Gaśnica do domu: jaką wybrać i ile kosztują dobre gaśnice?

Oprócz specjalistycznych sprzętów gaśniczych umożliwiających profesjonalnym strażakom prowadzenie zaawansowanych działań gaśniczo-ratowniczych, niezwykle istotną rolę w systemie zwalczania pożarów pełni także podręczny sprzęt przeciwpożarowy.

Gaśnice, hydronetki czy agregaty są stosunkowo lekkie i proste w obsłudze, dzięki czemu pozwalają one na szybką i skuteczną reakcję w pierwszej fazie powstania pożaru, jeszcze przed przyjazdem zastępów straży pożarnej.

Zgodnie z treścią ustawy o ochronie przeciwpożarowej, wszystkie budynki użyteczności publicznej, obiekty produkcyjne i magazynowe, a także place składowe czy tereny budowy muszą być wyposażone w gaśnice przenośne lub agregaty gaśnicze.

Wyjątek stanowią budynki mieszkalne, zarówno jedno-, jak i wielorodzinne.

Czy mimo braku stosownych wymogów, warto wyposażyć swój dom lub mieszkanie w odpowiednio dobraną gaśnicę?

Oczywiście, że tak!

W poniższym tekście poradzimy, jaki sprzęt sprawdzi się najlepiej w warunkach domowych.

Gaśnica domowa podstawowe informacje

Gaśnice przenośne to podręczne urządzenia o masie całkowitej nieprzekraczającej 20 kg, wykorzystywane szeroko w ramach systemu zwalczania pożarów.

Cechą charakterystyczną gaśnic przeciwpożarowych jest konstrukcja umożliwiająca wyrzucenie środka gaśniczego w postaci strumienia pod wpływem działania gazu wyrzucającego.

Uruchomienie gaśnicy następuje w wyniku otwarcia zaworu – specjalnie zabezpieczonej dźwigni lub pokrętła.

Urządzenie odpalamy zawsze w bezpośredniej bliskości źródła ognia.

Bardzo ograniczona ilość środka gaśniczego w zbiorniku zapewnia bowiem krótkotrwałe, zaledwie kilkusekundowe działanie sprzętu.

Gaśnice podręczne montujemy na specjalnych zaczepach na ścianie lub w objemkach na podłodze.

Ze względu na swoje niewielkie rozmiary oraz stosunkowo małą zawartość środka gaśniczego, gaśnice podręczne sprawdzają się tylko i wyłącznie w pierwszej fazie rozwoju pożaru i tylko wtedy, gdy powierzchnia  zajęta ogniem jest mała.

W takich przypadkach, zwykła przenośna gaśnica domowa może skutecznie ochronić nasz dobytek oraz zdrowie nasze i naszych bliskich.

Dzięki specyficznej konstrukcji oraz instrukcji obsługi umieszczonej obowiązkowo na etykiecie każdej butli, podręcznym sprzętem gaśniczym posłużyć się może każda osoba dorosła bez specjalistycznego przeszkolenia.

Dobór gaśnic, ich rozmieszczenie oraz ilość podlegają szczegółowym normom.

Przede wszystkim, należy je dostosowywać do charakteru obiektu: jego wielkości, urządzeń oraz materiałów znajdujących się na zabezpieczanym terenie oraz rodzaju możliwych zagrożeń.

W zależności od konkretnych potrzeb i panujących warunków, jedna gaśnica do domu jednorodzinnego powinna przypadać na powierzchnię 100-500 m2.

Konstrukcja gaśnicy

Choć poszczególne gaśnice mogą różnić się swoją budową, wyróżniamy kilka podstawowych elementów, które składają się na ogólną konstrukcję urządzeń tego typu.

Do ogólnych elementów budowy podręcznych gaśnic przeciwpożarowych zaliczamy:

• zbiornik na środek gaśniczy (lub, w niektórych typach urządzeń, środek gaśniczy wraz z wyrzutnikiem),
• głowicę z zaworem dźwigniowym lub grzybkowym,
• dyszę wylotową lub dyszę z podłączonym do niej gumowym wężem (zakończonym tak zwanym pyszczkiem lub prądowniczką pistoletową),
• rurkę syfonową umożliwiającą gazowi wyrzucającemu wyprowadzenie czynnika gaśniczego na zewnątrz zbiornika gaśnicy,
• zawleczkę lub plombę zabezpieczającą przed przypadkowym lub samoczynnym uruchomieniem gaśnicy,
• uchwyt/uchwyty do trzymania, przenoszenia oraz mocowania gaśnicy.

