, a ilość możliwych wzorów jest praktycznie nieograniczona.

Modne są powierzchnie imitujące marmur, kratkę, ale także oryginalne wzory przedstawiające krople deszczu, fale, chmury czy tęczę.

Co ważne, spokojnie można łączyć pustaki szklane z betonem, cegłą bądź drewnem. Fantastycznie prezentują się zwłaszcza we wnętrzach w stylu nowoczesnym, ale niekiedy wykorzystuje się je także w stylu vintage.

Jak już wcześniej wspomniano, pustaki szklane przepuszczają 50-80% światła w zależności od koloru i wzoru.

Tym samym mamy możliwość regulacji ilości światła wpadającego do danego pomieszczenia. Gładkie pustaki przepuszczają światło na podobnej zasadzie, jak szyby matowe uniemożliwiając obserwację tego, co znajduje się za ścianą.

Częściowo przytłumione światło nadaje wnętrzu bardzo ciepły, wręcz przytulny charakter.

Z kolei zastosowane wzory pozwalają osiągnąć ciekawy efekt, ponieważ rozszczepiają światło. Powierzchnie pofalowane rozmywają kontury tego, co jest po drugiej stronie.

Najbardziej popularnym rozmiarem, który generuje ponad 95% sprzedaży, jest 19 cm x 19 cm x 8 cm, jednak w ofercie mamy do wyboru również inne rozmiary.

Ciekawie prezentują się bardzo duże elementy o wymiarach 30 cm x 30 cm x 8 cm albo pustaki połówkowe mające 19 cm x 9 cm x 8 cm. Z kolei wymiar 24 cm x 24 cm x 8 cm jest raczej niszowy.

Kolekcję pustaków szklanych uzupełniają elementy narożne mające ścięte lub zaokrąglone krawędzie.

Przy wyborze zawsze trzeba uwzględnić fakt, że oprócz typowych pustaków ściennych, mamy jeszcze możliwość zakupu specjalnych pustaków stropowych i podłogowych.

Wady pustaków ze szkła

Podstawową wadą tego typu pustaków jest wysoka cena, zdecydowanie przewyższająca koszty typowej ścianki z płyty gipsowo-kartonowej, a nawet ceglanej.

Ceny zależą od kształtu, rozmiaru oraz koloru pustaków.

Należy także zwrócić uwagę na wyjątkową kruchość materiału, mimo dużej odporności na uszkodzenia mechaniczne zbudowanej z pustaków ścianki.

Przy transporcie, rozładunku i samej budowie trzeba zachować szczególną ostrożność, tym bardziej że uszkodzonych pustaków nie powinno się używać.

W celu dociśnięcia pustaków używa się jedynie młotka gumowego.

Sporą niedogodnością w stosowaniu pustaków szklanych w budowie ścianek będzie ograniczenie jej maksymalnych wymiarów do 12 m², co wynika z rozszerzalności termicznej.

Drugą istotną kwestią, o której nie wolno zapomnieć, jest konieczność zastosowania metody tradycyjnej ze zbrojeniem oraz zaprawą klejową lub cementową do wykonania niezwykle dekoracyjnych ścianek łukowych.

Tylko w przypadku płaszczyzn prostych można wykorzystać system suchej zabudowy.

Podczas montażu należy dopilnować, aby wykończenia wykonać z dużą precyzją. Wszelkie nierówności w spoinach fatalnie wpływają na efekt końcowy i wyglądają po prostu mało estetycznie.

Ponadto pustaków nie można docinać.

Jak zbudować ściankę z pustaków szklanych?

Przy projektowaniu konstrukcji z tego typu materiału trzeba mieć na uwadze kilka ważnych kwestii.

Przede wszystkim ścianka musi być zbrojona za pomocą specjalnej drabinki zbrojeniowej.

Można również zastosować pręty o średnicy 6-8 mm.

Istotne, aby zbrojenie było zarówno w poziomie, jak i w pionie.

