Czujnik zmierzchu: jak działa, koszty, gdzie warto go zastosować?

Każdy właściciel domu doskonale wie, jak ważny jest dobór odpowiedniego oświetlenia zewnętrznego domu. Światło w ogrodzie i przy alejkach zwiększa bezpieczeństwo domowników i zapewnia im  swobodne poruszanie się po posesji. Po zapadnięciu zmroku, pewne miejsca na zewnątrz domu potrzebują oświetlenia. Absolutne minimum, które powinno znajdować się na każdej posesji to oświetlenie bramy garażowej i drzwi wejściowych. Najlepiej jest, gdy włącza się ono samoczynnie za pomocą czujnika ruchu i zmierzchu.

Światło można oczywiście włączać ręcznie, ale w takiej sytuacji trzeba pamiętać o jego zapalaniu i gaszeniu. Natomiast w przypadku braku obecności jakiegokolwiek z domowników cała posesja będzie pogrążona w ciemności. Warto zatem rozważyć zamontowanie jednego ze wspomnianych wyżej czujników, aby w ten sposób zwiększyć bezpieczeństwo i komfort użytkowników. W dzisiejszym artykule skupimy się jednak na jednym z nich – czujniku zmierzchu. Czym on jest, jakie istnieją rodzaje, jakie posiada zalety i wady oraz wszystko to, co warto wiedzieć przed zakupem.

Co to jest czujnik zmierzchu?

Czujnik zmierzchu w domu jednorodzinnym to niesamowicie przydatne urządzenie, które sprawia, że oświetlenie posesji jest zapalane tylko wtedy, kiedy istnieje taka potrzeba. To znaczne udogodnienie, ale również coś, co zwiększa bezpieczeństwo domowników, gdy znajdują się poza domem. Aby zobrazować, jak ogromne znaczenie ma oświetlenie po zmroku wystarczy wyobrazić sobie siebie w pewnej sytuacji. Wieczorny powrót z pracy. W drodze powrotnej zrobiło się zakupy. O ile zaparkowanie auta i wyciągnięcie zakupów nie musi odbywać się przy dodatkowym oświetleniu, ponieważ auto jest w nie wyposażone, o tyle droga do drzwi wejściowych z pełnymi torbami ciemną alejką może skończyć się niepotrzebnymi komplikacjami, a nawet wypadkiem.

Rozwój technologii w branży oświetleniowej sprawił, że dostępne są na rynku rozwiązania, które znacząco ułatwiają funkcjonowanie. Jednym z takich rozwiązań jest automatyczne zapalanie światła w momencie, gdy zapada zmrok oraz jego gaszenie w chwili, kiedy słońce oświetla wszystko dookoła. Urządzenie, które jest za to odpowiedzialne to czujnik zmierzchu. Jak on działa? Wbrew pozorom jego działanie jest dość proste. Czujnik jest wyposażony w fotorezystor, który analizuje natężenie światła. W momencie, gdy staje się ono mniejsze (o odpowiednio niskiej wartości), uruchamia się przełącznik, który uwalnia przepływ energii – płynie ona do układu sterującego i wówczas oświetlenie na zewnątrz domu się włącza. Z kolei, kiedy natężenie o poranku się zwiększa, fotorezystor znów analizuje i sprawia, że przepływająca energia zostaje odcięta od układu sterującego. Oświetlenie zostaje wówczas wyłączone, ponieważ jest już najzwyczajniej w świecie zbędne.

Czujnik zmierzchu odpowiada za włączanie i wyłączanie źródeł światła w momencie, gdy zostaje przekroczona pewna graniczna wartość natężenia w jego naturalnej wersji. A co w przypadku przypadkowych i przejściowych zmian w natężeniu? Takie sytuacje również przewidziano, dlatego czujniki wyposażone są też w sensory, które zabezpieczają przed włączeniem lub wyłączeniem w takich sytuacjach. Urządzenie musi być odpowiednio przystosowane do tego, aby mogło funkcjonować w różnych warunkach atmosferycznych. Jego obudowa powinna posiadać kilka bardzo ważnych właściwości – być wykonana z materiału niepalnego, odpornego na wilgoć i działanie promieni słonecznych. Ponadto w razie wystąpienia niekorzystnych warunków urządzenie nie powinno pogarszać swoich parametrów.