Gaśnice typu Z wyposażone są ponadto w rurkę zaburzeniową oraz nabój z gazem napędowym.

To właśnie przez rurkę zaburzeniową gaz wyrzucający przemieszcza się w kierunku zbiornika ze środkiem gaśniczym.

Proces ten zachodzi po przebiciu membrany naboju podczas uruchamiania urządzenia.

W urządzeniach typu X znajdziemy natomiast dodatkowo manometr, czyli wskaźnik ciśnienia umożliwiający kontrolę warunków panujących wewnątrz zbiornika.

Podziałka manometru podzielona jest na trzy niezwykle czytelne pola – dwa czerwone (zewnętrzne) i jeden zielony (wewnętrzny).

Jeśli wskazówka znajduje się w zielonym polu, ciśnienie w zbiorniku jest prawidłowe, a gaśnica do domu jednorodzinnego jest sprawna i gotowa do użytku.

Wychylenie się wskazówki manometru na któreś z pól pomalowanych na czerwono oznacza natomiast nadmierny spadek lub wzrost ciśnienia i tym samym, utratę sprawności urządzenia.

Standardowo, prawidłowe ciśnienie w gaśnicy powinno wynosić 11-15 bar.

Uruchomienie gaśnicy, w której ciśnienie jest zbyt niskie spowoduje zbyt krótki rzut strumienia środka gaśniczego oraz znaczące ograniczenie jego ilości.

Gaśnice o zbyt wysokim ciśnieniu wewnątrz zbiornika uwolnią nadmiernie duży wyrzut środka gaśniczego, przez co czas ich działania będzie krótszy od oczekiwanego.

W obu przypadkach, gaśnice należy uznać za niesprawne.

Gaśnice, których wypełnienie posiada masę/objętość o wartości 3 kg/dm3 muszą być wyposażone w wąż z dyszą lub prądowniczką pistoletową.

Długość węża powinna wynosić przynajmniej 40 cm.

Co do zasady, dysze wylotowe stosuje się w gaśnicach typu X, podczas gdy prądowniczka z zaworem pistoletowym występuje przede wszystkim w urządzeniach typu Z.

Ze względu na nowe wymogi europejskie, w ostatnich latach zrezygnowano z produkcji gaśnic śniegowych z zaworem odcinającym w formie pokrętła.

Zamiast nich, stosuje się obecnie urządzenia wyposażone w zawór dźwigniowy szybkootwieralny.

Nowoczesne gaśnice śniegowe wyposażone są także w bezpieczniki płytkowe, stanowiące ochronę przed nadmiernym wzrostem ciśnienia wewnątrz zbiornika.

Na polskim rynku znajdziemy również nietypową odmianę gaśnic śniegowych, przeznaczoną do gaszenia układów elektronicznych (GSE-2X lub UGS-2X).

Wykorzystuje się je w przypadku pożarów w obrębie urządzeń elektronicznych, takich jak: komputery, sprzęt audiowizualny, etc.

Swoją konstrukcją różnią się one od klasycznych gaśnic śniegowych.

Jako element wylotowy zastosowano w nich bowiem krótką rurkę z dyszą, uniemożliwiającą wydobywającemu się CO2 zestalenie się do postaci śniegu.

Dwutlenek węgla pozostaje wówczas w stanie gazowym, nie obniżając swojej temperatury.

Dzięki temu, między płonącymi podzespołami a zastosowanym środkiem gaśniczym nie zachodzi różnica temperatur, zagrażająca sprawności układów (zjawisko szoku termicznego).

Krótki element wylotowy pozwala także na precyzyjną aplikację środka gaszącego i uniknięcie dodatkowych zniszczeń wokół.

Funkcję czynnika napędowego umożliwiającego wyrzucanie środka gaśniczego ze zbiornika jest sprężony gaz.

