Nagrzewnica może być podstawowym urządzeniem ogrzewającym jakiś obiekt lub stanowić uzupełnienie dla istniejącego już systemu grzewczego. Czasem wykorzystuje się ją jako rozwiązanie awaryjne, przykładowo – podczas uszkodzenia centralnego pieca. Nagrzewnica w większości przypadków zasilana jest olejem opałowym lub napędowym, gazem albo elektrycznie, choć można spotkać także inne rozwiązania. Schemat działania sprzętu różni się w zależności od tego, jaki model się wybierze. Każdy wariant posiada indywidualną specyfikację w ogromnej liczbie obszarów, także w kwestiach takich jak głośność pracy, konieczne do zapewnienia warunki otoczenia czy obszar, jaki są w stanie ogrzać. Dmuchawy powietrza to urządzenia, które po zakupie służą przez długie lata. Właśnie dlatego warto dobrze przemyśleć swój wybór i zapoznać się z możliwymi opcjami oraz wysnuć własne oczekiwania względem urządzenia.
Zastosowania nagrzewnic
Nagrzewnica to w zimie obowiązkowe osprzętowanie na placu budowy. Często poszczególne materiały wymagają dodatniej temperatury, aby odpowiednio się związać. Niezapewnienie właściwych warunków oznaczałoby zmarnowanie pieniędzy wydanych na surowiec. Dodatkowo nagrzewnica pozwala przyspieszyć prace, bo osuszanie przyczynia się do szybszego zakończenia poszczególnych etapów budowy. Często stosuje się ją na dużych imprezach, które częściowo odbywają się pod zadaszeniem. Ślub pod namiotem w plenerze czy miejsce zgrupowania drużyn przed meczem to okazje, przy których nagrzewnica służy jako główne źródło ciepła. Taką samą funkcję spełnia w namiotach roboczych, stawianych chociażby podczas długotrwałych remontów dróg czy kanalizacji. Dmuchawę znaleźć można na wyposażeniu wielu warsztatów i garaży zarówno firm usługowych, jak i rolników.
Nie oznacza to jednak, że po nagrzewnicę sięga się wyłącznie przy pracy. W warunkach domowych również może się okazać niezwykle przydatna. Często wykorzystują ją chociażby pasjonaci przydomowego ogródka. Wiosenne przymrozki oddziałują niszczycielsko na uprawę pomidorów, w sytuacji gdy do tunelu dostanie się zimne powietrze. Wystarczy wtedy użyć nagrzewnicy, która skutecznie podtrzyma temperaturę na dłuższy czas i ochroni rośliny przed przemarznięciem. W starej kamienicy czy w mieszkaniach w bloku znajdujących się na rogu budynku bywa, że standardowe centralne ogrzewanie niezupełnie spełnia swoją rolę. Nagrzewnica staje się wtedy systemem dodatkowego docieplania.
Jak działa nagrzewnica?
Odpowiedź na pytanie o sposób działania nagrzewnicy nie jest oczywista. W gruncie rzeczy każdy model wykonuje to samo zadanie, czyli ogrzewa powietrze w pomieszczeniu. Inna jest jednak metoda, która sprawia, że do tego procesu dochodzi. Różnica wynika z innego typu zasilania, jakie występuje w różnych rodzajach nagrzewnic. Istnieje kilka typów opierających swoje działanie na odmiennych źródłach energii, co ma bezpośrednie przełożenie na sposób pracy urządzenia. Można jednak wyróżnić generalny sposób działania, do jakiego dochodzi podczas pracy maszyny. W pierwszym etapie z otoczenia musi zostać wessane powietrze, które będzie poddane ociepleniu przez nagrzewnicę. Służy do tego celu wąż, który najczęściej zostaje wyprowadzony na zewnątrz lub kanał o różnych rozmiarach, często pobierający powietrze bezpośrednio z pomieszczenia. Następnie powietrze jest filtrowane, aby większe fragmenty zanieczyszczeń nie dostawały się do mechanizmu urządzenia. Po tym wtłacza się je do komory grzewczej lub wymiennika, w zależności od rodzaju nagrzewnicy. Tam dochodzi do ogrzania powietrza dzięki wytwarzanej jednocześnie energii cieplnej. W końcowym etapie powietrze oddawane jest z powrotem do otoczenia, dzięki czemu wewnątrz budynku podnosi się temperatura.