Parametry czujnika zmierzchu można dostosowywać do konkretnych potrzeb użytkowych. Jego instalacja nie jest skomplikowana, ale należy pamiętać o jednej, bardzo istotnej kwestii. Ważne jest, aby urządzenie znajdowało się w odpowiedniej lokalizacji, ponieważ jak już wiadomo, reaguje on na aktualny poziom natężenia światła. Właśnie z tego względu nie powinno się go umieszczać w miejscach osłoniętych, ponieważ wpłynie to na nieprawidłowe działanie (zbyt wczesne zapalanie i zbyt późne gaszenie). Jedynie umieszczenie go w odsłoniętym miejscu gwarantuje prawidłowe i w pełni funkcjonalne wykorzystanie urządzenia (wówczas może poprawnie analizować natężenie światła).

Czujniki zmierzchu dokonują analizy oświetlenia mierząc moc i natężenie światła słonecznego oraz włączają i wyłączają źródła wtedy, gdy wartości wykraczają poza pewien poziom. To urządzenia, które są bardzo chętnie stosowane przed drzwiami wejściowymi, w ogrodach oraz na podjazdach do garażu. Czujniki nie służą jednak tylko właścicielom prywatnych posesji. Często wykorzystywane są w przestrzeni publicznej, a także jako dodatkowa ochrona antywłamaniowa. Mogą być też łączone z czujnikami ruchu. To połączenie sprawia, że światło zapala się tylko po zmroku oraz wyczuciu ruchu.

Czujniki zmierzchu stają się coraz bardziej popularne, ponieważ zapewniają domownikom komfort i zwiększają poziom bezpieczeństwa. Nie trzeba pamiętać o włączaniu źródeł światła po zmroku oraz o ich wyłączaniu, gdy naturalne oświetlenie rozjaśni okolicę. Takie rozwiązanie wiąże się z pewnymi oszczędnościami, ponieważ światło włącza się dopiero wtedy, kiedy jest to naprawdę niezbędne i wyłącza, gdy nie ma takiej potrzeby. Ręczne sterowanie światłem z pozoru wydaje się najtańszym rozwiązaniem, ale wystarczy kilka razy zapomnieć o wyłączeniu i rachunki za prąd z pewnością udowodnią, że nie jest to optymalna opcja.

Czujnik zmierzchu – rodzaje, parametry, funkcje i zastosowanie

Istnieje kilka rodzajów czujników zmierzchowych. Przed wyborem konkretnego warto poznać je wszystkie i zastanowić się, co w danym przypadku sprawdzi się najlepiej. Do najpopularniejszych rodzajów należą:

Światłoczuły czujnik podstawowy

Inaczej wyłącznik zmierzchowy z czujnikiem podstawowym, który reaguje na zmianę natężenia światła. Tego typu urządzenie posiada ochronną pokrywę oraz uszczelniający kołnierz i jest montowane za pomocą wkrętów do podłoża. Podstawowa wersja nie jest wyposażona w opóźniacz czasowy, przez co włącza oświetlenie w momencie wykrycia odpowiednio niskiego poziomu natężenia światła. Urządzenia lepszej jakości już go posiadają. Opóźniacz czasowy sprawia, że oświetlenie nie jest wyłączane w przypadku krótkotrwałego podświetlenia, na przykład przez reflektory auta czy w trakcie burzy. To z kolei przekłada się na bardziej wydajną pracę systemu.

Zmierzchowy czujnik z sondą

Taki rodzaj wyłącznika jest ulokowany na zewnętrznej poduszce – sondzie. Dobre urządzenia są wyposażone w kabel przyłączeniowy, który jest długi – może mieć nawet kilkanaście metrów. Dzięki temu jego podłączenie jest bezproblemowe i wygodne. Warto pamiętać, aby czujnik z sondą został umieszczony tam, gdzie stale dociera naturalne światło, co zapewni optymalną pracę, czyli włączanie i wyłączanie oświetlenia o odpowiednich porach. Taki rodzaj czujnika ma wbudowany regulator czasowy, dzięki czemu można regulować jego pracę i dostosować do konkretnych potrzeb.