W urządzeniach gaśniczych stosuje się azot (N2) oraz dwutlenek węgla (CO2).

Oba gazy są obojętne, a przy tym posiadają dobre właściwości gaśnicze.

Azot wykorzystywany jest zazwyczaj w sprzęcie o budowie typu X (pod stałym ciśnieniem).

Utrzymanie odpowiednich parametrów N2 w dużym zbiorniku nie stanowi bowiem dużego problemu.

W wyposażonych w specjalne naboje gaśnicach typu Z, zastosowanie znajduje natomiast dwutlenek węgla (jego użycie w urządzeniach o konstrukcji Z mogłoby skutkować zniszczeniem środka gaśniczego).

Warto pamiętać, że CO2, tym razem w stanie skroplonym, używany jest także jako środek gaśniczy w gaśnicach śniegowych.

W celu uruchomienia gaśnicy, niezależnie od jej rodzaju, należy najpierw zerwać plombę oraz zawleczkę (w przypadku gaśnicy z zaworem dźwigniowym) lub innego rodzaju zabezpieczenie (w przypadku gaśnicy z przebijakiem grzybkowym).

W razie stosowania gaśnicy typu X (pod stałym ciśnieniem), naciskamy odbezpieczoną dźwignię i kierujemy dyszę na powierzchnię objętą pożarem.

Środek gaśniczy zacznie się wydobywać ze zbiornika w czasie krótszym niż 1 sekunda, dlatego do uruchamiania gaśnicy przystępować powinniśmy w bezpośredniej odległości od ognia.

W razie stosowania gaśnicy typu Z, po naciśnięciu dźwigni lub zbijaka grzybkowego, uwolnienie strumienia środka gaśniczego nastąpi po około 3-5 sekundach.

Czas ten jest potrzebny do wymieszania się gazu wyrzucającego ze środkiem gaśniczym oraz wyrównania ciśnienia wewnątrz zbiornika.

Następnie należy rozpocząć gaszenie poprzez otwarcie zaworu i skierowanie prądowniczki w stronę płonącej powierzchni.

Przystępując do gaszenia pożaru, powinniśmy pamiętać, że strumień środka gaśniczego należy kierować zawsze od zewnątrz do środka płonącego obiektu czy zajętej ogniem powierzchni.

W przypadku przedmiotów ustawionych pionowo, gasimy je, zaczynając od góry i przesuwając się ku dołowi.

Rodzaje gaśnic

Produkowane obecnie urządzenia, zarówno polskie, jak i zachodnioeuropejskie, podzielić możemy na dwie podstawowe grupy:

W dalszej kolejności możemy zwrócić uwagę na rodzaj zastosowanego środka gaśniczego. Wyróżniamy:

Oznakowanie gaśnic

Niezależnie od typu, zbiorniki gaśnic pomalowane są zawsze na kolor czerwony.

Na przyklejonej na wierzchu etykiecie widnieją informacje dotyczące rodzaju, sposobu użytkowania, zastosowań oraz wielkości napełnienia gaśnicy.

Prawidłowo opisana etykieta zawiera:

Na gaśnicy musi znajdować się także informacja o roku produkcji. Może ona zostać umieszczona w dowolnym miejscu.

Oznaczenia typu gaśnicy:

Oznakowanie wielkości napełnienia gaśnicy, minimalny czas działania

Przy pomocy parametru wielkości napełnienia gaśnicy określamy masę (kg) lub objętość (dm3) środka gaśniczego znajdującego się w zbiorniku urządzenia.

Zazwyczaj, w przypadku wodnych środków gaśniczych, wielkość napełnienia oznaczana jest w decymetrach sześciennych.

W pozostałych przypadkach stosuje się natomiast jednostkę masy.

Pod pojęciem czasu działania rozumiemy natomiast czas, w którym środek gaśniczy jest uwalniany bez przerwy, przy całkowicie otwartym zaworze.

Czas działania gaśnicy jest zależny od wielkości jej napełnienia.

