Oświetlenie w ogrodzie.
Oświetlenie sztuczne w ogrodzie powinno spełniać dwie zasadnicze funkcje: funkcję dekoracyjną, oraz użytkową. Elementy instalacji oświetleniowej, powinny być montowane przez fachowe firmy, pod nadzorem osoby uprawnionej. Muszą też posiadać odpowiednie certyfikaty, lub aprobaty techniczne, oraz specyfikacje określające między innymi użyteczność i przystosowanie do używania na zewnątrz.
Na rynku znaleźć można szeroki asortyment urządzeń oświetleniowych, o bogatym wachlarzu stylów i kształtów. Dobrze jest dopasować rodzaj oświetlenia do detalu architektonicznego domu i jego otoczenia, oraz elementów małej architektury.
Rozmieszczenie oświetlenia w ogrodzie
W ogrodzie, przy jego projektowaniu i zakładaniu, należy w szczególny sposób zwrócić uwagę na rozmieszczenie poszczególnych elementów instalacji oświetleniowej.
Znajdują się w nim bowiem szczególne miejsca, które zawsze powinny być oświetlone.
Do takich miejsc zaliczamy na przykład wejście na działkę, gdzie przy furtce umieszczony jest numer budynku, lub nazwisko właścicieli posesji – oświetlenie w tym miejscu powinno być dyskretne, ale nie za ciemne.
Na mniejszych działkach, gdzie dom stoi blisko wejścia, można oświetlenie zamontować na przykład jako reflektor, lub lampę na ścianie budynku.
Na dużych działkach, lub tam gdzie dojście do domu jest dłuższe, niezbędnym jest oświetlenie traktów komunikacyjnych – najlepiej jest zamontować wówczas niewysokie lampy na niskich słupkach, dające jednolite światło skierowane w dół na nawierzchnię, lub jej krawędzie.
Takie poziome oświetlenie nie będzie raziło użytkowników. Jeśli w ogrodzie, a w szczególności na ścieżkach wykonano schody, trzeba koniecznie je dobrze oświetlić odpowiednim światłem punktowym, lub liniowym, które w naturalny sposób podświetli różnice poziomów i płaszczyzn w ogrodzie. W tych miejscach ogrodu, światło będzie pełniło przede wszystkim funkcję użytkową, a dodatkowo domownicy, czy goście poczują się bezpieczniej.
Podobnie przy samym wejściu do domu, czy do pomieszczenia gospodarczego, jak również przy garażu montujemy oświetlenie dla naszej wygody.
Takie oświetlenie, podłączyć można do domowej sieci elektrycznej, lub poprzez wodoszczelne gniazdka do sieci ogrodowej.
Oświetlanie roślin i elementów małej architektury
Oświetlenie dekoracyjne, służące do oświetlenia poszczególnych elementów, czy miejsc w ogrodzie można montować tuż przy ziemi, na wyższych słupkach, jako wiszące, czy w formie kinkietów ogrodowych.
Niskie oświetlenie pięknie może doświetlić ciekawe drzewa, lub grupę krzewów ozdobnych o ciekawej formie.
Najlepiej nadają się do tego źródła światła w formie punktowej, lub pojedyncze reflektory rzucające smugi światła na, lub od spodu roślin.
Oświetlenie z góry, lub światło skierowane z boku sprawdzi się na tarasach, werandach, czy w altanach ogrodowych.
Pamiętajmy, że za źródła światła nie powinny służyć urządzenia o dużej mocy, gdyż będzie w tych miejscach zbyt jasno i za mało kameralnie.
Jeśli w ogrodzie mamy staw, basen, lub oczko wodne to dobrym rozwiązaniem będą lampy podwodne.
Można też podświetlić samą taflę wody, albo otoczenie zbiornika i posadzonych wokół niego roślin.
Ciekawy efekt uzyskuje się poprzez zastosowanie dyskretnego oświetlenia w postaci halogenów punktowych, lub reflektorowych, które montowane są w podbitce pod dachem domku.