Każde źródło zasilania ma swoje szczególne cechy, które wpływają na pracę i w konsekwencji na funkcjonalność nagrzewnicy z perspektywy widzenia użytkownika. Przykładowo – nie powinno się stosować urządzenia spalinowego w zamkniętym pomieszczeniu. To mogłoby poskutkować negatywnymi konsekwencjami zdrowotnymi. W taki sposób działa nagrzewnica olejowa. Jej praca możliwa jest dzięki spalaniu oleju opałowego, a w niektórych modelach również napędowego. Wtrysk dostarcza materiał opałowy przez dyszę paliwową wprost do komory spalania, gdzie następuje ogrzanie powietrza. Dalej możliwe są dwa rozwiązania, w zależności od tego, czy urządzenie spalinowe posiada wymiennik, czy też go nie posiada. Wymiennik służy do odseparowania ogrzanego powietrza od źródła ciepła, czyli płomienia powstającego w procesie spalania paliwa. Zasadniczą różnicą obu typów nagrzewnicy olejowej jest fakt, że w jednym przypadku istnieje możliwość odseparowania spalin od oddawanego powietrza, a w drugiej takiej możliwości nie ma. W znaczący sposób wpływa to na cenę urządzenia. System odprowadzania spalin jest niezbędny w zamieszkanych budynkach i tam, gdzie nie ma wentylacji. Wąż, nazywany również elastycznym rękawem, odpowiada za odprowadzanie spalin na zewnątrz pomieszczenia. Warto wziąć pod uwagę fakt, że potrzebne jest sporo przestrzeni do rozstawienia tego typu sprzętu. Nagrzewnica gazowa różni się jedynie pod względem rodzaju paliwa stosowanego do jej pracy. Również zachodzi w niej proces spalania, jednak produkty tej reakcji nie są tak szkodliwe, jak w przypadku spalin olejowych. Urządzenie korzysta z propan-butanu, aby wytwarzać ciepło. Spalanie jest na tyle czyste, że nie wymaga się żadnych kominów. Nieco inną metodą działania charakteryzuje się nagrzewnica elektryczna. Znajduje się w niej wentylator, który zasysa powietrze do maszyny. Za produkcję ciepła odpowiada wtedy grzałka. Wykorzystywane jest tu zjawisko zamiany energii elektrycznej na termiczną za pomocą odpowiedniego elementu grzejnego przewodzącego ciepło i wykonanego z metalu. W tym przypadku nie są emitowane żadne spaliny, więc ta metoda grzewcza wytwarza czystą energię.
Gazowa, elektryczna, olejowa – najważniejsze rodzaje nagrzewnic
Zasadniczą różnicą pomiędzy wszystkimi typami nagrzewnic jest ich sposób wytwarzania energii cieplnej. W zależności od tego, z jakiego źródła czerpią energię, inna będzie ich specyfika pracy, koszt użytkowania i możliwości w zakresie regulacji temperatur czy długości czasu pracy. Typ paliwa ma przeważającą rolę w kontekście zalet i wad danej maszyny. Generalnie nagrzewnice są tak chętnie wybieranym sprzętem ze względu na kilka cech. Pierwsza z nich to natychmiastowa możliwość włączenia ogrzewania. To bardzo cenna zaleta, chociażby w porównaniu do tradycyjnego pieca węglowego, którego rozpalenie zajmuje sporo czasu. Wystarczy dostarczyć paliwo lub prąd do nagrzewnicy i praktycznie od razu można liczyć na efektywne podniesienie temperatury. Prostota użycia to zdecydowana zaleta tych urządzeń, podobnie jak duża i szybka dostępność paliwa. Ogrzewanie węglem wymaga sporej przestrzeni na składowanie opału i regularnego kontrolowania stanu pieca. Zasilanie nagrzewnicy opiera się na szeroko dostępnych produktach, które są łatwe w przechowywaniu i nie wymagają stałego doprowadzania ich przez użytkownika do urządzenia. Warto też wspomnieć o aspekcie bezproblemowości w kwestii serwisowania. Budowa takiego sprzętu jest mało skomplikowana, dzięki czemu podstawowe naprawy można wykonać samodzielnie. Poza tymi wspólnymi dla wszystkich nagrzewnic zaletami, istnieje szereg cech i funkcji tych urządzeń, które są specyficzne dla danego typu sprzętu.