Zmierzchowy czujnik z zegarem

To urządzenia, które zbierają pozytywne recenzje wśród użytkowników, ponieważ umożliwia najbardziej płynną regulację pracy. Wbudowany zegar pozwala na ustawienie godziny, w której zacznie być dokonywany pomiar natężenia. Oznacza to, że czujnik zacznie dokonywać analizy oświetlenia dopiero w momencie wybicia godziny ustalonej przez użytkownika. Urządzenie sprawia, że oświetlenie zostaje wyłączone w chwili osiągnięcia odpowiednio wysokiego natężenia światła, lecz istnieje również możliwość samoistnego gaszenia o wybranej godzinie. Tego typu czujnik ma wszechstronne zastosowanie, a jego proste podłączenie sprawia, że można go zamontować samodzielnie. Wbudowany zegar sprawia, że jego działanie można dostosowywać do indywidualnych potrzeb czy pór roku. Idealnie nadaje się do podświetlania alejek i ścieżek wokół domu. Taki czujnik umożliwia najbardziej optymalną pracę i realne zmniejszenie rachunków za prąd. Można bowiem ustawić urządzenie w taki sposób, aby uruchamiało oświetlenie po zapadnięciu zmroku i było włączone do późnych godzin wieczornych, a następnie wyłączało lampy o ustalonej godzinie. Warto jednak wiedzieć, że tego typu czujniki są droższym rozwiązaniem niż podstawowe wyłączniki zmierzchowe.

Na jakie parametry urządzeń zwracać szczególną uwagę?

Przed wyborem konkretnego modelu czujnika zmierzchu do domu warto przyjrzeć się jego najważniejszym parametrom, zarówno użytkowym jak i instalacyjnym.

Instalacyjne parametry czujników zmierzchu

Najpierw należy zwrócić uwagę na zasilanie – podstawowe wyłączniki do użytku przydomowego są zasilane pod 230V i sprawdzą się one praktycznie w każdym ogrodzie czy przy garażu. Czasami jednak występuje konieczność wybrania innego rodzaju zasilania, wobec czego na rynku dostępne są też czujniki pod 12V lub 24V. Nie jest to tak popularne rozwiązanie jak pod 230V, ale istnieje wiele możliwości ich zastosowania. Następnym istotnym parametrem instalacyjnym jest zakres temperatury, w jakiej urządzenie będzie prawidłowo funkcjonowało. Czujniki zmierzchu powinny działać w temperaturze od -25 do +50 stopni Celsjusza. Przy zakupie warto zwrócić na to uwagę, ponieważ jeśli zakres ten jest znacznie mniejszy to urządzenie raczej nie posłuży zbyt długo. Skoro mowa już o warunkach atmosferycznych to trzeba też pamiętać o tym, aby czujnik posiadał odpowiedni stopień ochrony przed wilgocią. Dobrej jakości wyłączniki zmierzchowe powinny odpowiadać normie co najmniej IP65. Dzięki temu sprzęt będzie pracował bezawaryjnie w różnych warunkach.

Użytkowe parametry czujników zmierzchu

Oprócz parametrów instalacyjnych należy też zwrócić uwagę na parametry użytkowe, które decydują o tym, czy praca urządzenia będzie optymalna. Najważniejszym z nich jest zakres działania. Chodzi tu o wartość natężenia światła, która będzie powodowała uruchamianie i wyłączanie oświetlenia. Zakres działania może być bardzo zróżnicowany. Niektóre z urządzeń posiadają czułość w zakresie 2000 lx, a inne nawet ponad 15000 lx. Najbardziej zaawansowane czujniki umożliwiają regulację zakresu, ale są to urządzenia, za które trzeba zapłacić nieco więcej. Wybierając wyłącznik zmierzchowy z opóźniaczem, warto z kolei zwrócić uwagę na wartość opóźnienia. Podstawowe urządzenia pod 12V lub 230V posiadają opóźniacz czasowy w zakresie od 15 do 30 sekund. Kolejnym ważnym parametrem, na który należy zwrócić uwagę podczas zakupu prostego lub bardziej zaawansowanego czujnika jest prąd obciążenia. Chodzi o odpowiednią ochronę przed wzrostem napięcia. Najprostsze i najtańsze czujniki charakteryzują się prądem obciążenia na poziomie 16A, natomiast najlepszej jakości urządzenia posiadają wyższe wartości przekraczające 20A.

Jakie funkcje posiadają czujniki zmierzchu i gdzie warto je stosować?

Coraz więcej osób chętnie sięga po nowoczesne rozwiązania, które sprawiają, że życie codzienne staje się o wiele bardziej wygodne i komfortowe. Czujniki zmierzchu są jednym z takich rozwiązań, gdyż zapewniają automatyczne włączanie i wyłączanie oświetlenia na posesji. Dzięki temu nie trzeba każdego dnia pamiętać o uruchamianiu oświetlenia by zapewnić bezpieczną i pewną możliwość poruszania się poza domem. Zastosowanie tego typu urządzeń może również sprawić, że rachunki za zużycie energii elektrycznej będą znacznie niższe, ponieważ oświetlenie będzie włączane tylko wtedy, kiedy będzie niezbędne.