Dzięki nim pięknie doświetlone są elewacje domu, oraz rośliny zasadzone w pobliżu. Innym rozwiązaniem jest zamontowanie takiego oświetlenia przy ścianach wokół domu na poziomie cokołu, lub w nawierzchni żwirkowej, czy kamiennej, lub brukowanej i skierowane od dołu na dom.
Na dojściu do domu, pomiędzy płytami chodnikowymi, lub w nawierzchni montuje się efektowne oprawy punktowe, czy zewnętrzne łańcuszki ledowe wzdłuż krawężników.
Oświetlanie perspektywiczne w ogrodzie
Innym ciekawym sposobem na efektowne rzeźbienie światłem, jest oświetlenie perspektywiczne, które można zastosować do wydobywania głębi przestrzeni ogrodowych.
Polega ono na oświetlaniu części ogrodu poprzez stopniowanie natężenia światła – na przykład najjaśniej oświetla się elementy najdalej wysunięte, a te bliżej domu oświetlamy coraz słabszym światłem.
Można również zastosować efekt odwrotny, czyli dalsze części ogrodu oświetlamy słabszym i dyskretnym światłem, a im bliżej domu, natężenie świetlne zwiększamy. Dzięki takiemu zabiegowi nocą w ogrodzie uzyskamy ciekawe i niepowtarzalne efekty dekoracyjne, wydobywające jego głębię i przestrzeń.
Oświetlenie ogrodzenia wokół domu
Godnym uwagi jest wariant oświetlenia zamontowanego na ogrodzeniu pełnym, lub częściowo ażurowym, gdzie światło możemy zastosować w formie lamp kulistych z osłonami z mlecznego, lub kolorowego dymionego szkła przytwierdzonych na górze przęseł, lub jako zakończenie słupków ogrodzenia.
Można też przy ogrodzeniu zastosować niskie poziome punkty świetlne skierowane na ogrodzenie, wydobywające jego fakturę, kolor, czy ciekawą formę.
Podobnie, jeśli przy parkanie rośnie dorodny żywopłot, czy szpaler iglaków, to wówczas światło puszczone od dołu zarysuje bujną rzeźbę poszczególnych roślin.
Stosunkowo popularne są też ogrodowe lamki i oświetlenie solarne, które może obniżyć nasze rachunki za prąd; nie wymagają też one montażu kosztownej instalacji.
Światło w walce z owadami
Warto również wspomnieć o prostych metodach walki z uciążliwymi, zwłaszcza letnią porą owadami, które skutecznie zwalczymy stosując specjalne lampy owadobójcze, lub świece w osłonach bambusowych, nasączone substancjami odstraszającymi insekty.
Można wbić je w ziemię, lub powiesić na drzewie w pobliżu tarasu, czy werandy.
W sprzedaży są też niestandardowe urządzenia oświetleniowe, które są dodatkową ozdobą ogrodu. Są to na przykład:
- jarzące się śwetlne kule;
- podświetlane fontanny;
- rzeźby ogrodowe;
- świecące kamienie, czy skały;
- chińskie lampiony;
- łańcuchy kolorowych światełek.
Można je wpiąć do instalacji, albo zastosować baterie słoneczne.
To, jakie efekty świetlne chcemy uzyskać w naszym ogrodzie w dużej mierze zależy od dobrego pomysłu i rozplanowania poszczególnych elementów. Ważnym jest, aby zrobić to z wyczuciem, a przede wszystkim z umiarem, tak by nie przesadzić i za bardzo nie rozświetlić ogrodu. Proste i stonowane, oraz stylowe rozwiązania, wpisujące się w otoczenie domu, jego architekturę i charakter, pozwoli na uzyskanie pięknych i widowiskowych efektów upiększających nasz ogród, a dodatkowo domownikom da pełną wygodę i bezpieczeństwo w jego użytkowaniu.
Zachęcamy również do przeczytania ósmej części cyklu artykułów “Jak stworzyć wymarzony ogród?” poświęconej kolorom ogrodów.