Nagrzewnica gazowa uważana jest za jedno z bardziej budżetowych rozwiązań grzewczych. Niski koszt eksploatacji oraz wytrzymała konstrukcja sprawiają, że tego typu urządzenie może służyć przez długie lata, choć cena zakupu jest dosyć wysoka na tle innych modeli. Minusem jest jednak fakt, że w procesie spalania wydziela się duża ilość pary wodnej, co znacznie podnosi wilgotność pomieszczenia. Nie w każdym wypadku stanowi to wadę, czasem taki efekt jest nawet pożądany, np. na produkcjach roślinnych. Najprostszym sposobem przeciwdziałaniu nadmiernemu gromadzeniu się wody jest zagwarantowanie dobrej wentylacji budynku. Warto też pamiętać, że wewnątrz maszyny wciąż wytwarzany jest płomień, dlatego trzeba zachować ostrożność i zwracać uwagę na prawidłową pracę urządzenia. Większość urządzeń gazowych posiada regulację mocy, dzięki czemu można dowolnie sterować temperaturą i intensywnością podmuchu. Ten sprzęt doskonale sprawdza się, gdy trzeba ogrzewać większe obszary. Z pewnością wygeneruje więcej ciepła od modelu elektrycznego, przy jednocześnie korzystniejszej stawce cenowej. Niestety gaz ma tę właściwość, że ogrzewanie nim jest mniej skuteczne i po kilku chwilach od wyłączenia urządzenia, w pomieszczeniu znów zaczyna robić się chłodniej. Ten rodzaj napędu daje sporą mobilność, bo pozwala na pracę bez dostępu do prądu. Nagrzewnica gazowa w swoich osiągach jest rozwiązaniem pośrednim pomiędzy wariantem olejowym i elektrycznym.
Najmniejszymi gabarytami może z całą pewnością pochwalić się nagrzewnica elektryczna. Istnieją jej warianty o sporych rozmiarach, jednak już mała puszka wystarczy, by skutecznie ogrzać pomieszczenie mające około 30 m2. To sprzęt najlepiej sprawdzający się na małym i średnim obszarze. W połączeniu z wysoką ceną energii elektrycznej, jej dużym zużyciem i brakiem emisji jakichkolwiek spalin, powoduje to, że nagrzewnica elektryczna kupowana jest głównie do użytku domowego lub do niewielkich warsztatów. Często w zakładach kupowane są specjalne modele przemysłowe, dostosowane do pracy na większych areałach. Efekty docieplania są odczuwalne bardzo szybko, a temperatura w pomieszczeniu podnosi się trwale. Ogrzewać można dowolne miejsce, jedynym warunkiem koniecznym do spełnienia jest zapewnienie źródła prądu. Nie ma żadnych spalin czy ognia, które mogłyby stanowić zagrożenie dla zdrowia. Z tego powodu takie modele chętnie wybierają szwalnie czy lakiernie. Urządzenie jest wyposażone w moduły zabezpieczające na wypadek przegrzania lub przeciążenia, więc ryzyko jakichkolwiek awarii jest znikome. Nagrzewnica elektryczna posiada regulację mocy, dlatego istnieje opcja dowolnego sterowania temperaturą i siłą nawiewu. To bardzo przydatna funkcja, zwłaszcza jeżeli dogrzewa się nią budynek mieszkalny. Na plus wpływa też wtedy fakt, że praca urządzenia napędzanego na prąd jest dość cicha. Działające w nagrzewnicy wentylatory skutecznie rozprowadzają ciepło po całym pomieszczeniu, dzięki czemu nagrzewnica elektryczna działa dość efektywnie. Spośród wszystkich rodzajów napędów ten jednak wymaga najwięcej energii do rozpoczęcia skutecznej pracy i cechuje się najniższym stosunkiem mocy. Już przy mocy powyżej 3,3 kW konieczne jest zasilanie trójfazowe. Należy też pamiętać, że nagrzewnica pobiera prąd w horrendalnych ilościach. Z drugiej strony – taki sprzęt jest najtańszy w zakupie.
Trzecim najchętniej wybieranym wariantem jest nagrzewnica olejowa. To urządzenie zdecydowanie najlepiej sprawdzi się w sytuacji, gdy ogrzać trzeba bardzo duże pomieszczenia typu hale przemysłowe czy budowy przeprowadzane na sporym obszarze. Może obsługiwać obszar mający nawet kilka tysięcy metrów kwadratowych. Cechuje je ogromna wydajność przy jednocześnie przystępnych kosztach eksploatacji. Mogą posiadać dodatkowe przewody grzewcze, które rozprowadza się po pomieszczeniach w celu zapewnienia równomiernego podnoszenia temperatury w różnych częściach budynków. Warto pamiętać o wspomnianym już wcześniej aspekcie wymiennika. Jeżeli urządzenie go nie ma, to wykorzystuje się je wyłącznie w pomieszczeniach dobrze wentylowanych, w których w danej chwili nikt nie przebywa. Warto też zwrócić uwagę, że brak wymiennika oznacza wyższą efektywność grzewczą, bo cała energia wytwarzane przez urządzenie zostaje skierowana bezpośrednio do pomieszczenia. Takie rozwiązanie jest jednak mało ekologiczne.