Czujnik zmierzchowy można zastosować w wielu różnych miejscach. W przypadku domów jednorodzinnych najczęściej wykorzystuje się go do podświetlania ścieżek i alejek na posesji oraz do aranżacji ogrodów. Jest to nie tylko kwestia zapewnienia domownikom bezpieczeństwa, ale również podniesienie walorów wizualnych przestrzeni wokół domu. Urządzenia mogą pełnić też poniekąd funkcję ochronną. Oświetlenie automatycznie uruchamiające się po zmroku stanowi doskonałe uzupełnienie monitoringu. Odpowiednio dobrane pod względem czułości czujniki mogą włączać lampy nawet w środku dnia, gdy wystąpią niekorzystne warunki pogodowe. Jeśli przy domu zamontowane są kamery, to dzięki temu będą one mogły cały czas nagrywać z pełną wydajnością. Wyłączniki zmierzchowe często są też stosowane przy garażach i parkingach. Ich montaż w takich miejscach wpływa na zwiększenie poziomu bezpieczeństwa i komfortu użytkowników.

Automat zmierzchowy – zalety i wady

Czujnik zmierzchu w domu jednorodzinnym to rozwiązanie, które zdecydowanie warto zastosować. Posiada wiele niekwestionowanych zalet, ale jak wszystko inne nie jest też całkowicie wolny od wad. Wśród najważniejszych zalet wymienić można:

• oświetlenie posesji po zapadnięciu zmroku, dzięki czemu możliwe jest swobodne poruszanie się,
• zwiększenie bezpieczeństwa domowników podczas wieczornego chodzenia poza domem,
• brak konieczności pamiętania o zapalaniu oświetlenia zewnętrznego wieczorem i gaszeniu go przed pójściem spać lub nad ranem,
• podniesienie komfortu wszystkich domowników, a także odwiedzających gości,
• zapewnienie dodatkowej ochrony i wsparcia dla systemów monitoringowych,
• łatwy i bezproblemowy montaż, który można przeprowadzić samodzielnie,
• podniesienie walorów estetycznych posesji.

Jeśli chodzi natomiast o wady, to nie wszystkie dotyczą każdego rodzaju urządzeń:

• konieczność ulokowania czujnika w miejscu, które jest odsłonięte, a więc ma dostęp do naturalnego światła słonecznego
• włączone oświetlenie przez całą noc w przypadku czujników niewyposażonych w możliwość ustawiania godziny wyłączenia (oprócz wyższych rachunków może to też sprawiać, że domownicy będą się budzić przez palące się światło)
• nieprawidłowy moment włączania i wyłączania oświetlenia w przypadku urządzeń niskiej jakości o słabych parametrach
• niekontrolowane wyłączanie oświetlenia przez nagłe i krótkie podświetlenia (na przykład reflektory samochodu) w urządzeniach bez opóźniacza czasowego

Jak widać, większość wad w dużym stopniu jest uzależniona od tego, jaki rodzaj urządzenia się wybierze. W momencie, gdy ktoś zdecyduje się na czujnik zmierzchu wysokiej jakości, o odpowiednich parametrach i z wbudowanymi dodatkami, takimi jak opóźniacz czasowy czy zegar, to z pewnością będzie zadowolony.

Ile kosztuje czujnik zmierzchu?

Nie można jednoznacznie określić, ile kosztuje czujnik zmierzchu, ponieważ jego cena zależy od kilku czynników, takich jak parametry użytkowe, jakość wykonania i dodatkowe rozwiązania. Za najprostsze urządzenie zapłaci się zaledwie kilkadziesiąt złotych (około 40 – 60 zł), za sprzęt dobrej jakości należy się spodziewać ceny od 70 złotych wzwyż, a za najlepsze modele z regulatorem czasowym można zapłacić nawet kilkaset złotych.

Jak podłączyć czujnik zmierzchu krok po kroku?