Jeżeli ścianka będzie się stykać z jakimikolwiek elementami konstrukcyjnymi, a więc podłogą, sufitem bądź inną przegrodą, to niezbędne będzie zastosowanie dylatacji, która oddzieli ją od tych elementów.

Ścianka wewnętrzna wykonana z pustaków nie powinna mieć więcej niż 4 m szerokości oraz 3 m wysokości.

W innym przypadku trzeba całość konstrukcji podzielić na mniejsze części, jednocześnie uwzględniając dylatację pomiędzy nimi.

Ważna będzie szczególnie spoina między pustakami mająca 6-10 mm szerokości.

Kolejną rzeczą, o której trzeba pamiętać, jest zakaz wykorzystania ścianek z pustaków szklanych jako elementu nośnego, więc nie można ich obciążać.

Jeżeli zastosujemy pustaki szklane zamiast okna, to nad wnęką, w której zostaną osadzone, powinno się zamontować specjalne nadproże, które przeniesie ciężar na ścianę po obu stronach danego otworu, aby nie obciążać całej konstrukcji.

Z kolei podłoże musi tworzyć ze ścianą kąt prosty, więc jeszcze przed rozpoczęciem prac warto sprawdzić, czy jest równe.

No i nie zapominajmy, że pustaki uszkodzone nie nadają się do wykorzystania. Nie ma znaczenia, że pęknięcie zostanie zaspoinowane i będzie niewidoczne.

Pustaki szklane montuje się na trzy sposoby: tradycyjnie na zaprawę, z użyciem elementów systemowych i na sucho.

Tradycyjny montaż na zaprawę

Ta metoda wymaga zastosowania zaprawy cementowej lub mieszanki betonowej do materiałów o niskiej nasiąkliwości, ewentualnie zaprawy klejowej przeznaczonej do pustaków szklanych razem z krzyżakami dystansowymi.

Jednocześnie jest niezbędne zbrojenie w spoinach pionowych i poziomych, chyba że płaszczyzna ściany nie ma więcej niż 1,5 m².

Zaprawa cementowa musi mieć odpowiednią, dość dużą, gęstość oraz dodatek plastyfikatora.

Do pustaków nie wolno używać zapraw szybko wiążących.

Jeżeli mamy do czynienia ze ścianą zewnętrzną, która byłaby narażona na działanie deszczu i śniegu, to należy wykorzystać domieszki poprawiające wodoodporność zaprawy.

Dobrym pomysłem będzie wypełnienie spoin zaprawą do spoinowania, jaką stosuje się do płytek ceramicznych.

Oczywiście ten krok następuje po wyschnięciu zaprawy.

Do zbrojenia wykorzystuje się gotową kratkę zbrojeniową lub drut zbrojeniowy o średnicy 5-6 mm przy ściankach mających maksimum 4 m szerokości i 3 m wysokości oraz 8 mm dla ścian o większych wymiarach.

Pamiętajmy, że pustaków szklanych nigdy nie montuje się bezpośrednio do podłoża, stropu albo ścian pionowych, ale w tym celu wykonuje się specjalną ramę obwodową, aby w niej układać pustaki.

Pomiędzy poszczególnymi pustakami układa się krzyżaki dystansowe z tworzywa sztucznego, dzięki czemu można zachować spoinę o równej szerokości.

Przy układaniu pustaków w ramie należy dopilnować dokładnego wypoziomowania płaszczyzn i to już od pierwszego rzędu. Zbrojenie zakłada się już po nałożeniu pierwszego rzędu pustaków.

Kiedy ułoży się ostatni rząd, to należy zamontować górną listwę obwodową.

Krzyżaki dystansowe usuwa się po stwardnieniu zaprawy.

Etapem końcowym będzie fugowanie, jak ma to miejsce przy glazurze.

Styki ściany i ramy najlepiej uszczelnić pianką montażową poliuretanową.

Warto jeszcze podkreślić, że tylko w ten sposób można wykonać płaszczyzny zakrzywione, do których potrzeba specjalnie wyprofilowanych listew poziomych, krzyżyków dystansowych albo pionowych łączników do łuków.

