Choć w zdecydowanej większości przypadków klimatyzacja kojarzona jest z chłodzeniem pomieszczeń, to funkcjonalność klimatyzatorów już jakiś czas temu wzbogacona została o dodatkowe opcje. Jedną z nich jest chociażby funkcja grzania, która sprawia, że klimatyzacja staje się urządzeniem całorocznym i z powodzeniem może konkurować z równie popularną pompą ciepła powietrze-woda.
Czym różnią się od siebie wspomniane rozwiązania? W którym przypadku możemy mówić o większej liczbie zalet oraz niższych kosztach ogrzewania? Odpowiedzi na te oraz wiele innych pytań znajdziesz właśnie w tym artykule.
Jak to działa? – klimatyzator do grzania i pompa ciepła
Zacznijmy od kwestii absolutnie podstawowej, a więc zasady działania klimatyzacji z grzaniem oraz pompy ciepła powietrze-woda. Czy można pokusić się o stwierdzenie, że mamy tutaj do czynienia z takim samym mechanizmem?
Zasadniczo tak, ponieważ oba te urządzenia działają w oparciu o tę samą technologię oraz identyczne prawa termodynamiki zachodzące w formie przemian czynnika chłodniczego przepływającego przez instalację. Zarówno klimatyzator do ogrzewania domu, jak i pompa ciepła powietrze-woda pobierają ciepło z jednego pomieszczenia, a następnie uwalniają je na zewnątrz. I choć jeszcze kilka lat temu możliwość odwrócenia tego procesu (a więc ogrzewanie pomieszczeń wewnętrznych zamiast ich ochładzania) przypisywano tylko i wyłącznie pompom ciepła, to obecnie równie imponującą funkcjonalnością może się także pochwalić nowoczesna klimatyzacja z grzaniem. Nic więc dziwnego, że wiele osób stojących przed zakupem jednego ze wspomnianych rozwiązań zastanawia się czy lepszą inwestycją będzie pompa ciepła powietrze woda, czy też może raczej klimatyzator do ogrzewania domu.
Klimatyzator z ogrzewaniem a pompa ciepła powietrze woda – różnice
Sposób działania
W przypadku klimatyzatora cały proces ogrzewania wnętrza domu, biura czy też innego miejsca polega na dosłownym odwróceniu jego standardowego mechanizmu działania. Jest to możliwe dzięki zastosowaniu rewersyjnego 4-drogowego zaworu umożliwiającego odwrócenie obiegu chłodniczego, w efekcie czego jednostka wewnętrzna staje się skraplaczem, a zewnętrza parownikiem. Klimatyzacja wówczas ogrzewa dom nagrzanym powietrzem. Z kolei pompa ciepła typu powietrze-woda działa na podobnej zasadzie – pobiera energię cieplną ze środowiska, a następnie za pomocą niewielkiej ilości prądu przekształca ją w energię do ogrzewania wybranych pomieszczeń. Różnica polega na tym, że pompa ogrzewa wodę, którą możemy zasilić ogrzewanie podłogowe, grzejniki lub klimakonwektory. Warto w tym miejscu dodać, że wiele dostępnych pomp ciepła wyposażonych jest również w funkcję chłodzenia.
Funkcjonalność
Jeżeli zależy nam na wielozadaniowym urządzeniu, to pod tym akurat względem, jednogłośną zwyciężczynią jest pompa ciepła powietrze-woda, ponieważ nie tylko (podobnie jak klimatyzacja) może być wykorzystywana do chłodzenia oraz ogrzewania, ale też przygotowywania ciepłej wody użytkowej. Ponadto jej funkcjonalność dodatkowo zwiększa fakt, że jest ona w stanie zapewnić komfortowe warunki na znacznie większej powierzchni niż np. klimatyzacja typu split.
Możliwość pracy w mroźne dni
Klimatyzatory z funkcją grzania często mogą pracować tylko do temperatury -10C. Poniżej tej wartości się wyłączą. Na rynku są natomiast modele, które dzięki wbudowanej grzałce mogą pracować w temperaturach niższych. Dlatego jeśli zależy nam na klimatyzacji z funkcją grzania to warto zwrócić uwagę na ten parametr.
Nowoczesne pompy ciepła typu powietrze-woda potrafią pracować w bardzo niskich temperaturach dochodzących nawet do -28C. Natomiast gdy temperatura spadnie poniżej tej wartości wykorzystują grzałkę elektryczną aby ogrzać dom podczas ekstremalnie niskich temperatur.