• Dla gaśnic wypełnionych środkiem gaśniczym o masie/objętości do 3 kg/dm3 włącznie, minimalny czas działania wynosi 6 s.
• Dla gaśnic wypełnionych środkiem gaśniczym o masie/objętości powyżej 3 do 6 kg/dm3 włącznie, minimalny czas działania wynosi 9 s.
• Dla gaśnic wypełnionych środkiem gaśniczym o masie/objętości powyżej 6 do 10 kg/dm3 włącznie, minimalny czas działania wynosi 12 s.
• Dla gaśnic wypełnionych środkiem gaśniczym o masie/objętości powyżej 10 kg/dm3, minimalny czas działania wynosi 15 s.

Oznakowanie ze względu na umiejscowienie gazu wyrzucającego:

• X – gaśnice pod stałym ciśnieniem, w których zarówno środek gaśniczy, jak i gaz zasilający znajdują się w tym samym zbiorniku.
  Takie umiejscowienie umożliwia natychmiastowe korzystanie z urządzenia.
• Z – gaśnice, w których środek gaśniczy i gaz zasilający znajdują się w osobnych zbiornikach.
  Urządzenia tego typu są gotowe do użytku po kilku sekundach (po przebiciu membrany zbiorniczka z gazem, tak zwanego naboju).
• Y – gaśnice, w których gaz wyrzucający powstaje w wyniku reakcji substancji alkalicznej i kwasowej.
  Aby do niej doprowadzić, należy odwrócić gaśnicę prądownicą do dołu. Obecnie, urządzenia tego typu nie są już produkowane.

Oznakowanie przeznaczenia gaśnic:

• A – gaśnice przeznaczone do gaszenia materiałów stałych żarzących się, takich jak:
  • drewno,
  • papier,
  • słoma,
  • węgiel.
• B – gaśnice przeznaczone do gaszenia cieczy palnych, a także materiałów stałych topiących się w wysokiej temperaturze, między innymi:
  • benzyny,
  • nafty,
  • parafiny,
  • naftalenu,
  • paku.
• C – gaśnice przeznaczone do gaszenia palnych gazów, takich jak:
  • metan,
  • propan,
  • butan,
  • acetylen, etc.
• D – gaśnice specjalne przeznaczone do gaszenia metali lekkich, takich jak:
  • magnez,
  • potas,
  • sód.
• E – oznakowanie wykorzystywane do 2006 roku dla opisania gaśnic przeznaczonych do gaszenia pożarów z grup A-D, odbywających się w obrębie urządzeń elektrycznych. Obecnie nieużywane.
• F – gaśnice stosowane w gaszeniu płonącego oleju do gaszenia tłuszczów kulinarnych.

Rzadko kiedy spotyka się jednak gaśnice służące do gaszenia tylko jednego typu pożarów.

Wśród najczęściej spotykanych modeli gaśnic wyróżniamy:

Gaśnice proszkowe

Środkiem gaśniczym w urządzeniach proszkowych jest specjalna wieloskładnikowa mieszanina obejmująca związki chemiczne o właściwościach gaśniczych. Najczęściej gaśnice proszkowe zawierają węglany lub fosforany sodu.

Proszek wyrzucany jest ze zbiornika pod wpływem sprężonego gazu – dwutlenku węgla lub azotu.

Urządzenia tego typu posiadają różnorodne rozwiązania konstrukcyjne, dlatego też przed ich uruchomieniem, należy obowiązkowo zapoznać się z instrukcją umieszczoną na etykiecie butli.

Gaśnice proszkowe wykazują się dużą uniwersalnością zastosowań.

Można nimi gasić wszystkie typy pożarów.

W przypadku pożarów urządzeń elektrycznych należy jednak pamiętać o zachowaniu koniecznej odległości od źródła ognia (co najmniej 1 m).

Z reguły, nie używa się ich do gaszenia urządzeń o wysokim napięciu – powyżej 1000 V.

Warto w tym miejscu zaznaczyć, że proszek gaśniczy ma destrukcyjny wpływ na urządzenia elektryczne i mechaniczne.

Po interwencji gaśniczej z pewnością nie będą się one nadawały do ponownego użytku.