Jak już wcześniej wspomniano, montaż czujnika zmierzchu nie jest niczym skomplikowanym i nie trzeba zatrudniać do tego żadnego specjalisty. Można to wykonać samodzielnie. Każdy czujnik, bez względu na wybrany model, zawsze jest sprzedawany razem ze schematem montażowym. Przed zabraniem się do pracy należy się z nim zapoznać. Aby prawidłowo zamontować czujnik zmierzchowy, należy wykonać kilka kroków:

1. Wyłączenie zasilania w obwodzie elektrycznym. Najczęściej domy jednorodzinne są wyposażone w typową instalację elektryczną, która jest wykonana z kabli trójżyłowych. Oznacza to, że w każdym takim kablu znajdują się trzy przewody – liniowy, inaczej fazowy w kolorze brązowym oznaczany literą L, neutralny w kolorze niebieskim oznaczany literą N oraz tak zwane uziemienie w kolorze zielonym lub zielono-żółtym oznaczanym literami PE. Przed rozpoczęciem montażu czujnika trzeba przede wszystkim wyłączyć zasilanie w obwodzie obsługującym oświetlenie na zewnątrz. Aby to zrobić, należy przestawić odpowiedni bezpiecznik do pozycji wyłącz. W przypadku, gdy nie do końca wiadomo, który z nich odpowiada za zewnętrzne podświetlenie, można dla bezpieczeństwa wyłączyć główny lub wszystkie, jakie znajdują się na tablicy bezpiecznikowej.
2. Zdjęcie klosza i sprawdzenie podłączenia oprawy. W drugim kroku należy najpierw uzyskać dostęp do źródła światła i zacisków poprzez ostrożne zdjęcie klosza. Potem trzeba na chwilę włączyć bezpieczniki i za pomocą próbówki sprawdzić czy wszystko jest prawidłowo podłączone. Brązowy przewód musi być podłączony do zacisku z literą L w oprawie, niebieski do N, a zielony lub zielono-żółty do PE. Na przewodzie brązowym (fazowym) powinien być też zamontowany włącznik oprawy.
3. Podłączenie czujnika do instalacji domowej. Czujnik zmierzchowy jest wyposażony w krótki kabel do przyłączenia. Podobnie jak w domowej instalacji, ten również składa się z trzech przewodów – brązowego, niebieskiego oraz żółtego. Aby podłączyć czujnik należy postępować zgodnie z dołączonym do niego schematem. Brązowy przewód czujnika trzeba połączyć z brązowym przewodem L w domowej instalacji, niebieski z niebieskim N oraz zaciskiem N w oprawie oświetleniowej, natomiast żółty z zaciskiem L. Przewody należy łączyć za pomocą kostek elektrycznych, nie bezpośrednio.
4. Wprowadzenie kabla przyłączeniowego czujnika do oprawy. W kolejnym kroku wprowadza się kabel przyłączeniowy czujnika do oprawy oświetleniowej. Można to zrobić przez istniejący już otwór, a jeśli takiego nie ma to trzeba go wykonać. Następnie należy zamocować czujnik niedaleko oprawy, ale w takim miejscu, w którym nie będzie na niego padało światło z oprawy. Wszelkie połączenia wykonuje się wewnątrz oprawy wykorzystując do tego kostki elektryczne, a przewody trzeba ułożyć w taki sposób, aby nie dotykały źródła światła.
5. Włączenie bezpieczników i sprawdzenie. Po wykonaniu wszystkich poprzednich kroków przychodzi czas na włączenie bezpieczników i włącznika oświetlenia zewnętrznego oraz sprawdzenie, czy wszystko zostało prawidłowo podłączone. Jeśli na dworze jest jasno, oświetlenie nie powinno się świecić, a pozostawać w stanie czuwania. Źródło światła włączy się automatycznie dopiero po zmroku i wyłączy nad ranem. Można jednak sprawdzić czy podłączenie zostało prawidłowo wykonane w bardzo prosty sposób. Wystarczy zasłonić ręką czujnik – oświetlenie powinno wówczas się włączyć. Po zakończonej pracy oraz sprawdzeniu należy założyć z powrotem klosz oprawy oświetleniowej oczywiście po uprzednim wyłączeniu bezpieczników.

Jak widać, montaż czujnika zmierzchu nie jest zbyt skomplikowany i nie potrzeba do tego żadnych szczególnych umiejętności ani specjalistycznego sprzętu. Należy jednak pamiętać o tym, żeby dokładnie zapoznać się z instrukcją montażu i postępować według niej, a także dbać o bezpieczeństwo i wyłączyć bezpieczniki na czas podłączania urządzenia.