Efektywność grzewcza
Podczas wyboru urządzenia warto zwrócić uwagę na klasę energetyczną urządzenia przy grzaniu. Klasa ta jest jest podawana zazwyczaj w przedziałach A, A+, A++ oraz A+++ gdzie ta ostatnia jest najbardziej energooszczędna. To właśnie od klasy energetycznej uzależnione są koszty późniejszej eksploatacji. Zazwyczaj pompy ciepła jako urządzenia zaprojektowane głównie do ogrzewania pomieszczeń mają pod tym względem lepsze parametry.
Koszt montażu
Zdecydowanie bardziej budget-friendly rozwiązaniem jest montaż pojedynczego klimatyzatora z funkcją grzania, gdyż jest to wydatek zaczynający się od około 4000 złotych (urządzenie + montaż). Z kolei koszt wykonania całej instalacji pompy ciepła wraz z montażem urządzenia może wynieść nas 35tyś zł wzwyż. Do tego w przypadku nowych domów dochodzi koszt wykonania instalacji ogrzewania podłogowego lub klimakonwektorów. Dlatego w przypadku domów o wielkości ogrzewanych podłóg 150m2 montaż pompy ciepła wraz z całym osprzętem (w tym zbiornik CWU, oraz ogrzewanie podłogowe) to koszt zaczynający się od około 50tyś zł.
Ogrzewanie klimatyzatorem – zalety i wady
Zalety:
- mniejsze koszty początkowe związane z zakupem, jak i samym montażem urządzenia;
- znacznie prostsza instalacja niżeli w przypadku pompy ciepła powietrze woda,
- ogrzewanie z klimatyzatora jest znacznie tańsze niżeli stosowanie grzejników elektrycznych (około 3-krotnie biorąc pod uwagę cały sezon grzewczy);
- łatwe i szybkie uruchamianie się oraz intuicyjna obsługa, z którą poradzi sobie każdy;
- ogrzewanie klimatyzatorem w zimie jest ekologiczne – klimatyzacja ścienna nie wydziela szkodliwych dla środowiska naturalnego spalin ani płynów;
- klimatyzacja do grzania jest wydajna, a zaletę tą dodatkowo zwiększa fakt, że dostępne na rynku modele do pracy coraz częściej wykorzystują nowoczesne czynniki chłodnicze (takie jak np. R32), które mogą być używane wielokrotnie;
- najnowsze modele umożliwiające stosowanie klimatyzatora jako ogrzewania wyposażone są w zaawansowane systemy filtracyjne, które zatrzymują i przeciwdziałają namnażaniu się niebezpiecznych dla zdrowia wirusów oraz bakterii, a bardziej zaawansowane propozycje posiadają również filtry HEPA i systemy jonizacji;
- kupując jedno urządzenie zapewniamy sobie komfort cieplny zimą, ale też odpowiednią temperaturę latem;
Wady:
- często źle dobrana zostaje moc grzewcza, która okazuje się niewystarczająca w zimowych warunkach (warto o dobór mocy poprosić fachowego instalatora);
- pompa ciepła typu powietrze-powietrze (zakupiony klimatyzator) ogrzewanie zapewnia na ograniczonej przestrzeni – ciepłe powietrze nadmuchiwane jest tylko i wyłącznie do pomieszczeń, w których znajduje się jednostka wewnętrzna klimatyzatora;
- odznacza się nieco większym zużyciem energii elektrycznej w sezonie zimowym niż pompa powietrze-woda;
- pracująca klimatyzacja cały czas nadmuchuje powietrze więc nie jest urządzeniem bezgłośnym;
Ogrzewanie klimą – split czy multisplit?
Plusy i minusy wynikające z grzania klimatyzacją, to jednak nie wszystko, co powinniśmy wziąć pod uwagę. Jednym z nagminnie powtarzających się pytań w przypadku osób decydujących się na montaż klimatyzacji jest to na jaki system lepiej jest się zdecydować zwłaszcza jeżeli mamy zamiar wykorzystywać klimatyzator do ogrzewania domu – split czy może multisplit? Odpowiedź na nie powinna być dopasowana przede wszystkim od indywidualnych potrzeb, metrażu i możliwości finansowych, gdyż pomiędzy wspomnianymi, dwoma systemami występują różnice nie tylko w kosztach.