Wśród proszków gaśniczych wyróżniamy:

Korzystając z proszków gaśniczych, należy trzymać gaśnicę pionowo, kierując strumień środka gaśniczego bezpośrednio na źródło ognia.

Na otwartej przestrzeni, pamiętamy o ustawieniu się z wiatrem, który umożliwi naprowadzenie środka gaśniczego nad ognisko pożaru.

Gaśnice śniegowe

Ich nazwa pochodzi od sztucznego śniegu, którego postać przyjmuje, osadzający się na gaszonych powierzchniach, uwolniony z gaśnicy dwutlenek węgla.

Gaśnice śniegowe zbudowane są z wysokociśnieniowej butli stalowej, zaworu (pokrętła lub dźwigni), zabezpieczonego przed samoistnym otwarciem, a także węża z dyszą lub dyszy na krótkim przewodzie.

Funkcję środka gaśniczego w tym typie gaśnic pełni sprężony pod dużym ciśnieniem dwutlenek węgla.

Gaśnice śniegowe należy przechowywać w umiarkowanych temperaturach (poniżej 31°C), chronić je przed nadmiernym nagrzewaniem oraz wpływem promieni słonecznych.

Ignorowanie tych zaleceń może prowadzić do samoczynnego rozładowania się zbiornika (temperatura krytyczna dla CO2 wynosi właśnie 31°C).

Po otwarciu zaworu, skroplony CO2 rozpręża się, przechodząc w stan lotny.

Gaśnice śniegowe charakteryzują się dużą uniwersalnością.

Przy ich pomocy można bowiem gasić wszystkie rodzaje materiałów palnych, w szczególności materiały z grup B i C (palne ciecze i gazy), a także urządzenia elektroniczne o napięciu poniżej 1000 V.

W przypadku działania na urządzenia elektryczne, podczas pracy gaśnicy należy oddalić się od nich na odległość co najmniej 1 m.

Korzystając z gaśnicy śniegowej, należy podejść blisko źródła ognia, skierować dyszę na płonącą powierzchnię, starając się utworzyć wokół niej warstwę gazu.

Dwutlenek węgla nie nadaje się do gaszenia odzieży płonącej na człowieku. Ze względu na swoją temperaturę (około -79°C), może on bowiem doprowadzić do poważnych uszkodzeń ciała.

Z tego samego powodu, aby uniknąć ciężkich odmrożeń, podczas gaszenia pożaru gaśnicę śniegową należy trzymać tylko i wyłącznie za przeznaczone do tego uchwyty.

Gaśnice wodne mgłowe

Gaśnice wodne mgłowe wykorzystywane są do gaszenia pożarów z grup A i F (ciał stałych żarzących się, a także olejów i tłuszczów kuchennych).

Środkiem gaśniczym zastosowanym w urządzeniach tego typu jest zdemineralizowana woda rozproszona do postaci mgły wodnej, natomiast funkcję gazu wyrzutowego pełni azot (N2).

Mechanizm działania gaśnicy wodnej mgłowej polega na chłodzeniu strefy spalania oraz odcinaniu dopływu powietrza do płonącego obiektu.

Gaśnice wodne mgłowe stosować można w temperaturze powyżej 5°C. Urządzenie nie nadaje się więc do użytku podczas mrozów. Należy je przechowywać w ogrzewanych pomieszczeniach.

Dzięki ogromnemu rozproszeniu cząsteczek, mgła wodna nie pozostawia śladów na gaszonych przedmiotach.

Sprawdza się więc w przypadku cennych książek czy dokumentów, a nawet urządzeń precyzyjnych.

Gaśnice tego typu są szeroko wykorzystywane w kuchniach domowych oraz w restauracjach.

Podczas gaszenia olejów lub tłuszczów w urządzeniach gastronomicznych pod napięciem do 1000 V, należy zachować bezpieczną odległość – około 1 m.

Gaśnice wodne mgłowe są całkowicie ekologiczne i bezpieczne dla człowieka.

Można je nawet stosować do gaszenia płonących ubrań na ludziach.

Gaśnice wodne mgłowe znajdują zastosowanie w:

• obiektach zabytkowych,
• pomieszczeniach wystawowych,
• muzeach, galeriach,
• szkołach,
• szpitalach,
• lokalach gastronomicznych.

