REGON, czyli Rejestr Gospodarki Narodowej, to najstarsza baza danych o charakterze publicznym. Co stoi za jej sukcesem? Czym kierował się ustawodawca, tworząc ten zbiór? Wreszcie, jakie dane tam znajdziemy? Sprawdźmy!
Najważniejsze informacje o bazie REGON
Pierwsze przymiarki zmierzające do stworzenia Rejestru Gospodarki Narodowej rozpoczęły się w drugiej połowie lat 60. XX wieku. Idea utworzenia dużej bazy danych, która byłaby agregatorem dla kluczowych czynników gospodarczych pojawiła się w 1966 roku.
Skąd chęć stworzenia takiego zbioru? Aby dobrze zrozumieć intencje, jakie przyświecały pomysłodawcom, trzeba zdać sobie sprawę z tego, że w tamtych czasach Polska należała do bloku państw wschodnich. Narzucona gospodarka socjalistyczna stawiała raczej na centralny podział dóbr.
Decyzja o tym, jak będą wyglądać kolejne plany 5-letnie, które można przyrównać do „skoków cywilizacyjnych”, zapadały na szczeblu centralnym. Zanim powstała np. kopalnia KWK 1 Maja w Wodzisławiu Śląskim (kiedyś jeden z najnowocześniejszych zakładów tego typu w kraju) czy huta stali jakościowych w Warszawie, decyzje musiały zostać podjęte na szczeblu centralnym.
Właśnie w tym miejscu bardzo dużą rolę odegrać miał Rejestr Gospodarki Narodowej. W bazie danych miały znaleźć się wszystkie kluczowe informacje, dzięki którym państwo dysponowałoby wiedzą o tym, czy dysponuje odpowiednim zapleczem surowcowym do zrealizowania inwestycji.
Mimo ambitnych planów musiało minąć aż dziewięć lat, zanim idea została wprowadzona w życie. Dopiero w 1975 roku, na mocy uchwały nr 199 Rady Ministrów Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, wprowadzono do systemu bazę REGON.
Co ciekawe, najczęściej spotykamy się z 9-cyfrowym identyfikatorem, gdy korzystamy dziś np. z bazy REGON w ALEO.com. Przez kilka pierwszych lat, jednostkowe oznaczenie danego zakładu było nieco krótsze, bo zaledwie 7-cyfrowe. Ustawodawca szybko zorientował się, że grozi to zapełnieniem zbioru. Właśnie dlatego zapadła decyzja o wydłużeniu numeru o dwie dodatkowe cyfry.
Po stronie ciekawostek warto wskazać na to, że nawet dziś, w dość prosty sposób, można odnaleźć te najstarsze firmy, które kiedyś miały składający się z siedmiu cyfr znacznik. W jaki sposób? Przy tych działalnościach pierwsze dwie cyfry to „00”.
Kto ma dostęp do bazy REGON?
Ogromna zmiana jakościowa pojawiła się po transformacji ustrojowej. Na mocy ustawy o statystyce publicznej z 29 czerwca 1995 roku, dostęp do danych gromadzonych w bazie REGON został uproszczony. Prawdziwa rewolucja przyszła dopiero kilka lat później, wraz z popularyzacją internetu.
Dziś, gdy chcemy sprawdzić w Rejestrze Gospodarki Narodowej wybranego przedsiębiorcę, wystarczy tylko połączenie z siecią i skorzystanie z takiej usługi, jak ALEO.com. To uniwersalny sposób, by szybko uzyskać dostęp do przedstawionych w czytelnej formie informacji, bez względu na to, czy korzystamy z komputera stacjonarnego, laptopa, czy smartfona.
Jakie informacje znajdziemy w bazie REGON?
Z biegiem czasu rola tego rejestru została dość mocno ograniczona. Przedsiębiorcy nie muszą już nawet podawać identyfikatora na wybranych dokumentach, np. na fakturach. W świecie biznesu o wiele ważniejszym zbiorem jest NIP, czyli Numer Identyfikacji Podatkowej.
Nie oznacza to jednak, że dzięki bazie REGON nie ustalimy kilku ważnych informacji. Można tu wskazać na przykład na sektor rynku, w którym działa firma oraz na liczbę osób, jaką zatrudnia przedsiębiorstwo. Ustawodawca umieścił tam również dane teleadresowe zakładu.
Po stronie ciekawostek warto odnotować, że nie tylko przedsiębiorcy muszą mieć numer REGON. W bazie znajdziemy m.in. dane fundacji, stowarzyszeń rejestrowych, czy jednostek samorządu terytorialnego: urzędów gmin i jednostek zależnych, np. straży miejskich czy służb komunalnych, jeśli miasto takie posiada.
Czy można wyrobić numer REGON?
W najlepszej sytuacji są przedsiębiorcy, którzy zakładają działalność przez system CEIDG. W ich sytuacji wpis w Rejestrze Gospodarki Narodowej zostanie nadany automatycznie, nie trzeba podejmować żadnych dodatkowych działań czy składać innych formularzy w urzędach.
Może jednak zdarzyć się sytuacja, kiedy REGON będzie niezbędny np. dla stowarzyszenia czy półamatorskiego klubu piłkarskiego. W takiej sytuacji wciąż można skorzystać z tradycyjnej ścieżki. Wystarczy wypełnić formularz RG-OP lub RG-OF i złożyć go w wybranej instytucji właściwej dla miejsca rejestracji podmiotu.
Warto pamiętać też o tym, że REGON jest nadawany „na zawsze”. Nawet gdy zlikwidujemy firmę, a później, po kilku latach przerwy, powołamy do życia nowe przedsiębiorstwo, to otrzyma ono dokładnie ten sam identyfikator. Nawet jeśli działalność działa w zupełnie innym obszarze rynku.