Klimatyzacja z systemem split
Zacznijmy od jednostki split, a więc jednego z najpopularniejszych obecnie systemów klimatyzacji wykorzystywanych w mieszkaniach, sklepach czy też w niewielkich obiektach biurowych. Jej układ składa się z jednej jednostki wewnętrznej (parownika) oraz zewnętrznej (skraplacza), które są ze sobą połączone za pomocą dwóch krótkich przewodów wypełnionych czynnikiem chłodniczym.
Zdecydowanie warto jest podkreślić, że 1 klimatyzator typu split jest w stanie obsługiwać tylko jedno pomieszczenie. W związku z tym aby ogrzewać np. 3 pomieszczenia należy zamontować 3 osobne klimatyzatory (na elewacji budynku będą zamontowane 3 jednostki zewnętrzne).
Dlatego też zwłaszcza jeśli budujemy nowy dom lub przeprowadzamy remont domu lub mieszkania, to warto wziąć pod uwagę system multisplit.
Klimatyzacja multisplit
Alternatywnym rozwiązaniem jest ogrzewanie z klimatyzatora z systemem multi split, który z uwagi na fakt, że pozwala na podłączenie do jednej jednostki zewnętrznej kilku jednostek wewnętrznych, zalecany jest do stosowania w większych obiektach, gdzie ogrzewaniu/chłodzeniu ma zostać poddanych kilka pomieszczeń. Zazwyczaj tego typu klimatyzatory pozwalają na jednoczesne podłączenie od 2 do nawet 9 jednostek wewnętrznych.
Cechą charakterystyczną klimatyzacji typu multi split jest także fakt, iż (w porównaniu do systemu split) jest ona wyposażona w znacznie większą pojedyńczą jednostkę zewnętrzną, która może być zamontowana w miejscu, z którego nie będzie do nas docierać dźwięk jej pracy.
Pompa ciepła powietrze woda – zalety i wady rozwiązania
Zalety:
- zalicza się do grona najwydajniejszych urządzeń grzewczych – charakteryzuje się klasą A+++ bądź A++;
- gwarantuje chłodzenie oraz ogrzewanie w obrębie jednego systemu, a dodatkowo może dostarczać ciepłą wodę użytkową – jest to więc 3w1 z prawdziwego zdarzenia (przy ogrzewaniu podłogowym chłodzenie pompą ciepła nie jest tak efektywny jak klimatyzacją, aby było porównywalne należy zamontować zamiast ogrzewania podłogowego klimakonwektory);
- system działania tego typu pompy całkowicie opiera się na prądzie elektrycznym, toteż nie ma tutaj mowy o ponoszeniu dodatkowych kosztów, gdyż rachunki za ciepłą wodę i ogrzewanie są wystawiane tylko za prąd a dodając fotowoltaikę możemy cieszyć się prawie zerowymi kosztami za podgrzanie wody użytkowej, ogrzewanie domu oraz za pobór energii generowany przez pozostałe sprzęty elektryczne;
- do pracy wykorzystuje przede wszystkim czystą energię odnawialną, co pozwala nie tylko ograniczyć emisję zanieczyszczeń do środowiska, ale też obniżyć koszty eksploatacyjne;
- odznacza się bezawaryjnością i bezobsługowością;
- kompaktowe urządzenie, które może zostać zamontowane w niemal każdym pomieszczeniu. Jednostka wewnętrzna pompy ciepła typu „all in one” z wbudowanym zbiornikiem CWU zabiera tyle miejsca co lodówka;
Wady:
- jej podzespoły są trwałe i mogą służyć bezawaryjnie przez wiele lat. Natomiast w przypadku awarii, jej naprawa może być kosztowna;
- koszt jej instalacji jest wyższy od klimatyzacji, natomiast biorąc pod uwagę całokształt (komin, zajmowane miejsce) to koszt montażu pompy ciepła typu powietrze-woda jest porównywalny do kotła na paliwo gazowe lub stałe;
Ile kosztuje ogrzewanie domu klimatyzacją, a ile z użyciem pompy ciepła powietrze-woda?
Co jest bardziej korzystne – ogrzewanie domu klimatyzacją czy też stosowanie do tego samego celu wielozadaniowej pompy ciepła powietrze woda? W tym przypadku pod uwagę powinniśmy wziąć kilka czynników, zwłaszcza jeżeli chodzi o pompę ciepła.