Zewnętrzne i wewnętrzne czujniki zmierzchu

Czujniki zmierzchu można stosować zarówno na zewnątrz jak i wewnątrz budynków. Oczywiście te, które mają znaleźć się poza domem muszą spełniać odpowiednie warunki, czyli być odporne na działanie bardzo niskiej i bardzo wysokiej temperatury, a także cechować się wodoodpornością. Wybierając czujniki trzeba więc uważnie sprawdzać ich parametry, gdyż nie wszystkie nadają się do zewnętrznego stosowania.

Czujniki zmierzchu wewnętrzne

Czujniki wewnętrzne są zazwyczaj stosowane w ciągach komunikacyjnych, takich jak klatki schodowe czy korytarze, które za dnia są dobrze doświetlone przez duże oszklenia na ścianach lub przeszklone dachy. Często w takich miejscach stosuje się połączenie czujnika zmierzchu z detektorem ruchu, żeby oświetlenie było uruchamiane nie tylko po zapadnięciu zmroku, ale też dopiero, gdy ktoś znajdzie się w zasięgu urządzenia.

Czujniki zmierzchu zewnętrzne

Te czujniki są stosowane najczęściej w domach jedno- i wielorodzinnych, ale również w pobliżu budynków przemysłowych i usługowych. Zazwyczaj są łączone z oświetleniem głównego wejścia, a także ścieżkami i alejkami prowadzącymi do budynku. Właściciele domów chętnie wykorzystują to rozwiązanie w ogrodach i na tarasach. Nie tylko dla zapewnienia domownikom komfortu i bezpieczeństwa, ale również dla podniesienia walorów wizualnych posesji. Poza przydomowym zastosowaniem, tego typu czujniki są stosowane do oświetlania przestrzeni miejskich, billboardów reklamowych, sklepowych wystaw czy fasad budynków. Każdy już chyba widział zapalające się automatycznie latarnie uliczne w tym samym momencie. To także zasługa czujników zmierzchu.

Czujnik zmierzchu czy czujnik ruchu?

Niektórzy zastanawiają się, jaki czujnik wybrać – zmierzchu czy może lepiej ruchu. Ten drugi, nazywany również detektorem wykrywa ruch w określonym zasięgu, a następnie inicjuje uruchomienie oświetlenia. Można wyróżnić kilka typów urządzeń ze względu na zastosowane mechanizmy działania. Mogą to być fale ultradźwiękowe, mikrofale lub na przykład podczerwień. Każde urządzenie nieco się od siebie różni, warto więc zapoznać się z ich działaniem i wybrać najlepsze rozwiązanie dla swoich potrzeb. Czujniki ruchu mają bardzo szerokie zastosowanie – mogą być wykorzystywane do uruchamiania oświetlenia, spuszczania wody w toaletach czy inicjowania alarmu. Aby dowiedzieć się, który rodzaj detektora będzie odpowiadał poszczególnemu zastosowaniu, warto przyjrzeć się działaniu każdego z nich. Na początek należy się zastanowić, jaka jest różnica między czujnikiem zmierzchu a detektorem ruchu.

Czujniki ruchu

Najbardziej popularnym zastosowaniem czujników ruchu jest oczywiście wykorzystanie ich do systemów bezpieczeństwa – alarmów, które szybko informują właścicieli o wtargnięciu nieproszonego gościa na posesję. Jakikolwiek ruch sprawia, że włącza się alarm w zasięgu działania czujnika. Detektory ruchu często są stosowane zarówno na zewnątrz jak i wewnątrz budynków. Bardziej zaawansowane urządzenia potrafią nawet powiadomić wynajętą firmę ochroniarską o pojawieniu się nieoczekiwanego ruchu.

Detektory są też stosowane do automatycznego uruchamiania oświetlenia. Wykorzystuje się je w domach jednorodzinnych dla podniesienia komfortu życia, ale również w przestrzeniach publicznych. Zamontowanie takich czujników sprawia, że zużycie energii elektrycznej jest znacznie mniejsze, ponieważ światło pali się wyłącznie wtedy, kiedy jest naprawdę niezbędne.

W jaki sposób działają czujniki ruchu?

Dokładne działanie poszczególnych czujników ruchu zależy od zastosowanego mechanizmu, ale ogólnie można przyjąć że cały proces jest podobny w różnych rodzajach. Bez względu na typ czujnika, każdy z nich ma jakieś określone pole widzenia, które podawane jest w metrach oraz stopniach. Bardzo dobre urządzenia o dużej wrażliwości potrafią wykrywać ruch na obszarze dwudziestu metrów. Przed zakupem konkretnego czujnika należy zwrócić uwagę na to, z jakimi źródłami światła współpracuje. Skoro już wiadomo, w jaki sposób ogólnie działają detektory ruchu, warto przyjrzeć się poszczególnym rodzajom.