Montaż pustaków z wykorzystaniem elementów systemowych

W ofercie rynkowej są dostępne specjalne systemy na ramie z profilów poziomych i pionowych z PVC, aluminium lub drewna, które zastępują zbrojenie stalowe.

W ramę obwodową z profili PVC wstawia się szklane pustaki i przekłada się je profilami poziomymi i pionowymi. Szczeliny w ścianie zazwyczaj zostają wypełnione silikonem, ewentualnie fuguje się je po upływie 24 godzin.

Montaż jest dość prosty, można go stosować nawet w pomieszczeniach mokrych, jak łazienka.

Trzeba jednak zwrócić uwagę na fakt stosunkowo małej stabilności konstrukcji, więc przy maksymalnych rozmiarach należy ją mocować do trzech płaszczyzn i nie nadaje się do stawiania wolnostojących ścian.

Profile drewniane na pewno są niezwykle dekoracyjne, a drewno ładnie komponuje się ze szkłem.

Jest to zazwyczaj wytrzymałe i odporne na działanie wilgoci drewno iroko, aczkolwiek nie zaleca się stosowania takich profili do pomieszczeń mokrych i stawiania ścianek większych w poziomie i pionie niż 3 m.

Łączniki poziome i pionowe zastępują fugę, a przy montażu konieczne jeszcze są zaczepy do mocowania pustaków szklanych, a także stalowe kątowniki łączące drewniane listwy, których jednak nie widać w gotowej ściance.

Z kolei profile aluminiowe pozwalają na wykonanie wyjątkowo wytrzymałych i sztywnych konstrukcji, więc nie tylko wykorzystuje się je do montowania drzwi i okien z pustaków szklanych, ale także do wyjątkowo długich powierzchni.

Profile idealnie sprawdzają się również w pomieszczeniach mokrych.

Przy montażu wykorzystuje się specjalne klipsy dystansowe z poliamidu, a spoiny wypełnia się silikonem.

Taki system modułowy stawiania ścianek z pustaków jest droższy w porównaniu do tradycyjnej metody na zaprawę, nie nadaje się do montażu płaszczyzn zakrzywionych, a spoiny zazwyczaj są szersze.

Montaż ścian na sucho

Ta metoda jest z pewnością najbardziej wygodna, najszybsza i przede wszystkim najczystsza.

Wielu inwestorów decyduje się nawet na samodzielny montaż.

Przy wyborze tego rozwiązania nie wolno zapominać o kilku kwestiach.

W tym systemie nie ma możliwości wykonania ścianek wolnostojących ze względu na konieczność mechanicznego mocowania ściany aż w trzech punktach.

Ścianki nie mogą też być zbyt duże, a do montażu niezbędny będzie specjalny klej, obwodowe listwy pionowe i poziome, łączniki kątowe, łączniki poziome i pionowe oraz silikon.

Na początku prac należy złożyć ramę zewnętrzną, a do tego służą kątowniki, które spinają profile.

Rama musi być wypoziomowana, a następnie przymocowana do trzech płaszczyzn za pomocą dybli.

Pustaki szklane wciska się w odpowiednie przegródki, a spoiny wypełnia masą silikonową.

Dolną oraz boczną listwę obwodową mocuje się z wykorzystaniem kleju i kołków rozstawionych, co 50 cm.

Klej wyciska się na listwę poziomą, a następnie układa się pierwszy pustak, po czym krótką listwę pionową, na której jest warstwa kleju, dociska się do krawędzi bocznej pustaka.

Kolejny pustak w rzędzie umieszcza się po nałożeniu kleju na listwę pionową i poziomą. Kiedy pierwszy rząd jest wykonany, to należy przykleić łącznik poziomy.

W tym celu niezbędny będzie kątownik.

Nie wolno tez zapomnieć o drugiej listwie obwodowej.

Ściankę górną kończy się poziomą listwą obwodową.

Klej uzyskuje całkowitą twardość w ciągu kliku dni od montażu.

Jak montować pustaki szklane można też zobaczyć na poniższym wideo