Pozostałe typy nagrzewnic
Warto wspomnieć także o kilku modelach nagrzewnic, które korzystają ze wspomnianych już źródeł energii, jednak swoje działanie opierają na innych zasadach. Przykładem tego może być nagrzewnica wodna. W tym przypadku również zjawisko konwekcji jest podstawą do pracy całego urządzenia. Jednak nie dochodzi tu do bezpośredniego ogrzewania powietrza przez pracę silnika. Najpierw ciepło oddawane jest do wody pozostającej w ciągłym obiegu, przy czym czynnik grzewczy wciąż przepływa w kierunku odwrotnym do zasysanego powietrza. Gdyby układ zaplanowano inaczej, miałyby miejsce znaczne straty energii. Nagrzewnica wodna doskonale sprawdza się w dużych budynkach, które trudno byłoby ocieplić zwykłym grzejnikiem. W takim wypadku jest najbardziej efektywnym i przystępnym cenowo rozwiązaniem. Zwykle taki sprzęt nie jest mobilny, instaluje się go stacjonarnie, jednak sam proces jego montażu jest bardzo prosty. Ciepło dystrybuowane jest z centralnego ogrzewania wprost do obiegu wody, który odpowiada za ogrzanie powietrza. W takim urządzeniu również dostępna jest opcja regulowania mocy. Niektóre modele wzbogacone są o tryb chłodzenia, przydatny w czasie lata. Na szczególną uwagę zasługują nagrzewnice wodne kanałowe, ponieważ pozwalają na dodatkową obróbkę termiczną oraz ogrzewają powietrze nie tylko w pomieszczeniach, mogą też posłużyć do całej wentylacji.
Warto pamiętać, że istnieje kilka innych typów zasilania nagrzewnic. Za jedno z bardziej proekologicznych rozwiązań można uznać nagrzewnicę na przepracowany olej. Taki model polecany jest szczególnie do warsztatów, w których zużytego surowca jest pod dostatkiem. Pozwala to na spore oszczędności i skutecznie zastępuje centralne ogrzewanie. Dostępne na rynku są także nagrzewnice na ropę. Zdarza się, że używa się ich w budynkach mieszkalnych, jednak zwykle są kupowane do hal przemysłowych. Generują bardzo duże ilości ciepła. Ciekawą kwestią jest także nagrzewnica na drewno. Wytwarza ona spaliny i popiół, ma też spore wymiary. Takie urządzenie stanowi spory koszt i wymaga znalezienia odpowiednio dużej przestrzeni, w której można je postawić. Nagrzewnica na drewno przystosowana jest do działania na bardzo dużych powierzchniach. Jej zakup należy dobrze przemyśleć, ponieważ pochłonie spory fundusz, a samo urządzenie nie jest tak mobilne jak warianty elektryczne czy spalinowe.
Dodatkowe funkcje w nagrzewnicach
Przede wszystkim podczas zakupu należy zwrócić uwagę na to, w jaki sposób urządzenie jest zasilane. Przykładowo nagrzewnica wentylatorowa Metabo opiera swój system grzewczy na spalaniu gazu, jednak akumulatorowo trzeba dostarczać od niej prądu, aby praca była możliwa. Nie zawsze istnieje możliwość podłączenia urządzenia do sieci, zwłaszcza na placach budowy w stanie surowym jest to bardzo utrudnione. Właśnie wtedy akumulator okazuje się dobrym wyjściem z sytuacji. Mobilne urządzenia często wyposażone są w uchwyty i koła, co ułatwia ich przemieszczanie. Przy zakupie nagrzewnicy mobilnej trzeba liczyć się z niższą mocą, niż ma to miejsce w urządzeniach stacjonarnych. Często na wyposażeniu można spotkać także wyświetlacze, które informują o różnych aspektach pracy urządzenia. Podawana jest temperatura powietrza czy stan paliwa. W większości nagrzewnic standardem jest już termostat, który programuje się na określoną temperaturę w pomieszczeniu.