Gaśnice na środek czysty

W gaśnicach na środek czysty rolę środka gaśniczego pełni gaz FE-36 (heksafluoropropan), będący bezpiecznym zamiennikiem wycofanych z produkcji halonów.

Urządzenia tego typu wykorzystuje się do gaszenia pożarów z grup A, B i C (ciał stałych żarzących się, palnych cieczy oraz palnych gazów).

Ponadto, FE-36 sprawdza się znakomicie w przypadku pożarów sprzętu elektrycznego, zarówno nisko-, jak i średnionapięciowego (aż do 36 kV).

Mechanizm działania gaśnic na środek czysty polega na usunięciu z płomieni energii cieplnej oraz zatrzymaniu reakcji spalania.

Wyładowywany gaz nie obniża drastycznie swej temperatury, dzięki czemu nie stwarza ryzyka powstania groźnych odmrożeń oraz nie zagraża gaszonym sprzętom elektronicznym.

FE-36 jest bezpieczny dla ludzi i dla środowiska naturalnego.

Co więcej, nie pozostawia on osadów i zanieczyszczeń, dzięki czemu z powodzeniem można nim gasić cenne książki czy ważne dokumenty.

Gaśnice na środek czysty występują w wersji X, o stałym ciśnieniu.

Gazem wyrzucającym jest w tym przypadku azot (N2).

W celu uruchomienia urządzenia należy usunąć zawleczkę zabezpieczającą, skierować wąż bezpośrednio na źródło ognia i nacisnąć dźwignię.

Gaśnice pianowe (płynowe)

Środkiem gaśniczym w urządzenia tego typu jest specjalna piana mechaniczna utworzona w wyniku gwałtownego zmieszania wodnego roztworu środka pianotwórczego z powietrzem.

Gaśnice płynowe są wykorzystywane do gaszenia pożarów z grup A, B i F (materiałów stałych żarzących się, palnych cieczy, a także tłuszczów i olejów kuchennych).

Mechanizm działania urządzeń tego typu polega tym, że gaśnice pianowe obniżają temperaturę w strefie spalania oraz odcinają dopływ powietrza do płonącego materiału.

Po usunięciu plomby i wyciągnięciu zawleczki, należy nacisnąć dźwignię gaśnicy i skierować wąż w stronę zajętego ogniem obiektu.

Gaśnice pianowe nie mogą być używane do gaszenia przewodów oraz urządzeń elektrycznych pod napięciem (należy jednak zaznaczyć, że producenci nowoczesnego sprzętu gaśniczego dopuszczają takie zastosowanie).

Do niedawna, wiele gaśnic pianowych powstawało w konstrukcji Y – aby je uruchomić należało odwrócić gaśnicę do góry dnem i trzymać ją w tej pozycji podczas gaszenia ognia. Obecnie, używanie sprzętów o takiej budowie jest zabronione.

Gaśnice halonowe

Gaśnice halonowe zostały wprowadzone na rynek jako mniej szkodliwy następca, wycofanych w latach 80., gaśnic tetrowych.

Są to urządzenia wykorzystujące gaśnicze działanie halonów (bromo-, fluoro- oraz chloropochodnych węglowodorów), związków o bardzo niskiej temperaturze parowania, wytwarzających niepalne pary o stosunkowo dużym ciężarze.

Najpowszechniej wykorzystywanym związkiem z tej grupy był, do połowy lat 90. halon-1301 (CBrF3).

Inne popularne halony to halon-1211 (CBrClF2) oraz halon-2402 (CbrF2CBrF2).

Funkcję wyrzutnika w gaśnicach halonowych pełni sprężony azot lub ciśnienie własne par wykorzystanych węglowodorów.

Halony wykazują znakomitą skuteczność w gaszeniu pożarów z grup B i C (palnych cieczy oraz palnych gazów), a także urządzeń elektrycznych.

Ich działanie opiera się na przerwaniu reakcji spalania poprzez dezaktywację wolnych rodników w płomieniu.

Związki te są jednak szkodliwe dla człowieka oraz środowiska naturalnego.