Jak działa czujnik ruchu na podczerwień?

Urządzenia są inaczej nazywane pasywnymi czujnikami ruchu. Elementem, który wykrywa ruch jest tu pyroelement. Tak naprawdę nie chodzi tu tyle o wykrycie ruchu, co o dostrzeganie zmian temperatury. W momencie, gdy w obszarze działania urządzenia pojawi się osoba, wykrywa on wówczas zmianę temperatury. Wbudowane procesory, soczewki i lustra mają na celu zminimalizowanie ryzyka wystąpienia fałszywego alarmu. Ludzki organizm emituje ciepło, lecz z różną intensywnością – głowa jest bardzo ciepła, a z kolei nogi najzimniejsze. Czujniki na podczerwień są do tego odpowiednio przystosowane, dlatego potrafią odróżnić człowieka od przedmiotów, które wydzielają ciepło, ale zazwyczaj jednolite. Zaawansowane detektory potrafią nawet ignorować małe zwierzęta, dzięki czemu nie jest uruchamiany niepotrzebnie alarm czy oświetlenie.

Decydując się na czujnik na podczerwień należy zwrócić szczególną uwagę na miejsce, gdzie zostanie ulokowane urządzenie. Chodzi tu o skuteczność czujnika, ponieważ w tym wypadku najbardziej optymalne działanie będzie zapewnione, gdy zostanie on umieszczony w taki sposób, aby obiekty poruszały się względem niego prostopadle. Optyka tych urządzeń jest zazwyczaj szerokokątna i wyróżnia się dużym zasięgiem (około 20 metrów). Detektory na podczerwień są stosowane najczęściej przy sufitach i w ścianach. Montując tego typu czujnik należy bezwzględnie przestrzegać informacji znajdujących się w schemacie montażu dotyczących optymalnej wysokości. Ponadto nie może być on umieszczany blisko okien, klimatyzacji, ogrzewania, wentylacji oraz przeszklonych obiektów, ponieważ wówczas jego działanie nie będzie optymalne. Urządzenia nie wolno też niczym przysłaniać. Na koniec warto wspomnieć też o tym, że czujniki na podczerwień nie nadają się do stosowania na zewnątrz.

W jaki sposób działają mikrofalowe detektory ruchu?

Te czujniki inaczej nazywa się czujnikami aktywnymi i mogą być stosowane zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz budynków. Ich zasięg zależy w głównej mierze od wysokości zamontowania, którą można regulować. Mikrofalowe wersje czujników ruchu wykrywają ruch mimo występowania obiektów, które normalnie zakłócają działanie tego typu urządzeń. Płyty gipsowe, drewno czy szkło nie wpływają na nieprawidłowe funkcjonowanie urządzenia. Czujnik odbiera i emituje fale elektromagnetyczne o częstotliwości bliskiej 6 GHz zwane mikrofalami. Mogłoby się wydawać, że emitowane promieniowanie może szkodzić ludziom i zwierzętom, ale tak nie jest, ponieważ jest ono aż sto razy mniejsze niż to emitowane przez telefony komórkowe.

W jaki sposób następuje odbieranie oraz emisja fal elektromagnetycznych? To zjawisko w fizyce jest nazywane efektem Dopplera. Wysyłane przez czujnik fale odbijają się od powierzchni (ścian i podłóg) i wracają do urządzenia. Jeśli częstotliwość emitowanej i odbieranej fali jest taka sama to urządzenie jest informowane o tym, że w zasięgu działania nic nie uległo zmianie. Natomiast gdy nastąpi zmiana częstotliwości, czyli ktoś wejdzie w analizowany obszar, czujnik natychmiast na to zareaguje. Urządzenia tego typu nie są wrażliwe na zmiany temperatury.

Urządzenia mikrofalowe są skuteczniejsze niż te na podczerwień, gdyż znacznie łatwiej radzą sobie z wykrywaniem obiektów, które poruszają się wobec nich równolegle lub się do nich zbliżają. Warto pamiętać, że różne typy czujników mogą nawzajem zakłócać swoje działanie, dlatego najlepiej w jednym pomieszczeniu stosować jedną czujkę. Czujniki mikrofalowe nie powinny być ponadto umieszczane na przykład przy ściankach działowych, ponieważ wykrywają one ruch również pomimo występowania pewnych przeszkód. To samo tyczy się lokalizacji przy oknach. Działanie czujników mikrofalowych może również zostać zakłócone przez zbyt bliską lokalizację dużych obiektów z metalu oraz urządzeń elektrycznych, ponieważ mogą one działać na podobnych częstotliwościach.