Są to mianowicie nie tylko parametry takie jak moc grzewcza pompy ciepła [kW] czyli ciepło dostarczane do ogrzewania domu, elektryczny pobór mocy [kW] – moc elektryczna pobierana do zasilania pompy, ale także:
- COP – współczynnik wydajności pompy wyrażający stosunek pomiędzy energią oddaną do instalacji elektrycznej a energią elektryczną pobraną z sieci. Im wyższa jest otrzymana liczba, tym lepiej, choć parametr COP nie jest w stanie dokładnie wskazać ile finalnie zapłacimy za ogrzewanie domu.
- SCOP – czyli współczynnik sezonowy wyliczany na podst. norm PN-EN 14825 i PN-EN 12309-2, który określa stosunek energii cieplnej potrzebnej do ogrzania budynku w sezonie do ilości energii elektrycznej zużytej w danym okresie.
- SPF – rzeczywista efektywność pracy urządzenia obliczana wówczas, gdy pompa już pracuje, którą oblicza się za pomocą wzoru w celu wychwycenia błędów wpływających na pogorszenie jej zasadniczej funkcji;
Dopiero na podst. tych parametrów jesteśmy w stanie dokładnie określić efektywność pracy pompy ciepła, a co za tym idzie również koszty ogrzewania. Specjaliści od systemów grzewczych przyjmują, że średnie roczne koszty ogrzewania domu w nowym budownictwie (z przygotowaniem ciepłej wody użytkowej) z instalacją pompy ciepła dla budynku o pow. 100m2 wynoszą ok. 1000-2000 złotych (zakładając pracę pompy głównie w taniej taryfie G12w i koszt energii na poziomie 0,4zł za kWh). Rozbieżności w podanych kwotach wynikają z różnego zapotrzebowania budynków na energię cieplną (jakość izolacji cieplnej, różnych systemów wentylacji – grawitacyjna / rekuperacja) oraz różnego zużycia ciepłej wody użytkowej. Warto tutaj nadmienić również fakt, że pomimo krążących, błędnych opinii, pompa ciepła powietrze-woda jest w stanie zapewnić komfort cieplny także w niższych temperaturach sięgających nawet -28°C, jednak tylko i wyłącznie w przypadku pomp ciepła wysokiej jakości.
Jeżeli natomiast chodzi o ogrzewanie klimatyzacją, ilość energii elektrycznej potrzebnej do samego grzania (bez przygotowania ciepłej wody) będzie zbliżona do pompy ciepła z niewielką przewagą dla pompy. Warto natomiast zauważyć, że w przypadku pomp ciepła zazwyczaj stosowane jest ogrzewanie podłogowe. Rurki od ogrzewania podłogowego są zatopione w wylewce podłogowej, która nierzadko waży nawet kilkanaście-kilkadziesiąt ton. To właśnie w tej wylewce ciepło może być magazynowane podczas grzania w taniej taryfie G12w i oddawane za dnia gdy energia elektryczna jest droga (zwłaszcza gdy dom jest murowany). Klimatyzacja natomiast nagrzewa powietrze (unoszące się do góry) i zwłaszcza w lekkich domach o konstrukcji drewnianej po wyłączeniu grzania, temperatura obniża się zdecydowanie szybciej.
Pompa ciepła powietrze-woda vs. pompa ciepła powietrze-powietrze: w które rozwiązanie lepiej jest zainwestować?
To na które urządzenie się zdecydujemy powinno być uzależnione od indywidualnych wymagań, a także głównego zamysłu z jakim kupujemy urządzenie do ogrzewania pomieszczeń. Oba rozwiązania nie są pozbawione wad i zalet, dlatego też najlepiej jest sprecyzować swoje oczekiwania oraz możliwości finansowe i na tej podstawie dokonać ostatecznego wyboru. W przypadku domów jednorodzinnych i dużych budynków o ile możliwości finansowe na to pozwolą dobrym wyborem jest pompa ciepła typu powietrze-woda. Natomiast w przypadku mieszkań, małych domków, domków na ogrodach działkowych i małych lokalach firmowych ekonomicznym i dobrym rozwiązaniem okaże się klimatyzator z funkcją grzania.
Po więcej informacji zapraszamy na stronę firmy Klimatyczni.pl – montaż, serwis i naprawa: pompy ciepła, klimatyzacja, rekuperacja oraz wentylacja.