Halony niszczą warstwę ozonową w atmosferze ziemskiej, a ich opary oraz produkty rozkładu w wysokiej temperaturze wykazują silne działanie toksyczne.

Z tego powodu, mimo bezkonkurencyjnej skuteczności, gaśnice halonowe zostały wycofane z powszechnego obrotu.

Ich produkcja ustała już w 1994 roku na mocy protokołu montrealskiego (1987 r.).

W dalszym ciągu istnieją jednak obszary, w których, z przyczyn technicznych lub ekonomicznych, zastąpienie halonów jest nieosiągalne.

Określane mianem zastosowań krytycznych, obejmują:

• sektor obrony – halonowy sprzęt gaśniczy może być używany na okrętach marynarki wojennej (także tych podwodnych), w pojazdach wojskowych, na statkach powietrznych, a także w wojskowych centrach dowodzenia,
• lotnictwo cywilne – gaśnice halonowe znajdują się na wyposażeniu samolotów oraz na lotniskach,
• sektory:
  • naftowy,
  • gazowy,
  • petrochemiczny,
• sektor energetyki jądrowej.

Halony są również wykorzystywane na niektórych statkach towarowych, w centrach łączności oraz, co ciekawe, w tunelu pod Kanałem La Manche.

Gaśnice tetrowe

Urządzenia te zostały wycofane z użycia w latach 80. i zastąpione przez znacznie skuteczniejsze i mniej agresywne w działaniu gaśnice halonowe.

Rezygnacja z tetry w sprzęcie gaśniczym poparta była licznymi badaniami dotyczącymi silnej szkodliwości tego związku.

Do głównych zagrożeń związanych ze stosowaniem gaśnic tetrowych zaliczamy przede wszystkim silne podrażnienie dróg oddechowych.

Istnieją również źródła mówiące o potencjalnie rakotwórczym działaniu tetry.

Środkiem gaśniczym w gaśnicach tetrowych jest czterochlorek węgla (tetra), a wyrzutnikiem – sprężone powietrze (ewentualnie azot lub dwutlenek węgla).

Gaśnice tetrowe wykorzystywane były do gaszenia pożarów z grup B i C (palnych cieczy i gazów), a także do działania na urządzenia elektryczne pod napięciem.

Mechanizm działania tego typu gaśnic polegał na izolowaniu źródła ognia od powietrza poprzez pokrycie go warstwą ciężkich, niepalnych par tetry.

W ten sposób reakcja spalania zostawała przerwana.

Jaka gaśnica do domu?

W tym miejscu wróćmy do pytania o zasadność posiadania gaśnicy domowej. Przecież jedna mała butla nie poradzi sobie z rozwiniętym pożarem. Dlaczego więc, mimo braku stosownych wymogów, warto wyposażyć się w odpowiednio dobraną gaśnicę na użytek domowy?

Odpowiedź jest prosta – dla bezpieczeństwa.

Nie każdy pożar musi się rozwinąć do potencjalnie groźnych rozmiarów. Czasami, dla zażegnania kryzysowej sytuacji wystarczy tylko szybka reakcja i dobry sprzęt gaśniczy.

Wybierając dobrą gaśnicę do domu jednorodzinnego należy przede wszystkim zastanowić się nad rodzajem zagrożeń, na które jesteśmy narażeni.

W przypadku obiektów mieszkalnych, do najczęstszych przyczyn pożarów zaliczamy:

• zwarcia w instalacji elektrycznej,
• przypadkowe zaprószenia ognia (między innymi od papierosa lub świeczki),
• nadmierną kumulację ciepła w bezpośrednim otoczeniu elektrycznych lub gazowych urządzeń grzewczych,
• wadliwie działające urządzenia elektryczne.

W następnej kolejności sprawdźmy, czym gasić materiały z kolejnych grup pożarowych.

Oto praktyczna ściąga:

Dzięki powyższym informacjom, możemy stwierdzić, że najbardziej przydatne w domach i mieszkaniach okażą się gaśnice stosowane przy pożarach materiałów z grupy A, takich jak:

• meble,
• firanki,
• dywany czy inne elementy wyposażenia.