Jak działają dualne czujniki ruchu?

Czujniki dualne to nic innego jak połączenie dwóch poprzednich rodzajów. Ich działanie opiera się zarówno na zmianach temperatury jak i wykrywaniu zmian w częstotliwości fal. Czujnik załącza się dopiero wówczas, gdy ruch zostanie wykryty przez oba rodzaje detekcji. W tego typu urządzeniach wykrycie ruchu tylko przez jeden czujnik i nie potwierdzenie informacji przez drugi jest uznawane jako fałszywy alarm i ignorowane. Oczywiście ze względu na zastosowanie dwóch technologii należy się liczyć z wyższą ceną takiego urządzenia.

Jaki czujnik wybrać do oświetlenia w domu?

Zarówno czujniki zmierzchu jak i detektory ruchu niewątpliwie posiadają wiele zalet. Dlaczego by więc nie połączyć obu tych rozwiązań i korzystać z wszystkich funkcji jednocześnie? Detektor ruchu wykrywa ruch w określonym obszarze, który w zależności od wybranego modelu urządzenia może być różny. W momencie takiego wykrycia czujnik się aktywuje i sprawia, że lampy automatycznie się włączają. To idealne rozwiązanie, ale tylko w sytuacji, gdy w oświetlanym miejscu zawsze panuje co najmniej półmrok, nawet za dnia. W przeciwnym razie źródło światła jest często uruchamiane po prostu niepotrzebnie, bo miejsce jest wystarczająco oświetlone naturalnym światłem. Dlatego połączenie dwóch rodzajów czujników – ruchu i zmierzchu to czasami najlepsze rozwiązanie.

Warto jednak pamiętać, że taki detektor będzie reagował również na natężenie światła, więc nie należy go umieszczać w pobliżu lamp ulicznych, ale też nie może on znajdować się w miejscu zacienionym. Oba czujniki często są stosowane przy drzwiach wejściowych. Dzięki temu zarówno domownicy jak i goście mogą cieszyć się oświetlonym wejściem, gdy tylko znajdą się w zasięgu detektora. Być może niektórzy głowią się przez bardzo długi czas nad tym, które rozwiązanie będzie najlepsze dla indywidualnych potrzeb domowników oraz samej posesji. Nie zawsze jednak trzeba wybierać pomiędzy jednym a drugim, gdyż istnieje możliwość zastosowania obu rozwiązań i korzystania z ich dobrodziejstw jednocześnie.

Przed wyborem konkretnego czujnika z pewnością należy zapoznać się z różnymi rodzajami i dowiedzieć się, czym się one różnią między sobą. Dzięki temu będzie możliwe jak najlepsze dopasowanie odpowiedniego urządzenia do wymagań użytkownika. Można też udać się do specjalisty w zakresie doradztwa na temat czujników oświetleniowych i zasięgnąć profesjonalnej porady. Fachowiec wysłuchując oczekiwań klienta będzie w stanie wybrać urządzenie, które w jak największym stopniu spełni wymagania oraz zapewni najbardziej optymalne działanie. Szybki rozwój technologii oraz wiele możliwych rozwiązań sprawiają, że pomimo przeczytania dziesiątek artykułów można nie potrafić dobrać urządzenia jak najlepiej dopasowanego do swoich potrzeb. Dlatego czasem warto udać się do kogoś, kto zna się na tym najlepiej.

Czujnik zmierzchu jest jednym z tych rozwiązań, które zdecydowanie warto posiadać wokół domu jednorodzinnego, ponieważ może znacząco ułatwić codzienne funkcjonowanie i zapewnić bezpieczeństwo domownikom oraz odwiedzającym gościom. Oprócz tego gwarantuje on podwyższony komfort i sprawia, że posesja zyskuje na estetyce poprzez efektowne oświetlenie wieczorną porą. Wybór konkretnego modelu oczywiście zależy od indywidualnych preferencji, lecz zdecydowanie warto zapoznać się ze wszystkimi dostępnymi na rynku rozwiązaniami. Dzięki temu decyzja o zakupie będzie znacznie łatwiejsza i bardziej przemyślana. Nie trzeba ograniczać się też do jednego urządzenia, gdyż istnieje możliwość korzystania z kilku jednocześnie.