Dobrym wyborem mogą się okazać gaśnice wodne mgłowe lub płynowe o oznaczeniach AF lub ABF i objętości rzędu 2 dm3.

Poradzą sobie one nie tylko z pożarami ciał stałych, ale także palnych cieczy, olejów i tłuszczów. Do tego są biodegradowalne i nie pozostawiają śladów.

W biurze przyda się z kolei niewielka gaśnica do domu na CO2 (typ GSE-2X lub UGS-2X), która ugasi pożary w obrębie różnego rodzaju sprzętów elektronicznych, nie stanowiąc przy tym zagrożenia dla ich przyszłej sprawności.

Chcąc zabezpieczyć szczególnie wymagające pomieszczenia, takie jak kotłownie czy garaże, zwracamy szczególną uwagę na skuteczność działania gaśnicy. W takich przypadkach najlepiej sprawdzą się gaśnice proszkowe o oznaczeniu ABC, przeznaczone do gaszenia ciał stałych, palnych cieczy oraz palnych gazów.

Jeśli posiadamy w domu cenne zbiory obrazów, dokumentów czy książek, powinniśmy zainwestować w nowoczesną gaśnicę na środek czysty. Zapewnia ona bowiem najwyższą możliwą skuteczność działania, nie niszcząc przy tym gaszonych przedmiotów.

Podczas wyboru odpowiedniej gaśnicy, warto także zwrócić uwagę na jej wydajność.

Przyjmuje się, że 1 kg środka gaśniczego pozwala na zabezpieczenie 1,7 m3.

Legalizacja gaśnicy domowej

W gaśnice obowiązkowo wyposażone są wszelkiego rodzaju budynki użyteczności publicznej, obiekty produkcyjne, magazynowe oraz inwentarskie, a także place składowe.

Nakaz ten nie dotyczy jednak domów mieszkalnych, zarówno domów jednorodzinnych, jak i domów wielorodzinnych.

W związku z powyższym, nie istnieją żadne normy regulujące konieczność legalizacji gaśnic znajdujących się na wyposażeniu domowym.

Jeśli jednak zależy nam na bezpieczeństwie, powinniśmy dbać o systematyczne wykonywanie przeglądów oraz konserwacji urządzenia.

Po pierwsze, warto co 3-4 miesiące ocenić wzrokowo stan gaśnicy.

Podczas takiej pobieżnej, samodzielnej kontroli zwracamy uwagę przede wszystkim na ewentualne uszkodzenia zewnętrzne, naruszone zabezpieczenia oraz, w przypadku gaśnic typu X, wskazywane przez manometr parametry ciśnienia wewnątrz zbiornika.

Przynajmniej raz w roku należy wykonać przegląd gaśnicy.

Pamiętajmy, że każdy środek gaśniczy z czasem traci swoje właściwości.

Dlatego też, po upływie 5 lat, zaleca się wykonanie konserwacji oraz ponowne napełnienie gaśnicy.

Gaśnica do domu jednorodzinnego cena

Przystępując do zakupu gaśnicy domowej, warto zwrócić uwagę na produkty firm cieszących się uznaniem w środowisku pożarowym.

Tanie modele marketowe mogą bowiem, z dużą dozą prawdopodobieństwa, boleśnie zawieść nasze oczekiwania, co byłoby szczególnie niepożądane w sytuacji kryzysowej.

Chcąc zabezpieczyć swój dom lub mieszkanie, podejdźmy do tego odpowiedzialnie i wybierajmy sprzęt, zwracając uwagę przede wszystkim na jego niezawodność.

Dobre gaśnice kupimy w sklepach z artykułami pożarniczymi (zarówno stacjonarnych, jak i internetowych) oraz w punktach serwisu gaśnic.

Wysokiej jakości gaśnica płynowa ABF o 2-litrowej zawartości środka gaśniczego to koszt około 150 zł.

Ten sam typ urządzenia o objętości środka gaśniczego na poziomie 0,7 l kosztować nas będzie z kolei 60-80 zł.

Znacznie większym obciążeniem dla portfela jest natomiast zakup nowoczesnej i niezwykle skutecznej gaśnicy na środek czysty. W zależności od wielkości napełnienia, może ona kosztować nawet 500-700 zł.